Dziewi�tego maja na Placu Czerwonym w Moskwie tradycyjnie odb�d� si� obchody 70. rocznicy zwyci�stwa nad hitlerowskimi Niemcami. Prezydent Bronis�aw Komorowski otrzyma� zaproszenie na te uroczysto�ci, ale z powodu aneksji Krymu oraz wspierania przez Rosj� separatyst�w na Ukrainie nie zamierza w nich uczestniczy�. Decyzj� prezydenta popiera wi�kszo�� Polak�w (65%), natomiast ponad jedna pi�ta (22%) jest zdania, �e Bronis�aw Komorowski powinien wzi�� udzia� w tych obchodach.

W drugiej po�owie kwietnia udzia� w nadchodz�cych wyborach prezydenckich zapowiada�o 73% badanych. Faktyczna frekwencja w wyborach z regu�y okazuje si� jednak znacznie ni�sza ni� deklarowana w sonda�ach. Bior�c pod uwag� te rozbie�no�ci oraz zr�nicowany stopie� pewno�ci towarzysz�cy deklaracjom p�j�cia na wybory, mo�na szacowa�, �e do urn p�jdzie mniej wi�cej po�owa uprawnionych do g�osowania.

Kodeks wyborczy zawiera szereg r�norodnych u�atwie� w g�osowaniu, m.in. alternatywne procedury g�osowania umo�liwiaj�ce oddanie g�osu poza lokalem wyborczym. Niestety, Polacy niewiele o nich wiedz�.

Dziesi�tego kwietnia minie pi�� lat od katastrofy lotniczej w Smole�sku, w kt�rej zgin�o 96 os�b, w tym prezydent Lech Kaczy�ski. Temat budowy w Warszawie pomnika upami�tniaj�cego ofiary tej katastrofy oficjalnie powr�ci� w pa�dzierniku ubieg�ego roku. Do zwolennik�w budowy takiego pomnika zalicza si� obecnie 61% doros�ych Polak�w, a trzech na dziesi�ciu (30%) uwa�a, �e nie powinno si� go stawia�.

Mimo up�ywu dziesi�ciu lat od �mierci Jana Paw�a II Polacy niemal niezmiennie cz�sto deklaruj� znajomo�� jego nauczania (70%) i twierdz�, i� kieruj� si� w �yciu jego wskazaniami (68%), a tak�e s� przekonani o moralnym autorytecie papie�a. Nadal dla niemal wszystkich doros�ych Polak�w (95%) Jan Pawe� II pozostaje wa�nym wzorem post�powania, w tym dwie trzecie (65% og�u) nie ma co do tego w�tpliwo�ci. Okazuje si�, �e mimo olbrzymiej sympatii i szacunku Polak�w dla obecnego papie�a, Jan Pawe� II cz�ciej jest uznawany za autorytet moralny ni� papie� Franciszek (11-punktowa r�nica wskaza�).

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji firm zatrudniaj�cych respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych.

Badani okre�lali sw�j stosunek do wyznawc�w r�nych religii, a tak�e do niewierz�cych, za pomoc� skali nazwanej umownie termometrem, na kt�rym temperatura – w zale�no�ci od nastawienia respondent�w – przyjmowa�a warto�ci od „–50” do „+50” stopni; warto�� „0” oznacza�a stosunek ambiwalentny lub niesprecyzowany.

Okres Wielkiego Postu to dla wi�kszo�ci Polak�w czas szczeg�lny, st�d przestrzeganie zakaz�w z nim zwi�zanych. Wielkopi�tkowy post zachowuje ze wzgl�d�w religijnych niemal trzy czwarte Polak�w. Relatywnie niewielka cz�� badanych organizuje w okresie postu zabawy, kt�rych wi�kszo�� unika ze wzgl�d�w religijnych. Przywi�zanie do refleksyjnego charakteru tego okresu jest wci�� silne w polskim spo�ecze�stwie.

Mimo silnego przekonania Polak�w o istnieniu Boga i do�� powszechnego w Polsce religijnego obchodzenia Wielkanocy, stanowi�cej �wi�towanie tajemnicy zmartwychwstania, tylko nieco ponad jedna trzecia respondent�w s�dzi, �e po �mierci – w zale�no�ci od naszego post�powania na ziemi – trafimy do nieba, piek�a lub czy��ca. Nieliczni badani s� pewni, �e wszyscy p�jdziemy do nieba. Do�� popularna w spo�ecze�stwie jest opinia, �e �mier� wprawdzie nie jest ko�cem, ale trudno przewidzie�, co po niej nast�pi. Tego typu niepewno�� ujawnia jedna trzecia og�u respondent�w. Co czternasty wyra�a w�tpliwo�� co do samej egzystencji po �mierci, bez wzgl�du na jej charakter, a niespe�na jedna pi�ta s�dzi, �e �mier� jest ko�cem i nic po niej nie nast�puje. Pozosta�e koncepcje dotycz�ce �ycia po �mierci nie maj� zbyt wielu zwolennik�w.

Ponad dwie pi�te respondent�w (45%) uwa�a, �e stosowanie antykoncepcji awaryjnej jest form� aborcji. Nieco mniej badanych (40%) nie zgadza si� z tak� ocen�, a 15% nie ma zdania na ten temat. Uto�samianie za�ycia pigu�ki „dzie� po” z aborcj� jest cz�stsze w�r�d kobiet, os�b bardziej anga�uj�cych si� religijnie, badanych deklaruj�­cych prawicowe pogl�dy polityczne, os�b gorzej wykszta�co­nych i �yj�cych w mniejszych miejscowo�ciach.

Wkr�tce odb�dzie si� ceremonia wr�czenia Oscar�w. W�r�d nominowanych do tych nagr�d znale�li si� polscy tw�rcy i polskie produkcje filmowe. W lutym zapytali�my badanych, kto z nich zdob�dzie to presti�owe wyr�nienie. Najwi�ksze szanse na zdobycie Oscara ma – wed�ug ankietowanych – wielokrotnie ju� nagradzana „Ida” Paw�a Pawlikowskiego, kt�ra powalczy o statuetk� w dw�ch kategoriach: najlepszy film nieangloj�zyczny i najlepsze zdj�cia. Ponad dwie pi�te respondent�w (43%) uwa�a, �e przynajmniej w jednej z tych kategorii „Ida” zdob�dzie Oscara. Zdecydowanie mniej badanych s�dzi, �e nagrodzone zostan� kr�tkometra�owe filmy dokumentalne „Joanna” lub „Nasza kl�twa” (7%) albo �e statuetk� zdob�dzie Anna Biedrzycka­‑Sheppard za kostiumy do filmu „Czarownica” (7%). Jedynie co dziesi�ty ankietowany uwa�a, �e Polacy nie zdob�d� �adnego Oscara, a dwie pi�te nie ma zdania na ten temat.

W ostatnim sonda�u zapytali�my badanych o kierunki rozwoju sektora energetycznego w Polsce. Ponad trzy czwarte ankietowanych (77%) opowiedzia�o si� za zwi�kszeniem zaanga�owania w instalowanie system�w, kt�re umo�liwi� szersze wykorzystanie odnawialnych �r�de� energii. Jednocze�nie �r�d�a odnawialne zosta�y ocenione jako najbardziej perspektywiczne, najbezpieczniejsze i najta�sze.

Ubieg�y rok by� rekordowy, je�eli chodzi o wypoczynek wyjazdowy doros�ych Polak�w. Po raz pierwszy w badaniach CBOS wi�kszo�� respondent�w deklaruje, �e w ci�gu minionego roku co najmniej raz wypoczywa�a poza miejscem sta�ego zamieszkania, korzystaj�c przynajmniej przez jedn� noc z miejsc zbiorowego lub indywidualnego zakwaterowania w odwiedzanym miejscu (53%, wzrost o 7 punkt�w procentowych w stosunku do roku 2013).

Ju� od ponad dwudziestu lat badamy stosunek Polak�w do innych narod�w, w tym tak�e do naszych najbli�szych s�siad�w. Niezmiennie od ponad dwudziestu lat naszymi ulubionymi s�siadami s� Czesi i S�owacy. Do najmniej lubianych od lat nale�eli natomiast Rosjanie, Ukrai�cy oraz Bia�orusini. W latach 90. i na pocz�tku obecnego stulecia stosunkowo najmniejsz� sympati� i zarazem najwi�ksz� niech�� deklarowali�my wobec Ukrai�c�w, jednak wraz z nadej�ciem „pomara�czowej rewolucji” nasz stosunek do nich poprawi� si�. Ostatnie lata – a w szczeg�lno�ci ostatni rok – przynios�y pogorszenie naszego nastawienia do Rosjan, wobec kt�rych obecnie – cz�ciej ni� wobec innych s�siad�w – deklarujemy nastawienie negatywne.

W dniu 27 stycznia mija 70 lat od wyzwolenia obozu w Auschwitz, kt�ry sta� si� symbolem ludob�jstwa dokonanego przez Niemc�w podczas II wojny �wiatowej, w spos�b i na skal� wcze�niej niespotykan�. W odczuciu ponad dw�ch trzecich Polak�w pami�� o Auschwitz-Birkenau ma wsp�cze�nie uniwersalny zasi�g – jest istotna dla ka�dego cz�owieka. Jedna dziesi�ta uwa�a j� za wa�n� g��wnie dla os�b, kt�re prze�y�y ob�z lub inne prze�ladowania w czasie wojny oraz dla rodzin ofiar, a w przekonaniu zbli�onej liczebnie grupy jest ona istotna dla starszego pokolenia – ludzi, kt�rzy do�wiadczyli wojny. Nieliczni podkre�laj� jej du�e znaczenie przede wszystkim dla pokole� powojennych. Wskazania odnosz�ce si� do narodowo�ci s� rzadsze: w odczuciu sze�ciu na stu ankietowanych pami�� o Auschwitz-Birkenau jest obecnie wa�na dla Polak�w, a w odczuciu trzech na stu – dla �yd�w.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, kondycji zak�ad�w  pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych.

Tylko 1% Polak�w nie ma w zwyczaju obchodzi� sylwestra! Gdzie b�dziemy wita� Rok 2015? Przewa�aj�ca grupa badanych (59%) sp�dzi sylwestra w domu, w�r�d najbli�szych. Mniej ni� jedna pi�ta (17%) planuje przywita� Nowy Rok na prywatce w gronie znajomych, przyjaci�, a 7% sp�dzi ten wyj�tkowy czas na balu, w restauracji lub w kawiarni. W pierwszej po�owie grudnia 11% Polak�w nie mia�o jeszcze sprecyzowanych plan�w na sylwestrowy wiecz�r.

W jednym z naszych ostatnich sonda�y zapytali�my badanych o b��dy medyczne. Obecnie cz�ciej ni� przed trzynastoma laty ankietowani deklaruj�, �e padli ofiar� r�nego rodzaju pomy�ek i zaniedba� lekarskich. Aktualnie co czwarty badany twierdzi, �e zdarzy�o mu si�, i� lekarz postawi� niew�a�ciw� diagnoz� b�d� zaleci� leczenie, kt�re okaza�o si� b��dne. W roku 2001 o tego typu sytuacjach m�wi� co sz�sty. W sumie, co trzeci ankietowany deklaruje, �e do�wiadczy� zaniedba� i b��d�w medycznych, w roku 2001 natomiast tak� opini� formu�owa� co czwarty spo�r�d nich.

Wi�cej ni� co dziewi�ty ankietowany (11%) deklaruje, �e po 1 maja 2004 roku wyje�d�a� do pracy za granic�, a jeden na stu (1%), �e nadal pracuje poza granicami kraju. W badaniu nie zostali z oczywistych powod�w uwzgl�dnieni ci polscy emigranci, kt�rzy obecnie mieszkaj� i pracuj� poza Polsk�.

Wprawdzie poczucie wi�zi z parafi� wci�� pozostaje stosunkowo silne (deklaruje je 66% ankietowanych), jednak od 2005 roku systematycznie s�abnie. Obecnie jest najni�sze od pocz�tku lat dziewi��dziesi�tych (od roku 1994 spadek o 13 punkt�w procentowych).

Ostatnie tygodnie przynios�y popraw� notowa� rz�du, przejawiaj�c� si� we wzro�cie identyfikacji z urz�duj�cym gabinetem, a tak�e wzro�cie zadowolenia z tego, �e na jego czele stoi Ewa Kopacz.

Plany wej�cia Polski do strefy euro budz� negatywne reakcje. Wi�kszo�� doros�ych Polak�w (68%) jest przeciwna przyj�ciu przez nasz kraj wsp�lnej europejskiej waluty. Wprowadzenie euro popiera jedynie 24% ankietowanych. Od lutego 2013 roku odsetek zwolennik�w przyst�pienia Polski do strefy euro zmniejszy� si� o 5 punkt�w i obecnie nale�y do najni�szych w historii naszych bada�.

Najcz�ciej uczestnicz� w dodatkowych p�atnych zaj�ciach.

Wi�kszo�� Polak�w (57%) jest zdania, �e w Polsce powinny stacjonowa� wojska innych pa�stw NATO. Poparcie dla ich stacjonowania w naszym kraju jest obecnie najwy�sze w historii bada� CBOS – nigdy dot�d zwolennicy sta�ej obecno�ci sojuszniczych wojsk nie dominowali nad przeciwnikami.

Trzeciego pa�dziernika mija 24. rocznica zjednoczenia Niemiec. Warto przy tej okazji przypomnie�, jak w ostatnim dwudziestoleciu zmienia�o si� nastawienie do naszych zachodnich s�siad�w.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych.

Pierwsze lata funkcjonowania armii sk�adaj�cej si� tylko z zawodowych �o�nierzy-ochotnik�w nie prowadz� do wzrostu aprobaty takiego rozwi�zania, wr�cz przeciwnie – wprawdzie nadal najwi�cej zwolennik�w ma pe�ne uzawodowienie armii (47%), ale w por�wnaniu z rokiem 2008 zwi�kszy�o si� poparcie dla zachowania r�wnie� powszechnego, obowi�zkowego poboru.

�wier� wieku temu, 12 wrze�nia 1989 roku, Sejm zatwierdzi� gabinet Tadeusza Mazowieckiego. Powstanie rz�du, na czele kt�rego stan�� pierwszy niekomunistyczny premier, budzi�o ogromne oczekiwania spo�eczne. We wrze�niu 1989 roku a� 82% doros�ych Polak�w wyra�a�o nadziej� na popraw� sytuacji w kraju. Po dwudziestu pi�ciu latach od rozpocz�cia przemian systemowych Tadeusz Mazowiecki jest uznawany za najlepszego premiera z dotychczasowych szef�w rz�d�w III Rzeczypospolitej.

Wprawdzie wi�kszo�� doros�ych twierdzi, �e od�ywia si� zdrowo oraz �e ich dieta jest zbilansowana, tzn. zawiera w�a�ciw� ilo�� sk�adnik�w pokarmowych, jednak ponad po�owa ma nadwag�, w tym blisko jedn� pi�t� stanowi� otyli.

W ocenie zdecydowanej wi�kszo�ci Polak�w (71%) II wojna �wiatowa jest nadal �yw� cz�ci� historii Polski, o kt�rej trzeba stale przypomina�.

W ci�gu roku poprzedzaj�cego badanie niemal co trzeci Polak (30%) stosowa� jak�� diet�, w tym co czwarty (26%) by� na jakiej� diecie eliminacyjnej, polegaj�cej na ograniczaniu lub eliminowaniu jakich� produkt�w z jad�ospisu.

Wprawdzie mo�na si� spotka� z r�nymi ocenami wydarze�, kt�re w dniach od 1 sierpnia do 3 pa�dziernika 1944 roku mia�y miejsce w Warszawie, jednak stosunek Polak�w do nich staje si� coraz bardziej jednoznaczny. Wed�ug trzech pi�tych og�u badanych (61%) powstanie warszawskie by�o potrzebne i dobrze, �e do niego dosz�o. Deklaracji takich jest obecnie zauwa�alnie wi�cej ni� dwadzie�cia lat temu (wzrost o 10 punkt�w procentowych). Przeciwn� opini� wyra�a nieco ponad jedna pi�ta respondent�w (22%, spadek o 10 punkt�w). Nadal znaczna cz�� Polak�w (17%) nie ma wyrobionego zdania na temat s�uszno�ci wybuchu powstania.

Bior�c pod uwag� statystyki s�dowe oraz dane Pa�stwowej Inspekcji Pracy, mo�na doj�� do wniosku, �e mobbing ma w Polsce charakter marginalny. Jednak, jak zgodnie podkre�laj� badacze tego zjawiska, zarejestrowane przypadki stanowi� jedynie wierzcho�ek g�ry lodowej. W jednym z ostatnich sonda�y zapytali�my badanych o do�wiadczanie r�nego rodzaju szykan w miejscu pracy.

Ujawnienie przez tygodnik „Wprost” restauracyjnych nagra� polityk�w i innych os�b publicznych wi�kszo�ci Polak�w nie pozostawi�o oboj�tnymi. Zaledwie 3% badanych stwierdzi�o, i� w tzw. aferze pods�uchowej nie ma nic bulwersuj�cego. Najwi�ksza grupa ankietowanych (32%) jest oburzona faktem pokrywania rachunk�w za drogie dania i alkohole z funduszy instytucji publicznych.

W ci�gu ostatnich dw�ch lat istotnie poprawi�y si� opinie na temat innowacyjno�ci systemu opieki zdrowotnej. Obecnie prawie po�owa Polak�w (46%, od 2012 roku wzrost o 14 punkt�w) uwa�a, �e w administrowaniu ochron� zdrowia z powodzeniem wykorzystuje si� nowoczesne technologie, np. internet. Przeciwnego zdania jest jedna czwarta badanych (27%, spadek o 24 punkty). Korzystne zmiany w wizerunku plac�wek opieki zdrowotnej mo�na wi�za� m.in. z wprowadzeniem og�lnopolskiego systemu elektronicznej Weryfikacji Uprawnie� �wiadczeniobiorc�w (eWU�).

Podpisanie przez cz�� �rodowiska lekarskiego „Deklaracji wiary” wzbudzi�o du�e zainteresowanie medi�w i wywo�a�o kontrowersje. Dzia�anie lekarzy nie spotka�o si� tak�e ze zrozumieniem wi�kszo�ci Polak�w. Mimo �e znaczna cz�� badanych (46%) uznaje przerywanie ci��y za niedopuszczalne, to r�wnocze�nie ponad po�owa jest zdania, �e lekarz nie mo�e, powo�uj�c si� na w�asne sumienie, odm�wi� wykonania zabiegu przerwania ci��y w sytuacji, gdy prawo na to zezwala.

Mimo �e polska dru�yna nie zakwalifikowa�a si� do mistrzostw �wiata w pi�ce no�nej, kt�re rozpoczynaj� si� w Brazylii, to transmisje mecz�w zamierza ogl�da� wi�kszo�� Polak�w (54%), w tym blisko po�owa z nich (26%) b�dzie trzyma� kciuki za co najmniej jeden zesp� uczestnicz�cy w mundialu.

Przy okazji zbli�aj�cej si� wizyty prezydenta Baracka Obamy w Polsce, w majowym badaniu ponownie zapytali�my Polak�w, jak postrzegaj� rol� Stan�w Zjednoczonych w polityce mi�dzynarodowej. Obecne oceny wp�ywu tego kraju na sytuacj� na �wiecie s� najlepsze od 2006 roku. Najwi�ksza grupa Polak�w uzna�a, �e – og�lnie rzecz bior�c – Stany Zjednoczone maj� pozytywny wp�yw na �wiat (37%). Ponad jedna czwarta badanych uwa�a, �e ocena ich wp�ywu na sytuacj� mi�dzynarodow� zale�y od okoliczno�ci (28%), a 12% ma ambiwalentny stosunek do tej kwestii i twierdzi, �e ten wp�yw nie jest ani jednoznacznie pozytywny, ani negatywny.

Obecne oceny stosunk�w polsko­‑rosyjskich s� najgorsze w historii prowadzonych przez CBOS bada� i por�wnywalne jedynie z uzyskanymi w grudniu 2006 roku. Zdecydowana wi�kszo�� Polak�w (65%) s�dzi, �e s� one z�e, 27% okre�la je jako „ani dobre, ani z�e”, a jedynie 3% ankietowanych uwa�a, �e te stosunki s� dobre.

Nie nale�y oczekiwa�, �e w najbli�sz� niedziel� frekwencja w wyborach do Parlamentu Europejskiego oka�e si� r�wnie wysoka jak w sonda�owych deklaracjach. Z regu�y znacznie wi�cej os�b deklaruje zamiar uczestniczenia w g�osowaniu, ni� faktycznie si� na nie wybiera. Tak by�o w przypadku poprzednich wybor�w do PE. Jak b�dzie w tym roku? Troch� wi�cej os�b ni� pi�� lat temu zapowiada, �e p�jdzie g�osowa�. Trudno jednak z ca�� stanowczo�ci� twierdzi�, �e nadchodz�ce wybory zgromadz� wi�ksz� liczb� uczestnik�w ni� poprzednie. W 2009 roku im bli�ej by�o wybor�w, tym mniej os�b deklarowa�o ch�� uczestniczenia w nich. W tym kontek�cie pewnym optymizmem mo�e napawa� fakt, �e obecnie wraz ze zbli�aniem si� terminu g�osowania obserwujemy bardzo s�ab�, ale jednak tendencj� wzrostow�.

Trzynastego maja 2014 roku w Belwederze odby�a si� debata „Nasza wolno��… Polacy po 25 latach przemian”, kt�r� zorganizowa�a Kancelaria Prezydenta RP we wsp�pracy z CBOS. Po prezentacji wynik�w bada� odby�a si� dyskusja, w kt�rej udzia� wzi�li przedstawiciele �wiata nauki i medi�w. Szczeg�ln� uwag� prezydenta Bronis�awa Komorowskiego i dyskutant�w zwr�ci�y por�wnania spo�ecznych ocen minionego 25-lecia w krajach Europy �rodkowo-Wschodniej.

Wydarzenia na Ukrainie budz� obawy znacznej cz�ci mieszka�c�w Europy �rodkowo-Wschodniej. Obywatele poszczeg�lnych pa�stw naszego regionu istotnie r�ni� si� jednak w ocenie zagro�enia. W Polsce i na S�owacji wi�kszo�� mieszka�c�w uwa�a, �e istnieje zagro�enie dla ich bezpiecze�stwa (odpowiednio: 61% i 57%). Przeciwnego zdania jest co trzeci Polak (33%) i S�owak (34%). O bezpiecze�stwo swoich kraj�w obawia si� tak�e oko�o po�owy Czech�w i W�gr�w (50% i 48%), ale ponad dwie pi�te nie dostrzega zagro�enia (odpowiednio: 44% i 45%).

Rok po ust�pieniu papie�a Benedykta XVI z urz�du i wyborze jego nast�pcy, kardyna�a Jorge Mario Bergoglio, kt�ry przyj�� imi� Franciszek, zapytali�my respondent�w o sytuacj� Ko�cio�a. Oceny sytuacji Ko�cio�a w Polsce, Europie i na �wiecie uleg�y poprawie w stosunku do okresu, gdy papie�em by� Benedykt XVI. Polacy zaakceptowali nowego papie�a jako autorytet moralny (83%), cho� nadal najwi�kszym powa�aniem spo�r�d ostatnich papie�y cieszy si� Jan Pawe� II (92%).

Z odpowiedzi respondent�w na pytanie o istot� zbli�aj�cej si� kanonizacji Jana Paw�a II mo�na wnioskowa�, �e dla Polak�w b�dzie to wydarzenie bez precedensu. A� 98% badanych uwa�a, �e kanonizacja papie�a b�dzie wa�na dla jego rodak�w (w tym 80% – �e bardzo wa�na). Powszechne jest r�wnie� przekonanie, �e b�dzie to wa�ne wydarzenie tak�e dla rodzin respondent�w oraz dla nich osobi�cie (odpowiednio: 89% i 88%, w tym 59% i 60% s�dzi, �e b�dzie ono bardzo wa�ne). Nieco mniej ankietowanych uwa�a, �e kanonizacja papie�a Polaka b�dzie wa�na dla Europy (35% ocenia j� jako bardzo wa�n�, a dalsze 45% – jako do�� wa�n�) oraz dla �wiata (odpowiednio: 34% i 42%). Znaczenie przypisywane kanonizacji Jana Paw�a II – z perspektywy zar�wno osobistej, rodzinnej, narodowej, jak i europejskiej, �wiatowej – jest wi�ksze ni� oceniane w 2011 roku znaczenie jego beatyfikacji.

W zwi�zku ze zbli�aj�cymi si� �wi�tami Wielkanocnymi zapytali�my Polak�w o r�ne praktyki wielkopostne i wielkanocne. Najcz�ciej praktykowanym zwyczajem wielkopostnym jest zachowywanie postu w Wielki Pi�tek (83%). Siedmiu na dziesi�ciu badanych przyst�puje do spowiedzi wielkanocnej, a niewiele mniej ankietowanych (64%) uczestniczy w obrz�dzie posypywania g�owy popio�em w �rod� Popielcow�. Mniej wi�cej po�owa Polak�w, jak wynika z ich deklaracji, bierze udzia� w rekolekcjach wielkopostnych i ko�cielnych obchodach Triduum Paschalnego.

Niemal po�owa badanych (45%) deklaruje, �e ich rodziny maj� do sp�acenia jakie� raty, po�yczki, d�ugi lub kredyty. Sam fakt zad�u�enia nie �wiadczy jednak o sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Zad�u�enie w�r�d rodzin, kt�re �yj� biednie, jest niemal r�wnie cz�ste jak to notowane w�r�d badanych okre�laj�cych warunki swoich gospodarstw domowych jako dobre lub bardzo dobre (47% w stosunku do 40%). Zasadnicza r�nica polega jednak na tym, jakie obci��enie te d�ugi i kredyty stanowi� dla r�nego typu gospodarstw domowych. Blisko co czwarta uboga rodzina, kt�ra ma jakie� d�ugi, ma problemy z ich sp�acaniem (14% wobec 47% zad�u�onych ubogich gospodarstw domowych). Natomiast w�r�d najbogatszych nikt nie ma problem�w z regulowaniem nale�no�ci wynikaj�cych z zad�u�enia.

Od kilku lat w debacie publicznej formu�owane s� propozycje umo�liwienia obywatelom g�osowania w wyborach ju� po uko�czeniu 16 roku �ycia. Zwolennicy obni�enia wieku wyborczego wskazuj�, �e taka zmiana przyczyni si� do lepszej reprezentacji ludzi m�odych i mo�e zwi�kszy� aktywno�� m�odzie�y.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� m.in. oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych. Aby lepiej odda� dynamik� zmian nastroj�w, ich bilans kwartalny prezentujemy na tle poprzednich miesi�cy.

Kiedy na pocz�tku lutego – wobec zaostrzaj�cych si� protest�w na Ukrainie, ale jeszcze przed krwawymi zaj�ciami w Kijowie – pytali�my Polak�w o opinie na temat rozwoju sytuacji w tym kraju, co trzeci badany (30%) by� zdania, �e wydarzenia za nasz� wschodni� granic� mog� zagrozi� bezpiecze�stwu Polski. W marcu – ju� po uchwale parlamentu rosyjskiego, zezwalaj�cej prezydentowi Putinowi na u�ycie si� zbrojnych na terytorium Ukrainy i przej�ciu kontroli nad Krymem przez si�y prorosyjskie – ponad dwukrotnie wzr�s� niepok�j o bezpiecze�stwo naszego kraju. Obecnie niemal trzy czwarte badanych (72%) uwa�a, �e sytuacja na Ukrainie zagra�a bezpiecze�stwu Polski.

Od 12 marca 1999 roku Polska jest cz�onkiem Sojuszu P�nocnoatlantyckiego. Zdecydowana wi�kszo�� badanych postrzega przyst�pienie do NATO jako wa�ne wydarzenie w historii naszego kraju – prawie po�owa s�dzi, �e by�o ono wa�ne, ale niepierwszoplanowe, a ponad jedna czwarta uwa�a je za wydarzenie prze�omowe, o znaczeniu historycznym.

Zainteresowanie majowymi wyborami do Parlamentu Europejskiego jest w�r�d Polak�w stosunkowo niewielkie, ale zbli�one do tego, kt�re zarejestrowali�my w analogicznym okresie poprzedzaj�cym wybory sprzed pi�ciu lat. Natomiast odsetek wyra�aj�cych brak zainteresowania tym wydarzeniem jest najwi�kszy spo�r�d dotychczas odnotowanych.

Wyje�d�aj�cy na co najmniej dwudniowy wypoczynek poza miejsce sta�ego zamieszkania stanowili w 2013 roku niespe�na po�ow� (46%) doros�ych Polak�w. W roku 2013, podobnie jak w latach poprzednich, Polacy najcz�ciej wypoczywali w kraju (39% og�u, 85% wyje�d�aj�cych w celach wypoczynkowych). Za granic� wypoczywa�o w ubieg�ym roku 15% og�u Polak�w, co stanowi jedn� trzeci� wyje�d�aj�cych w celach wypoczynkowych na co najmniej dwa dni. Wyniki te s� niemal identyczne jak uzyskane po zako�czeniu 2012 roku.

Wydarzenia na Ukrainie budz� w Polsce do�� du�e zainteresowanie. Rozw�j sytuacji w tym kraju �ledzi blisko dwie trzecie doros�ych Polak�w (65%).

Tradycyjnie ju� przy okazji kolejnego fina�u Wielkiej Orkiestry �wi�tecznej Pomocy przez media przetoczy�a si� pe�na kontrowersji dyskusja o dzia�alno�ci tej organizacji i jej lidera. W styczniowym sonda�u, kt�rego realizacja przypad�a na czas trwania 22. Fina�u WO�P, zapytali�my Polak�w o zaufanie do fundacji Jerzego Owsiaka, a tak�e do Caritasu i Polskiej Akcji Humanitarnej.

Blisko trzy czwarte Polak�w (74%) zamierza ogl�da� transmisje zawod�w rozgrywanych na zbli�aj�cych si� XXII Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Soczi. Jeszcze wi�cej os�b (83%) przewiduje, �e polscy reprezentanci wr�c� z tych igrzysk z medalami. W ocenie kibic�w niemal pewn� kandydatk� do medalu olimpijskiego jest Justyna Kowalczyk.

Ponad po�owa Polak�w jest przekonana, �e mieszka� w pewnych wojew�dztwach jest lepiej ni� w innych, a w pewnych gorzej. W spo�ecznej �wiadomo�ci podzia� na lepsze i gorsze do mieszkania regiony jest bardzo wyra�ny. Dla wi�kszo�ci badanych przekonanych o tych zr�nicowaniach miejscem lepszym do �ycia jest Polska centralna (57%). Co czwarty spo�r�d nich uwa�a, �e w Regionie Po�udniowym mieszka si� lepiej ni� w innych (25%), a co pi�ty – �e w P�nocno­‑Zachodnim (21%). Natomiast 16% badanych twierdz�cych, �e istniej� lepsze regiony, wskazywa�o na Region P�nocny, a 12% na Po�udniowo-Zachodni. Tylko dla nielicznych (3%) takim obszarem jest Region Wschodni.

Wraz z zaognianiem si� sytuacji na Ukrainie oddala si� mo�liwo�� zbli�enia tego kraju z UE i tym samym rozwiewaj� si� zwi�zane z tym nadzieje wielu Ukrai�c�w. Rozczarowani s� tak�e Polacy, kt�rzy wspierali program Partnerstwa Wschodniego i przysz�e cz�onkostwo Ukrainy w UE. W styczniu, jeszcze przed zaostrzeniem si� sytuacji na Ukrainie, poparcie dla przyst�pienia tego kraju do Wsp�lnoty wyra�a�o blisko trzy czwarte Polak�w (73%). Wi�kszo�� zwolennik�w akcesji Ukrainy do UE podkre�la�a jednak, �e jest to kwestia jeszcze odleg�ej przysz�o�ci.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych.

Choinka i prezenty s� obecnie jednymi z najbardziej popularnych symboli �wi�t Bo�ego Narodzenia. Tylko co czternasty badany (7%) stwierdzi�, �e w jego domu nie b�dzie choinki. W polskich domach kr�luj� sztuczne drzewka (60%), ale w mniej wi�cej co trzecim (31%) stanie choinka pachn�ca lasem. Wed�ug deklaracji badanych, w wi�kszo�ci b�d� to �ci�te drzewka (24%), tylko co czwarte prawdziwe drzewko b�dzie choink� w doniczce (7%).

Nieco ponad dwie pi�te badanych (41%) uwa�a, �e Polak�w tyle samo ��czy, co dzieli. Pozostali respondenci znacznie cz�ciej s� zdania, �e Polak�w wi�cej dzieli, ni� ��czy (40%), ni� s�dz�, �e wi�cej ��czy, ni� dzieli (14%).

Ostatni spis powszechny pokazuje, �e odp�yw ludno�ci w wyniku migracji za granic� nie dotyczy wszystkich region�w w takim samym stopniu. Z naszego ostatniego badania wynika, �e tak�e w zakresie do�wiadcze� migracyjnych mieszka�cy poszczeg�lnych obszar�w znacz�co si� od siebie r�ni�. Co czwarty mieszkaniec wschodniej Polski pracowa� za granic� po wej�ciu naszego kraju do Unii Europejskiej, podczas gdy z centralnej Polski tylko co siedemnasty.

Jedynie 7% doros�ych mieszka�c�w Polski deklaruje, �e w tym sezonie jesienno-zimowym zaszczepi�o si� przeciwko grypie, kolejne 6% zamierza to jeszcze zrobi�, zdecydowana wi�kszo�� za� nie ma takich plan�w.

Tylko pi�ciu na stu doros�ych Polak�w (5%) jest zadowolonych ze sk�adu obecnego rz�du i uwa�a, �e nie wymaga on �adnych zmian. Jedn� czwart� badanych (24%) zadowoli�yby drobne zmiany i wymiana niekt�rych ministr�w. Niemal tyle samo (26%) uwa�a jednak, �e potrzebna jest powa�na rekonstrukcja i wymiana du�ej cz�ci gabinetu. Natomiast blisko dwie pi�te Polak�w (37%) opowiada si� za ca�kowit� zmian� rz�du.

Po�owa Polak�w (49%) dopuszcza po�miertne palenie cia�a. Od 1994 roku spo�eczne przyzwolenie na kremacj� si� umocni�o (wzrost o 12 punkt�w). W listopadzie 2012 roku odsetek respondent�w uwa�aj�cych, �e mo�na chowa� urn� z prochami zmar�ej osoby, przewa�a� nad odsetkiem badanych b�d�cych zdania, �e cia�o nale�y chowa� w trumnie (37%). Jednocze�nie zwi�kszy�a si� (o 6 punkt�w, do 14%) grupa os�b niemaj�cych wyrobionej opinii w tej kwestii.

Ka�dego roku wielu rodzic�w maj�cych dzieci w wieku szkolnym decyduje si� finansowa� im r�nego typu dodatkowe zaj�cia edukacyjne lub og�lnorozwojowe – w tym roku szkolnym niemal tyle samo rodzic�w co przed rokiem (46%). Na decyzj� o pos�aniu dzieci na p�atne zaj�cia pozalekcyjne wp�ywa przede wszystkim poziom wykszta�cenia rodzic�w.

Na tle mieszka�c�w innych pa�stw Grupy Wyszehradzkiej, Polacy najlepiej oceniaj� skutki cz�onkostwa swojego kraju w Unii Europejskiej. Prawie cztery pi�te respondent�w CBOS (78%) uwa�a, �e Polska skorzysta�a na przyst�pieniu do wsp�lnoty. O korzystnym bilansie integracji przekonana jest te� dominuj�ca cz�� S�owak�w (60%). Stosunkowo najmniejszy euroentuzjazm przejawiaj� W�grzy i Czesi – tylko dwie pi�te z nich (odpowiednio 44% i 43%) s�dzi, �e zyski ich kraju z integracji przewy�szaj� poniesione koszty.

W czasie tegorocznych wakacji uczniowie z nieco ponad po�owy gospodarstw domowych (53%) wyjechali na co najmniej tygodniowy wypoczynek poza miejsce zamieszkania; przy czym ponad dwie pi�te rodzin (43%) zapewni�o wypoczynek wszystkim dzieciom, a co dziesi�ta (10%) tylko niekt�rym.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� m.in. oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych. Aby lepiej odda� dynamik� zmian nastroj�w, ich bilans kwartalny prezentujemy na tle poprzednich miesi�cy.

Nowi mieszka�cy wsi – osoby, kt�re mieszkaj� na obszarze wiejskim, ale wed�ug w�asnych deklaracji pochodz� z miasta – stanowi� obecnie oko�o 8% ca�ej ludno�ci wiejskiej.

Ponad po�owa Polak�w jest zdania, �e ksi�a – z racji specyfiki instytucji, kt�rej s�u�� – powinni ogranicza� publiczne wyra�anie swoich prywatnych pogl�d�w na r�ne tematy niezwi�zane z religi�. Prawie dwie trzecie respondent�w uwa�a, �e nie jest w�a�ciwe, by ksi�a publicznie krytykowali swoich prze�o�onych. Jednak w sprawie ksi�dza Wojciecha Lema�skiego ci, kt�rzy o niej s�yszeli, zdecydowanie cz�ciej bior� stron� ksi�dza (27%) ni� arcybiskupa Henryka Hosera (8%). O tym, �e obie strony maj� troch� racji, przekonanych jest 28% badanych z tej grupy, ale najwi�kszy odsetek spo�r�d nich nie ma wyrobionego zdania w tej sprawie (37%).

Wi�kszo�� Polak�w (62%) ceni ustr�j demokratyczny i zgadza si� ze stwierdzeniem, �e jest on lepszy od innych form rz�d�w. Jednak w kwestii jego „eksportu” zdania s� podzielone. Dwie pi�te badanych (40%) uwa�a, �e pa�stwa demokratyczne powinny d��y� do tego, by w krajach niedemokratycznych r�wnie� zapanowa�a demokracja, natomiast minimalnie wi�ksza grupa (43%) jest temu przeciwna.

Propozycje rz�du dotycz�ce funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych zdecydowanie cz�ciej budz� reakcje krytyczne ni� przychylne. Dwie pi�te og�u badanych (40%) uwa�a, �e planowane zmiany id� w z�ym kierunku, a tylko co jedenasty (9%) s�dzi, �e kierunek zmian jest w�a�ciwy. Mniej wi�cej po�owa respondent�w albo nie potrafi ustosunkowa� si� do propozycji rz�du (22%), albo w og�le o nich nie s�ysza�a (29%).

Ogromna wi�kszo�� badanych (83%) uwa�a, �e korupcja w sferze publicznej jest du�ym problemem, w tym dwie pi�te (40%) s�dzi, �e bardzo du�ym. Tylko co dziesi�ty respondent (10%) przypisuje temu zjawisku niewielkie znaczenie.

Wsp�lna przesz�o�� Polak�w i Ukrai�c�w postrzegana jest raczej jako potencjalna przyczyna konfliktu ni� podstawa, na kt�rej mo�na budowa� dobre s�siedztwo. Ponad po�owa respondent�w (54%) wyra�a opini�, �e wsp�lne do�wiadczenia z przesz�o�ci s� tym, co dzieli oba narody, a tylko jedna czwarta (24%) jest zdania, �e historia ��czy Polak�w i Ukrai�c�w.

W spo�ecznej ocenie obecnie w Polsce ka�dy mo�e studiowa�. Prawie cztery pi�te badanych (78%) s�dzi, �e kszta�cenie na wy�szych uczelniach jest masowe, w tym blisko po�owa (47%) wyra�a taki pogl�d w spos�b zdecydowany. Przeciwnego zdania jest jedna pi�ta ankietowanych (18%).

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� m.in. oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych. Aby lepiej odda� dynamik� zmian nastroj�w, ich bilans kwartalny prezentujemy na tle poprzednich miesi�cy.

1 lipca rewolucja �mieciowa dotknie wszystkich mieszka�c�w kraju – zar�wno tych, kt�rzy mieli podpisane umowy na odbi�r �mieci, jak i tych, kt�rzy dot�d pozbywali si� ich w spos�b niezgodny z prawem. Na p�tora miesi�ca przed wej�ciem w �ycie tzw. ustawy �mieciowej przewa�aj�ca wi�kszo�� Polak�w (96%) deklaruje, �e jest poinformowana o zmianach dotychczasowych zasad dotycz�cych gospodarki odpadami. Wi�kszo�� (57%) wie tak�e, ile b�dzie kosztowa� wyw�z �mieci z ich gospodarstw domowych

Organizatorzy akcji „Ratuj Maluchy” z�o�yli w Sejmie wniosek z blisko milionem podpis�w o zorganizowanie referendum w sprawie reformy obni�aj�cej wiek szkolny. O tym, czy referendum si� odb�dzie, ostatecznie zadecyduje Sejm. Rz�d jest temu pomys�owi przeciwny.

W spo�ecze�stwie umocni�o si� przekonanie, �e wydobycie gazu �upkowego jest bezpieczne dla �rodowiska naturalnego – obecnie pogl�d taki wyra�a 51% Polak�w, o 8 punkt�w wi�cej ni� w 2011 roku. Jednocze�nie zwi�kszy� si� odsetek os�b obawiaj�cych si� jego wp�ywu na zdrowie ludzi (o 6 punkt�w, do 19%). W dalszym ci�gu znaczna grupa respondent�w nie potrafi oceni� zagro�e� wynikaj�cych z eksploatacji z�� tego niekonwencjonalnego surowca.

Polacy coraz ch�tniej wykorzystuj� internet do robienia zakup�w. Za po�rednictwem sieci kupi�o co� trzy czwarte internaut�w (75%, tj. 45% og�u badanych), przy czym ponad dwie pi�te (42%, tj. 25% og�u) zrobi�o zakupy w ten spos�b w ostatnim miesi�cu. Ponad jedna czwarta korzystaj�cych z internetu (27%) przynajmniej raz sprzeda�a co� online.

Od wielu miesi�cy toczy si� w Polsce dyskusja na temat dopuszczalno�ci tzw. uboju rytualnego, czyli uboju zgodnego z zasadami islamu i judaizmu, polegaj�cego na zabijaniu zwierz�t hodowlanych bez og�uszania, poprzez wykrwawienie.

W majowym sonda�u zadali�my Polakom kilka pyta� dotycz�cych ich relacji z rodzicami. Odpowiadaj�c na nie respondenci odbywali sentymentaln� podr� w czasie – interesowa�y nas bowiem nie tyle obecne stosunki rodzinne, ile te zapami�tane z czas�w, gdy byli dzie�mi, nastolatkami. W pami�ci niemal wszystkich badanych (92%) zapisa�a si� silna wi� z mam�, w tym po�owa (51%) okre�la j� jako bardzo mocn�.

Niespe�na trzy pi�te Polak�w (58%) czuje potrzeb� politycznego wyra�enia swej frustracji z powodu pogarszaj�cych si� warunk�w materialnych �ycia i zaliczy�oby si� do grupy „oburzonych”. Niemal taki sam odsetek badanych (59%) jest oburzony kszta�tem, jaki przybra�o �ycie polityczne w naszym kraju. Cho� odsetki „oburzonych” z obu powod�w s� prawie takie same, to „oburzeni” w ka�dym z tych przypadk�w nale�� do nieco innych grup spo�ecznych.

Utrzymuj�ce si� od kilku lat problemy Unii Europejskiej, zwi�zane z kryzysem finansowym w niekt�rych krajach strefy euro, s� najbardziej prawdopodobn� przyczyn� s�abni�cia spo�ecznego poparcia dla cz�onkostwa Polski w UE. Symptomy tego procesu by�y widoczne ju� w ubieg�ym roku. Obecnie s� one jeszcze bardziej wyra�ne. Od lutego do kwietnia 2013 odsetek zwolennik�w obecno�ci naszego kraju w UE zmala� do 73% (spadek o 5 punkt�w). Jednocze�nie liczba przeciwnik�w cz�onkostwa wzros�a z 15% do 19%. Oznacza to, �e obecny poziom poparcia dla integracji europejskiej jest zbli�ony do notowanego w pierwszym okresie po wej�ciu Polski do UE.

W zwi�zku ze zbli�aj�c� si� 70. rocznic� wybuchu powstania w getcie warszawskim przeprowadzili�my badanie, kt�re mia�o ustali�, jaki jest stan wiedzy Polak�w o tym powstaniu oraz w jaki spos�b ten ruch zbrojnego oporu �yd�w zapisa� si� w pami�ci zbiorowej.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych. Aby lepiej odda� dynamik� zmian nastroj�w, ich bilans kwartalny prezentujemy na tle poprzednich dziewi�ciu miesi�cy.

Od lipca 2012 do lutego 2013 zmniejszy� si� nieco (o 4 punkty) odsetek przeciwnik�w przyj�cia wsp�lnej waluty, nadal jednak stanowi� oni wyra�n� wi�kszo�� (64%). Wprowadzenie euro w Polsce popiera obecnie 29% badanych (wzrost o 4 punkty).

Niemal po�owa badanych (48%) chcia�aby, �eby nowy papie� wprowadzi� pewne zmiany w nauczaniu Ko�cio�a. Tylko nieco ponad jedna trzecia (37%) opowiada si� za utrzymaniem w tym wzgl�dzie status quo. Jednocze�nie spora grupa respondent�w (15%) nie potrafi zaj�� stanowiska w tej kwestii.

Niemal co drugi badany (45%) s�ysza� o Kongresie Kobiet. Co ciekawe, jego rozpoznawalno�� jest niewiele ni�sza w�r�d m�czyzn ni� w�r�d kobiet (odpowiednio 44% i 46%).

Dane GUS wskazuj�, �e przeci�tne zarobki kobiet i m�czyzn wykonuj�cych ten sam zaw�d i zatrudnionych na takim samym stanowisku ci�gle do�� znacz�co si� r�ni�. Jak dalece rozpowszechnione jest w�r�d Polak�w przekonanie o dysproporcji zarobk�w ze wzgl�du na p�e�?

Aprobat� legalizacji heteroseksualnych zwi�zk�w partnerskich wyra�a ogromna wi�kszo�� Polak�w (85%), z kolei formalne zwi�zki os�b tej samej p�ci zaakceptowa�aby tylko jedna trzecia (33%). Og�lnie rzecz bior�c mo�na powiedzie�, �e 35% badanych aprobuje legalizacj� zwi�zk�w partnerskich niezale�nie od p�ci os�b zainteresowanych ich zawarciem, nieco ponad po�owa (53%) dopuszcza ich zawieranie wy��cznie przez pary heteroseksualne, a co dziewi�ty respondent (11%) w og�le ich nie akceptuje – niezale�nie od tego, czy mia�yby je zawiera� osoby tej samej czy r�nej p�ci.

Ponad po�owa doros�ych Polak�w (56%) interesuje si� sportami zimowymi. Zainteresowanie to przek�ada si� na plany dotycz�ce ogl�dania transmisji z Mistrzostw �wiata w Narciarstwie Klasycznym w Val di Fiemme. Zamierza je �ledzi� wi�kszo�� ankietowanych (60%). Jedna trzecia z tej grupy (20% og�u) ma zamiar ogl�da� mo�liwie wszystkie relacje. Najwi�cej kibic�w jest w�r�d m�czyzn, jednak transmisje z mistrzostw planuje ogl�da� tak�e ponad po�owa kobiet.

Obchodzony 14 lutego Dzie� Zakochanych, czyli tzw. Walentynki wpisa� si� ju� w polsk� obyczajowo��. �wiadczy o tym zar�wno fakt, �e podoba si� on zdecydowanej wi�kszo�ci Polak�w, jak i to, �e ponad po�owa z nich (59%) deklaruje, i� zamierza uczci� ten dzie�.

Prawie trzy czwarte Polak�w (74%) jest zdania, �e Bronis�aw Komorowski dobrze sprawdza si� jako prezydent, tylko mniej ni� jedna pi�ta (16%) uwa�a, �e Bronis�aw Komorowski nie wype�nia swoich obowi�zk�w nale�ycie. W por�wnaniu z pocz�tkiem kadencji oceny pracy prezydenta si� poprawi�y.

Od dwudziestu lat badamy stosunek Polak�w do innych narod�w. Z tej perspektywy mo�na m�wi� o wyra�nej poprawie nastawienia rodak�w wobec innych narod�w. Pozytywne zmiany zasz�y przede wszystkim w stosunku do mniej lubianych nacji. Nieco mniej serdeczny jest natomiast stosunek do narod�w, kt�re niegdy� – w pierwszych latach przemian – budzi�y najwi�ksz� sympati�.

W minionym roku niespe�na po�owa doros�ych Polak�w (46%) wypoczywa�a przez co najmniej dwa dni poza miejscem zamieszkania. Przeci�tny ubieg�oroczny wyjazd wypoczynkowy trwa� siedem dni.

21 grudnia 2012 roku prezydent Bronis�aw Komorowski podpisa� ustaw� o nasiennictwie, kt�ra reguluje m.in. kwestie zwi�zane z wprowadzaniem do obrotu nasion ro�lin genetycznie modyfikowanych. 2 stycznia 2013 roku Rada Ministr�w wyda�a dwa rozporz�dzenia wprowadzaj�ce zakaz stosowania materia�u siewnego genetycznie zmodyfikowanej odmiany ziemniaka Amflora i kukurydzy MON 810, jedynych dopuszczonych obecnie do uprawy w UE ro�lin modyfikowanych genetycznie.

W naszych badaniach wska�nikami nastroj�w spo�ecznych s� oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a tak�e kondycji zak�ad�w pracy respondent�w oraz warunk�w materialnych ich gospodarstw domowych.

Mimo �e nie wiemy dlaczego 21 grudnia 2012 roku jest ostatnim dniem w kalendarzu Maj�w, niekt�rzy traktuj� ten fakt jako zapowied� ko�ca �wiata. Taka interpretacja nie przekonuje Polak�w – badani powszechnie przyznaj�, �e nie wierz� w rych�e nadej�cie ko�ca �wiata (96%), a cztery pi�te (83%) wyra�a ten pogl�d w spos�b zdecydowany.

Wprowadzenie stanu wojennego jest najwa�niejszym wydarzeniem historycznym zapami�tanym przez tych, kt�rzy czas PRL-u prze�ywali jako doro�li. Gdy w maju tego roku zapytali�my respondent�w o wa�ne, osobi�cie prze�yte wydarzenia historyczne, najcz�ciej wskazywali w�a�nie stan wojenny. Uzyska� on dwa i p� razy wi�cej wskaza� ni� przemiany ustrojowe, i cztery razy wi�cej ni� powstanie „Solidarno�ci”.