1. Dane społeczno-demograficzne o przebadanej zbiorowości
2. Kryzys wychowania - zagrożenie czy stan faktyczny
Czy według nauczycieli można mówić o kryzysie wychowania młodzieży?
- Zdecydowanie tak
- Raczej tak
- Raczej nie
- Zdecydowanie nie
- Trudno mi powiedzieć
Źródła kryzysu wychowania młodzieży
- Brak spójnej koncepcji modelu wychowania ze strony wszystkich instytucji wychowujących
- Kryzys gospodarczy
- Kryzys moralny społeczeństwa
- Rodzina
- Obniżenie rangi społecznej zawodu nauczyciela
- Konflikt społeczno-polityczny
- Polityka władz
- Brak wpływu środowiska nauczycielskiego na decyzje dotyczące programu i metod nauczania
- Środki masowego przekazu
- Szkoła
- Organizacje młodzieżowe
- Nauczyciele
- Oddziaływanie opozycji politycznych na młodzież
- Kościół, księża
3. Opinie o młodzieży i jej wychowaniu
O młodym pokoleniu można powiedzieć:
- tyle samo dobrego, co złego
- więcej dobrego niż złego
- więcej złego niż dobrego
Zjawiska charakteryzujące środowisko młodzieżowe
- Konsumpcyjny model życia, kult pieniądza
- Brak wartości ideowych
- Nałogowe palenie papierosów
- Zanik aspiracji życiowych
- Znieczulica wobec spraw innych ludzi
- Brak szacunku do tradycji
- Brak szacunku dla nauczycieli
- Bezkrytyczne przyjmowanie wzorów życia od młodzieży zachodniej
- Cynizm, pogarda dla ogólnie uznawanych wartości
- Brak szacunku dla rodziców
- Snobizm
- Tendencje do izolowania się od świata ludzi dorosłych - tworzenie własnego systemu wartości, podkultury młodzieżowej
- Bezkrytyczne stosowanie się do wymogów mody młodzieżowej /"szpanerstwo"/
- Pijaństwo
- Zbytnia swoboda seksualna
- Uleganie naciskom gangów młodzieżowych
- Narkomania
4. Wpływ szkoły i innych instytucji wychowujących na kształtowanie cech i postaw życiowych oraz poglądów politycznych młodzieży
Największy wpływ na wychowanie młodych ludzi nauczyciele przypisują następującym instytucjom:
- Rodzice, dom rodzinny
- Szkoła
- Rówieśnicy, koledzy, przyjaciele
- Środki masowego przekazu
- Księża, katecheci, Kościół
- Harcerstwo
- Inne organizacje młodzieżowe
- Dziadkowie
Instytucje i osoby, które zdaniem badanych w bardzo dużym stopniu wpływają na kształtowanie poglądów młodzieży:
- Rodzice
- Rodzina
- Rówieśnicy, koledzy
- Nauczyciele
- Szkoła
- Księża, Kościół
- TV
- Radio
- Prasa
- Harcerstwo, ZSMP, ZMW
- Audycje rozgłośni zagranicznych
- Opozycja polityczna
- Publikacje nielegalne
- Inne organizacje młodzieżowe
5. Postulowany model pracy szkoły
Czy zgadza się Pan(i) z następującymi stwierdzeniami dotyczącymi kierunków pracy szkoły?
- Nauczyciele powinni mieć większy wpływ na tworzenie programu nauczania
- szkoła powinna przede wszystkim rozwijać inicjatywę uczniów
- Zadaniem szkoły powinno być przede wszystkim premiowanie umiejętności samodzielnego myślenia
- Szkoła powinna zwiększyć dyscyplinę i wymagania wobec uczniów
- Należy ograniczyć ingerencję różnego typu władz w pracę szkoły
- Szkoła powinna uczyć mniej a lepiej
- Zadaniem szkoły powinno być przede wszystkim wychowanie lojalnego obywatela
- Szkoła powinna odstąpić od tradycyjnego systemu wychowania, w większym stopniu rozwijać samorządność uczniów
- Dotychczas stosowane metody dydaktyczne są przestarzałe i wymagają zmian
- Działalność szkoły powinny regulować przede wszystkim przepisy gwarantujące realizację polityki państwa
- Powinno zmniejszyć się dystans między uczniem a nauczycielem, oprzeć się na zasadach pełnego partnerstwa
- Szkoła powinna przejąć więcej funkcji wychowawczych
- Szkołę powinien cechować dystans do codzienności, pewna izolacja od bieżących wydarzeń
- Szkoła powinna przede wszystkim uczyć, a nie wychowywać
Czy dyskusje z lat 1980-1981 przyniosły takie koncepcje pracy szkoły, które należałoby rozwijać?
- tak
- nie
- nie wiem
Gdyby Kościół miał możliwość współdecydowania w sprawach szkolnictwa, to czy sytuacja w tej dziedzinie byłaby lepsza, taka sama czy gorsza?
- lepsza
- taka sama
- gorsza
- trudno powiedzieć
Czy w przyszłości znaczenie nauczyciela
- w procesie nauczania będzie rosło czy malało?
- w procesie wychowania będzie rosło czy malało?
6. Obowiązki i powinności nauczyciela
Czy zgodził(a)by się Pan(i) ze stwierdzeniem, że zawód nauczyciela to zawód szczególny, wymagający powołania?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
Czy Pana(i) zdaniem nauczyciel oprócz obowiązków zawodowych powinien spełniać w społeczeństwie inne jeszcze zadania?
- Tak, powinien
- Może, ale nie jest to konieczne
- Powinien zająć się wyłącznie pracą zawodową
- Inne określenia
Cechy i zachowania konieczne do wykonywania zawodu nauczyciela
- Wysoka kultura osobista
- Krytycyzm wobec niedomogów własnej pracy
- Przygotowanie metodyczne
- Wrażliwość na sprawy innych ludzi
- Nienaganność postawy moralnej
- Wysokim poziom wiedzy ogólnej
- Tolerancja światopoglądowa
- Powołanie do zawodu
- Krytycyzm wobec otaczającej nas rzeczywistości
- Innowacyjność, szukanie nowych rozwiązań dydaktycznych i wychowawczych
- Korzystanie z dóbr kultury
- Lojalność wobec władz
- Wychowanie młodzieży w duchu lojalności i posłuszeństwa wobec władzy państwowej
- Ujawnianie prawdy niezależnie od istniejącej oficjalnie wersji
- Wyższe wykształcenie
- Zaangażowanie w pracy społecznej
- Świecki tryb życia, niemanifestowanie swoich uczuć religijnych
- Neutralność polityczna
- Materialistyczny światopogląd
- Aktywność polityczna
Czy Pana(i) zdaniem obowiązkiem nauczyciela jest - niezależnie od własnych przekonań - wpajanie uczniom lojalności wobec państwa?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
Czy zdarzyło się Panu(i), że w dyskusjach z młodzieżą musiał(a) zachować się Pan(i) niezgodnie z własnymi przekonaniami?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
7. Ocena własnej grupy zawodowej
Czy Pana(i) zdaniem mamy do czynienia ze zjawiskiem stałego pogarszania się "jakości" nauczycieli, obniżania się ich poziomu zawodowego?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
W stosunku do jakiej części środowiska nauczycielskiego niżej wymienione zarzuty uważa Pan(i) za uzasadnione?
- Mała aktywność społeczno-polityczna
- Nadmierna wrażliwość na krytykę środowiska nauczycielskiego
- Brak krytycyzmu wobec niedomogów własnej pracy
- Niecenienie samodzielności myślenia u uczniów
- Nie czują potrzeby doskonalenia swoich kwalifikacji
- Zbyt mała samodzielność myślenia
- Zbyt małe wymagania wobec uczniów, nieegzekwowanie wiedzy
- Niskie kwalifikacje
- Brak przygotowania metodycznego
- Konserwatyzm, negatywne nastawienie wobec innowacji
- Małe zaangażowanie w pracy
- Nie mają predyspozycji do wykonywania zawodu, nie lubią swojej pracy
- Brak lojalności wobec państwa i władzy
- Czerpanie korzyści materialnych (prezenty, gratyfikacje materialne, "korepetycje")
Czy Pana(i) zdaniem większość nauczycieli w wystarczającym stopniu:
- jest zaangażowana w rozwiązywanie problemów szkolnictwa
- wywiązuje się ze swoich obowiązków dydaktyczno-wychowawczych
8. Sytuacja zawodowa nauczycieli
Czy obecnie stosowany system oceny pracy nauczycieli motywuje ich do lepszej pracy?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
Kto najbardziej obiektywnie ocenia wyniki pracy nauczyciela?
- Uczniowie
- Dyrektor szkoły
- Sam nauczyciel
- Nauczyciele metodycy
- Inni nauczyciele
- Rodzice
- Władze oświatowe
- Środki masowego przekazu
- Władze polityczne
Kto jest najbardziej niesprawiedliwy w ocenie pracy nauczyciela?
- Rodzice
- Środki masowego przekazu
- Władze oświatowe
- Władze polityczne
- Uczniowie
- Inni nauczyciele
- Dyrektor szkoły
- Nauczyciele metodycy
- Sam nauczyciel
W jakim stopniu niżej wymienione instytucje i osoby ingerują w pracę nauczyciela?
- Dyrektor szkoły
- Kuratorium oświaty
- Inspektor oświaty
- Centralne władze państwowe
- Rodzice
- Szkolna organizacja partyjna
- Inni nauczyciele
- Terenowe władze administracyjne
- Komitet rodzicielski
- Kościół, księża
Czy nauczycielom potrzebna jest większa samodzielność w doborze metod dydaktyczno-wychowawczych?
- Tak
- Nie
Zdaniem nauczycieli wykonywana przez nich praca:
- jest interesująca
- jest zgodna z wyuczonym zawodem
- daje poczucie przydatności i użyteczności
- daje zadowolenie, satysfakcję
- pozwala odpowiednio wykorzystać posiadaną wiedzę
- jest sprawiedliwie oceniana przez przełożonych
- daje możliwość samodzielnego działania
- daje możliwość awansu
Ocena sytuacji nauczycieli w porównaniu z przedstawicielami innych zawodów inteligenckich
Aspekty sytuacji zawodowej:
- Użyteczność społeczna
- Samodzielność w pracy
- Zakres odpowiedzialności
- Poważanie społeczne
- Warunki pracy
- Uciążliwość pracy
- Możliwość awansu
- Wynagrodzenie
9. Opinie o rzeczywistości społeczno-politycznej kraju
Ocena dorobku 40-lecia Polski Ludowej
- więcej korzyści niż strat
- i korzyści i straty
- więcej strat niż korzyści
- trudno powiedzieć
Czy działalność niżej wymienionych instytucji, organizacji i grup dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?
- Sejm
- Wojsko
- Rząd
- Rada Państwa
- Związki Zawodowe
- PRON
- PZPR
- Kościół
- MO i resort spraw wewnętrznych
- Opozycja polityczna
/nauczyciele, ogół Polaków/
Rzeczywistość społeczno-polityczną naszego kraju charakteryzują:
- Tolerancja światopoglądowa
- Silna władza centralna, decydująca o wszystkich sprawach
- Gwarantowanie i przestrzeganie swobód obywatelskich
- Niezgodność głoszonych teorii z praktyką
- Znaczny rozwój różnych form samorządności
- Demokratyczne sprawowanie władzy
- Równe szanse życiowe niezależnie od światopoglądu
- Wpływ ogółu obywateli na rządzenie państwem
- Brak większych różnic w poglądach politycznych obywateli
- Gwarantowanie wszystkim obywatelom przyzwoitego standardu życia
- Istnienie silnej opozycji politycznej
Ocena ogólnej sytuacji gospodarczej
Ocena ogólnej sytuacji politycznej
- Dobra
- Ani dobra, ani zła
- Zła
- Trudno powiedzieć
/nauczyciele, ogół Polaków/
Czy władze rzeczywiście podejmują działania mające zapobiec nawrotom kryzysów, z jakimi mieliśmy do czynienia w przeszłości?
- Tak, są liczne dowody na to
- W zasadzie tak, ale zbyt wolno, są liczne braki w tym działaniu
- Nie, działalność jest powierzchowna, stosuje się stare metody
- Nie podejmują żadnych działań
Czy uważa Pan(i), że w chwili obecnej możemy powiedzieć, iż w Polsce zakończył się konflikt polityczny?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/nauczyciele, ogół Polaków/
Czy różnice w poglądach politycznych nauczycieli są przyczyną podziałów tego środowiska?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
Czy w chwili obecnej w Polsce mamy możliwość wypowiadania swoich sądów o polityce władz?
- Tak i nasze opinie są poważnie traktowane
- Tak, ale nasze opinie lekceważy się
- Nie, ogranicza się możliwość wyrażania krytycznych opinii
- Nie, całkowicie umożliwia się wyrażanie krytycznych opinii
- Trudno powiedzieć
/nauczyciele, ogół Polaków/
Czy w okresie 1980-1981 miał(a) Pan(i) poczucie wpływu na to, co działo się w kraju?
- Liczono się ze zdaniem takiego człowieka jak ja
- Niewiele liczono się ze zdaniem takiego człowieka jak ja
- Nikt nie liczył się ze zdaniem takiego człowieka jak ja
- Trudno powiedzieć
Czy tacy ludzie jak Pan(i) mają wpływ na:
- sytuację polityczną kraju
- tworzenie programu nauczania
- sytuację swojej grupy zawodowej
- rozwiązywanie spraw swojego miejsca zamieszkania
- działalność ZNP
- zarządzanie i kierowanie szkołą
- działalność organizacji młodzieżowych w szkole
- wychowanie młodzieży
Opinie nauczycieli o opozycji
1. Swoją działalnością przyczyniają się do zakłócenia spokoju i porządku społecznego
2. Wskazują na błędy władzy i przyczyniają się tym samym do poprawy sytuacji w kraju
3. Ich działalność służy interesom wrogów Polski
4. Ich koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie
5. Głoszone przez nich hasła są jedynie parawanem dla działalności antysocjalistycznej
6. Mają dobre koncepcje, propozycje, które wprowadzone w życie mogłyby się przyczynić do wyjścia z kryzysu
7. Ich działalność nie ma żadnego znaczenia
8. Ich działalność utrudnia proces demokratyzacji życia w kraju
9. Ich działalność jest przeszkodą w procesie wyprowadzania kraju z kryzysu
10. Występują w obronie społeczeństwa, walczą o słuszne, ważne sprawy Polaków
/nauczyciele, ogół Polaków/
Czy powinno karać się osoby prowadzące antyustrojową działalność polityczną?
- Tak i powinny to być kary surowsze niż dotychczas
- Tak i powinny to być kary takie jak dotychczas
- Tak, ale powinny to być kary łagodniejsze niż dotychczas
- W ogóle nie powinno się karać
/nauczyciele, ogół Polaków/
Ocena nastroju społeczeństwa polskiego u progu nowego, 1986 roku:
- Ogólne odprężenie i zadowolenie z postępującej normalizacji życia w kraju
- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej
- Apatia, rezygnacja, pogodzenie się z losem
- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra
- Ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę
Czy nowy rząd będzie lepszy od poprzedniego?
- Lepszy
- Taki sam
- Gorszy
- Może lepszy, może gorszy
- Trudno powiedzieć
/nauczyciele, ogół Polaków/
Przewiń do góry