Początkom transformacji ustrojowej w Polsce towarzyszyło hasło „powrotu do Europy”. Bardzo szybko skonkretyzowało się w postulacie integracji ze strukturami europejskimi (najpierw EWG, potem UE). Już w lutym 1994 roku wszedł w życie (podpisany w grudniu 1991 roku) Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie Polski ze Wspólnotami Europejskimi. Dziesięć lat później – 1 maja 2004 roku, po sześciu latach od rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych – Polska stała się członkiem Unii Europejskiej.
POPARCIE DLA CZŁONKOSTWA POLSKI W UE
Stosunek do członkostwa Polski w UE
-Zwolennicy
-Przeciwnicy
-Niezdecydowani
/tabela wg terminów badań X 2016-III 2024/ oraz /wykres wg terminów badań 1994-2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/
OGÓLNE OCENY SKUTKÓW CZŁONKOSTWA
Ocena skutków członkostwa - Odpowiedzi na siedmiostopniowej skali
- dla Polski
*Członkostwo w UE przynosi Polsce więcej korzyści niż strat (punkty 1–3 na skali)
*Członkostwo w UE przynosi Polsce tyle samo korzyści co strat (punkt 4 na skali)
*Członkostwo w UE przynosi Polsce więcej strat niż korzyści (punkty 5–7 na skali)
*Trudno powiedzieć
- dla respondenta osobiście
*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi więcej korzyści niż strat (punkty 1–3 na skali
*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi tyle samo korzyści co strat (punkt 4 na skali)
*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi więcej strat niż korzyści (punkty 5–7 na skali)
*Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /wykresy wg terminów badań VI 1994-III 2024/ oraz /tabele wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabele aneksowe/
PLUSY I MINUSY CZŁONKOSTWA W UE
Jakie są plusy członkostwa Polski w UE? [odpowiedzi samodzielnie formułowane przez badanych]
-Fundusze unijne
*Korzyści finansowe, napływ pieniędzy z funduszy unijnych, dotacje i projekty unijne – ogólnie
*Rozwój kraju, rozwój miast i wsi, poprawa infrastruktury – ogólnie
*Inwestycje w infrastrukturę drogową i kolejową
*Dotacje dla firm, dofinansowanie gospodarki
*Korzyści dla oświaty, szkolnictwa: budowa/remonty szkół, przedszkoli; programy unijne w szkołach
*Korzyści dla środowiska naturalnego, walka ze smogiem przy wsparciu UE, dopłaty do ogrzewania
*Korzyści dla kultury: modernizacja zabytków
*Zbliżamy się do UE, wyrównywanie poziomu w Polsce i innych krajach UE
*Wspieranie przedsiębiorczości, fundusze na rozpoczęcie działalności gospodarczej
*Wsparcie rynku pracy, promocja zatrudnienia: dofinansowywanie staży dla bezrobotnych
*Korzyści dla nauki, finansowanie nauki, współpraca naukowa
*Inwestycje sportowe: orliki, stadiony
*Skok cywilizacyjny, odbudowa kraju – ogólnie
-Otwarte granice: korzyści dla obywateli
*Otwarcie granic, swoboda przemieszczania się, strefa Schengen, brak wiz
*Swoboda podejmowania pracy w UE, otwarty rynek pracy, przepływ pracowników
*Swoboda podróżowania, rozwój turystyki
*Możliwość kształcenia, studiowania za granicą
*Możliwość emigracji, osiedlenia się za granicą
*Korzyści dla młodych, szanse dla młodych
*Łatwiejszy dostęp do opieki medycznej za granicą
-Gospodarka i warunki życia
*Korzyści dla gospodarki – rozwój gospodarczy, swobodny przepływ kapitału, bezpieczeństwo ekonomiczne
*Rozwój handlu – brak barier celnych, rynki zbytu
*Poprawa materialnych warunków życia, likwidacja biedy
-Rolnictwo
*Korzyści dla rolnictwa – dopłaty do rolnictwa, poprawa sytuacji
-Bezpieczeństwo Polski i jej pozycja na arenie międzynarodowej
*Bezpieczeństwo kraju, całej Europy, pokój, współpraca w dziedzinie obronności, obrona przed Rosją
*Lepsza pozycja Polski w Europie: wpływ na decyzje UE, wzrost znaczenia Polski
-Wspólnota polityczna
*Wsparcie państw unijnych, nie jesteśmy sami, pomoc w razie problemów, siła państw – ogólnie
*Wspólna polityka i współpraca w różnych dziedzinach, wspólne działanie
*Ujednolicenie prawa, prymat prawa europejskiego nad polskim, lepsze prawo, praworządność
*Kontrola i nadzór UE, Unia nas pilnuje, egzekwowanie praworządności
*Wspólna tożsamość: jesteśmy Europejczykami, poczucie wspólnoty i więzi
*Wspólnota polityczna, integracja polityczna – ogólnie
-Otwarcie na świat
*Otwarcie na świat, integracja ze światem, kontakty, wzajemne poznanie
-Inne plusy
*Wolność, prawa i swobody obywatelskie
*Demokracja, wartości demokratyczne
-Ogólnie: same plusy, jest lepiej
-Brak plusów, brak korzyści
-Nie wiem, nie interesuję się
/tabela wg terminów badań II 2014, III 2019, III 2024/
Jakie są minusy członkostwa Polski w UE? [odpowiedzi samodzielnie formułowane przez badanych]
-Prawo i suwerenność
*Nadmiernie ograniczona suwerenność, ingerencja w sprawy Polski, rządy Brukseli, presja unijna
*Konieczność dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego, prawo unijne jest ponad prawem polskim
*Regulacje dotyczące ochrony środowiska i klimatu, zbyt duże wymogi w tym zakresie, Zielony Ład
*Zastrzeżenia do przepisów prawa unijnego, biurokracja: nadmierne regulacje prawne, drobiazgowe przepisy
*Brak równości Polski z innymi krajami unijnymi, dominacja Niemiec i Francji, słaba pozycja Polski w UE
*Polityka energetyczna Unii
*Nagonka na Polskę, złe traktowanie Polski – ogólnie
*Obawy przed nadmierną integracja, dążeniem do federalizacji
*Reforma wymiaru sprawiedliwości – spór Polski z UE
-Gospodarka i warunki życia
*Za mało wolnego rynku, za dużo regulacji
*Niekorzystne skutki gospodarcze: za dużo kapitału zagranicznego, nadmierny import
*Perspektywa wprowadzenia euro
*Złe warunki życia, wysokie koszty utrzymania: inflacja, wzrost cen, niskie dochody
*Różnice w poziomie życia w Polsce i w UE, polskie zarobki, ceny unijne
*Emigracja zarobkowa Polaków i jej złe skutki
*Bezrobocie
-Rolnictwo
*Problemy rolnictwa i producentów żywności
-Zagrożenia dla tradycji, obyczajów, kultury
*Imigracja, napływ uchodźców
*Zagrożenia dla tradycji, obyczajów, kultury: narzucanie lewicowej ideologii, gender, zagrożenie dla tożsamości narodowej
-Finansowe skutki integracji
*Duże koszty członkostwa, konieczność wpłacania składek
*Nierówny, niesprawiedliwy podział pieniędzy z UE
*Zadłużanie kraju, miast, regionów
*Obawa, że trzeba będzie zwracać pieniądze z UE
*Słabe wykorzystywanie pieniędzy unijnych, niewłaściwe rozliczanie funduszy unijnych
-Inne
*Konflikty, kłótnie w UE, rozbieżne interesy państw UE
*Zbyt powolne działania UE, trudności w podejmowaniu decyzji
*Polityka zagraniczna i dot. bezpieczeństwa
*Problemy w innych sferach życia
-Ogólnie: krytycznie o członkostwie w UE
-Nie widzę minusów, pozytywne opinie o UE
-Trudno powiedzieć
/tabela wg terminów badań II 2014, III 2019, III 2024/
OCENY SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH SKUTKÓW AKCESJI
Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na:
*stan polskiej gospodarki
*funkcjonowanie przedsiębiorstw
*funkcjonowanie indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce
- Raczej korzystnie
- Raczej niekorzystnie
- Nie miało wpływu
- Trudno powiedzieć
/wykresy wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabele aneksowe/
Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej podejmowanie przez Polaków pracy za granicą raczej zwiększyło się, raczej zmniejszyło się czy też integracja nie miała na to wpływu?
- Raczej się zwiększyło
- Raczej się zmniejszyło
- Integracja nie miała na to wpływu
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/
Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na materialne warunki życia Polaków?
- Raczej korzystnie
- Raczej niekorzystnie
- Nie miało wpływu
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabela aneksowa/
OCENY CYWILIZACYJNO-KULTUROWYCH SKUTKÓW AKCESJI
Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do UE wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na:
*stan dróg i infrastruktury w Polsce
*stan środowiska naturalnego
*przestrzeganie prawa w Polsce
*trwałość polskiej rodziny
- Raczej korzystnie
- Raczej niekorzystnie
- Nie miało wpływu
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabele aneksowe/
Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do UE raczej zwiększyła się, raczej zmniejszyła się czy też integracja nie miała wpływu na:
* religijność
* życzliwość ludzi
* tolerancję
* gospodarność i oszczędność
* biurokrację
/wykresy wg terminów badań V 2005 - III 2024/
OCENY SKUTKÓW AKCESJI DLA SYTUACJI POLSKI W EUROPIE I NA ŚWIECIE
Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej bezpieczeństwo międzynarodowe Polski raczej zwiększyło się, raczej zmniejszyło się czy też integracja nie miała na to wpływu?
- Raczej się zwiększyło
- Raczej się zmniejszyło
- Integracja nie miała na to wpływu
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/
Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do UE wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na pozycję Polski w Europie?
- Raczej korzystnie
- Raczej niekorzystnie
- Nie miało wpływu
Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/
DOSTĘP DO FUNDUSZY UNIJNYCH CZY WSPÓLNY RYNEK?
Czy, Pana(i) zdaniem, dla rozwoju Polski ważniejsze jest:
- uczestnictwo we wspólnym rynku gospodarczym, który zapewnia swobodę inwestowania, handlu, świadczenia usług i podejmowania pracy na terenie całej UE
- pozyskiwanie pieniędzy z budżetu UE w ramach różnego rodzaju funduszy i dopłat
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań I 2006, XII 2012, X 2016, III 2024/ oraz /tabela aneksowa/
KTO KORZYSTA Z FUNDUSZY UNIJNYCH?
Czy Pan(i) osobiście kiedykolwiek korzystał(a) lub korzysta obecnie z pieniędzy unijnych, np. otrzymywał(a) lub otrzymuje dopłaty, dotacje z Unii Europejskiej, brał(a) lub bierze udział w projektach unijnych?
- Tak, ale w przeszłości
- Tak, obecnie
- Nie, nigdy
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań X 2016, III 2024/ oraz /tabela aneksowa/
Czy kiedykolwiek korzystał(a) Pan(i) z jakichś aktywności, np. edukacyjnych, sportowych, dofinansowywanych lub w pełni finansowanych przez Unię Europejską?
- Tak, ale w przeszłości
- Tak, obecnie
- Nie, nigdy
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
OCENA SUWERENNOŚCI POLSKI W UE
Z którym ze stwierdzeń się Pan(i) zgadza?
- Członkostwo w UE zbytnio ogranicza suwerenność, niezależność Polski
- Członkostwo w UE nie ogranicza zbytnio suwerenności, niezależności Polski
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań II 2014-III 2024/ oraz /tabela wg stosunku do członkostwa Polski w UE/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/
STOSUNEK DO POGŁĘBIANIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Niektórzy uważają, że Europa powinna się zjednoczyć jeszcze bardziej. Inni sądzą, że zjednoczenie Europy już zaszło za daleko. A jakie jest Pana(i) zdanie? Proszę określić swoje poglądy, korzystając ze skali od 0 (zjednoczenie Europy już zaszło za daleko) do 10 (Europa powinna zjednoczyć się jeszcze bardziej)
- Zjednoczenie Europy zaszło już za daleko (punkty od 0 do 4 na skali)
- Opinia ambiwalentna (punkt 5 na skali)
- Europa powinna zjednoczyć się jeszcze bardziej (punkty od 6 do 10 na skali)
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań V/VI 2009-III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/
TOŻSAMOŚĆ NARODOWA I EUROPEJSKA
Czy uważa się Pan(i):
- wyłącznie za Polaka
- za Polaka i Europejczyka
- za Europejczyka i Polaka
- wyłącznie za Europejczyka
- Trudno powiedzieć
/wykres wg terminów badań VI 2009-III 2024/ oraz /tabela wg stosunku do członkostwa Polski w UE/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/
Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych