PUBLIKACJE

Młodzież o politykach i kandydatach na prezydenta

Kafelek tematyczny komunikatu BS/165/68/90

- P. Ikonowicz /tabela wg odpowiedzi: zna, brak sympatii, brak opinii, sympatia/

Poparcie dla prezydentów USA i ZSRR oraz papieża i prymasa:

- G. Bush

- M. Gorbaczow

- Jan Paweł II

- J. Glemp /tabela wg odpowiedzi: zna, brak sympatii, brak opinii, sympatia/

KANDYDAT NA PREZYDENTA

Gdyby doszło w najbliższym czasie do wyborów prezydenckich w Polsce, to która z podanych osób odpowiadałaby ci jako prezydent?

- W. Baka /omówienie w tekście/

1990-06-08

Autor: Michał Gierbisz

Opinie na temat problemu nauczania religii katolickiej w szkołach publicznych

Kafelek tematyczny komunikatu BS/163/66/90

Stosunek do problemu nauczania religii katolickiej w szkołach publicznych

- jestem za

- jestem przeciw

- trudno powiedzieć /tabela wg badań: dorośli, młodzież/ oraz /tabele aneksowe dla dorosłych i młodzieży/

Czy nauczanie religii w szkole powinno być obowiązkowe, czy dobrowolne?

- Obowiązkowe dla wszystkich uczniów

- Dobrowolne, zależne od woli uczniów

- Dobrowolne, zależne od woli rodziców

- Nie wiem, trudno powiedzieć /tabela wg badań: dorośli, młodzież/ oraz /tabele aneksowe dla dorosłych i młodzieży/

Tabele aneksowe:

Tabela 5. - młodzież

Jak określiłbyś swój stosunek do wierzeń i praktyk religijnych

- jestem wierzący i praktykujący regularnie

- jestem wierzący i praktykujący nieregularnie

- jestem wierzący ale niepraktykujacy

- jestem niewierzący, ale chodzę do koscioła

- jestem niewierzący i niepraktykujący

Tabela 6. - młodzież

Kiedy ostatnio byłeś w kościele na niedzielnej mszy świętej

- w ostatnia niedzielę

- w ciągu ostatniego miesiaca

- ponad miesiąc temu

- nie pamietam kiedy

- nie chodzę do kościoła

1990-06-08

Autor: Jerzy Głuszyński

Nastroje absolwentów szkół średnich i zawodowych

Kafelek tematyczny komunikatu BS/162/65/90

Czy ogólnie rzecz biorąc, sytuacja w Polsce idzie w dobrym czy złym kierunku?

- w dobrym

- w złym

- trudno powiedzieć /tabela wg badań III – V ‘90 dorosłych mieszkańców kraju, absolwentów ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Czy Twoim/Pana zdaniem, w ciągu ostatnich kilku miesięcy sytuacja w Polsce:

- poprawiła się

- pogorszyła się

- nie zmieniła się

- trudno powiedzieć /tabela wg badań III – V ‘90 wskazania: dorosłych mieszkańców kraju, absolwentów ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Czy ogólna sytuacja Twoja/Pana i Twojej/Pana rodziny w ciągu ostatnich kilku miesięcy:

- poprawiła się

- pogorszyła się

- nie zmieniła się

- trudno powiedzieć /tabela wg badań III - V‘90‘ wskazania: dorosłych mieszkańców kraju, absolwentów ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Czy Twoim/Pana zdaniem, dotychczasowa polityka rządu stwarza szansę wyjścia z kryzysu gospodarczego?

- trudno powiedzieć /wskazania: dorosłych mieszkańców kraju V‘90 , absolwentów ‘90/ oraz /tabela aneksowa dla absolwentów/ oraz /tabela aneksowa/

Czy Twoim zdaniem, to co się obecnie dzieje w naszym kraju:

- zachęca młodych ludzi do działania, ożywia ich

- powoduje zniechęcenie, rezygnację

- trudno powiedzieć /tabela wskazania absolwentów/ oraz /tabela aneksowa/

Czy osobiście odczuwasz obecnie potrzebę angażowania się w sprawy społeczne?

- mam inne zdanie /tabela - wskazania absolwentów: IV‘89, V‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

1990-06-05

Autor: Piotr Kwiatkowski

Opinie o standardzie życiowym społeczeństwa

Kafelek tematyczny komunikatu BS/159/64/90

Ocena materialnych warunków życia społeczeństwa

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XI‘89, I - V‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Prognoza materialnych warunków życia społeczeństwa na najbliższe dwa lata

- zdecydowanie się poprawią

- raczej się poprawią

- pozostaną bez zmian

- raczej się pogorszą

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XI‘89, I - V‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Opinie na temat poziomu życia ludności:

- wzrost

- stagnacja

- spadek /tabela wg XI‘89, II, III, V‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Prognozy - jak długo będzie się obniżał poziom życia ludności:

- przejściowo, najwyżej pół roku

- dłużej niż pół roku /tabela wg badań II, III, V‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Ocena zmian sytuacji rodziny

- poprawa

- bez zmian

- pogorszenie /tabela wg badań III, IV, V‘90/

Ocena własnej sytuacji materialnej:

- bardzo dobra /tabela wg badań XI‘89, I - V‘90/

Opinie o sytuacji finansowej w styczniu / lutym / marcu / kwietniu:

- wystarczyło, można było nawet trochę zaoszczędzić

- wystarczyło, choć ledwo, ledwo

- zabrakło, trzeba było pożyczyć

- zabrakło, trzeba było sięgnąć do oszczędności

- zabrakło, trzeba było pożyczyć i sięgnąć do oszczędności /tabela wg badań II‘90 - V‘90/ oraz /tabela aneksowa - kwiecień/

Czy Pan lub żona/mąż pracował(a) dodatkowo, brał(a) godziny nadliczbowe, aby dorobić do pensji, renty, emerytury (lub dochodów z gospodarstwa rolnego)?

- tak

- nie /tabela wg badań II, III, IV, V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Uzasadnienie niedorabiania:

- Nie było takiej potrzeby

- Nie było takiej możliwości, nie było gdzie

- Z powodów osobistych - braku czasu, zdrowia itp.. /tabela wg badań III, IV, V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Opinie o aktualnym stanie finansów:

Pieniędzy :

- wystarczy, może się nawet zaoszczędzi

- wystarczy, choć ledwo, ledwo

- zabraknie, trzeba będzie pożyczyć

- zabraknie, trzeba będzie sięgnąć do oszczędności

- zabraknie, trzeba będzie pożyczyć i sięgnąć do oszczędności

- brak opinii /tabela wg badań XI,89, I - V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Ocena sposobu gospodarowania:

- Starcza nam na wszystko bez specjalnego oszczędzania

- Żyjemy oszczędnie i starcza nam na wszystko

- Żyjemy bardzo oszczędnie, aby odłożyć na poważniejsze zakupy

- Pieniędzy starcza nam jedynie na najtańsze jedzenie i ubranie

- Pieniędzy starcza nam jedynie na najtańsze jedzenie, nie starcza na ubranie

- Pieniędzy nie starcza nawet na najtańsze jedzenie i ubranie /tabela wg badań XI‘89, II, IV, V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Przewidywane ograniczenia w styczniu / lutym / maju

- Korzystanie z oszczędności

- Dodatkowa praca

- Pomoc rodziny

- Pożyczanie pieniędzy "na życie"

- Ubieganie się o zasiłki, zapomogi

- Sprzedaż wartościowych rzeczy

- Korzystanie z posiłków wydawanych przez organizacje charytatywne, opiekę społeczną /tabela wg badań I, II, V ‘90/

Ocena sytuacji rodziny na tle innych rodzin

- lepsza

- taka sama

- gorsza /tabela wg badań II - V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

1990-06-05

Autor: Hanna Gulczyńska

Najbliższe plany i aspiracje młodzieży

Kafelek tematyczny komunikatu BS/155/61/90

NAJBLIŻSZE PLANY

OCENA SZANS REALIZACJI DĄŻEŃ ŻYCIOWYCH

Jak uważasz, czy młodzież ma obecnie szanse realizacji swoich celów i dążeń życiowych?

- tak

- nie

- mam inne zdanie /tabela wg. terminów badań: ‘ 87 - ‘90/

Ocena możliwości realizacji celów życiowych w ciągu najbliższych pięciu lat:

- nastąpi poprawa

- będzie mniej więcej tak samo

- nastąpi pogorszenie

- mam inne zdanie /tabela wg. terminów badań: ‘87 - ‘90/

Jak sądzisz, czy uda ci się zrealizować to, czego pragniesz, do czego dążysz?

- uda się

- uda się część /omówienie w tekście/

Czy spodziewasz się, że ktoś Ci pomoże zrealizować Twoje plany?

- tak

- nie

- mam inne zdanie /tabela wg badań ‘87, ‘89, ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Na czyją pomoc liczysz w realizacji swoich planów życiowych?

- Rodziców, teściów, rodzeństwa

- Partnera życiowego

- Przyjaciół, kolegów

- Liczę na siebie

- Boga, sił nadprzyrodzonych /tabela wg badań ‘87, ‘89, ‘90/

Czynniki decydujące o osiąganiu celów:

- Zaradność, spryt życiowy

- Pracowitość

- Wiedza, fachowość

- Umiejętność współżycia z ludźmi

- Inteligencja, zdolności

- Szczęście, przypadek

- Pozycja społeczno-zawodowa rodziców

- Aktywność społeczna

- Pomoc państwa

- Poglądy polityczne

- Przynależność do "Solidarności"

- Przynależność do PZPR /tabela wg badań ‘87, ‘89, ‘90/

ASPIRACJE

Spodziewane pozyskanie dóbr za 10 - 15 lat

- Samochód marki krajowej

- Dom, domek, willa

- Mieszkanie

- Nic

- Urządzenie domu, wyposażenie

- Środki utrzymania wystarczające na życie

- Pieniądze /tabela wg badań ‘87, ‘89, ‘90/

ZRÓŻNICOWANIA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNE

Tabele aneksowe

Tabela 1.

Najbliższe plany życiowe

- nauka w technikum

- praca i nauka w technikum

- nauka w szkole pomaturalnej

- studia

- praca

- własne przedsiębiorstwo

- wyjazd za granicę na dłuższy czas

- wyjazd za granicę na stałe

Czy uda ci się zrealizować to, czego pragniesz, do czego dążysz?

Czy młodzież w Polsce ma obecnie szanse realizacji swoich celów i dążeń życiowych?

Czy w ciągu najbliższych 5 lat możliwości realizacji celów i dążeń życiowych ulegną zmianie?

- nastąpi wyraźna poprawa

- nastąpi pewna poprawa

- będzie tak samo

- nastąpi pewne pogorszenie

- nastąpi znaczne pogorszenie

- mam inne zdanie

Tabela 6.

Czy wyjechałbyś z Polski?

Autor: Agnieszka Kublik

Opinie o prezydencie RFN Richardzie von Weizsackerze i jego wizycie w Polsce

Kafelek tematyczny komunikatu BS/158/63/90

Wskazania respondentów wobec:

- Richarda von Waizsackera

- Georga Busha

- Michaiła Gorbaczowa /tabela wg opinii: korzystna, niekorzystna/

Możliwość pojednania między Polakami i Niemcami

- całkowicie możliwe

- raczej możliwe

- raczej niemożliwe

- całkowicie niemożliwe

- trudno powiedzieć /tabela wg badań II ‘90, V ‘90/ oraz /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

Tabela 1.

Opinie o prezydencie R. V. Weizsackerze

Który z przywódców RFN jest życzliwiej nastawiony do Polski

- H. Kohl

- R.v. Weizsacker

- obaj są życzliwi

- obaj są nieżyczliwi

- trudno powiedzieć

Tabela 3.

Po wizycie prezydenta RFN szanse na dobrosąsiedzkie stosunki między Polską i Niemcami

Ocena deklaracji prezydenta RFN o trwałości granicy na Odrze i Nysie:

- w pełni wiarygodna

- tylko częściowo

- zupełnie niewiarygodna

- trudno powiedzieć

1990-06-04

Autor: Eugeniusz Śmiłowski

Opinie o polityce rządu T. Mazowieckiego

Kafelek tematyczny komunikatu BS156/62/90

SPOŁECZNA AKCEPTACJA POLITYKI PROWADZONEJ PRZEZ RZĄD T. MAZOWIECKIEGO

Ocena działalności rządu T. Mazowieckiego

- aprobata

- dezaprobata

- brak opinii

/tabela wg badań XI‘89 - V‘90/

Ocena polityki rządu T. Mazowieckiego. Podmioty oceny:

- Polityka zagraniczna

- Polityka gospodarcza

- Budownictwo mieszkaniowe

/tabela wg terminów badań XI ‘89 V ‘90/ oraz /tabele aneksowe/

Czy, Pana(i) zdaniem, obecna polityka rządu T. Mazowieckiego / M. Rakowskiego ogólnie rzecz biorąc ma:

- Więcej zwolenników niż przeciwników

- Tyle samo zwolenników co przeciwników

- Więcej przeciwników niż zwolenników

- Trudno powiedzieć

/tabela/ oraz /tabela aneksowa/

OCENA DZIAŁALNOŚCI PREMIERA T. MAZOWIECKIEGO I JEGO GABINETU

Aprobata działalności:

- T. Mazowiecki

- L. Balcerowicz

/tabela wg badań XI ‘89 - V ‘90/

Dezaprobata działalności:

- T. Mazowiecki

- L. Balcerowicz

/tabela wg badań XI ‘89 - V ‘90/

Ocena działalności ministrów:

Potrzeba prowadzenia "wojny politycznej"

W razie konfliktu miedzy rządem T. Mazowieckiego a Lechem Wałęsą stanął(ęła)by Pan(i) po stronie:

Autor: Beata Rolka-Jaworska

Postawy młodzieży wobec AIDS

Kafelek tematyczny komunikatu BS/164/67/90

Negatywne zjawiska i zagrożenia, które niesie za sobą rozwój cywilizacji:

- AIDS

- Zatrucie środowiska naturalnego

- Narkomania

- Wyścig zbrojeń

- Katastrofy, awarie elektrowni atomowych

- Przestępczość

- Alkoholizm

- Choroby nowotworowe /rak/

- Terroryzm

- Znieczulica, brak wrażliwość na sprawy innych ludzi

- Bezrobocie

- Przerywanie ciąży

- Zagrożenia trwałości rodziny, wzrost liczby rozwodów

- Katastrofy komunikacyjne /tabela wg badań: ‘88, ‘89, ‘90/

Sposoby zarażenia

- podczas transfuzji krwi

- intymny kontakt seksualny z osobą odmiennej płci

- intymny kontakt seksualny z osobą tej samej płci

- ukąszenie przez owada

- korzystanie z publicznych toalet, łaźni

- poprzez kontakt z osobami kaszlącymi i kichającymi

- praca z kimś zarażonym AIDS /tabela wg odpowiedzi: możliwe, niemożliwe/ oraz /tabela aneksowa/

Obawa przed zarażeniem a opinia o konieczności izolowania (lub dopuszczalności życia wśród innych) ludzi chorych na AIDS /tabela/

Rodzaj kontaktów społecznych z osobami zagrożonymi AIDS

- Urządzenie przychodni dla osób zarażonych AIDS w tej samej miejscowości, dzielnicy

- Zamieszkiwanie w tej samej miejscowości, dzielnicy

- Zamieszkiwanie w bliskim sąsiedztwie

- Wspólna praca

- Nauka dziecka w jednej klasie /tabela wg odpowiedzi: zgoda, sprzeciw/ oraz /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

Tabela 1.

Poczucie zagrożenia AIDS

- bardzo się obawia

- trochę się obawia

- raczej się nie obawia

- wcale się nie obawia

- trudno powiedzieć

Tabela 3.

Postawy wobec chorych na AIDS

- nie zasługują na pomoc

1990-06-01

Autor: Cezary Sowiński

Prasa o rządowym programie gospodarczym

Kafelek tematyczny komunikatu AP/153/2/90

Przedmiotem niniejszego opracowania są oceny programu gospodarczego Leszka Balcerowicza formułowane na łamach prasy w pierwszym kwartale 1990 roku. Analizowano 15 wybranych tytułów prasowych.

1990-05-31

Autor: Anna Poczobut

Młodzież o nowym ładzie gospodarczym

Kafelek tematyczny komunikatu BS/151/60/90

Najważniejsze cele polityki gospodarczej rządu T. Mazowieckiego:

- zahamowanie inflacji, stabilizacja pieniądza

- wyprowadzenie kraju z kryzysu, naprawa błędów popełnionych w minionych latach

- poprawa sytuacji gospodarczej, wzrost produkcji

- prywatyzacja gospodarki

- poprawa poziomu i warunków życia obywateli

- urynkowienie gospodarki

- spłata długów, zmniejszenie zadłużenia

- poprawa zaopatrzenia, równowaga rynkowa, więcej towarów

- właściwa polityka rolna, poprawa sytuacji polskiego rolnictwa

- reforma walutowa, wymienialność złotówki, utrzymanie stałego kursu

- rozwój stosunków i współpracy z innymi krajami, wprowadzenie kapitału zagranicznego

- praca dostępna dla każdego

- nowoczesność gospodarki, wprowadzenie nowych technologii, dorównanie innym krajom Europy /omówienie w tekście/

PROGRAM BALCEROWICZA W OCENIE MŁODZIEŻY

Stosunek do programu Balcerowicza

- Poparcie

- Brak poparcia

- Nieznajomość

- Trudno powiedzieć /tabela: populacja młodzieży, populacja dorosłych/ oraz /tabela aneksowa/

Zaistniałe zmiany gospodarcze:

- zmuszają ludzi, aby lepiej i więcej pracowali

- likwidują braki towarów

- sprzyjają sprytnym, a nie pracowitym

- powodują, że większość biednieje, a nieliczni się bogacą

- poprawiają ilość i asortyment produkowanych towarów

- zniechęcają ludzi do życia i pracy /omówienie w tekście/

PRYWATYZACJA W OCENIE MŁODZIEŻY

Według młodzieży prywatyzacja jestpotrzebna, gdyż:

- nie ma mowy o gospodarce rynkowej bez prywatnej własności przedsiębiorstwa

- zarobki w prywatnych przedsiębiorstwach zawsze będą lepsze niż w państwowych

- prywatyzacja gwarantuje pełen półki w sklepach i to na stałe

- tylko prywatny właściciel jest w stanie spowodować, że ludzie zaczną porządnie pracować

- każdy prywatny właściciel lepiej dba o pracowników niż państowy dyrektor

- tylko prywatyzacja jest w stanie uczynić z Polski kraj cywilizowany

- nie ma takiego przedsiębiorstwa, które w rękach prywatnych nie działałoby lepiej niż pod państwowym zarządem /omówienie w tekście/

W jakim stopniu można dopuścić prywatną inicjatywę do następujących........ sfer gospodarki?

- Rzemiosło

- Niewielkie zakłady przemysłowe

- Handel zagraniczny

- Handel

- Handel detaliczny

- Zakłady przemysłowe średniej wielkości

- Banki

- Duże zakłady przemysłowe /tabela wg badań 1987, 1990 i wg odpowiedzi: bez ograniczeń, w ograniczonym zakresie, w wyjątkowych przypadkach, nie dopuszczać wcale, trudno powiedzieć/

Aneks

Tabela 1.

Zainteresowanie tym, co się dzieje w kraju

Stosunek do programu Balcerowicza

Stosunek do poszczególnych opinii. Obecne zmiany gospodarcze:

- sprzyjają sprytnym, a nie pracowitym

- umożliwiają tym, którzy dużo pracują osiągnięcie wysokich dochodów

- poprawiają ilość i asortyment produkowanych towarów

- likwidują braki towarów

- zmuszają ludzi, aby lepiej i więcej pracowali

- spowodują trudny do odrobienia spadek produkcji

- powodują, że większość się bogaci, a nieliczni popadają w większą biedę

- powodują, że większość biednieje, a nieliczni się bogacą

- zniechęcają ludzi do życia i pracy /tabela wg badań wśród młodzieży i dorosłych/

Tabela 5

Jaką część dużych przedsiębiorstw państwowych należałoby sprywatyzować?

- nie należy tego robić

Jaka część przemysłu mogłaby zostać sprzedana przedsiębiorcom zagranicznym z krajów wysoko rozwiniętych?

- nie należy tego robić

Stosunek do prywatyzacji gospodarki w Polsce:

Czy byłbyś skłonny podjąć prywatną działalność handlową lub usługową, gdyby zaistniały odpowiednie warunki, tzn. korzystne przepisy i kredyty?

Autor: Jakub Jabłoński

1 - 10/ 6989

CBOSLAB

25.06.2025

Młodzi Polacy o sobie - podsumowanie

W ramach drugiej odsłony projektu CBOSLab zaprezentowaliśmy wyniki przeprowadzonego przez CBOS badania postaw przedstawicieli najmłodszych pokoleń dorosłych Polaków: zetek i igreków.

CBOSPODCAST

29.05.2025

Rafał Trzaskowski ma większe szanse wygrać te wybory

Gościem kolejnego odcinka CBOS Podcastu jest prof. Paweł Ruszkowski, socjolog z Uniwersytetu Civitas. Rozmawiamy o społecznej mobilizacji w kontekście II tury wyborów prezydenckich, znaczeniu politycznej polaryzacji oraz możliwych przepływach wyborców i głosach tych, którzy nie wzięli udziału w I turze wyborów.

Zastanawiamy się również nad politycznym efektem „piwa z Mentzenem” i tym, na kogo i dlaczego zagłosują wyborcy Sławomira Mentzena.

Podcast jest dostępny również w serwisie Spotify: CBOS Podcast - odcinek 6

ZAMÓWSWOJEBADANIE

CBOSTRENDY Wyniki badań

WYDARZENIA

17.06.2025

Wyróżnienie dla CBOS w X edycji konkursu o Puchar Pytii za sondaż przed wyborami prezydenckimi 2025!

MIXEDMODE

Stosowanie zestawu technik w badaniu sondażowym

Prof. dr hab. Jarosław Górniak
Instytut Socjologii
Uniwersytet Jagielloński

Stosowanie w jednym badaniu sondażowym więcej niż jednej techniki gromadzenia danych przy wykorzystaniu tego samego kwestionariusza (w sensie brzmienia i kolejności pytań), np : ankieta pocztowa, CAWI, CATI, wywiad osobisty: