WSTĘP
1. KORZYSTANIE Z INTERNETU A POSTRZEGANIE ZAGROŻEŃ
1.1 ILU POLAKÓW JEST W SIECI?
Czy korzysta Pan(i) z internetu (sieci WWW, poczty e-mail lub komunikatorów, takich jak Gadu-Gadu, Skype)?
- Tak
- Nie
/wykres III‘02 - VI‘08/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/
1.2 GDZIE I JAK CZĘSTO POLACY UŻYWAJĄ INTERNETU?
Czy korzysta Pan(i) z internetu:
- w domu
- w szkole/pracy
- u znajomych/krewnych
- przez telefon komórkowy
- w kawiarence internetowej
- gdzie indziej
/tabela odpowiedzi twierdzące internautów, ogółu respondentów/
Jak często korzysta Pan(i) z internetu?
- Codziennie
- Kilka razy w tygodniu
- Raz w tygodniu
- Kilka razy na miesiąc
- Mniej więcej raz w miesiącu
- Rzadziej niż raz w miesiącu
/tabela: odpowiedzi twierdzące internautów, ogółu respondentów/
Czy we własnej ocenie spędza Pan(i) w internecie:
- zbyt mało czasu
- wystarczającą ilość czasu
- zbyt dużo czasu
- Trudno powiedzieć
/tabela: odpowiedzi twierdzące internautów, ogółu respondentów/
1.3 DO JAKICH CELÓW UŻYWANY JEST INTERNET?
Czy zdarza się Panu(i):
- rozmawiać ze znajomymi przez komunikatory, np. Gadu-Gadu, Tlen
- korzystać z serwisów społecznościowych, np. Nasza-klasa, Myspace
- czytać internetowe wersje gazet lub czasopism
- kupować coś przez internet
- ściągać programy, muzykę, filmy, gry
- prowadzić przez internet rozmowy telefoniczne (np. przez Skype, Tlenofon)
- korzystać z usług bankowych przez internet
- brać udział w grupach, forach dyskusyjnych
- uczestniczyć w grach online
- korzystać z treści dostępnych w sieci internetowej za opłatą, takich jak np. archiwa gazet, zdjęcia
/tabela: odpowiedzi twierdzące internautów, ogółu respondentów/
1.4 PERCEPCJA ZAGROŻEŃ W SIECI
Jakich zagrożeń obawia się Pan(i) korzystając z internetu?
- Wirusy
- Bezpieczeństwo danych i informacji w tym:
-- obawy przed ujawnianiem/upublicznianiem swoich danych
-- obawy przed kradzieżą danych
-- obawy przed kradzieżą tożsamości, podszywaniem się pod kogoś
- Określone treści, materiały w tym:
-- pornografia, erotyka
-- materiały pedofilskie
-- treści drastyczne, makabryczne, sceny przemocy
-- sekty, sataniści
-- materiały o narkotykach, zachęcające do ich używania
-- treści faszystowskie, nazistowskie
- Oszuści, hakerzy
- Transakcje i usługi bankowe w tym:
-- zagrożenia związane z bankowością internetową
-- zagrożenia związane z zakupami przez internet
- Znajomości nawiązywane przez internet w tym:
-- niebezpieczne znajomości
-- nadmiar kontaktów, zbędne znajomości
- Ogólnie opisywane zagrożenia dla dzieci
- Spędzanie zbyt dużej ilości czasu w internecie w tym:
-- uzależnienie od internetu
-- problemy ze wzrokiem, wady postawy, otyłość
-- strata czasu, internet to złodziej czasu
- Terroryzm, cyberterroryzm
- Nieprawdziwe informacje
- Reklamy; nadmiar reklam
- Pobieranie plików i/lub nieautoryzowanych materiałów
- Przypadkowe przekierowanie na niepożądane strony
- Ogólne, niesprecyzowane obawy przed niebezpieczeństwami w sieci
- Inne obawy, zagrożenia
- Trudno powiedzieć
- Brak obaw
/tabela: odpowiedzi internautów deklarujących obawy przed zagrożeniami, ogółu internautów/
Czy zna Pan(i) takie strony lub typy stron internetowych, które mogą być niebezpieczne dla przeglądającej je osoby?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/tabela: wskazania internautów, ogółu badanych/
Wymieniane strony uznawane za niebezpieczne:
- Strony pornograficzne, erotyczne w tym:
-- zawierające zboczenia, dewiacje seksualne
- Strony zawierające drastyczne treści, przemoc w tym:
- -przemoc, agresja, pobicia
-- drastyczne, obrzydliwe sceny, materiały z wypadków
- Strony propagujące radykalne treści ideologiczne w tym:
-- treści faszystowskie, nazistowskie
-- treści rasistowskie
- Strony zawierające wirusy, niebezpieczne pliki w tym:
-- imitujące inne strony, np. bankowe
- Strony sekt, grup religijnych; strony satanistyczne
- Strony dotyczące gier lub zawierające gry komputerowe postrzegane jako niebezpieczne; wypowiedzi o brutalności, przemocy, seksie w grach komputerowych
- Strony zawierające materiały pedofilskie
- Strony dla dorosłych, niedozwolone dla dzieci
- Strony zawierające informacje szkodliwe dla zdrowia w tym:
-- strony o odchudzaniu, strony o anoreksji, bulimii
-- strony zachęcające do samobójstw
-- strony o narkotykach, zachęcające do ich kupowania
- Strony, z których można pobierać pliki w tym:
-- strony z nielegalnym oprogramowaniem
-- strony z darmowym oprogramowaniem
- Czaty (a także komunikatory internetowe)
- Strony terrorystyczne, strony terrorystów
- Strony bankowe
- Serwisy społecznościowe
- Strony zachęcające do upubliczniania danych, publikowania prywatnych materiałów
- Strony o aborcji
- Strony subkultur
- Strony bukmacherskie, kasyna online
- Fora dyskusyjne
- Mało znane, prywatne strony
- Portale internetowe, takie jak Onet, Interia
- Ogólnie: strony niedozwolone, zawierające niebezpieczne treści
- Ogólnie: negatywne opinie o internecie
- Inne strony
- Trudno powiedzieć
/tabela: internauci deklarujący znajomość niebezpiecznych stron, ogół internautów/
Czy kiedy korzystał(a) Pan(i) z internetu, spotkał(a) się Pan(i) z następującymi sytuacjami?
* Znalazł(a) Pan(i) w internecie informacje, które okazały się nieprawdziwe
* Przez przypadek, nieświadomie lub przez czyjś podstęp pobrał(a) Pan(i) wirusa, niebezpieczny program lub plik
* Dostawał(a) Pan(i) niepożądane maile lub wiadomości
* Nie wykonał(a) Pan(i) jakichś obowiązków, ponieważ zajęty(a) był(a) Pan(i) internetem
* Został(a) Pan(i) przez kogoś obrażony(a)
* Przez przypadek, nieświadomie lub przez czyjś podstęp trafił(a) Pan(i) na treści, strony, które były dla Pana(i) obraźliwe
* Ktoś niepowołany próbował uzyskać dostęp do Pana(i) prywatnych plików, konta mailowego
* Poznał(a) Pan(i) w internecie osobę, która podawała się za kogoś innego, niż była w rzeczywistości
* Spotkał(a) się Pan(i) z nieprawdziwymi informacjami/komentarzami na swój temat
* Został(a) Pan(i) oszukany(a)
* Ktoś się pod Pana(ią) podszywał, np. korzystał z Pana(i) poczty, komunikatora internetowego
* Okradziono Pana(ią)
- Tak, wiele razy
- Tak, kilka razy
- Tak, raz
- Nie
- Trudno powiedzieć
/tabela/
Tabele - pokazujące istnienie (lub nieistnienie) zależności między wybranymi aktywnościami w sieci a byciem okradzionym, oszukanym albo zawirusowaniem komputera
1.5 OCHRONA PRZED WIRUSAMI
Czy na komputerze, z którego zazwyczaj łączy się Pan(i) z internetem, jest zainstalowany regularnie aktualizowany program antywirusowy?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/tabela wskazania internautów, ogółu respondentów/
2. MŁODZIEŻ I INTERNET: KORZYSTANIE I ZAGROŻENIA
2.1 CZĘSTOTLIWOŚĆ I MIEJSCE KORZYSTANIA
Czy któreś z dzieci w gospodarstwie domowym korzysta z internetu?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IX‘04, VI‘08/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
Jak często dzieci (młodzież) z Pana(i) gospodarstwa domowego korzystają z internetu? (w przypadku gospodarstw domowych z kilkorgiem dzieci pytanie dotyczy korzystającego najczęściej)
- Codziennie
- Kilka razy w tygodniu
- Raz w tygodniu
- Kilka razy na miesiąc
- Mniej więcej raz w miesiącu*
- Rzadziej niż kilka razy na miesiąc
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IX‘04, VI‘08/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
Gdzie dzieci (młodzież) z Pana(i) gospodarstwa domowego korzystają z internetu?
- W domu
- W szkole
- U znajomych/krewnych
- W kawiarence internetowej
- Przez telefon komórkowy
- Gdzie indziej
/tabela wg badań IX‘04, VI‘08/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
2.2 CELE KORZYSTANIA Z INTERNETU
W jakich celach dzieci wykorzystują internet?
- Szukanie informacji z różnych dziedzin
- Przygotowanie się do lekcji
- Słuchanie lub ściąganie muzyki
- Oglądanie lub ściąganie filmów
- Korzystanie z poczty elektronicznej (e-mail)
- Korzystanie z serwisów społecznościowych (np. Nasza-klasa, Grono, MySpace)
- Ściąganie programów komputerowych, gier
- Udział w grach online
/wykres/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
2.3 ORIENTACJA OPIEKUNÓW W POCZYNANIACH DZIECI
Czy i na ile orientuje się Pan(i), do jakich celów dzieci (młodzież) z Pana(i) gospodarstwa domowego wykorzystują internet?
- Orientuję się bardzo dobrze
- Raczej się orientuję
- Raczej się nie orientuję
- Zdecydowanie się nie orientuję
/tabela wg badań IX‘04, VI‘08/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
2.4 OGRANICZANIE KORZYSTANIA Z INTERNETU
Jak Pan(i) ocenia, czy Pana(i) dzieci/wnuki spędzają w internecie:
- zbyt mało czasu
- wystarczającą ilość czasu
- zbyt dużo czasu
- Trudno powiedzieć /wykres/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
Czy ktoś z dorosłych ogranicza czas, jaki dzieci (młodzież) z Pana(i) gospodarstwa domowego spędzają w internecie?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
2.5 ZAGROŻENIA W INTERNECIE
Czy Pan(i) osobiście obawia się zagrożeń, jakie mogą spotkać dzieci w internecie?
- Zdecydowanie tak
- Raczej tak
- Raczej nie
- Zdecydowanie nie
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IX‘04, VI‘08/
Jakich zagrożeń obawia się Pan(i)?
- Niebezpieczne kontakty, niebezpieczne znajomości: nagabywanie, podejrzane kontakty, umawianie się na czatach, komunikatory, złe towarzystwo, zły wpływ, znajomości z ludźmi, którzy podają się za kogoś innego, z wariatami, z podejrzanymi osobami w tym:
-- pedofilia, pedofile, zboczeńcy, kontakt z pedofilem
- Szkodliwe treści lub programy, informacje nieodpowiednie dla dzieci w tym:
-- pornografia i zagrożenia seksualne: filmy pornograficzne, strony erotyczne, świństwa, zgorszenie, demoralizacjach
-- przemoc i wulgarność (agresja, zabójstwa, gwałtowne sceny, agresja słowna)
- Zagrożenia bezpieczeństwa gospodarstwa domowego (upublicznienie danych, ujawnienie adresu, ujawnienie ważnych informacji, przechwytywanie danych i poczty); oszustwa (nieodpowiedzialne zakupy, niekontrolowana sprzedaż, naciąganie finansowe, wyłudzenia); wirusy, możliwość zniszczenia komputera
- Narkomania, narkomani, namawianie do alkoholu
- Uzależnienie od internetu (zaangażowanie w wirtualną rzeczywistość, negatywne oddziaływanie na psychikę, brak kontaktu z drugim człowiekiem, uzależnienie od gier komputerowych)
- Nieprawdziwe, niesprawdzone informacje
- Sekty, sataniści
- Ogólna krytyka: internet to śmietnik, strata czasu
- Inne
- Trudno powiedzieć
/tabela: odpowiedzi respondentów wyrażających obawy, ogółu respondentów mających dzieci korzystające z internetu/
2.6 ZAWIERANIE ZNAJOMOŚCI
Czy dzieci (młodzież) w Pana(i) gospodarstwie domowym zawierają przez internet nowe znajomości?
- Tak
- Nie
- Nie wiem, nie orientuję się
/wykres/ oraz /tabela wg wieku dzieci i młodzieży w gospodarstwie domowym/
Czy wie Pan(i), kim są osoby, z którymi dziecko zawiera znajomości?
- Tak, dobrze wiem, kim są wszystkie te osoby
- Tak, ogólnie wiem, kim jest większość tych osób
- Tak, wiem trochę o niektórych osobach
- Nie wiem, nie orientuję się
/tabela/
Czy zdarzyło się, że dzieci spotkały się z kimś poznanym przez internet?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/tabela/
PODSUMOWANIE