Bieżący numer Opinii i Diagnoz jest efektem wyjątkowego i nowatorskiego projektu metodologicznego Metoda i znaczenie. Rozumienie pytań kwestionariusza w badaniach sondażowych. To projekt Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki, zrealizowany we współpracy z CBOS.

W przeprowadzonych badaniach i prezentowanych w raporcie analizach skupiliśmy się na społecznych, kulturowych i znaczeniowych uwarunkowaniach odpowiedzi respondentów na pytania kwestionariusza. (...) Ludzie wyrażają pewne postawy czy podejmują pewne działania nie tylko dlatego, że chcą się dostosować, otrzymać nagrodę lub uniknąć kary, ale ponieważ wedle ich rozeznania nie ma godnej alternatywy. Odwołujemy się tu do szerszych przekonań kulturowych, które organizują poznanie i następnie podejmowanie działania.

Instytucje, zakorzenione w środowiskach szersze systemy przekonań oraz praktyki życia codziennego warunkują także badania społeczne, w tym badania sondażowe - udział w nich, rozumienie badań i kwestionariusza oraz strategie radzenia sobie z sytuacją wywiadu, ze zrozumieniem pytań i odpowiadaniem na nie. Od czego zależy, czy respondenci decydują się odpowiedzieć na pytanie kwestionariusza, jak rozumieją pytanie, na które odpowiadają i jak rozumieją swoją odpowiedź? Te problemy - w różny sposób - rozważają i badają autorzy prezentowanych tu analiz.