Niniejszy tom zawiera opracowania dotyczące stanu demokracji i systemu partyjnego w 2017 roku, mniej więcej w połowie obecnej kadencji Sejmu (2015–2019), ale autorzy w swoich tekstach uwzględniają również – w miarę potrzeb i możliwości – okresy dłuższe, czasem nawet bardzo długie. Zawsze określają, na jakich danych, z których lat i miesięcy, prowadzili swoje analizy. Każdorazowo była to decyzja autorska.

Zaczynamy od szeroko rozumianej problematyki demokracji.

Następnie przedstawiamy deklarowaną gotowość udziału w wyborach i poziom zainteresowania polityką. Są to, można powiedzieć, warunki konieczne, by funkcjonowała demokratyczna machina.

Jej istotnymi elementami są partie polityczne, dlatego ważny jest stosunek do nich i ich postrzeganie.

Dalej analizujemy potencjalne elektoraty partii politycznych, które weszły do Sejmu: Prawa i Sprawiedliwości, Platformy Obywatelskiej, ruchu Kukiz’15, Nowoczesnej i Polskiego Stronnictwa Ludowego (analizujemy nie faktyczne zachowania wyborcze, lecz deklaracje dotyczące hipotetycznych wyborów do Sejmu). By uchwycić zmiany na scenie politycznej, analizami obejmujemy na ogół okres od 2005 r., a jeśli uznajemy to za uzasadnione, to nawet dłuższy.

Mimo że żadne ugrupowanie lewicowe nie wprowadziło swoich reprezentantów do Sejmu, zdecydowaliśmy się uwzględnić w analizach potencjalnych wyborców utożsamiających się z lewicą.

Kończymy analizami dotyczącymi osób, które zamierzają głosować w wyborach, ale nie są zdecydowane, kogo w nich poprą; następnie zajmujemy się partyjnymi identyfikacjami, możliwymi transferami poparcia i partiami „drugiego wyboru” oraz antypatiami partyjnymi.

Tom zamyka wnikliwa analiza podziałów politycznych istniejących w polskim społeczeństwie.