UWAGA! Ten serwis używa cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich używanie.Rozumiem
 

PUBLIKACJE

CBOS Flash nr 16/2024

Dlaczego poszliśmy głosować? Polacy o niedawnych wyborach samorządowych

Autor: Agnieszka Cybulska
|
2024-04-15
Po rekordowo wysokiej frekwencji, jaką miały ostatnie wybory parlamentarne, niedawne wybory władz lokalnych cieszyły się już znacznie mniejszym zainteresowaniem Polaków. Przy tak wysoko zawieszonej poprzeczce frekwencja w wyborach samorządowych mogła wydawać się wręcz rozczarowująco niska, choć w rzeczywistości była ona niewiele niższa od najwyższej z dotąd rejestrowanych w tego typu głosowaniach – w październiku 2018 roku.
W sondażu realizowanym tuż po kwietniowym głosowaniu zapytaliśmy ankietowanych, czym – ich zdaniem – te wybory były dla Polaków, jakie intencje przyświecały tym, którzy wzięli w nich udział?
Rysunek 1. Czy, Pana(i) zdaniem, w tegorocznych wyborach samorządowych głosujący chcieli przede wszystkim:  mieć wpływ na to, co się dzieje w ich miejscowości, regionie i wybrać najlepszych kandydatów do władz samorządowych - 45%; dać wyraz swoim sympatiom politycznym i poglądom na to, co dzieje się w kraju - 17%; w podobnym stopniu chcieli wybrać najlepszych kandydatów do władz samorządowych, co dać wyraz swoim sympatiom politycznym i poglądom na to, co dzieje się w kraju - 32%; Trudno powiedzieć - 5%.
Ponad dwie piąte ankietowanych uznało, że intencją uczestników kwietniowego głosowania było głównie to, co jest podstawowym celem wyborów samorządowych, a mianowicie wybór najlepszych i najbardziej wartościowych przedstawicieli do lokalnych władz (45%). Według co szóstego pytanego tegoroczne wybory samorządowe były postrzegane przez Polaków przede wszystkim przez pryzmat polityki ogólnokrajowej i partyjnej rywalizacji najbardziej liczących się sił politycznych (17%). Ich zdaniem zamiarem głosujących był nie wybór najlepszych kandydatów do władz lokalnych, ale przede wszystkim danie wyrazu swoim sympatiom politycznym i poglądom na to, co dzieje się w kraju. Prawie jedna trzecia ankietowanych (32%) uznała za słuszne obie interpretacje motywów głosowania i stwierdziła, że głosującym w podobnym stopniu chodziło o wybór dobrych przedstawicieli do lokalnych władz, co pokazanie swego stanowiska w sprawach polityki ogólnokrajowej – wyrażenie swoich opinii o sytuacji w kraju oraz politycznych sympatii i antypatii.
Czym kierowali się sami głosujący? Osobom deklarującym udział w kwietniowym głosowaniu przedstawiliśmy listę kilku możliwych motywów z prośbą o wskazanie tych, którymi oni sami kierowali się, idąc na wybory.
Rysunek 2. Dlaczego przede wszystkim wziął(ęła) Pan(i) udział w tych wyborach? Wskazania badanych deklarujących udział w wyborach samorządowych. Respondenci mogli wybrać dowolną liczbę powodów. Nie miałe(a)m żadnego szczególnego powodu – zawsze  chodzę na wybory / Udział w wyborach jest moim obowiązkiem jako obywatela  - 71%; Chciałe(a)m poprzeć konkretnego kandydata/kandydatów - 68%; Chciałe(a)m poprzeć lokalny komitet wyborczy - 52%; Chciałe(a)m zapewnić dobry wynik partii, która mi odpowiada - 52%; Chciałe(a)m utrudnić sukces wyborczy partii, która mi nie odpowiada - 29%; Chciałe(a)m utrudnić wybór konkretnego kandydata lub kandydatów, którzy mi nie odpowiadają - 25%; Namówił mnie ktoś z rodziny, znajomych - 3%; Inne powody - 4%; W zestawieniu pominięto odpowiedź „Trudno powiedzieć” – 0,3% oraz odmowy odpowiedzi.
Tłumacząc swoje decyzje o uczestnictwie w wyborach samorządowych, stosunkowo najwięcej osób odwoływało się m.in. do poczucia obywatelskiego obowiązku i chęci skorzystania z przysługujących im praw wyborczych (71%). Niewiele mniejszy odsetek zdeklarowanych uczestników wyborów poszedł do urn z zamiarem poparcia konkretnego, upatrzonego wcześniej kandydata (68%). Ponad połowa uczestników kwietniowego głosowania deklaruje, iż powodowała nimi chęć poparcia jakiegoś lokalnego komitetu wyborczego (52%). Równie często wyborcy przyznawali, że kierowali się głównie logiką partyjną i myśleli o tym głosowaniu w kategoriach udzielenia poparcia konkretnej opcji politycznej (52%). Z deklaracji badanych wynika, że jeśli chodzi o mobilizację wyborczą, mniejsze – choć wcale niemałe – znaczenie miały tzw. wybory negatywne. Aby nie dopuścić do uzyskania dobrego wyniku przez nielubianą partię czy opcję polityczną, do urn udał się mniej niż co trzeci wyborca (29%). Z intencją głosowania przeciw konkretnemu kandydatowi na wybory poszedł co czwarty ich uczestnik (25%).
Głosowanie negatywne miało relatywnie największe znaczenie w przypadku zwolenników KO i Lewicy. Jak można się domyśleć, poszli oni do urn, by wyborczego sukcesu nie osiągnął rządzący do niedawna PiS. Upatrzonych wcześniej konkretnych kandydatów z list popieranych partii najczęściej mieli wyborcy dwóch najbardziej liczących się ugrupowań – PiS i KO. Z kolei lokalne komitety wyborcze cieszyły się największym zainteresowaniem wśród zwolenników Konfederacji, a w drugiej kolejności – KO.
Tabela 1. Dlaczego przede wszystkim wziął(ęła) Pan(i) udział w tych wyborach? Według elektoratów ugrupowań politycznych (Wyróżnione na podstawie deklaracji udziału w hipotetycznych wyborach parlamentarnych i poparcia konkretnej partii). Dane w procentach. - Nie miałem(a)m żadnego szczególnego powodu – zawsze chodzę na wybory / Udział w wyborach jest moim obowiąz¬kiem jako obywatela ; Prawo i Sprawiedliwość - 74; Koalicja Obywatelska - 75; Trzecia Droga - 63; Lewica - 72; Konfederacja  - 67;  - Chciałe(a)m poprzeć konkretnego kandydata/kandydatów; Prawo i Sprawiedliwość - 72; Koalicja Obywatelska - 70; Trzecia Droga - 64; Lewica - 65; Konfederacja  - 61;  - Chciałe(a)m zapewnić dobry wynik partii, która mi odpowiada; Prawo i Sprawiedliwość - 68; Koalicja Obywatelska - 66; Trzecia Droga - 28; Lewica - 47; Konfederacja  - 48;  - Chciałe(a)m poprzeć lokalny komitet wyborczy; Prawo i Sprawiedliwość - 47; Koalicja Obywatelska - 57; Trzecia Droga - 39; Lewica - 46; Konfederacja  - 63;  - Chciałe(a)m utrudnić wybór konkret¬nego kandydata lub kandydatów, którzy mi nie odpowiadają; Prawo i Sprawiedliwość - 22; Koalicja Obywatelska - 28; Trzecia Droga - 26; Lewica - 39; Konfederacja  - 31;  - Chciałe(a)m utrudnić sukces wybor¬czy partii, która mi nie odpowiada; Prawo i Sprawiedliwość - 25; Koalicja Obywatelska - 42; Trzecia Droga - 21; Lewica - 35; Konfederacja  - 27;  - Namówił mnie ktoś z rodziny, znajomych; Prawo i Sprawiedliwość - 2; Koalicja Obywatelska - 2; Trzecia Droga - 12; Lewica - 5; Konfederacja  - 4;  - Inne powody; Prawo i Sprawiedliwość - 4; Koalicja Obywatelska - 5; Trzecia Droga - 1; Lewica - 5; Konfederacja  - 4; W zestawieniu pominięto odpowiedzi „Trudno powiedzieć” i odmowy odpowiedziTabela 2. Czy, Pana(i) zdaniem, w tegorocznych wyborach samorządowych głosujący chcieli przede wszystkim: (Odpowiedzi w grupach społeczno-demograficznych)Tabela 3. Dlaczego przede wszystkim wziął(ęła) Pan(i) udział w tych wyborach? Respondenci mogli wskazać dowolną liczbę powodów. (Odpowiedzi w grupach społeczno-demograficznych)
Badanie „Wybory samorządowe i europejskie” zostało zrealizowane metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI) w okresie od 8 do 11 kwietnia 2024 roku na próbie dorosłych mieszkańców Polski (N=1000).
Liczba stron:
6
Badanie:
202413 Wybory samorządowe i europejskie
Kategorie tematyczne:
Wybory samorządowe
Słowa kluczowe:
wybory samorządowe, motywacje wyborcze, motywy głosowania, motywy udziału w wyborach, władze samorządowe
Tabele zróżnicowań socjodemograficznych:
 
Tak
 
 
Przejdź do pkjpaPKJPA        Projekty EFSEFS        Przejdź do portalu Badania WyborczeBadania wyborcze
Przewiń do góry