Rząd chce przywrócić zgromadzeniom sędziowskim prawo wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa. Procedowanie nowelizacji ustawy w Sejmie zostało jednak wstrzymane ze względu na kontrowersje dotyczące prawa kandydowania do odnowionej KRS sędziów powołanych przez obecnie działającą Radę. Na możliwość kandydowania do tego organu tzw. neosędziów zgodził się wcześniej Senat, rozwiązanie to jest też zgodne z oczekiwaniami prezydenta Andrzeja Dudy, który wielokrotnie podkreślał równy status wszystkich sędziów niezależnie od okresu ich powołania.

Zapisy wspomnianej ustawy o KRS wychodzą naprzeciw oczekiwaniom przeważającej części społeczeństwa. W ocenie społecznej sędziowie do KRS powinni być wybierani przez zgromadzenia sędziowskie – tego zdania jest ponad połowa badanych (52%). Nieco więcej niż co piąty ankietowany (22%) uważa natomiast, że sędziów do KRS powinien wybierać Sejm.

Opinie na ten temat najbardziej różnicuje z jednej strony wykształcenie, z drugiej zaś orientacja polityczna i partyjna. O ile osoby z wykształceniem średnim i wyższym częściej niż przeciętnie uważają, że to sami sędziowie powinni decydować o obsadzie KRS (odpowiednio: 60% i 65%), o tyle ponad połowa osób najsłabiej wykształconych (52%) nie ma w tej kwestii wyrobionej opinii. Biorąc pod uwagę orientację polityczną, widać, że za powrotem do obowiązujących wcześniej zasad opowiadają się w większości badani deklarujący lewicowe i centrowe poglądy polityczne (odpowiednio: 76% i 62%), podczas gdy identyfikujący się z prawicą są w tej kwestii mocno podzieleni (37% z nich uważa, że wyboru sędziów powinien dokonywać Sejm, zaś 35% – że powinny robić to zgromadzenia sędziowskie). Opinie te znajdują odzwierciedlenie w deklaracjach elektoratów. Zwolennicy ugrupowań koalicji rządowej dość jednoznacznie optują za wyborem sędziów do KRS przez zgromadzenia sędziowskie, do tego rozwiązania przychylają się także potencjalni wyborcy Konfederacji. Wybór sędziów do KRS przez Sejm popiera natomiast przeważająca część sympatyków PiS.

Opinie badanych o tym, czy sędziowie powołani przez obecną Krajową Radę Sądownictwa powinni mieć możliwość kandydowania do odnowionej KRS, są podzielone: tyle samo osób opowiada się za tym rozwiązaniem co jest mu przeciwnych (po 39%). Warto zauważyć, że sprzeciw w tej kwestii jest wyrażany silniej niż poparcie (odpowiednio: 19% i 10% zdecydowanych opinii).

Poglądy na ten temat wiążą się przede wszystkim z zainteresowaniem polityką. Osoby uważniej śledzące wydarzenia na scenie politycznej nie tylko częściej mają określone zdanie w tej kwestii, ale także proporcjonalnie częściej niż mniej zainteresowani polityką przychylają się do opinii, że sędziowie powołani przez obecną KRS powinni mieć prawo kandydowania do tego organu.

Aprobata prawa kandydowania do odnowionej Krajowej Rady Sądownictwa przez sędziów powołanych przez obecnie działającą KRS przeważa wśród zdeklarowanych wyborców wszystkich ugrupowań politycznych z wyjątkiem elektoratu Koalicji Obywatelskiej.