Lubię wokół swoich kwiatów chodzić, podlewać je, nawozić.

To mnie najbardziej uspokaja – koszenie trawy.

… w mieście wracając z pracy, jeżeli ktoś mieszka w bloku, to jedynym zajęciem może być to, żeby pójść gdzieś na spacer, do kina, do teatru, na siłownię, na zakupy. (…) A na wsi mamy po pracy bardzo dużo różnych rzeczy. Możemy coś majsterkować, w garażu, możemy coś budować, każdy z nas ma jakieś ogrody, możemy w ogrodzie zasadzić trawkę, kosić trawę. Jest tutaj bardzo dużo takich zajęć, które wypełniają czas, które powodują, że jak ktoś chce, to może cały czas coś robić i się nie nudzić.

– Na rolnictwie mało mamy tego czasu wolnego.

(Podkarpacie, starsi)

– Ale swoją robotę trzeba zrobić i tyle.– Nie mamy czasu wolnego. (śmiech)

– Nadganiamy obowiązki. (śmiech)

– Na wsi niedziela jest taka, że spokój. (Mazowsze, młodsi)

– … niedziela, to jest dzień święty. (Mazowsze, starsi)

– W niedzielę odpoczywamy w domu zazwyczaj, nie ma za dużo możliwości…

– No a potem niedziela jest spokojnym dniem, zaczynamy od pójścia do kościoła i zazwyczaj wyjeżdżamy gdzieś. (Wielkopolska, młodsi)

– W sobotę nadganiam pracę, której nie zdążę zrobić w tygodniu, a niedziela to odpoczynek, spotkania z rodziną i przygotowania do pracy. (Wielkopolska, młodsi)

– … tylko w niedzielę jest chwilkę czasu, to… tak, bo trzeba obrządki i… wszystko jest niestety.

– W niedzielę to z reguły każdy z nas ma zainteresowania. Ja lubię na rowerek podskoczyć.

– U mnie to zleci, bo się przeważnie do kościoła idzie przed południem. (Podkarpacie, starsi)

Soboty są najcięższe.

Na wsi z każdego praktycznie gospodarstwa… Takich gospodarstw, gdzie nikt nie pracuje [w sobotę] to nie ma. Ta sobota to jest, że wszyscy są w domu. Więc sobota to jest mocno pracująca w gospodarstwie. Ile rąk, to wszyscy do pracy. Jest mocno opracowana.

– Pół dnia prześpię. (Podkarpacie, starsi)

– Na wsi niedziela jest taka, że spokój. (Mazowsze, młodsi)

– Tak, przed domkiem, mamy (…) taką fajną altankę, to sobie siedzimy, akurat mamy tarasik, tylko u mnie bardzo mocno słońce świeci w dzień, więc dopiero wieczorem. (Wielkopolska, starsi)

– My na przykład lubimy spacerować z mężem do lasu. U nas jest fajny teren, że idzie się na takie wzgórze, później można sobie podejść i jest taka rzeczka też. Także nie znudziło mi się i też na rowerze lubimy bardzo jeździć.

– Czasem się gdzieś wyjedzie.

Różnie, zazwyczaj jadę z dziewczyną gdzieś na wycieczkę autem, gdzieś nad jakieś jezioro. W tym okresie to najczęstsza moja sobota. W niedzielę odpoczywamy w domu zazwyczaj, nie ma za dużo możliwości, dużo rzeczy jest zamkniętych w niedzielę.

– Nieraz do kina.

– Ze znajomymi zawsze się umawiamy i na przykład jedziemy sobie w 3, 4 osoby do (...) do kina, pochodzimy sobie chwilę po galeriach czy jedziemy sobie do (...), też jest kino bardzo ładne. (Wielkopolska, starsi)

– Odskocznią są dobre zakupy raz na jakiś czas, dobre jedzenie w restauracji. Standard. (Mazowsze, starsi)

– W mieście to jedynie u nas to tak na kebaba pojedziemy.

– … pojedziemy na tego kebaba, zjemy i wracamy z powrotem, i tyle. To tak bym to ujął. (Podkarpacie, młodsi)

– Jeździmy do teatru, do kina czasami.

– No właśnie tego na wsiach brakuje. Właśnie takich typu teatr, basen. (Mazowsze, starsi)

– Bo ile można w takim mieście, nie wiem, w (...) do tego kina chodzić czy gdzieś indziej. Jak jest fajny film, to raz na pół roku mi wystarczy w zupełności.

– Do tego centrum handlowego to trzeba mieć kupę pieniędzy, żeby non stop chodzić. Bo łazić, żeby łazić, to też jest bez sensu. Dużo spokojniej wyjść, spotkać się z kolegami. Nie wiem, jakiegoś grilla zrobić, ognisko, urodziny ktoś ma. (Wielkopolska, młodsi)

Do sąsiada, wypić sobie herbatkę albo kawkę.

– Jakiś grill.

– U nas to bardziej taki jakiś grill z sąsiadami, z muzyką.

– Coś takiego.

– Spotkania ze znajomymi.

– Wracając do grilla, raczej chyba się wypowiem za wszystkich. Tak podejrzewam, że wszyscy tak mają tutaj zebrani, że raczej u nas jak się pali grilla, to raczej nikt samotnie nie pali tego grilla.

– Grill, to tu już w zależności… to jak grill, to u mnie jest działka bardzo duża, więc jak sąsiedzi widzą, że coś się u nas dzieje, to zawsze jest nas dużo, bo i sąsiedzi są, i rodzina, i znajomi. Tak że jeśli chodzi o grilla.

(Podkarpacie, młodsi)

– Grilla się organizuje.

– Tak.

– Z sąsiadami.

– Z sąsiadami przeważnie.

– (śmiech)

– Albo z rodziną.

– Albo z rodziną i sąsiadami.

– Ognisko możemy zrobić.

– W mieście nie wolno.

– Nie wspomnę o tym, że jak ktoś robi, przynajmniej u nas tak jest, imprezkę sobie można robić do drugiej, trzeciej w nocy, nikomu nie przeszkadza.

– Wszyscy się znają na takich małych wioskach. Nie ma problemu, żeby tam gdzieś się spotkać.

– Tu się zjedzie 20 osób, siedzimy sobie wszyscy. Nie interesują nas metry, hałas sąsiadów. Każdy robi tą imprezę raz na jakiś czas.

– Nikt po policję nie dzwoni.

– Nie trzeba się ubierać nie wiadomo jak. Tylko idziesz do sąsiada na imprezę.

– Teraz ostatnio wylewkę betonową u nas zrobili. No i zrobiliśmy sobie takie ognisko.

– Ale są takie prace społeczne, że na przykład na naszej tutaj ulicy mieszkańcy się poskładali, założyli właśnie lampy z udziałem trochę gminy, no i to była okazja, żeby właśnie się spotkać. I też był grill, też było siedzenie do późna i opowiadanie… integrowanie się.

– My mamy taki domek wiejski, zrobili nam, to miałyśmy dzień kobiet. Też miałyśmy okazję do wspólnego świętowania 8 marca.

– Gospodarz zaprasza ludzi, którzy pracowali przy zbiorach w ramach podziękowania. To się wianki nazywa.

– Po wiśniach, po żniwach, po jabłkach.

– Nie musi być okazji.

– Zawsze się znajdzie okazja.

– Nawet nie musi być okazja, przyjdzie jeden, drugi, trzeci, czwarty.

– W mieście to musisz konkretnie umówić.

– A u nas jest tak, że po prostu ktoś przyjdzie, albo jedzie rowerem, to też przyjedzie.

– Te wieczory są luźniejsze, spokojniejsze, no to przyjedź, już jest 10 osób i jakoś się toczy.

– Jak jest 10 osób to jest impreza.

– Szczerze? Każda okazja. Czasami się zaczyna tak, przychodzimy z jakąś sprawą, masz jajka albo coś? Wypijemy piwo, siadaj. Dzwoni się po męża, zaczyna się impreza i takie są najlepsze.

– To są najlepsze imprezy.

– …te festyny kół gospodyń wiejskich polegają na tym, że chodzimy, degustujemy potrawy bądź nalewki zrobione.

– No i kończy się to zazwyczaj zabawą wieczorną, tak to się odbywa.

– Zazwyczaj jakaś scena jest postawiona taka prowizoryczna i zatrudnione jakieś dwie osoby i one grają koncert.

– Albo DJ-e teraz najczęściej.

– To jest taki czas na spotkanie się z kimś, a potem tańce.

– No tak, ale wiadomo, wszyscy trochę piją, nie bójmy się mówić. Pije się alkohol standardowo.

Tutaj koło nas w okolicy są takie miejscowości, które (…) mają swoje orkiestry, swoje stroje, na które… często się przebierają w te stroje.

– Kiełbaski, grille.

– Występują jakieś zespoły.

– Koncerty, jakieś gwiazdy. IRA, Doda, Zenek.

Z tą muzyką to jest trochę tak, że są różne, połączone. Jest trochę muzyki wiejskiej, ludowej, trochę disco polo, trochę muzyki… takiej, która jest po prostu puszczana teraz w radiu.

– Nie tylko polskie typu Zenek, ale wszystkie.

– Biesiadna, różna.

(Mazowsze, starsi)

My się przy tym bawimy, ale nikt tego nie słucha.

– To jest różnica (…), ludzie z miasta nie przyznają się, że się bawią przy disco polo, a często się bawią.

– Na bizonie! (śmiech)

– Nie wyjeżdżam.

– Dlaczego?

– Nie mam nawet jak wyjechać, kogoś zostawić.

– Chodzi o gospodarstwo?

– Tak.

Czas urlopowy to pewno jest czas pracy tutaj, bo są żniwa i jest dużo pracy. A jeśli już mamy jakiś czas, nieraz sobie zorganizowaliśmy, to jakiś wypad, załóżmy, do Zakopanego na 2–3 dni, ze znajomymi. I to tak…

– Mój to przeważnie weekendowo.

– W górach często… przez dwa lata teraz na Mazury, takie weekendy sobie robiliśmy. Teraz może planujemy też wyjechać gdzieś dłużej, może za granicę.

– Wakacje to jest czas, kiedy spędzam go z rodziną albo z najbliższymi przyjaciółmi. To jest czas poświęcony tylko nam i naszym dzieciom, które się najbardziej z tego cieszą. Na ten urlop trzeba sobie tak ten czas wydysponować, żeby nie było, że nie zdąży się skosić zboża, czy warzywa, aczkolwiek ten czas zawsze jest potrzebny i taka regeneracja sił i odsapnięcie się należy.

– Z reguły staramy się wyjeżdżać, patrzymy też na to, żeby dzieci miały atrakcje, bo ten czas jest dla nich.

To jeśli mamy wolny czas, to (…) po prostu zabieramy, pakujemy się, jedziemy na 2–3 dni do Zakopanego czy gdzieś. Po prostu żeby spędzić ten czas w czwórkę, żeby tak nacieszyć się rodziną. Bardziej tak oderwać się tutaj od tej rzeczywistości tego dnia.

Jak koleżanka mówiła, latem trudniej na rolnictwie, bo jednak zboże i tak dalej, ale zawsze coś się uda wykrzesać czas i za granicę zawsze lecimy. Potem zimą to jak są ferie zimowe to z dziećmi na narty.

Z urlopem jest trochę kiepsko, bo niestety wakacje to jest sezon żniw i koszenie łąk. U nas to zazwyczaj wygląda tak, że staramy się te 4–5 dni nad morze, w tym roku akurat udało nam się zorganizować pod koniec sierpnia do Chorwacji, ale później organizujemy sobie tak z 2 weekendy, w październiku, listopadzie, grudniu, 2 weekendy od piątku do poniedziałku w SPA jakimś z córką.

Na przykład rodzinę się też odwiedza. Jak się ma ten urlop już jakiś, to też jak ja mam rodzinę daleko, to też niekiedy jedziemy do rodziny – pasuje pojechać, odwiedzić chociaż raz na dwa lata.