Szóstego lutego minie trzydzieści lat od rozpoczęcia obrad Okrągłego Stołu – rozmów, które stały się istotnym składnikiem mitu założycielskiego demokratycznego państwa polskiego. Z okazji tej rocznicy sprawdziliśmy, jak Polacy pamiętają ten okres i jak z perspektywy czasu oceniają rolę negocjacji między rządem a opozycją na początku 1989 roku.

Okazuje się, że wraz z upływem lat postrzeganie końca ustroju komunistycznego zmienia się: symboliczna rola obrad Okrągłego Stołu maleje, a rośnie – pierwszych całkowicie wolnych wyborów parlamentarnych z roku 1991. Jeszcze dziesięć lat temu 40% badanych, których prosiliśmy o wskazanie momentu wyznaczającego koniec komunizmu w Polsce, wybierało właśnie rozmowy przy Okrągłym Stole. Obecnie odsetek ten jest wyraźnie niższy – wynosi 22%. Wzrosło z kolei znaczenie przypisywane wyborom parlamentarnym z 1991 roku. W roku 2009 za koniec komunizmu w Polsce było skłonne uznać je 9% respondentów, a dziś – aż 25%. W tegorocznym badaniu była to najczęściej wybiera odpowiedź spośród wszystkich, które proponowaliśmy ankietowanym.

Te dwa wydarzenia, stanowiące początek i koniec procesu formalnego oddawania władzy przez partię komunistyczną, zdecydowanie dominują w społecznej pamięci o tym okresie. Inne odpowiedzi wybierane są znacznie rzadziej.

Więcej na ten temat wkrótce w komunikacie.