1. Opinie i oczekiwania towarzyszące powstawaniu nowych związków zawodowych

Jak ważny jest udział związków zawodowych w podejmowaniu decyzji dotyczących ludzi pracy dla zapewnienia wpływu obywateli na życie polityczne kraju?

Czy chciał(a)by Pan(i), aby OPZZ reprezentował Pana(i) interesy w rozmowach z władzami w następujących sprawach:

- podwyżki cen

- wysokość płacy minimalnej

- wysokość rent i emerytur

- BHP i warunki pracy

- układy zbiorowe

- ochrona środowiska

- konsultacja planów gospodarczych

Przyczyny nie wstępowania do związków zawodowych

- Brak zaufania do władzy

- Doświadczenia działalności związkowej w latach 1980-1981

- Zniechęcenie do wszelkiej działalności społeczno-politycznej

- Brak widocznych rezultatów działalności związkowych

- Wierność idei "Solidarności"

- Obawa przed szykanami ze strony kolegów

- Przekonanie, że nowe związki są tylko tymczasowe

- Oddziaływanie podziemia politycznego

2. Oceny działalności i roli związków zawodowych i OPZZ w życiu społeczno-politycznym kraju

Stosunek do instytucji, grup i organizacji

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- Wojsko

- Kościół

- Rada Państwa

- PRON

- PZPR

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja

- Środki masowego przekazu

- ZSL

- SD /tabela wg terminów badań XII‘85, VII, XII‘86, VII, XI‘87, II, V, VIII‘88/

Stosunek do związków zawodowych

- Próba ogólnopolska

- Pracownicy gospodarki uspołecznionej

- Członkowie związków zawodowych /tabela wg terminów badań XII‘85, VII, XII‘86, VII, XI‘87, II, V, VIII‘88/

Ocena słuszności stanowiska OPZZ w sprawie podwyżek cen - marzec‘85

Ocena ustępstw rządu wobec OPZZ - marzec ‘85

Opinie o sposobie wprowadzenia podwyżek cen - kwiecień ‘87

- Związki zawodowe powinny bardziej zdecydowanie przeciwstawić się wszelkim podwyżkom cen

- Negocjacje pomiędzy związkami a rządem zorganizowano jedynie po to, aby uspokoić ludzi, stworzyć wrażenie, że dba się o ich interesy

- To, co wywalczyły związki zawodowe, to stanowczo za mało, są to dotkliwe dla ludzi podwyżki

- Wypracowano rozsądne rozwiązania, ten poziom podwyżek cen wydaje się być do przyjęcia zarówno ze względu na potrzeby gospodarki, jak też poziom życia ludzi

- Sytuacja gospodarcza Polski jest trudna, dlatego też związki zawodowe powinny się zgodzić na proponowane przez rząd podwyżki

- Ceny powinny być wyznaczane przez rynek, a nie przez rząd i związki zawodowe

- Inne zdanie

Opinie o wymianie stanowisk w sprawie podwyżek cen między rządem a OPZZ - luty ‘88

- Związki zawodowe wywalczyły wiele dla złagodzenia skutków podwyżek

- Związki zawodowe wywalczyły niewiele, zbyt mało uzyskały dla złagodzenia skutków podwyżek

- Wymiana stanowisk między związkami zawodowymi a rządem była tylko pozorna, wszystko zostało uzgodnione wcześniej

- Inne zdanie

- brak zdania

Opinie o znaczeniu powołania A. Miodowicza na członka Biura Politycznego PZPR

- Umacnia to pozycję i znaczenie związków zawodowych

- Ogranicza to niezależność związków zawodowych

- Ma to swoje dobre, ale i złe strony

- Nie ma to żadnego znaczenia, bo związki zawodowe nie odgrywają większej roli

- Brak zdania /VII, X‘88/

Stosunek badanych do poszczególnych polityków

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- M. Kotański

- R. Malinowski

- A. Miodowicz

- T. Młyńczak

- L. Wałęsa /XII‘85, XII‘86, VII, XI‘87, II, VIII‘88/

3. Opinie o funkcjonowaniu związków zawodowych w zakładach pracy

Jaka część załogi w Pana(i) przedsiębiorstwie interesuje się działalnością związkową?

- Niemal wszyscy

- Około połowy

- Mniej więcej jedna trzecia

- Około 10-15 %

- Prawie nikt

- Trudno powiedzieć /X ‘86, X‘88/

Stosunek do związków zawodowych działających w zakładzie pracy

Czy związek zawodowy działający w Pana(i) przedsiębiorstwie skutecznie broni interesów pracowników?

Czy w ciągu ostatnich dwóch lat związek zawodowy pomógł Panu(i) w załatwieniu ważnych dla Pana(i) spraw?

- Tak

- Nie

- Nie zwracałe(a)m się /X‘86, X‘88/

Czy w przypadku konfliktu z dyrekcją pracownik może liczyć na pomoc ze strony związku zawodowego?

- Tak

- Raczek tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

Czyje interesy reprezentują przede wszystkim organizacje związkowe w zakładzie pracy?

- Członków związku

- Całej załogi

- Aktywu związkowego

- Dyrekcji

- Wyższej kadry kierowniczej

- Robotników

- Dozoru technicznego /X‘86, X‘88/

Czy związki zawodowe są w Pana(i) przedsiębiorstwie niezależne i samorządne?

Aneks

1. Przynależność do związków zawodowych /tabela wg terminów badań XII‘85, XII‘86, VII, XI‘87, II, VIII‘88/

2. Społeczno- demograficzne uwarunkowania poziomu zaufania do związków zawodowych /tabela wg terminów badań XII‘85, XII‘86, VII, XI‘87, II, VIII‘88/

3. Stosunek do A. Miodowicza

Ocena decyzji rządu w kwestii likwidacji Stoczni w Gdańsku, Huty "Siechnice" i gwarectw węglowych

- Zdecydowanie słuszna

- Raczej słuszna

- Raczej niesłuszna

- Zdecydowanie niesłuszna

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Stosunek do strajków w obronie Stoczni Gdańskiej

- Pełne poparcie

- Częściowe poparcie

- Obojętność

- Częściowe potępienie

- Pełne potępienie

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej /XI‘87, II‘88 - XI‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej i politycznej /XI‘87, II‘88 - XI‘88/

Reakcja społeczeństwa na nowy rząd

- Nadzieja, wiara, że będzie lepiej

- Rozczarowanie, bo nic się nie zmieni

- Lęk, obawa, że będzie gorzej

- Obojętność, ludzi to nie interesuje

- Trudno powiedzieć

Czy działalność L. Wałęsy dobrze służy społeczeństwu?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

/tabela wg opinii o likwidacji Stoczni Gdańskiej/

Tabele aneksowe

Respondenci opowiadający się za:

- jak najszybszą likwidacją przedsiębiorstw nie przynoszących zysku, bez względu na protesty pracowników

- ogłoszeniem i skonsultowaniem listy przedsiębiorstw do likwidacji

- nielikwidowaniem przedsiębiorstw - podjęciem działań dla przywrócenia ich rentowności

Czy Pana(i) zdaniem nowo wybrana rada narodowa może przyczynić się do rozwiązania najważniejszych dla ludzi /mieszkańców Pana(i) wsi, gminy, miasta, dzielnicy/ spraw?

- Tak, myślę, że tak się stanie

- Mam nadzieję, że przynajmniej w części tak się stanie

- Nie sądzę, że będzie się chciała tym zajmować

- Nie, nie będzie to przekraczało jej możliwości

- Trudno powiedzieć /V‘84, IX‘88/

Aneks

Grupy respondentów najczęściej / najrzadziej przeświadczone o skuteczności działania nowych rad narodowych w interesie mieszkańców

Prognoza sytuacji kraju i szanse normalizacji sytuacji społeczno-politycznej

- Sytuacja polityczna

- Sytuacja gospodarcza

- Szanse powodzenia rozmów przy Okrągłym Stole

- Zmiany wyników rozmów przy Okrągłym Stole

- Stosunek władzy do opozycji

1. Asygnaty, czyli przywilej ludzi władzy

Opinie na temat asygnat

- Jest to jeden z przywilejów, jakich u nas wiele

- Asygnaty są złe, ale samochód jest niezbędny dla wykonywania wielu zawodów

- Nie ma żadnego usprawiedliwienia dla istnienia asygnat. Samochód jest takim dobrem, na który powinna obowiązywać cena wolnorynkowa

- Asygnaty są złym rozwiązywaniem, gdyż zawsze będzie to obdarowywanie urzędników i działaczy

- Jest oburzające, że jedni muszą płacić za samochód ciężkie pieniądze, a wybrani mają go za pół darmo

- Jest to dofinansowywanie w sposób tajny ludzi władzy, nie muszą dużo zarabiać - wystarczy, że mają takie przywileje

- W obecnej sytuacji przydzielanie asygnat niektórym grupom jest koniecznością

Komu można przydzielać asygnaty samochodowe?

- Inwalidzi

- Weterynarze

- Lekarze

- Siostry PCK i pracownicy PKSP

- Leśnicy

- Listonosze

- Dziennikarze

- Rolnicy

- Rzemieślnicy

- Nauczyciele

- Pracownicy placówek naukowych

- Członkowie najwyższych władz

- Księża

- Dyrektorzy przedsiębiorstw

- Górnicy

- Pracownicy administracji państwowej

- Funkcjonariusze MO

- Wojskowi

- Artyści

- Sportowcy

Źródła informacji o działalności kolegiów ds.. wykroczeń

- z relacji innych osób

- z środków masowego przekazu

- z bezpośrednich kontaktów (występowali w roli wnioskodawcy, poszkodowanego, świadka, obwinionego lub brali udział w pracy kolegium)

- nic nie wie na jej temat

Ogólna ocena społecznej przydatności kolegiów ds. wykroczeń

Czy kolegia ds. wykroczeń, działające w takiej formie jak obecnie, są potrzebne i dobrze służą społeczeństwu?

Pozytywne aspekty działalności kolegiów ds. wykroczeń:

- Dzięki istnieniu kolegiów rozpatrujących mniej ważne sprawy sądy mogą spokojnie pracować nad poważniejszymi sprawami

- Dobrze, że są kolegia. Jest to ‘‘straszak" na chuliganów i złodziei

- Dobrze, że w kolegiach ds.. Wykroczeń zasiada szerokie grono społeczników. Umożliwia to udział zwykłych obywateli w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości /tabela aneksowa/

Negatywne aspekty działalności kolegiów ds. wykroczeń

- Kolegia są stronnicze, dają na ogół wiarę oskarżającym, np.. Milicjantom, a nie osobom obwinionym

- W kolegiach zbyt wiele spraw rozpatrywanych jest w trybie przyspieszonym

- Kolegia rozpatrują sprawy niezbyt wnikliwie, poświęcają na sprawę na sprawę mało czasu, zbyt pochopnie decydują

- Kolegia są "nadgorliwe", karzą zbyt surowo

- W kolegiach zasiadają ludzie bez wiedzy i praktyki prawniczej, tacy, którzy nie powinni orzekać o winie i karze

- Kolegia istnieją głównie po to, aby w wypadku niepokojów społecznych szybko aresztować niewygodnych ludzi /tabela aneksowa/

Przyszłość kolegiów

- Powinno się zwiększyć zakres ich działania

- Powinny istnieć w dotychczasowej formie

- Powinno się ograniczyć zakres ich działania

- Powinno się je zlikwidować /tabela aneksowa/

Rodzaje kar a ich wymierzanie przez kolegia lub wyłącznie przez sądy

- Grzywna do 50 tys. zł

- Nagana /podanie faktu wykroczenia do publicznej wiadomości/

- Areszt do 3 miesięcy

- Odebranie prawa jazdy na okres do 3 lat

Tabele aneksowe

1. Opinie o powszechnym obowiązku służby wojskowej

Kto powinien służyć w wojsku?

- Wszyscy mężczyźni zdolni do służby wojskowej

- Nie wszyscy, niektórzy powinni być zwolnieni

- Tylko ci mężczyźni, którzy chcą /tabela wg chłopcy, dziewczęta oraz tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Opinie

- Każdy młody człowiek powinien mieć prawo odbywania zastępczej służby wojskowej

- Zastępcza służba wojskowa powinna być znacznie dłuższa od zasadniczej

- Zwolnieni od służby wojskowej powinni być ci, którym na to nie pozwala religia

- Należy znieść obowiązkową służbę wojskową, wojsko powinno być zawodowe

- Zwolnieni od służby wojskowej powinni być ci, którzy są przeciwni stosowaniu przemocy w ogóle

2. Wyobrażenia o służbie wojskowej

Co sądzisz o służbie wojskowej?

Chłopcy

Należy skrócić służbę wojskową

Należy znieść obowiązkową służbę wojskową

w tym:

- zasadnicza służba wojskowa powinna być ochotnicza

- wojsko powinno być zawodowe

- ci, którzy mieliby chęć pójść do wojska, powinni otrzymywać zapłatę, tak jak za każdą inną pracę

Aprobata obowiązkowej, powszechnej służby wojskowej

Niewłaściwe, negatywne zjawiska w czasie odbywania służby wojskowej

Negatywny wpływ służby na młodych ludzi

Należy zlikwidować armię

Zastrzeżenia do tekstu przysięgi wojskowej

Dziewczęta

Aprobata powszechnej, obowiązkowej służby wojskowej

Należy skrócić służbę wojskową

Pozytywny wpływ służby na młodych ludzi

Należy znieść obowiązkową służbę wojskową

Powinna istnieć zastępcza służba wojskowa

Należy zlikwidować armię

3. Opinie o roli sił zbrojnych w państwie

Opinie

- Ludzie uchylający się od służby wojskowej nie są patriotami

- Wojsko to aparat przemocy i ucisku, a nie instytucja stojąca na straży niepodległości kraju

- Nasze granice Polski są dobrze zabezpieczone przed agresją ze strony innych państw

4. Opinie o udziale Polski w Układzie Warszawskim

Gdyby odbywało się powszechne głosowanie nad dalszą przynależnością do Układu Warszawskiego, to głosował(a)byś za:

- pozostaniem w Układzie Warszawskim,

- wystąpieniem z Układu Warszawskiego?

Jeśli głosował(a)byś za wstąpieniem z Układu Warszawskiego, to czy w takim wypadku Polska powinna:

- pozostać neutralna,

- związać się militarnie z blokiem państw zachodnich?

Twierdzenia

- Nasza armia jest zbyt uzależniona od sojuszników, Układu Warszawskiego

- W przypadku głosowania był(a)bym za wystąpieniem Polski z Układu Warszawskiego

- Głosując za wystąpieniem Polski z Układu Warszawskiego, był(a)bym za militarnym jej związaniem z blokiem państw zachodnich

5. Postrzeganie sojuszników i wrogów Polski

Których państw Polska powinna się najbardziej obawiać?

- ZSRR

- RFN

- USA

- Niemcy (ogólnie)

- NRD

- Nie ma takich /tabela wg chłopcy, dziewczęta i  Kto powinien służyć w wojsku?/

A które z państw zaliczył(a) byś po doświadczeniach lat minionych do prawdziwych sojuszników Polski?

- ZSRR

- CSRS

- NRD

- Węgry

- USA

- Bułgaria

- Kraje socjalistyczne /ogólnie/

- Jugosławia

- Francja

1. Krytycyzm w ocenie realiów politycznych i gospodarczych oraz pesymizm w odniesieniu do przyszłości dominującymi cechami poglądów politycznych

Ocena aktualnej sytuacji w Polsce: politycznej, gospodarczej

- Bardzo dobra

- Dobra

- Raczej dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła

- Bardzo zła

- Trudno powiedzieć /młodzież IV‘88; dorośli III, V‘88/

Czy można powiedzieć, że w naszym kraju w tej chwili:

- demokratycznie sprawuje się władzę

- istnieje tolerancja światopoglądowa

- są gwarantowane i przestrzegane swobody obywatelskie

- istnieje wiele form samorządności obywateli

- ogól obywateli ma wpływ na rządzenie państwem

- nie ma większych różnic w poglądach politycznych obywateli

- istnieje silna opozycja polityczna

- wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od pochodzenia społecznego

- ogranicza się swobody działania przeciwników ustroju

- wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od światopoglądu i przynależności partyjnej

- gwarantuje się wszystkim obywatelom przyzwoity standard życia

- wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od sytuacji materialnej

/tabela wg terminów badań ‘83, ‘85, ‘86, ‘88/

Ocena realizacji podstawowych zasad ustrojowych:

- Zdecydowanie negatywna

- Umiarkowanie negatywna

- Umiarkowanie pozytywna

- Zdecydowanie pozytywna /tabela wg terminów badań ‘83, ‘85, ‘86, ‘88/

Ocena szans realizacji celów i dążeń życiowych młodzieży

- Zdecydowanie pozytywna

- Raczej pozytywna

- Raczej negatywna

- Zdecydowanie negatywna

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘85, ‘86, ‘87, ‘88/

Przewidywany kierunek zmian w szansach realizacji celów i dążeń życiowych młodzieży w ciągu najbliższych 5 lat:

- Wyraźnie wzrosną

- Częściowo wzrosną

- Częściowo zmaleją

- Znacznie zmaleją

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘85, ‘86, ‘87, ‘88/

Przewidywany kierunek zmian sytuacji gospodarczej kraju a Perspektywy realizacji celów i dążeń życiowych młodzieży

- poprawa

- stagnacja

- pogorszenie

Perspektywy reformy gospodarczej

- Zakończy się powodzeniem

- Wynik jest niepewny

- Nie uda się

/tabele młodzież IV‘88, dorośli II‘88, perspektywy rozwoju gospodarki kraju/

2. Rząd i PZPR - instytucje odpowiedzialne za stan gospodarki i brak perspektyw rozwojowych

Czy działalność następujących instytucji, organizacji jest zgodna z interesem społecznym, czy dobrze służą one społeczeństwu?

- Sejm

- PRON (Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego)

- PZPR

- ZSL (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe)

- SD (Stronnictwo Demokratyczne)

- Rząd (ministrowie)

- Kościół (księża)

- Milicja

- Wojsko

- Rada Konsultacyjna przy Przewodniczącym Rady Państwa

- Opozycja polityczna (przeciwnicy PZPR)

- Organizacje młodzieżowe

- Telewizja /tabela, młodzież XI‘83, IV‘85, IV‘86; dorośliVI‘85, VII‘86, V‘88/

Czy darzysz sympatią następujące osoby uczestniczące w życiu publicznym kraju i na świecie?

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- M. Gorbaczow

- Jan Paweł II

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- Z. Messner

- A. Miodowicz

- M.F. Rakowski

- R. Reagan

- Z. Sadowski

- J. Urban

- L. Wałęsa

Odpowiedzi na pytanie o:

Państwa zagrażające Polsce najbardziej

RFN

USA

ZSRR

NRD

Inne kapitalistyczne

Niemcy

Nie ma takich

Państwa NATO

Prawdziwych sojuszników Polski

ZSRR

CSRS

Nie ma takich

Kraje socjalistyczne

Węgry

NRD

USA

Francja /Młodzież 1985, 1988/ oraz /Dorośli 1987/

4. Sytuacja polityczna i gospodarcza kraju istotnym wyznacznikiem poglądów politycznych młodzieży

Ocena socjalizmu

1. Co ustrój socjalistyczny przyniósł ludziom w Polsce?

2. Czy warto dalej budować socjalizm?

3. Socjalizm to system, który w przyszłości rozwiąże problem ludzkości

4. Socjalistyczna gospodarka jest mało wydajna i powoduje niedostatek

5. Socjalizm jest pod wieloma względami bardziej postępowy niż kapitalizm

6. Socjalizm jest ideą, której nie da się zrealizować w praktyce

7. W Polsce zmieniłby się obecnie ustrój, gdybyśmy mieli innych sąsiadów

8. W Polsce powinny istnieć legalne partie opozycyjne dążące do zmiany u

9. Gdyby w Polsce w pełni realizowano zasady socjalizmu, to uniknęlibyśmy

10. Najważniejsze problemy naszego kraju biorą się stąd, że mamy w Polsce

11. Gdyby w Polsce był kapitalizm, to bylibyśmy krajem wysoko rozwiniętym

Gdybyś miał(a) możliwość wyjazdu za granicę, to czy wyjechał(a)byś z Polski?

- Tak, nawet na stałe

- Tak, ale na krótko - zarobić i wrócić

- Tak, ale tylko w celach turystycznych

- Nie chciał(a)bym w ogóle z Polski wyjechać

- Inne zdanie /tabela wg terminów badań ‘83, ‘86, ‘88/

Typy nastawień wobec sytuacji w kraju /tabela: sytuacja polityczna, sytuacja gospodarcza/

5. Między chęcią wpływania na losy kraju a niechęcią do angażowania się w sprawy społeczne

Czy młodzi ludzie mają wpływ na:

- życie swojej rodziny

- życie swojej szkoły

- działalność organizacji młodzieżowych

- to, co się dzieje w kraju / tabela ‘87, ‘88 oraz /tak, nie/ oraz /odczuwający potrzebę //nie odczuwający potrzeby angażowania się w sprawy społeczne/

6. Zainteresowanie polityką i źródła informacji

Zainteresowanie polityką /młodzież, dorośli/:

- bardzo duże

- duże

- średnie

- nikłe

- żadne

- inne określenia

Gdybyś chciał(a) się dowiedzieć prawdy o jakimś wydarzeniu politycznym w kraju, to do kogo zwrócił(a)byś się o informacje lub z jakich źródeł byś skorzystał(a)?

- Do kolegów, koleżanek

- Do rodziców

- Do księdza, duchownego

- Do nauczyciela

- Do działaczy organizacji młodzieżowych (ZHP, ZSMP, ZMW)

- Do działaczy podziemia politycznego

- Sięgnąłbym do codziennej prasy, tygodników, radia, telewizji, książek

- Skorzystał(a)bym z nielegalnych wydawnictw

- Zwrócił(a)bym się do kogoś innego /‘85, ‘86, ‘88/

1. Ocena homoseksualizmu w Polsce

Pytanie o istotność problemu homoseksualizmu w Polsce:

- poważny

- błahy

- nie istnieje

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Dlaczego uważa Pan(i), że homoseksualizm jest poważnym problemem?

- zagrożenie chorobami różnego rodzaju, w tym AIDS

- ogólnie negatywny wpływ homoseksualizmu na społeczeństwo

- zagrożenie przestępczością

- demoralizacja dzieci i młodzieży

2. Stosunek do homoseksualistów

Jak Pana(i) zdaniem odnosi się do homoseksualizmu większość naszego społeczeństwa?

- wrogo

- obojętnie

- życzliwie

A co Pan(i) odczuwa wobec mężczyzn wybierających za partnerów seksualnych innych mężczyzn?

- wstręt, odrazę

- pogardę

- obojętność

- lekceważenie

- współczucie

- obawę, strach

- zrozumienie

- zaciekawienie

3. Stosunek państwa do homoseksualistów

Czy Pana(i) zdaniem państwo powinno ochraniać homoseksualistów, zwalczać ich czy też traktować obojętnie?

/tabela aneksowa/

4. Opinie w kwestii stowarzyszenia homoseksualistów

Czy uważa Pan(i), że władze powinny wyrazić zgodę na utworzenie takiego stowarzyszenia, czy też odmówić?

- Wyrazić zgodę

- Odmówić

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

Opinie młodzieży o systemie społeczno-ekonomicznym Polski oraz ustroju socjalistycznym w ogóle

Opinie o socjalizmie w wymiarze ukonkretnionym

1. Ogranicza swobody działania przeciwników ustroju

2. Istnieje tolerancja światopoglądowa

3. Są gwarantowane i przestrzegane swobody obywatelskie

4. Istnieje wiele form samorządności obywateli

5. Demokratycznie sprawuje się władzę

6. Wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od pochodzenia społecznego

7. Nie ma większych różnic w poglądach politycznych obywateli

8. Istnieje silna opozycja polityczna

9. Ogół obywateli ma wpływ na rządzenie państwem

10. Wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od światopoglądu i przynależności partyjnej

11. Gwarantuje wszystkim obywatelom przyzwoity standard życia

12. Wszyscy mają równe szanse życiowe niezależnie od sytuacji materialnej

Opinie o socjalizmie w szerokim wymiarze

1. W Polsce zmieniłby się obecnie ustrój, gdybyśmy mieli innych sąsiadów

2. Gdyby w Polsce w pełni realizowano zasady socjalizmu, to uniknęlibyśmy kryzysów

3. Socjalistyczna gospodarka jest mało wydajna i powoduje niedostatek

4. W Polsce powinny istnieć legalne partie opozycyjne dążące do zmiany ustroju

5. Socjalizm jest ideą, której nie da się zrealizować w praktyce

6. Gdyby w Polsce był kapitalizm, to bylibyśmy krajem wysoko rozwiniętym

7. Socjalizm jest pod wieloma względami bardziej postępowy niż kapitalizm

8. Najważniejsze problemy naszego kraju biorą się stąd, że mamy w Polsce socjalizm

9. Socjalizm to system, który w przyszłości rozwiąże problemy ludzkości

Młodzież o dorobku i potrzebie kontynuacji socjalizmu w Polsce

Ocena dorobku socjalizmu:

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Inne zdanie /tabela wg terminów badań: ‘83 - ‘88/

Czy warto kontynuować socjalizm w naszym kraju?

- Tak

- Nie

- Inne zdania /1986, 1987, 1988/ oraz /tabela wg zwolenników i przeciwników kontynuacji socjalizmu w Polsce/

Dlaczego warto albo nie warto kontynuować socjalizmu w naszym kraju?

Nastawienia młodzieży wobec socjalizmu w Polsce

Wypowiedzi dotyczące polskiej rzeczywistości i systemu wartości /pozytywnie, negatywnie/:

1. Deklaracje co do uczestnictwa w wyborach do rad narodowych (19.06.88r.)

2. PZPR dobrze służy społeczeństwu

3. Sympatia dla gen. W. Jaruzelskiego

4. W ciągu najbliższych dwóch lat sytuacja polityczna polepszy się

5. W ciągu najbliższych dwóch lat sytuacja gospodarcza polepszy się

6. Rząd liczy się z opinią społeczeństwa

7. Nasze granice są dobrze zabezpieczone przez agresją

8. Deklaracja co do gotowości wyjazdu za granicę

9. Młodzi ludzie mają wpływ na to, co dzieje się w kraju

10. Polska powinna wystąpić z Układu Warszawskiego

11. Najważniejsze, to pracować uczciwie, rzetelnie wykonywać swoje obowiązki niezależnie od okoliczności

12. Odczuwam potrzebę działania społecznego

13. Najlepiej pracować "tak jak wszyscy", "nie wychylać się", bo tego od nas oczekują

14. Jesteśmy kolejnym straconym pokoleniem

15. Najważniejsze są pieniądze, reszta przyjdzie sama

Aneks

Cechy społeczno-demograficzne uczniów objętych badaniem

Wpływ cech społeczno-demograficznych uczniów na ich opinie o aktualnym systemie społeczno-ekonomicznym w kraju i ustroju socjalistycznym w ogóle

Ocena aktualnej sytuacji politycznej i gospodarczej oraz perspektywy jej rozwoju

Społeczne oczekiwania dotyczące tematyki rozmów polsko-brytyjskich:

- Zacieśnienie kontaktów, współpracy polsko-brytyjskiej - ogólnie

- Współpraca gospodarcza, wymiana handlowa

- Kredyty, pożyczki, odroczenie spłat zadłużenia

- Sytuacja międzynarodowa, rozbrojenie, pokój w Europie

- Pomoc Wielkiej Brytanii w przezwyciężaniu kryzysu w Polsce

- Współpraca naukowa, kulturalna

- Korzystanie z doświadczeń M. Thatcher, branie z niej przykładu

- Uregulowanie stosunków politycznych

- Wymiana doświadczeń

- Wymiana turystyczna

- Wyjaśnianie zaszłości historycznych

- Korzystanie z doświadczeń w sferze gospodarczej, sukcesu gospodarczego Wielkiej Brytanii

- Prawa człowieka, demokratyzacja życia w Polsce

- Trudno powiedzieć

Stosunek Polaków do Margaret Thatcher - sympatia, niechęć /wykres ‘87, ‘88/

Stosunek Polaków do Wielkiej Brytanii - sympatia, obojętność, niechęć /wykres ‘87, ‘88/

Stosunek do współpracy gospodarczej z Wielką Brytanią - zacieśnić, ograniczyć /tabela ‘87, ‘88/

Czy opinie, że pracownicy instytucji biorą łapówki są uzasadnione?

Instytucje:

- Przychodnie zdrowia, szpitale

- Spółdzielnie mieszkaniowe

- Sklepy, domy handlowe

- Urzędy administracji państwowej

- Zakłady usługowe

- ADM, PGM, ROM

- PZU

- Restauracje, kawiarnie, bary

- ZUS

- Banki

- Urzędy pocztowe /tabela aneksowa/

Jak Pan(i) postępuje zazwyczaj wiedząc, że załatwienie konkretnej sprawy nie będzie łatwe?

- Rezygnuję z osiągnięcia celu, załatwienia sprawy

- Poprzestaję na złożeniu wniosku, podania i cierpliwie czekam na rezultat

- Staram się różnego rodzaju prezentami przyspieszyć załatwienie sprawy

- Wykorzystuję tzw. Dojścia, układy, znajomości

- Płacę ile i komu trzeba /tabela aneksowa/

Jaka część społeczeństwa będąc w takiej sytuacji postępuje tak samo?

- praktycznie wszyscy

- większość

- mniej niż połowa

- mniejszość

- praktycznie nikt

Co przede wszystkim wpływa na to, że ludzie czasami dają prezenty lub łapówki?

- konieczność, inaczej się nie da

- zwyczaje, nie wypada postępować inaczej

- zaradność, każdy sposób jest dobry, byle prowadził do celu

- trudno to jednoznacznie określić

Jak zareagował(a)by Pan(i), gdyby urzędnik zaproponowałby Panu(i) danie łapówki w zamian za załatwienie sprawy?

- Zgodził(a)bym się na taką propozycję

- Odmówił(a)bym dania łapówki

- Najpierw starał(a)bym się sprawę załatwić za wszelką cenę, a potem złożył(a)bym skargę

- Postąpił(a)bym inaczej /tabela wg terminów badań VII‘87, IX‘88/ oraz /tabela aneksowa/

Jak postąpiłby Pan(i), gdyby pracownik sklepu zaproponował sprzedanie jakiejś potrzebnej Panu(i) rzeczy za cenę wyższą od oficjalnej? /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

STRUKTURA POTRZEB W DZIEDZINIE KULTURY

Preferowane formy aktywności kulturalnej:

- ogladanie telewizji

- słuchanie radia

- czytanie:

- gazet i czasopism

- książek

- Chodzenie na:

- filmy

- koncerty muzyki powaznej

- przedstawienia teatralne

- wystawy muzealne

- wystawy malarskie (lub innych sztuk pięknych)

- koncerty muzyki poważnej /tabela/

ZRÓŻNICOWANIE I UWARUNKOWANIA AKTYWNOŚCI KULTURALNEJ

Deklarowana częstość uczestnictwa respondentów w imprezach kulturalnych

(uczestniczący raz w miesiącu lub częściej vs w ogóle nieuczestniczący)

- seanse filmowe

- przedstawienia teatralne

- koncerty muzyki rozrywkowej

- wystawy w muzeum

- wystawy malarskie (lub innych sztuk pięknych)

- koncerty muzyki poważnej /tabela/

Regularne uczestniczenie (raz w miesiącu lub częściej) w imprezach kulturalnych w środowiskach wyróżnionych ze względu na wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania

- seanse filmowe

- przedstawienia teatralne

- koncerty muzyki rozrywkowej

- wystawy

- w muzeum

- inne

- koncerty muzyki poważnej /tabela/

KULTURA JAKO WARTOŚĆ W OPINII SPOŁECZNEJ

Co roku wydaje się wielkie sumy na dopłaty do teatrów, muzeów czy filharmonii. Czy uważa Pan(i), że:

- na takie cele zawsze warto i należy wydawać pieniądze

- należy z tym poczeka, aż zaspokoimy inne ważniejsze potrzeby społeczeństwa

- lepiej z tego zrezygnować i z góry przeznaczyć pieniądze na inne cele /omówienie w tekście/

Czy wie Pan(i) czym się zjamuje Narodowa Rada Kultury?

- tak

- nie /omówienie w tekście/

PODSUMOWANIE

Czy Pana(i) zdaniem istnieją szanse na powodzenie rozmów Okrągłego Stołu?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć

/IX, X ‘88/

Jakie zajdą zmiany w kraju w wyniku rozmów Okrągłego Stołu?

- Jest nadzieja, że coś się zmieni na lepsze

- Może coś zmienią, ale nie jest to takie pewne

- Nic to nie da

- Będą zmiany na gorsze

- Nie będzie żadnych poważnych rozmów, skończy się na zapowiedziach

- Mam inny pogląd na ten temat

- Trudno powiedzieć

Wpływ powstawania w niektórych zakładach struktur "Solidarności" na przebieg rozmów Okrągłego Stołu:

- zdecydowanie korzystne

- raczej korzystne

- nie będą miały żadnego wpływu

- raczej niekorzystny

- zdecydowanie niekorzystny

- trudno powiedzieć

Na skutek akcji strajkowych ponownie rozważana jest sprawa formuły ruchu związkowego. Która z przedstawionych opinii jest najbliższa Pana(i) poglądom na ten temat?

- W naszym przedsiębiorstwie powinien być tylko aktualnie działający związek zawodowy

- W naszym przedsiębiorstwie powinien działać tylko związek "Solidarność"

- W naszym przedsiębiorstwie powinien być aktualnie działający związek i "Solidarność"

- W naszym przedsiębiorstwie powinno działać kilka związków zawodowych

- Wszystko jedno, jaki związek, byleby skutecznie bronił interesów pracowników

- Mam inne zdanie, trudno powiedzieć

Za którą z podanych propozycji dotyczących rozwiązania kwestii związkowej w zakładzie pracy Pan(i) się opowiada?

- Wszyscy pracownicy mogą wstąpić do aktualnie działającego związku, a następnie w sposób samodzielny zdecydować o zmianach składu władz i programu organizacji związkowej, przy zachowaniu jednego związku w zakładzie

- Powstaje od nowa kilka związków, ale pozostaje ten, do którego wstąpi większość pracowników, pozostałe zaś ulegają likwidacji

- Powstaje kilka związków, ale tworzą one jedną związkową radę przedsiębiorstwa, której skład jest proporcjonalny do liczby członków każdego z działających związków

- Trudno powiedzieć

Jaką koncepcję pluralizmu związkowego był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptować w Pana(i) przedsiębiorstwie?

- Każda grupa zawodowa ma swój związek (np. związek elektryków, mechaników, kierowców)

- Każda grupa społeczna ma swój związek (np. związek robotników, urzędników, kierowników)

- Każda grupa o określonej orientacji politycznej związana z legalnie działającą partią polityczną ma swój związek (np. związek klasowy, chrześcijański, demokratyczny)

- Mam inną koncepcję

- Trudno powiedzieć

Czy śledzi Pan(i) przygotowania do powołania nowego polskiego rządu?

- Tak, ze specjalną uwagą

- Tak, w miarę uważnie

- Tylko coś o nich słyszałe(a)m

- Nie interesuję się nimi

- Nic o nich nie wiem /tabela, odpowiedzi pracowników gospodarki uspołecznionej i przewodniczących związków zawodowych/ oraz /tabela aneksowa/

Czy jest Pan(i) zadowolony, że na czele rządu stanął Mieczysław Rakowski?

- Zadowolony

- Raczej zadowolony

- Raczej niezadowolony

- Niezadowolony

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Czy nowy premier cieszy się poparciem społecznym?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Stosunek do polityków - sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość polityków, brak zdania

- W. Baka

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Rakowski

- Z. Sadowski

- J. Urban

Czy współpraca związków zawodowych z nowym rządem będzie układała się lepiej niż dotychczas?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Ocena i prognoza sytuacji gospodarczej i politycznej

Tabele aneksowe

Respondenci przypisujący M.F. Rakowskiemu cechy pozytywne

- wielka osobowość

- uczciwy

- orędownik dialogu i porozumienia

- liberał

- zwolennik reform politycznych i gospodarczych

- mądry, wykształcony

- zwolennik zmian socjalizmu

- zdrowo myślący

Respondenci przypisujący M.F. Rakowskiemu cechy neutralne

- ma dobre układy na Wschodzie i Zachodzie

- twardy działacz partyjny

Respondenci przypisujący M.F. Rakowskiemu cechy negatywne

- przebiegły polityk

- przeciwnik "Solidarności"

- cyniczny lawirant

- zwolennik twardego kursu z opinią liberała

- pozorny reformator

- żądny władzy

- przeciwnik Kościoła

1. Kto wyjechał na urlop?

2. Jakie wybierano formy wypoczynku?

3. Jak kształtowały się koszty wyjazdów urlopowych?

4. Co było przyczyną niewyjeżdżania na urlop?

Aneks:

1. Tabela - deklaracje pobytu na urlopie poza miejscem stałego zamieszkania wg cech społeczno-demograficznych

2. Tabela - rodzaj i forma wyjazdu

3. Tabela - czas pobytu na urlopie poza miejscem stałego zamieszkania

4. Tabela - koszty związane z wyjazdem na urlop w przeliczeniu na osobę

5. Tabela - przyczyny niewyjechania na urlop wg częstości wskazań

Przedmiotem niniejszej analizy są opinie prasy zachodniej i rozgłośni polskojęzycznych na temat CBOS.

Opracowanie obejmuje publikacje prasowe z okresu od stycznia do września 1988.

Opinie na temat sejmowego expose premiera M.F. Rakowskiego

- Było bardzo dobre, podobało mi się

- Było dobre

- Było gorsze niż oczekiwałe(a)m

- Było złe, nie podobało mi się

- Trudno powiedzieć

- Nic nie wiem o tym wystąpieniu

Działania wynikające z reguł reformy a przewidywane reakcje społeczeństwa

- Rozwój budownictwa mieszkaniowego kosztem wstrzymania innych inwestycji

- Stworzenie warunków przyciągających kapitał zagraniczny do Polski

- Zniesienie dotacji - bankructwo nierentownych przedsiębiorstw

- Zysk podstawowym wskaźnikiem, produkcja rentowna i oszczędna a ceny kształtowane przez rygory rynku

- Eliminowanie z przedsiębiorstw i biur pracowników niskowydajnych, biernych i zbędnych

- Płaca za pracę, znaczne, np. kilkakrotne, zróżnicowanie płac

- Niepewność zatrudnienia, człowiek szuka pracy, a nie praca człowieka /tabela aneksowa/

Czy program stwarza szanse na poprawę sytuacji w kraju?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Szanse realizacji programu rządu

- Bardzo duże

- Duże

- Żadne

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Emocje towarzyszące powołaniu nowego rządu:

- Nadzieja, wiara, że będzie lepiej

- Rozczarowanie, bo nic się nie zmieni

- Lęk, obawa, że będzie gorzej

- Obojętność, ludzi to nie interesuje

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Stosunek do Mieczysława Rakowskiego:

*

- Darzę go sympatią

- Jest mi obojętny

- Nie darzę go sympatią

- Trudno powiedzieć

*

- Mam do niego zaufanie

- Nie ufam mu

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Jak przyjął(ęła) Pan(i) powołanie następujących osób na członków rządu?

* Aleksander Krawczuk - Minister Kultury

* Izabela Płaneta-Małecka - Minister Zdrowia

* Mieczysław Wilczek - Minister Przemysłu

* Aleksander Kwaśniewski - Minister, członek Rady Ministrów

* Tadeusz Olechowski - Minister Spraw Zagranicznych

* Władysław Loranc - Minister, kierownik Urzędu ds. Wyznań

* Jacek Fisiak - Minister Edukacji Narodowej

* Dominik Jastrzębski - Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą

* Zbigniew Grabowski - Minister, kierownik Urzędu Postępu Technicznego

* Bogumił Ferensztajn - Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa

* Andrzej Wróblewski - Minister Finansów

* Józef Kozioł - Minister Ochrony Środowiska

* Janusz Kamiński - Minister Transportu

* Florian Siwicki - Minister Obrony Narodowej

* Czesław Kiszczak - Minister Spraw Wewnętrznych

* Ireneusz Sekuła - Wicepremier

* Kazimierz Olesiak - Wicepremier

* Łukasz Balcer - Minister Sprawiedliwości

* Marcin Nurowski - Minister Rynku Wewnętrznego

* Michał Janiszewski - Minister Szef Urzędu Rady Ministrów

* Janusz Patorski - Wicepremier

- Z zadowoleniem

- Z obojętnością

- Z rozczarowaniem

- Trudno powiedzieć

Gdyby Pan(i) znalazł(a) się na miejscu premiera, to czy Jerzy Urban zostałby zwolniony ze stanowiska rzecznika prasowego rządu?

- Natychmiast

- Od razu, kiedy znalazłby się ktoś odpowiedni na jego miejsce

- Wtedy, gdy znalazłby się ktoś lepszy od niego

- Dopiero wtedy, gdyby sam chciałby odejść

- Nigdy

- Trudno powiedzieć

Jak Pan(i) sądzi, jaka część społeczeństwa będzie skłonna poprzeć nowy rząd?

- Prawie wszyscy

- Większość

- Około połowy

- Mniejszość

- Prawie nikt

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Odczucia związane z przyszłością kraju

- Nadzieja

- Nadzieja, ale i obawa

- Obawa

/tabela aneksowa/

Co przyniosłoby Polsce reaktywowanie "Solidarności"?

- Same korzyści

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Same straty

- Trudno powiedzieć

/VIII, X ‘88/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych (4 cechy), w tym:

Opinie o nowym rządzie:

- wyraźnie lepszy niż poprzedni

- trochę lepszy od poprzedniego

- taki sam jak poprzedni

- gorszy

- nie jest ważny skład rządu, ciągle rządzą ci sami ludzie

- nie wiadomo, to się jeszcze okaże

- trudno powiedzieć

Ocena propozycji udziału w rządzie ludzi opozycji

- chwyt propagandowy

- akt dobrej woli wobec opozycji

- trudno powiedzieć

Przedmiotem analizy jest obraz strajków przedstawiony przez prasę codzienną i tygodniową w okresie od sierpnia do września 1988.

1. Wielkość i struktura terytorialna eksportu przedsiębiorstw

2. Dopłaty wyrównawcze do cen transakcyjnych w eksporcie przedsiębiorstw

Związki statystyczne między wartością sprzedaży, wielkością eksportu a dopłatami do eksportu

- wartość sprzedaży

- eksport do I obszaru

- eksport do II obszaru

- dopłaty do eksportu do I obszaru

- dopłaty do eksportu do II obszaru /tabela/

3. Opłacalność ekonomiczna eksportu przedsiębiorstw

Hasło zawarcia "paktu antykryzysowego" pomiędzy przedstawicielami różnych opcji politycznych i motywacji światopoglądowych pojawiło się w lutowym numerze "Konfrontacji" z 1988 r.

Redakcja zaprosiła do dyskusji wybranych przedstawicieli elit intelektualnych.

Raport zawiera analizę prasową tej dyskusji.

Przedmiot obaw

Sprawy ogólne

- Możliwość wybuchu wojny światowej

- Stan zdrowia własny i rodziny

- Stan środowiska naturalnego kraju

- Spokój w kraju

Sprawy bytowe

- Wzrost cen, inflacja

- Zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych

- Zabezpieczenie na starość

- Możliwość uzyskania mieszkania

- Możliwość zaopatrzenia w żywność

- Możliwość utraty pracy

- Możliwość spędzenia urlopu /tabele wg stopnia zadowolenia z własnej sytuacji materialnej / oraz /tabela wg podziału na grupy społeczno-zawodowe/ oraz /tabela wg poziomu dochodu w gospodarstwie na jedną osobę/

PRZEDMIOT I WIELKOŚĆ OBAW

Wzrost cen, inflacja - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak

Zabezpieczenie na starość - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak

Zaspokojenie podstawowych potrzeb - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak

Spokój w kraju - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak /tabela wg oceny sytuacji gospodarczej/ oraz /tabela wg postrzegania potrzeby zmian w systemie władzy/

PRZEDMIOT I WIELKOŚĆ OBAW

Wzrost cen, inflacja - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak

Zabezpieczenie na starość - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak

Zaspokojenie podstawowych potrzeb - obawy:

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- brak /tabela wg oceny własnej sytuacji/ oraz /tabela wg stopnia zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/ oraz /tabela wg poziomu dochodu na jedna osobę/

Tematem niniejszej analizy prasowej są:

- spory wokół programu reform

- warunki i możliwości zawarcia "paktu antykryzysowego"

- prasowe oceny szans porozumienia władzy z opozycją po VIII Plenum

Dlaczego Pana(i) zdaniem doszło do ostatnich strajków?

Przyczyny strajków:

1. Warunki życia społeczeństwa

- Zbyt szybko rosnące ceny

- Niskie płace, zarobki

- Ubożenie społeczeństwa

- Złe zaopatrzenie, brak podstawowych towarów na rynku

- Trudności życia codziennego

- Brak perspektyw przed młodym pokoleniem

- Niewłaściwa polityka socjalna

2. Władza, polityka władz

- Niezadowolenie z polityki władz, nieudolność rządu

- Nierealizowanie obietnic przez władzę

- Brak zaufania do rządu, władz

- Niereagowanie władzy na symptomy niezadowolenia społecznego

- Strajki jako jedyna metoda wywierania presji na władzę

3. Sytuacja gospodarcza kraju

- Zła, katastrofalna sytuacja gospodarcza kraju

- Brak efektów realizacji reformy gospodarczej

- Marnotrawstwo, bałagan w gospodarce

4. System polityczny, ustrój

- Brak pluralizmu związkowego, dążenie do legalizacji "Solidarności"

- Brak podmiotowości politycznej społeczeństwa

- Niesprawiedliwość, rozwarstwienie społeczeństwa

- Brak demokracji, swobód

5. Sytuacja w zakładach pracy

- Zła sytuacja w zakładach, niewłaściwa organizacja pracy, nieporozumienia z kierownictwem

- Zły system wynagradzania

- Złe warunki pracy, przestarzałe zakłady

6. Niewłaściwa postawa społeczeństwa

- Nieuzasadnione żądania płacowe

- Niechęć do pracy, brak dyscypliny pracy

- Niezrozumienie obecnej sytuacji kraju, nieświadomość społeczeństwa

- Strajki przynoszą tylko straty

7. Działalność opozycji

- Wykorzystanie niezadowolenia ludzi pracy przez działaczy opozycji, "Solidarności"

- Sianie zamętu, niepokoju w kraju

8. Niezadowolenie, rozgoryczenie społeczeństwa

Wypowiedzi badanych na temat strajków

Stosunek otoczenia:

- popiera strajki

- potępia strajki

Stosunek własny:

- zrozumienie

- oburzenie

- poparcie

- brak poparcia

Żądania strajkujących:

- słuszne

- niesłuszne

Strajki były:

- legalne

- nielegalne /tabela wg przypisujących strajkom charakter: polityczny, ekonomiczny, nie mający zdanie/

oraz /wg obwiniających za strajki: władzę, opozycję, społeczeństwo/

Problemy ważne dla Polski i Polaków:

- Przezwyciężanie kryzysu, wyjście z kryzysu, stabilizacja gospodarcza

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- Zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- Polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- Stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- Dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- Spłata zadłużeń

- Zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy, wykorzystanie rezerw

- Stosunki, relacja władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- Rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- Konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy /tabela wg terminów badań IV, VII, XI‘87; II, III, V, VI, VIII ‘88/ oraz /tabela wg odsetków wskazań i rangi problemu/

Tabele aneksowe

Zróżnicowanie opinii badanych przez podstawowe cechy społeczno-demograficzne

1. Respondenci przypisujący winę za doprowadzenie do strajków:

- władzy

- dyrekcji

- opozycji

- społeczeństwu

- ustrojowi

- związkom zawodowym

2. Respondenci uznający za przyczynę strajków:

- sytuację gospodarczą

- warunki życia

- sytuację w zakładzie pracy

- władzę

- ustrój

- społeczeństwo

- opozycję

Kto nie powinien wejść do rządu?

Kto powinien wejść do rządu?

Aneks

1. Respondenci postulujący wobec Sejmu PRL:

- przyjęcie wniosku OPZZ o odwołanie rządu

- niezmienianie rządu

- nie mający zdania

2. Respondenci opowiadający się za:

- ustąpieniem rządu

- daniem rządowi szansy na sprawdzanie swego programu

- pozostawieniem rządu

3. Respondenci opowiadający się za:

- pozostaniem danej osoby w rządzie

- odejściem danej osoby z rządu

Członkowie dotychczasowego rządu:

Z. Massner

J. Kozioł

Z. Sadowski

Z. Szałajda

H. Bednarski

J. Bilip

B. Ferensztajn

J. Jóźwiak

C. Kiszczak

J. Komender

A. Krawczuk

A. Kwaśniewski

W. Michna

B. Samojlik

I. Sekuła

F. Siwicki

S. Zięba

J. Urban

Kto nie powinien znaleźć się w składzie rządu?

- wymieniający konkretne nazwiska

- dystansujący się od wydania opinii

- opowiadający się za całkowitą zmianą rządu

- ogólnie charakteryzujący bez wymieniania nazwisk

Kto powinien wejść do rządu lub pozostać w nim?

- wymieniający konkretne nazwiska

- dystansujący się od wydawania opinii

- dokonujący szczegółowej charakterystyki bez podawania nazwisk

Ocena szans powodzenia Okrągłego Stołu - rozmów rządu z opozycją

- Zdecydowanie istnieją

- Raczej istnieją

- Raczej nie istnieją

- Zdecydowanie nie istnieją

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Odpowiedzi na pytanie o zmiany w kraju w wyniku rozmów Okrągłego Stołu

- Jest nadzieja, że coś się zmieni na lepsze

- Może coś zmienią, ale nie jest to takie pewne

- Nic to nie da

- Będą zmiany na gorsze

- Nie będzie żadnych poważnych rozmów, skończy się na zapowiedziach

- Mam inny pogląd na ten temat

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Na czym te zmiany będą polegały, co się w naszym kraju zmieni?

[pytanie otwarte]

A na jakie zmiany w kraju Pan(i) osobiście liczy?

[pytanie otwarte]

Ocena dążeń władzy do porozumienia z opozycją:

- Zdecydowanie dąży

- Raczej dąży

- Raczej nie dąży

- Zdecydowanie nie dąży

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa: dąży vs nie dąży do porozumienia/

Ocena dążeń opozycji do porozumienia z władzą

- Zdecydowanie dąży

- Raczej dąży

- Raczej nie dąży

- Zdecydowanie nie dąży

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa: dąży vs nie dąży do porozumienia/

Opinie o intencjach władzy i opozycji

- Obie strony chcą porozumienia

- Jedna ze stron chce porozumienia, brak zdania o chęciach drugiej

- Władza nie chce porozumienia, opozycja chce

- Opozycja nie chce porozumienia, władza chce

- Obie strony nie chcą porozumienia

- Jedna ze stron nie chce porozumienia, brak zdania o chęciach drugiej

- Brak zdania o chęciach obu stron

Osobisty stosunek do ponownego zalegalizowania "Solidarności" niezależnie od jej charakteru

- Zdecydowanie popieram

- Raczej popieram

- Raczej nie popieram

- Zdecydowanie nie popieram

- Trudno powiedzieć

/tabela aneksowa/

Charakter "Solidarności" postulowany przez osoby opowiadające się za jej reaktywowaniem:

- Związek zawodowy i ruch społeczny jak w 1981 roku

- Związek zawodowy bez prowadzenia działalności politycznej

- Klub, stowarzyszenie polityczne, w przyszłości partia polityczna

- Partia polityczna uczestnicząca w sprawowaniu władzy w ramach obecnego systemu politycznego z kierowniczą rolą PZPR

- Partia polityczna opozycyjna, mająca możliwość ubiegania się o pełnię władzy

- Trudno powiedzieć

Tabela - ocena szans powodzenia rozmów oraz przewidywania co do zmian w wyniku rozmów a postawy wobec reaktywowania "Solidarności"

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

Osobista reakcja badanych na zakończenie strajków:

- Zadowolenie

- Niezadowolenie

- Trudno powiedzieć

- Spokój

- Niepokój

- Trudno powiedzieć

- Zrozumienie

- Oburzenie

- Trudno powiedzieć

- Radość

- Smutek

- Trudno powiedzieć

- Nadzieja, wiara w lepsze jutro

- Obawa, lęk o przyszłość

- Trudno powiedzieć /tabele aneksowe/

Odpowiedzi na pytanie o niezbędność apelu L. Wałęsy o przerwanie strajków wystosowanego po rozmowie z gen. C. Kiszczakiem

- Nie był konieczny, strajki same wygasłyby

- Był potrzebny, strajki trwałyby jeszcze długo

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Odpowiedzi na pytanie o rozwój sytuacji w kraju w najbliższych miesiącach:

- będzie następowało uspokojenie

- napięcie będzie się utrzymywało

- będzie narastał niepokój, zwiększy się napięcie

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Ocena sytuacji gospodarczej

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań: XI ‘87, II - IX ‘88/

Ocena sytuacji politycznej:

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań: XI ‘87, II - IX ‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej

- Zdecydowanie poprawi się

- Nieznacznie poprawi się

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań: XI ‘87, II - IX ‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej

- Zdecydowanie poprawi się

- Nieznacznie poprawi się

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań: XI ‘87, II - IX ‘88/

Odpowiedzi na pytanie o skutki sierpniowych strajków na Śląsku, w Szczecinie i Gdańsku dla kraju:

- Same korzyści

- Więcej korzyści niż zmian

- Tyle samo korzyści co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Same straty

- Trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Korzyści płynące ze strajków:

1. Żadne, brak korzyści

2. To się okaże, na efekty trzeba poczekać

3. Polityczne

a) zmiany zachowań władzy

b) wzrost roli i znaczenia opozycji

c) wzrost roli i znaczenia społeczeństwa

4. Polepszenie warunków życia społeczeństwa

5. Gospodarcze:

- przyspieszenie reform

- lepsze gospodarowanie

6. Społeczne:

- obrona ludzi pracy, walka o dobro nas wszystkich

- inne /tabela aneksowa/

Straty spowodowane strajkami

1. Żadnych strat nie było

2. Niewielkie, nie miały znaczenia dla gospodarki, która i tak źle funkcjonuje

3. Gospodarcze

- materialne

- zmniejszenie produkcji

- zmniejszenie wydobycia węgla

- utrata wiarygodności w handlu międzynarodowym

- opóźnienie wyjścia z kryzysu

- spowodowane przestojami portów

- wzrost zadłużenia

- pogorszenie się sytuacji strajkujących zakładów

4. Pogorszenie warunków życia:

- złe zaopatrzenie rynku

- wzrost cen, ubożenie społeczeństwa

5. Polityczne:

- niepokój, zamęt polityczny w kraju

- rozłam społeczeństwa

- utrata wiarygodności władzy /tabela aneksowa/

Tabele aneksowe

Opinie o słuszności postulatu legalizacji "Solidarności"

- zdecydowanie słuszny

- raczej słuszny

- raczej niesłuszny

- zdecydowanie niesłuszny

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Pytanie o możliwość legalizacji "Solidarności"

- jest to możliwe

- nie jest to możliwe

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

Czy słuszne jest wysuwane przez strajkujących żądań politycznych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Brak zdania /tabela z próby ogólnopolskiej i mieszkańców Warszawy/

Czy jest Pan(i) za tym, aby w Pana(i) zakładzie pracy mogło działać kilka związków zawodowych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć /tabela - respondenci pracujący w gospodarce uspołecznionej wg terminów badań V‘88, V‘87, I‘87, X‘86/

Co mogłaby przynieść Polsce umożliwienie "Solidarności" legalnego działania?

1.Korzyści:

- impuls do lepszej pracy rządu, kontrola jego działalności

- poprawę sytuacji kraju i społeczeństwa

- poprawę sytuacji gospodarczej

- lepszą reprezentację interesów ludzi pracy

- aktywizację społeczeństwa, zryw do działania

- poprawę sytuacji politycznej, porozumienie narodowe

- pluralizm związkowy

- wzrost demokratyzacji życia i swobód obywatelskich

2. Straty:

- pogorszenie sytuacji politycznej, wzrost napięć

- powrót do sytuacji z lat 1980 - 1981

- walka o władzę, zmianę ustroju

- eskalacja strajków

- pogorszenie sytuacji gospodarczej kraju

Czy działalność L. Wałęsy i osób skupionych wokół niego dobrze służy społeczeństwu?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań VIII‘88, V‘88, II‘88, XI‘87, VII‘87/

Czy działalność niżej wymienionych instytucji dobrze służy społeczeństwu?

- PZPR

- Rząd

- Związki zawodowe

- Opozycja (przeciwnicy PZPR) /tabela wg terminów badań VIII‘88, V‘88, II‘88, XI‘87, VII‘87/

Opinie o działalności podziemnych struktur b. "Solidarności":

- Występują w obronie społeczeństwa, walczą o słuszne, ważne sprawy Polaków

- Mają koncepcje, które wprowadzone w życie mogłyby przyczynić się do wyjścia z kryzysu

- Wskazują na błędy władzy i tym samym przyczyniają się do poprawy sytuacji kraju

- Ich koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie

- Ich działalność nie ma żadnego znaczenia

- Ich działalność:

-przyczynia się do zakłócenia spokoju i porządku społecznego

-służy interesom wrogów Polski

-utrudnia wyprowadzenie kraju z kryzysu

-utrudnia proces demokratyzacji

- Głoszone przez nich hasła są jedynie parawanem dla działalności antysocjalistycznej

- Wykorzystują niezadowolenie robotników, aby realizować swoje ambicje polityczne

Stosunek do podziemnych struktur b. "Solidarności"

- Aprobata

- Dystans /ich działalność nie ma żadnego znaczenia, koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie/

- Potępienie

- Wypowiedzi nie dające się sklasyfikować

Ocena własnego stosunku do L. Wałęsy i A. Miodowicza

- Sympatia

- Brak sympatii

- Obojętność

- Trudno powiedzieć

- Brak znajomości jego osoby /tabela wg terminów badań VIII‘88, V‘88, II‘88, XI‘87, VII‘87/

Tabele aneksowe

Opinie prasy o polityce wobec stowarzyszeń i propozycje zmian ustawodawczych w konfrontacji z oświadczeniami władz o prowadzeniu liberalnej polityki wobec rejestracji nowych organizacji.

1. Referendum ‘87

2. Nowa ordynacja wyborcza

Jak Pan(i) sądzi, czy wprowadzenie zaproponowanych zmian do ordynacji wyborczej przyczyni się do tego, że obywatele będą mieli większy wpływ na to, kto zostanie wybrany na radnego?

3. Rady narodowe minionej kadencji

Czy rada narodowa dobrze służy interesom mieszkańców gminy, miasta, dzielnicy, w której Pan(i) mieszka?

4. Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza w przededniu wyborów

5. Wybory ‘84 - wybory ‘88 - podobieństwa i różnice

6. Udział w głosowaniu

Co przede wszystkim zdecydowało o tym, że postanowił(a) wziąć Pan(i) udział w wyborach?

Co przede wszystkim zdecydowało o tym, że postanowił(a) Pan(i) nie wziąć udziału w wyborach?

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych

- wezmę udział

- nie wezmę udziału

/tabela wg terminów badań: 8-14 II, 16-29 II, 2-14 III, 18-22 V, 15 VI 1987/

Stosunek do strajków:

- poparcie

- obojętność

- brak poparcia

- brak zdania /tabela aneksowa/

Opinie o strajkach

- Są sprzeczne z prawem

- Robotnicy mają prawo strajkować kiedy chcą

- Zorganizowali je sami robotnicy

- Robotnicy nie zorganizowali ich sami

- Żądania strajkujących są słuszne

- Żądania strajkujących są niesłuszne

Stosunek do hasła "Nie ma wolności bez <>"

- zgadzam się

- nie zgadzam się

- nie mam zdania /tabela aneksowa/

Zdaniem badanych zalegalizowanie działalności NSZZ "Solidarność" przyniesie Polsce:

- same korzyści

- więcej korzyści niż strat

- tyle samo korzyści co strat

- więcej strat niż korzyści

- same straty

- nie mam zdania

Przedmiot wpływu i ocena wpływu /korzystny, niekorzystny, brak wpływu/

- Sytuacja gospodarcza kraju

- Warunki życia ludzi

- Pozycja Polski w świecie

- Tempo realizacji reform gospodarczych

- Dogadanie się władzy z opozycją

Strajki a problemy kraju:

- sytuacja jest tak zła, że ludziom nie pozostaje nic innego jak tylko strajkować

- sytuacja jest zła, ale strajkami do niczego się nie doprowadzi

- powinno się wykorzystać inne niż strajki możliwości

- strajki tylko pogorszą i tak złą sytuacji

- nie jest tak źle, aby trzeba było uciekać się do strajków

- trudno powiedzieć

Prognozy rozwoju sytuacji politycznej w ciągu najbliższych tygodni, miesięcy:

- będzie się uspokajało, strajki, protesty będą powoli wygasały

- będzie tak jak teraz, będą pojawiały się nieliczne protesty, strajki

- będzie narastała fala protestów, strajków

- wybuchnie poważny konflikt społeczny

- trudno powiedzieć

Tabele aneksowe

1. Znaczenie spraw seksu i aktywność seksualna młodzieży

Czy utrzymujesz stosunki seksualne?

2. Opinie o kontaktach seksualnych i rozpowszechnianiu pornografii

3. Wychowanie seksualne w szkole

Czy twoim zdaniem powinno się mówić w szkole o problemach współżycia seksualnego? /tabela wg typu szkoły: liceum ogólnokształcące, technikum, zasadnicza zawodowa/

4. Opinie młodzieży na temat wycofania podręcznika pt. "Przysposobienie do życia w rodzinie"

Deklarowana znajomość podręcznika

Bezpośrednia

- pełna

- fragmentaryczna

- pobieżna

Pośrednia

/tabela wg respondentów opowiadających się za wycofaniem podręcznika ze szkół i przeciwników wycofania podręcznika ze szkół/

Powody odrzucenia bądź braku aprobaty podręcznika

- Położono zbyt duży nacisk na "techniczną stronę" kontaktów seksualnych, a zbyt małą na uczucia

- Jest niedostosowany wiekowo, miałaby się z niego uczyć młodzież zarówno z pierwszych, jak i ostatnich klas szkół średnich

- Mógł przedwcześnie rozbudzić potrzebę współżycia seksualnego u młodzieży

- Jego treść jest niezgodna z zasadami wiary katolickiej

- Propaguje środki i metody antykoncepcyjne

- Nie potępia przedmałżeńskich stosunków seksualnych /tabela/

5. Postawy młodzieży wobec seksu

Cechy społeczne i demograficzne badanych

Respondenci:

- uznający seks za sprawę dla siebie ważną i bardzo ważną

- przyzwalający na przedmałżeńskie stosunki seksualne

- opowiadający się za wyświetlaniem w kinach filmów pornograficznych

- aktywni seksualnie

- domagający się, aby w szkołach mówiono o seksie jak najwięcej

- opowiadający się za pozostawieniem podręcznika w szkołach /tabela/

Co Pan(i) sądzi o ewentualnym spotkaniu Jerzego Urbana z ekipą rozgłośni "Radia Wolna Europa"?

Aneks

1. Wypowiedzi aprobujące spotkanie

2. Wypowiedzi wyrażające dezaprobatę spotkania

3. Wypowiedzi podważające realność spotkania

1. Opinie o społecznych funkcjach historii, zainteresowania historyczne badanych.

Społeczne funkcje wiedzy o przeszłości w opiniach badanych

Czy Pana(i) zdaniem wiedza na temat przeszłości jest potrzebna współczesnemu człowiekowi?

- Tak, bardzo potrzebna

- Tak, raczej potrzebna

- Niezbyt potrzebna

- Całkowicie zbędna

- Trudno powiedzieć

Dlaczego Pan(i) tak uważa?

- Wiedza o przeszłości rozszerza horyzonty współczesnego człowieka, jest składnikiem kultury i wykształcenia

- Przeszłość jest tłem porównawczym dla teraźniejszości

- Historia "nauczycielką życia" - przeszłość źródłem mądrości i doświadczenia

- Wiedza o przeszłości kształtuje tożsamość człowieka, jednostki

- Przeszłość tworzy świadomość narodową

- Przeszłość jest wartością, którą trzeba zachować i przekazać następnym pokoleniom

SPOŁECZNE ZAINTERESOWANIE HISTORIĄ

Jak określił(a)by Pan(i) swoje zainteresowanie historią?

Uważam, że moje zainteresowanie historią jest:

- bardzo duże - interesuje mnie prawie wszystko, co dotyczy historii

- duże - interesuje mnie wiele zagadnień związanych z historią

- średnie - interesują mnie tylko najważniejsze problemy związane z historią

- niewielkie - raczej nie interesuję się historią

- żadne - praktycznie historia mnie nie interesuje

1. Kim byli:

- Stefan Czarniecki

- Jan Henryk Dąbrowski

- Ignacy Łukasiewicz

- Romuald Traugutt

- Ludwik Waryński

2. W jakiej dziedzinie sztuki zasłynęli:

- Wit Stwosz

- Piotr Michałowski

- Stanisław Moniuszko

- Stefan Żeromski

- Karol Szymanowski

3. Jakie ważne wydarzenia ... Miały miejsce w roku:

- 966

- 1410

- 1525

- 1683

- 1791

- 1830

- 1863

- 1918

- 1926

- 1939

2. Społeczny przekaz wiedzy o przeszłości.

Zaufanie do różnych środków przekazu wiedzy o historii

Źródła informacji:

- Telewizja

- Polskie Radio

- Gazety i czasopisma (z wyjątkiem katolickich)

- Gazety i czasopisma katolickie

- Książki dostępne w normalnym obiegu

- Książki w języku polskim wydawane w krajach zachodnich

- Książki wydawane w Polsce nielegalnie (w tzw. drugim obiegu)

- Rozgłośnie zachodnie nadające w języku polskim

- Ustne relacje ludzi, którzy byli świadkami wydarzeń historycznych

- Nauczyciele historii w szkołach

- Książki i czasopisma wydawane w Polsce przed II wojną światową /tabela/

Ustny obieg informacji o historii

Czy zdarza się Panu(i) rozmawiać, dyskutować na tematy historyczne w kręgu rodziny lub znajomych?

- W kręgu rodziny:

- W kręgu znajomych /tabela wg przejawiających zainteresowanie historią/

Społeczny odbiór książek, seriali i filmów historycznych

Czy lubi Pan(i):

- książki historyczne

- seriale historyczne

- filmy fabularne o tematyce historycznej

Aneks

Środowiskowe i demograficzne zróżnicowanie zainteresowań historycznych

1. Społeczny zasięg informacji o zbrodni katyńskiej

Czy słyszał(a) Pan(i) o zbrodni dokonanej w czasie II wojny światowej na polskich jeńcach w Katyniu?

- Tak, wiele o tym słyszałe(a)m

- Tak, słyszałe(a) o tym

- Nic nie wiem na ten temat /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

2. Opinie o odpowiedzialności za zbrodnię w Katyniu

Kto, Pana(i) zdaniem, ponosi odpowiedzialność za zbrodnię w Katyniu?

- Niemcy

- ZSRR

- Ani Niemcy, ani ZSRR - ktoś inny

- Niemcy i ZSRR w takim samym stopniu

- Trudno powiedzieć /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

Tabele aneksowe

1. Problemy historyczne uznawane w opinii społecznej za białe plamy

Czy są w historii Polski ważne wydarzenia lub wybitne postacie, które obecnie pomija się lub niedostatecznie eksponuje?

2. Dostrzeganie białych plam w historii a zaufanie do różnych obiegów informacji historycznej

Źródła informacji:

- Telewizja

- Gazety i czasopisma

- Książki w języku polskim wydawane w krajach zachodnich

- Nauczyciele historii w szkołach

- Ustne relacje ludzi, którzy byli świadkami wydarzeń historycznych

Respondenci:

- dostrzegający białe plamy

- nie dostrzegający białych plam

- nie mający zdania

- raczej zasługuje(ą) na zaufanie

- to zależy, czasem zasługuje(ą), czasem nie

- raczej nie zasługuje(ą) na zaufanie

- trudno powiedzieć /tabela/

Aneks

Społeczno-demograficzne uwarunkowania dostrzegania białych plam w historii

1. Działalność i rola Kościoła w życiu kraju

Czy działalność Kościoła dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań V‘88, XI‘87, VII‘87, XII‘86, XII‘85/

Co miał(a) Pan(i) na myśli tak oceniając wpływ Kościoła, w czym to się głównie przejawia?

- Kościół ma wpływ na zachowania i postawy wiernych

- Kościół jest silny, ma autorytet, włącza się w sprawy kraju

Dlaczego tak się dzieje /przyczyny wpływu Kościoła na sytuację w kraju/?

1. Przyczyny znacznego wpływu

- większość społeczeństwa to ludzie wierzący, Kościół ma na nich duży wpływ

- Kościół jest siłą, ma autorytet

- stanowi on dla ludzi oparcie moralne

2. Przyczyny małego wpływu

- rząd ogranicza działalność Kościoła

- Kościół nie angażuje się w politykę /omówienie w tekście/

Czy Kościół dąży obecnie do zwiększenia swego wpływu na to, co dzieje się w kraju?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

2. Opinie o pozycji, jaką Kościół powinien zajmować w państwie

Czy Kościół powinien wypowiadać się w sprawach politycznych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć /tabela V‘88, III‘85/ oraz /tabela aneksowa/

3. Miejsce Kościoła w życiu kraju

- wychowanie dzieci i młodzieży

- kształtowanie postaw moralnych społeczeństwa

- sprawy wychowania - ogólnie

- kształtowanie ethosu pracy

- oddziaływanie na obyczaje, kulturę życia społeczeństwa

- pomoc w zakresie ochrony zdrowia,

- wpływ na oświatę, szkolnictwo, program nauczania

- działania na rzecz rodziny, jej trwałości

Tabele aneksowe

Jaki jest Pana(i) zdaniem wpływ Kościoła na to, co się dzieje w kraju?

- duży

- ani duży, ani mały

- mały

- trudno powiedzieć

Czy Pana(i) zdaniem powinno się zapewnić Kościołowi większy niż dotychczas czy mniejszy wpływ na życie w kraju?

- większy

- taki sam, jak teraz

- mniejszy

- trudno powiedzieć

Opinie o potrzebie powołania w Polsce współdziałającej z Kościołem partii politycznej

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

Przyczyny strajków:

Ekonomiczne

- wysokość zarobków, wyższe płace

- położenie materialne społeczeństwa

- organizacja, warunki pracy

Polityczne

- legalizacja "Solidarności"

- wolne, niezależne związki zawodowe

- niezadowolenie z sytuacji kraju

- niezadowolenie z polityki władz

- brak efektów reformy gospodarczej

- brak demokracji w życiu kraju

Część postulatów strajkowych dotyczyła spraw płacowych. Jakie są przyczyny pojawienia się postulatów płacowych?

- dysproporcje między płacami a stale rosnącymi cenami

- zbyt niski poziom płac

- brak związku płacy z pracą

- duże różnice w placach

- niesprawiedliwe, krzywdzące ludzi rozstrzygnięcia płacowe

ANEKS

Czy jest dla Pana(i) jasne, o co chodziło w strajkach?

- tak

- nie

Przyczyny wybuchu strajków według badanych deklarujących wiedzę na ich temat

- ekonomiczne

- polityczne

Respondenci określający ludzi nie uczestniczących w strajku

- starsi

- o dobrej sytuacji materialnej

- członkowie PZPR

- nie wierzący w skuteczność strajków

- obawiający się represji, zmęczeni, apolityczni

- świadomi trudności kraju, opowiadający się za władzą

Respondenci określający ludzi uczestniczących w strajku

- młodzi

- o złym położeniu materialnym

- odważni, przekonani o możliwości zmian

- przeciwnicy władzy, niezadowoleni z sytuacji kraju

- członkowie b. "Solidarności", pod wpływem opozycji

- o niewłaściwym stosunku do pracy

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących jako właściwe / niewłaściwe

- w Nowej Hucie

- Stoczni Gdańskiej

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Nowej Hucie jako:

właściwe ze względu na

- straty gospodarcze dla kraju

- dezaprobatę strajku

- aprobatę działań milicji

niewłaściwe ze względu na

- krytykę działań milicji

- aprobatę strajku

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Stoczni Gdańskiej jako

właściwe ze względu na

- rozwagę, nieużycie siły, spokój

- samoistne zakończenie strajku

- akceptację działań władzy, dyrekcji

niewłaściwe ze względu na:

- brak stanowczości, należało użyć siły

negację działań władzy, dyrekcji

Czy zakończenie strajków i protestów, to zwycięstwo władzy, a porażka "Solidarności"?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

Czy strajki i niepokoje z końca kwietnia i początku maja br. Są nadal przedmiotem rozmów i dyskusji w społeczeństwie?

- tak, rozmawia się o nich i dyskutuje często

- tak, chociaż sporadycznie

- nie, w zasadzie dyskusje ucichły, zamilkły

czy według Pana(i) jest prawdopodobne, że władze sprowokowały wystąpienia z przełomu kwietnia i maja?

- bardzo prawdopodobne

- mało prawdopodobne

- nieprawdopodobne

Problemy ważne dla Polski i Polaków

- Przezwyciężanie kryzysu, wyjście z kryzysu, stabilizacja gospodarcza

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- Zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- Polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- Stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- Dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- Spłata zadłużeń

- Zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy, wykorzystanie rezerw

- Stosunki, relacja władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- Rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy /tabela wg terminów badań IV, VII, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

1. Indeks sytuacji gospodarczej i sytuacji materialnej ludzi

W ramach współpracy z działem Badań Opinii Publicznej Węgierskiego Ośrodka Badań nad Masową Komunikację w kwietniu 1987 r. CBOS rozpoczął systematyczne pomiary sytuacji gospodarczej kraju i sytuacji materialnej ludzi za pomocą zestawu powtarzalnych pytań.

Na podstawie odpowiedzi uzyskanych na poszczególne pytania budowane są dwa indeksy:

General Index /odnoszący się do sytuacji gospodarczej/

Personal Index /obrazujący sytuację materialną ludzi/

2. Sytuacja materialna gospodarstw domowych

Różnice procentowe między miesięcznymi dochodami uznanymi za niezbędne dla różnych poziomów zaspokojenia potrzeb według terminów badań IV, VII, XI ‘87, II, V ‘88

Dynamika wzrostu miesięcznych dochodów uznanych za niezbędne dla różnych poziomów zaspokojenia potrzeb według terminów badań IV, VII, XI ‘87, II, V ‘88

Dochody wystarczające na:

- zaspokojenie podstawowych potrzeb

- oszczędne życie na przyzwoitym poziomie

- życie dostatnie, bez problemów

3. Postrzeganie szans na przyszłość

Respondenci postrzegający warunki życia w kraju za 2 lata jako

- znacznie lepsze

- trochę lepsze

- takie same

- trochę gorsze

- znacznie gorsze

- nie mający zdania

/tabela: ogółem oraz wg oceny własnej sytuacji materialnej/

Respondenci postrzegający przyszłość kraju

- z nadzieją

- z nadzieją i obawą

- z obawą

/tabela: ogółem oraz wg oceny własnej sytuacji materialnej/

Aneks:

GENERAL INDEX

1. Czy Pana(i) zdaniem trudności naszego kraju są:

- wielkie

- średnie

- małe

2. Jak Pan(i) sądzi, czy trudności te są trwałe czy przejściowe?

- trwałe

- przejściowe

3. Czy według Pana(i) w najbliższym czasie (od roku do dwóch lat) rozwój gospodarczy kraju będzie:

- szybszy niż obecnie

- taki sam

- wolniejszy niż obecnie

4. Czy Pana zdaniem poziom życia ludności:

- wzrasta

- nie zmienia się

- maleje

PERSONAL INDEX

1. Czy Pana(i) zdaniem kłopoty z codziennymi zakupami:

- wzrastają

- są takie same, jak były

- maleją

- nie ma takich kłopotów

2. Czy Pana(i) zdaniem wzrost dochodów pokrywa podwyżki cen?

- tak

- nie

3. Czy Pana(i) zdaniem obecnie można kupić z tych dochodów:

- więcej niż rok temu

- tyle samo

- mniej

/terminy badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88/

Wartości indeksu sytuacji gospodarczej wg terminów badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88

Wartości indeksu osobistej sytuacji materialnej wg terminów badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88

Kogo spośród współczesnych przywódców świata ceni Pan(i) najbardziej?

- Michaił Gorbaczow

- Jan Paweł II

- Ronald Reagan

- Wojciech Jaruzelski

- Margaret Thatcher

- Yasuhiro Nakasone

- Fidel Castro

- Rajiv Gandhi

- Francois Mitterand

- Perez de Cuellar

- nie ma takich, nikogo

- trudno powiedzieć

Politycy - sympatia, antypatia, obojętność, nieznajomość

- Jan Paweł II

- Michaił Gorbaczow

- Fidel Castro

- Yasuhiro Nakasone

- Ronald Reagan

- Margaret Thatcher

- Janos Kadar

- Francois Mitterand

- Erich Honecker

- Gustaw Husak

- Helmut Kohl

- Teodor Żiwkow

- Nicolae Ceaucescu

- Ajatollah Chomeini

- Augusto Pinochet

Który z przywódców podczas rozmów w Waszyngtonie i Moskwie:

- był bardziej elastyczny w rokowaniach

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ą) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- w niektórych sprawach Gorbaczowa, w niektórych Reagana

- bardziej Gorbaczowa

- bardziej Reagana

- ani jednego, ani drugiego

- trudno powiedzieć

Deklarowany stosunek do M. Gorbaczowa

Darzę go sympatią:

- dużą

- znaczną

- niewielką

Jest mi obojętny

Nie darzę go sympatią

Trudno powiedzieć

1. Sposoby gospodarowania budżetem domowym

Deklaracje oszczędzania w zależności od własnej sytuacji materialnej

Respondenci podzielający opinię, że:

- bez względu na wysokość dochodów należy część z nich odkładać

- gdy jest to możliwe, trzeba starać się o zgromadzenie rezerwy

- pieniądze są po to, by je wydawać, a nie gromadzić

Sposób gospodarowania pieniędzmi w zależności od sytuacji materialnej gospodarstwa domowego

Respondenci postępujący - zgodnie, niezgodnie - z uznaną przez siebie zasadą

- bez względu na wysokość dochodów należy część z odkładać

- gdy jest to możliwe, trzeba starać się o zgromadzenie rezerw

- pieniądze są po to, by je wydawać, a nie gromadzić

2. Zasoby oszczędności w gospodarstwach domowych

Deklarowane zasoby oszczędności wg grup społeczno-zawodowych

- Inteligencja

- Urzędnicy, pracownicy biurowi

- Pracownicy fizyczno-umysłowi

- Robotnicy wykwalifikowani

- Robotnicy niewykwalifikowani

- Rolnicy

- Emeryci i renciści

1. Stosunek do wiary i praktyk religijnych

- jestem wierzący(a) i praktykujący(a) regularnie

- jestem wierzący(a) i praktykujący(a) nieregularnie

- jestem wierzący(a), ale niepraktykujący(a)

- jestem niewierzący, ale chodzę do kościoła

- jestem niewierzący(a) i niepraktykujący(a) /tabela ‘86, ‘87, ‘88/

2. Akceptacja podstawowych dogmatów wiary

Wszyscy respondenci, zarówno wierzący jak i niewierzący, ustosunkowali się do przedstawionych im twierdzeń dotyczących wiary

1. Bóg stworzył niebo i ziemię

2. Chrystus jest Synem Bożym

3. Istnieje Duch Święty

4. Bóg istnieje w trzech osobach

5. Istnieje życie pozagrobowe

6. Po śmierci Twoja dusza może trafić do nieba lub piekła

7. Istnieje tylko szatan i piekło

8. Kościół jest pośrednikiem między człowiekiem a Bogiem

9. Katolicyzm jest jedyną prawdziwą wiarą

3. Udział młodzieży w organizacjach katolickich oraz ruchu oazowym i innych formach spotkań organizowanych przez kościół

4. Zaufanie do kościoła

5. Popularność papieża Jana Pawła II i kardynała Józefa Glempa

deklarowany stosunek - sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość

1. Niepewność przyszłości

Czy młodzież w Polsce ma obecnie szanse realizacji swoich celów i dążeń życiowych?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘84 - ‘88/

Przewidywane zmiany w szansach młodzieży na realizację swych celów życiowych w ciągu najbliższych

5 lat

- Nastąpi wyraźna poprawa

- Nastąpi pewna poprawa

- Będzie mniej więcej tak samo

- Nastąpi pewne pogorszenie

- Nastąpi znaczne pogorszenie

- Inne zdanie i trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘85 - ‘88/

Deklaracja gotowości wyjazdu i jego charakter

Chcę wyjechać:

- na stałe

- na krótko - zarobić i wrócić

- w celach turystycznych

Nie chcę wyjeżdżać z kraju

Inne zdanie i trudno powiedzieć /‘84, ‘86, ‘88/

2. Stosunek do przyszłości

Przyszłość własna

- Optymizm

- Pesymizm

- Wypowiedzi ambiwalentne, warunkowe - "to zależy od"

- Wypowiedzi neutralne, "wyliczanki"

- Brak danych, trudno powiedzieć

Przyszłość kraju

- Optymizm

- Pesymizm

- Stagnacja

- Wypowiedzi życzeniowe - "oby się powiodły"

- Trudno powiedzieć

3. Poziom aspiracji - nastawienia i strategie życiowe młodych ludzi

Cele ze sfery afiliacyjno-materialnej

Szczęśliwe życie rodzinne

Życie w dobrobycie, luksusie

- posiadanie luksusowych dóbr typu: samochód, wideo, komputer

- posiadanie luksusowej willi

- zdobycie bogactwa, dużych pieniędzy

Osiągnięcie przyzwoitego poziomu życia:

- własne mieszkanie

- sytuacja materialna umożliwiająca w miarę bezproblemowe zaspokajanie podstawowych potrzeb

Posiadanie przyjaciół, grona znajomych

Spokój, bezpieczeństwo

Cele ze sfery instytucjonalno-statusowej

- Dobra, atrakcyjna praca

- Zdobycie wykształcenia - ukończenie szkoły, zdanie matury, ukończenie studiów

- Wyjazd za granicę

- Założenie prywatnej firmy

- Prestiż społeczny, poważanie społeczne

- Sława, barwne życie

- Awans zawodowy, stanowisko

- Aktywność polityczna

Inne cele

- Godne życie, bycie w zgodzie z samym sobą

- Rozwój intelektualny, rozwijanie zainteresowań, poszerzanie wiedzy

Młodzież odpowiadająca na pytanie, czy ma wpływ na:

- życie szkoły

- działalność organizacji młodzieżowych

- bieg wydarzeń w kraju /‘87, ‘88/

Motywy deklarowanych strategii życiowych:

- własne zainteresowania, ambicje

- zamiłowanie do zawodu

- względy finansowe

- uczenie się dla uzyskania dyplomu, świadectwa

- poszerzenie horyzontów wiedzy itp..

- rozsądek, chęć realizacji własnych marzeń

- chęć usamodzielnienia, stabilizacja życiowa

- czynniki zewnętrzne, ucieczka od sytuacji własnej ( m.in.. wojsko) i kraju

4. Uwarunkowania sukcesu życiowego

Czynniki sprzyjające osiągnięciu sukcesu życiowego

- Dodatnie cechy charakteru

- Walory intelektualne

- Wysokie walory moralne

- Wykształcenie

- Układy, znajomości

- Ujemne cechy charakteru

- Niskie walory moralne

- Bogactwo

- Interesowna przynależność do PZPR

- Pochodzenie społeczne

Analiza artykułów prasowych dotyczących wprowadzania drugiego etapu reformy gospodarczej.

1. Tło: społeczne zapotrzebowanie na reformy

Czy polska gospodarka rzeczywiście wymaga reform?

- Tak

- Nie

- Nie wiem

Jak Pan(i) ogólnie ocenia obecną sytuację polityczną i gospodarczą w Polsce?

- Bardzo dobrze

- Dobrze

- Raczej dobrze

- Ani dobrze, ani źle

- Źle

- Bardzo źle

- Trudno powiedzieć

Perspektywy zmiany sytuacji gospodarczej w ciągu najbliższych dwóch lat:

- zdecydowanie się poprawi

- raczej się poprawi

- pozostanie bez zmian

- raczej się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

Trudno powiedzieć

2. Program reform i II etap reformy gospodarczej w społecznej ocenie

Czy reformy proponowane przez władze to jest dokładnie to, o co chodzi?

- tak

- nie

- nie wiem

Czym według Pana(i) jest drugi etap reformy?

- kolejną próbą zapanowania przez władze nad sytuacją gospodarczą

- próbą przekonania społeczeństwa i Zachodu o dobrej woli władz

- programem, który ma wiele mankamentów, ale który przybliża wyjście z kryzysu i daje szanse lepszego jutra

- małym krokiem na dobrze obranej drodze

- najlepszym programem, na jaki stać władze

- chwytem propagandowym, pustym sloganem, za którym nic nie stoi

- najlepszym, możliwym na dziś programem działań

- realnym i trafnym programem trwałego wyprowadzenia kraju z kryzysu

- dobrodziejstwem, lekiem na wszystkie nasze kłopoty, a przynajmniej na te najpoważniejsze

Czy potrafił(a)by Pan(i) wytłumaczyć człowiekowi słabo zorientowanemu, na czym polega drugi etap reformy?

Czy potrafił(a)by Pan(i) wytłumaczyć człowiekowi słabo zorientowanemu, czym się różni drugi etap reformy od pierwszego?

POCZĄTEK I KONIEC REFORMY

Czy drugi etap reformy już się zaczął?

- Nie, nie zaczął się

- Nie wiadomo, czy się zaczął

- Zaczął się podwyżkami cen

- Zaczął się reorganizacją centrum

- Zaczął się wydaniem przepisów dotyczących sektora prywatnego

- zaczął się ograniczeniem dotacji

- Zaczął się, bo widać efekty:

- pozytywne

- negatywne

Czym skończy się drugi etap reformy?

Co już zostało zrobione? Co jest już posunięciem II etapu?

Omówienie opinii i uwag, wyrażanych w listach i telefonach do CBOS, na temat zmian w polityce cenowo-dochodowej.

Stopień zainteresowania przebiegiem X Zjazdu i VII Plenum KC PZPR

- Specjalnie uważnie śledzący

- W miarę uważnie śledzący

- Znający powierzchownie

- Nie przejawiający zainteresowania

Twierdzenia na temat zmian kadrowych

Zmiany kadrowe:

- były podyktowane tym, że niektórzy politycy nie sprawdzili się w obecnych warunkach

- są wynikiem rozgrywek różnych ugrupowań wewnątrz PZPR

- są objawem demokratyzacji życia politycznego w Polsce i przestrzegania zasad rotacji na stanowiskach kierowniczych

- umożliwiły awansowanie osób z nowymi pomysłami, koncepcjami

- niczego nie zmienią, nie załatwią

- zostały przeprowadzone dla odwrócenia uwagi społeczeństwa od dokuczliwych problemów codzienności

Postrzeganie osób i grup jako zwolenników, przeciwników reformy socjalizmu; przeciwników socjalizmu; nie mających zdania

- Generał W. Jaruzelski

- Premier Z. Messner

- Większość kierownictwa PZPR

- Większość ministrów

- Większość społeczeństwa

- Większość szeregowych członków PZPR

- Większość pracowników Komitetu Centralnego

- Większość pracowników terenowego aparatu partyjnego

- Większość ludzi na wysokich stanowiskach

- L. Wałęsa i ludzie wokół niego skupieni

- Większość działaczy b. "Solidarności", którzy i teraz są jej wierni

Ocena sytuacji politycznej

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Ocena sytuacji gospodarczej

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Stan nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- Ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłoś, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Czy na przyszłość kraju patrzy Pan(i)

- z nadzieją

- z nadzieją, ale i obawą

- z obawą

- Trudno powiedzieć /V, VI‘88/

Aneks

Opinie na temat PZPR i VII Plenum KC PZPR - należących i nie należących do PZPR

W dniu 19 czerwca odbędą się wybory do rad narodowych. Czy Pan(i) zamierza wziąć w nich udział?

Deklaracje udziału w wyborach:

- Na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Nie wezmę udziału

/tabela wg terminów badań II, III, V, VI‘88/

Jaki będzie udział społeczeństwa w wyborach do rad narodowych?

/omówienie w tekście/

Czy uczestniczył(a) Pan(i) w spotkaniach przedwyborczych, na których zgłaszano lub konsultowano kandydatów na radnych?

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) ocenia zgłoszone kandydatury na radnych?

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) ocenia programy telewizyjne i radiowe na temat wyborów do rad narodowych?

/omówienie w tekście/

1. Zainteresowanie, wiedza i oceny rezultatów

Czy słyszał Pan(i) o spotkaniu na szczycie: w Moskwie, w Waszyngtonie

- Tak

- Nie

- Brak danych

Zainteresowanie spotkaniami w Moskwie i w Waszyngtonie:

- ze szczególną uwagą śledziłem informacje na ten temat

- w miarę uważnie słuchałem lub czytałem informacje na ten temat

- coś słyszałem lub czytałem na ten temat

- wiem tylko tyle, że spotkanie takie się odbyło

Ogólna ocena rezultatów obu spotkań:

- osiągnięto wiele, ale można było więcej

- osiągnięto wszystko to, co na tym etapie można było osiągnąć

- osiągnięto niewiele, rezultaty są znikome

- trudno powiedzieć

Czy przywódcy dogadali się, zrozumieli podczas tych rozmów?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

Czy nastąpiło zbliżenie stanowisk obu mocarstw w następujących sprawach:

- współpraca kulturalna i naukowa

- dalsze ograniczanie zbrojeń

- współpraca gospodarcza

- wymiana młodzieży

- redukcja broni jądrowej o połowę

- zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- konflikty regionalne

- prawa człowieka

- problemy ogólne /terroryzm, ochrona środowiska itp../

- likwidacja broni konwencjonalnej

- likwidacja broni chemicznej

- program wojen gwiezdnych

Czy dojdzie do jeszcze jednego spotkania na szczycie Gorbaczow - Reagan?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy jeszcze w tym roku Rosjanie i Amerykanie podpiszą porozumienie w sprawie likwidacji 50% zasobów broni jądrowej?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Wpływ spotkań na odsunięcie groźby wojny:

- Bardzo duży

- Duży

- Niewielki

- Żaden

- Trudno powiedzieć

2. Stosunek badanych do M. Gorbaczowa i R. Reagana

- Sympatia

- Brak sympatii

- Obojętność

- Trudno powiedzieć

Który z przywódców podczas rozmów:

- był bardziej elastyczny

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ią) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- W niektórych sprawach M. Gorbaczowa, w niektórych R. Reagana

- Bardziej M. Gorbaczowa

- Bardziej R. Reagana

- Ani jednego, ani drugiego

- Trudno powiedzieć

3. Wpływ spotkań na szczycie na rozwój stosunków radziecko-amerykańskich i ogólną sytuację międzynarodową

Opinie o stosunkach radziecko-amerykańskich

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Trudno powiedzieć

Ogólne oceny sytuacji międzynarodowej, stosunków Wschód - Zachód

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Trudno powiedzieć

Napięcie międzynarodowe:

- maleje

- nie zmienia się

- wzrasta

- trudno powiedzieć

Prawdopodobieństwo konfliktu zbrojnego między Europą wschodnią a zachodnią po spotkaniu określono jako:

- bardzo duże

- duże

- małe

- żadne

- trudno powiedzieć

O przyszłości świata i Polski myśli się następująco:

- zarówno z obawą, niepokojem, jak i nadzieją

- z obawą i niepokojem

- z wiarą, nadzieją

- trudno powiedzieć

Któremu z mocarstw najbardziej zależy na utrzymaniu i utrwaleniu pokoju?

- Obu w takim samym stopniu

- ZSRR

- USA

- Trudno powiedzieć

Które z mocarstw zrobiło więcej dla utrzymania i utrwalenia pokoju?

- Obydwa tyle samo

- ZSRR

- USA

- Trudno powiedzieć

Pytanie o akceptację następujących twierdzeń:

- USA nigdy pierwsze nie użyją broni jądrowej

- ZSRR nigdy pierwsze nie użyje broni jądrowej

Opinia prasy o emigrantach i emigracji polskiej.

Deklaracje udziału w wyborach do rad narodowych

- Na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Na pewno nie wezmę udziału

Powody ewentualnej zmiany decyzji co do udziału w wyborach do rad narodowych

- Polityczne

- Gospodarcze

- Bytowe

- Losowa

- Sytuacyjne

- Bliżej nie sprecyzowane, ogólnikowe

Ocena zgłaszanych kandydatur na radnych

- W większości są to dobre, trafne kandydatury

- Wśród kandydatów zbyt mało jest osób cieszących się społecznym zaufaniem

- W większości są to niewłaściwe, nietrafne kandydatury

- Nie znam kandydatów

Ocena audycji radiowych, telewizyjnych i artykułów na temat wyborów do rad narodowych

- Są zwykle ciekawe, interesujące

- Przedstawiają ważne sprawy, ale w nieinteresujący sposób

- Są zróżnicowane, czasami dobre, czasami do niczego

- Jest to zwykła propaganda, byle namówić ludzi

- Są do niczego, nie mogę ich oglądać, słuchać, czytać

- Trudno powiedzieć

Aneks

Diagnoza i propaganda sytuacji politycznej, gospodarczej oraz ocena nastrojów społecznych

1. Deklaracje gotowości wyjazdu z kraju i jej motywy

Wyjechał(a)bym:

- na stałe

- na kilka lat

- na kilka miesięcy

Nie wyjechał(a)bym

Mogę wyjechać, kiedy potrzebuję

Trudno powiedzieć

Motywy ewentualnego wyjazdu

- Zarobkowe

- Rodzinne

- Naukowe

- Turystyczne

- Inne

- Trudno powiedzieć

2. Kto i dlaczego chce zarabiać za granicą?

Deklaracje gotowości wyjazdu a:

- ocena obecnej sytuacji politycznej

- ocena sytuacji gospodarczej

- ocena perspektyw sytuacji gospodarczej

Deklaracje gotowości wyjazdu a możliwość załatwienia sobie "fuch"

Kto chce wyjechać w celach zarobkowych?

Opinie o osobach wyjeżdżających na Zachód

Aprobata

- Wypowiedzi wyrażające pełną aprobatę i osobistą chęć wyjazdu respondenta

- Pozostałe wypowiedzi wrażające pełną aprobatę: mądrze, dobrze robią, popieram ich

Przyzwolenie

- Ze względu na przyczyny ekonomiczne - zła sytuacja materialna w kraju, możliwości w kraju, możliwości startu, dorobienie się na Zachodzie

Ambiwalencja

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione, ale ujemnie wpłyną na sytuację w kraju

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione pod warunkiem przestrzegania norm moralnych (zachowanie godności, dobrego imienia Polaka)

Dezaprobata

- Ze względu na czynniki obiektywne - nie powinni wyjeżdżać, tu można i trzeba żyć, miejsce Polaków jest w Polsce

- Ze względu na normy moralne - zdrada, brak patriotyzmu

Opinie o osobach emigrujących na Zachód:

- Każdy ma prawo wybrać miejsce i kraj, w którym chce mieszkać

- Źle robią ci, którzy emigrują, bo Polsce potrzebne są ich kwalifikacje, przedsiębiorczość

- Życie w Polsce jest bardzo trudne, a za granicą można zapewnić sobie i rodzinie przyzwoite życie

- Emigracja z Polski z powodów politycznych jest uzasadniona

- Źle robią ci, którzy opuszczają ojczyznę, nawet jeżeli się w niej ciężko żyje

- Ludzie wyjeżdżający na stałe powinni zwrócić koszty wykształcenia

- Ci, którzy wyjechali, dopiero za granicą mogą rozwijać swoje umiejętności zawodowe, mogą pokazać co potrafią

- Ci, którzy wyjeżdżają z Polski na stałe, przynoszą jej wstyd

- Ludzie, którzy wybrali emigrację, na ogół za granicą żyją w biedzie

1. Polacy o Gorbaczowie

Deklarowany stosunek do M. Gorbaczowa

- Sympatia

- Brak sympatii /X‘87, VIII‘87, X‘86/

2. Polacy o pierestrojce

3. Kto i co ogranicza, hamuje przebudowę?

- Władza

- Społeczeństwo

- Opozycja, przeciwnicy

4. Co pierestrojka może przynieść Polsce i Polakom?

- korzyści

- straty

- nic, niewiele

5. Aktywność ZSRR na arenie międzynarodowej

6. Opinie o stosunkach polsko-radzieckich, sojuszu politycznym i współpracy gospodarczej

Stosunek do ZSRR

- Sojusznik Polski

- Państwo zagrażające Polsce /II‘88, IV‘87, VIII‘86/

7. Nastawienie Polaków wobec Związku Radzieckiego

ANEKS

Ocena następstw wyboru M. Gorbaczowa na stanowisko sekretarza generalnego KC KPZR

- Nastąpiły duże zmiany na lepsze

- Nastąpiły niewielkie zmiany na lepsze

- Nic się nie zmieniło

- Nastąpiły niewielkie zmiany na gorsze

- Nastąpiły duże zmiany na gorsze

- Trudno powiedzieć /III‘85, II‘88/

Stosunek do polityki M. Gorbaczowa

- Jestem zdecydowanym zwolennikiem

- Jestem zwolennikiem

- Jest mi obojętna

- Jestem przeciwnikiem

- Jestem zdecydowanym przeciwnikiem

Opinie o przemianach w ZSRR

- Są bardzo duże i doprowadzą do gruntownej przebudowy

- Są duże i istnieje spora szansa, że doprowadzą do znacznej przebudowy

- Skończą się na niczym, nie wyzwolą energii ludzi

- Inny pogląd

Wpływ pierestrojki na sytuację:

- w ZSRR

- w państwach socjalistycznych

- międzynarodową

Wpływ pierestrojki na stosunki Wschód - Zachód

Ocena stosunków polsko - radzieckich /II‘88, X‘87, X‘86/

Analiza artykułów prasowych na temat wyborów do rad narodowych

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych

- Na pewno wezmę udział

- Prawdopodobnie wezmę udział

- Prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Na pewno nie wezmę udziału

Ocena polityki i dokonań rządu

- Słuszna polityka i dobre wyniki

- Słuszna polityka i duże trudności w jej realizacji

- Dobre zamiary i brak umiejętności realizacji

- Zastrzeżenia do polityki i jej realizacji

- Rząd powinien ustąpić

- Inne i trudno powiedzieć /IV‘87, V‘88/

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych a:

- ocena polityki rządu

- ocena perspektyw reformy gospodarczej

- prognoza sytuacji politycznej

- przewidywany rozwój sytuacji społecznej w Polsce

- typy szkół

- przynależność polityczna i orientacje ideologiczne

- deklaracje co do udziału w referendum i pochodzie 1-majowym

- ocena zgłoszonych kandydatur na radnych

Kto nie pójdzie na wybory?

Zestaw stwierdzeń dotyczących celów oraz następstw nowych uprawnień rządu po przyznaniu przez Sejm PRL nadzwyczajnych pełnomocnictw Radzie Ministrów

Cele:

1. Utrzymanie się obecnej ekipy przy władzy

2. Zmuszenie społeczeństwa do posłuszeństwa

3. Zahamowanie wzrostu płac

4. Wymuszanie powszechnego stosowania w życiu gospodarczym twardych reguł ekonomicznych

5. Odsunięcie społeczeństwa od udziału w rządzeniu

6. Obrona reformy

7. Ukrócenie, zahamowanie inflacji

8. Poprawa zaopatrzenia

Następstwa :

1. Jest to jedna z wielu uchwał, która i tak nic nie zmieni

2. Jest to stworzenie warunków do nadużywania władzy

3. Jest to ograniczenie samodzielności przedsiębiorstw

4. Jest to dobry krok umożliwiający poprawę sytuacji naszego kraju

5. Jest to jedyne słuszne wyjście w obecnej sytuacji kraju

6. Jest to zaprzeczenie reformy

1. Stosunek badanych do strajków w Nowej Hucie i Stoczni Gdańskiej

Określenia pozytywne

- Zainteresowanie

- Zrozumienie

- Nadzieja, wiara w lepsze jutro

- Spokój

- Zadowolenie

- Radość

Określenia negatywne

- Obojętność

- Oburzenie

- Obawa, lęk o przyszłość

- Niepokój

- Niezadowolenie

- Smutek

2. Strajki a sytuacja w kraju i na świecie

Wpływ strajków na sytuację kraju

Przedmiot oceny:

- Sytuacja gospodarcza

- Warunki życia społeczeństwa

- Wyniki reformy gospodarczej

- Proces demokratyzacji życia kraju

- Udział społeczeństwa w rządzeniu krajem

- Pozycja robotników

Czy strajki zagrażają sytuacji w świecie?

- Sytuacja Polski w świecie

- Proces reform w krajach socjalistycznych

- Stosunki wschód- Zachód

3. Za i przeciw strajkom

Aneks

Ocena sytuacji gospodarczej

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Ocena sytuacji politycznej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Polityka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania /tabela z badań XII‘85 - V‘88/

Gospodarka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania /tabela z badań XII‘85 - V‘88/

Czy dotychczasowa polityka władz stwarza szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań IX‘85 - V‘88/

Ocena polityki i dokonań rządu

- słuszna polityka i dobre wyniki

- słuszna polityka i duże trudności w jej realizacji

- dobre zamiary i brak umiejętności realizacji

- zastrzeżenia do polityki i jej realizacji

- rząd powinien ustąpić

- inne i trudno powiedzieć /tabela wg badań IV‘87, V‘88/

Stan nastrojów społecznych:

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólnie niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę /tabela wg badań IV‘86 - V‘88/

Omówienie spotkania dyskusyjnego uczestników Warsztatu Opinioznawczego CBOS na temat "Jakie powinny być rezultaty reform w PRL?"

Spis treści:

- opinie o strajkach

- opinie o reformie

- opinie o partii

- opinie o polityce rolnej

- opinie o systemie

- opinie o drogach wyjścia

- opinie o uwarunkowaniach międzynarodowych

OPRACOWANIE NIE DO SPRZEDAŻY. DOSTĘPNE TYLKO W OŚRODKU INFORMACJI CBOS

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI, ORGANIZACJI I GRUP ODGRYWAJĄCYCH WAŻNĄ ROLĘ W ŻYCIU PUBLICZNYM

Przedstawię Panu(i) listę organizacji, grup i osób z życia publicznego kraju. Jak Pan(i) ocenia działalność każdej z nich? Czy i w jakim stopniu zgadza się Pan(i), że ich działalność dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

Oceniane instytucje i organizacje

- Sejm

- Rada Państwa

- Rząd, Rada Ministrów

- PRON

- Rada Konsultacyjna przy przewodniczącym Rady Państwa

- PZPR

- Związki zawodowe

- Kościół

- Opozycja - przeciwnicy PZPR

- Wojsko

- Milicja

- Telewizja

/tabela wg zaufania, nieufności i braku oceny z badań XI‘87, II‘88, V‘88/

Instytucje i organizacje:

- Sejm

- PRON

- PZPR

- Rząd, Rada Ministrów

- Kościół

- Milicja

- Wojsko

- Rada Konsultacyjna przy przewodniczącym Rady Państwa

- Opozycja - przeciwnicy PZPR

- Telewizja

/tabela: zaufanie, nieufność i braku oceny wśród dorosłych mieszkańców kraju oraz młodzieży ze szkół ponadpodstawowych/

ZAUFANIE DO W. JARUZELSKIEGO, Z. MESSNERA, J. GLEMPA I L. WAŁĘSY

Zaufanie do kluczowych postaci życia publicznego w Polsce

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/wykresy: zaufanie, nieufność, brak zdania/

SYMPATIA WOBEC OSÓB AKTYWNYCH W ŻYCIU PUBLICZNYM KRAJU

Często w odniesieniu do osób uczestniczących w życiu publicznym w kraju i na świecie (polityków, działaczy, dziennikarzy) używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Prosimy Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście.

Deklaracje sympatii i antypatii wobec osób publicznych

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- J. Urban

- Z. Messner

- L. Wałęsa

- J. Dobraczyński

- M. Rakowski

- R. Malinowski

- Z. Sadowski

- M. Orzechowski

- A. Miodowicz

- Z. Michałek

- C. Kiszczak

- J. Czyrek

- K. Barcikowski

- Z. Szałajda

- W. Siła-Nowicki

- W. Baka

- T.W. Młyńczak

- J. Baryła

- J. Główczyk

/wykres: sympatia, antypatia/ oraz /tabela wg terminów badań XI‘87, II‘88, V‘88: sympatia, antypatia, obojętność, niezdecydowanie/

Osoby aktywne w życiu publicznym kraju:

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- Z. Messner

- A. Miodowicz

- M. F.Rakowski

- Z. Sadowski

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność wśród dorosłych mieszkańców kraju oraz młodzieży ze szkół ponadpodstawowych/

ILE ZARABIAJĄ, A ILE POWINNI?

Wybrane zawody (stanowiska)

- ślusarz

- ekspedientka

- nauczycielka

- lekarz rejonowy

- aktor

- naczelnik gminy, miasta

- sekretarz miejskiego, gminnego komitetu PZPR

- dyrektor przedsiębiorstwa

- prezydent miasta

- wojewoda

- I sekretarz KW PZPR

- Minister

- Premier

- Przewodniczący Rady Państwa

- I sekretarz KC PZPR /tabela zarobki postrzegane i postulowane wg: opinii większości zatrudnionych w gospodarce, wg opinii kadry kierowniczej, wg opinii administracji państwowej/

OD CZEGO ZALEŻĄ WYOBRAŻENIA O ZAROBKACH?

Miary związków między wyobrażeniami respondentów o zarobkach sekretarzy PZPR a ich determinantami - współczynniki V Cramera - tabela

Miary związków między wyobrażeniami o zarobkach przedstawicieli władz państwowych a ich determinantami - współczynniki V Cramera - tabela

29 listopada 1987 r. w referendum zadano pytania:

Pytanie 1: Czy jesteś za pełną realizacją przedstawionego Sejmowi programu radykalnego uzdrowienia gospodarki zmierzającego do wyraźnej poprawy warunków życia społeczeństwa, wiedząc, że wymaga to przejścia przez trudny dwu-trzyletni okres szybkich zmian?

Pytanie 2: Czy opowiadasz się za polskim modelem głębokiej demokratyzacji życia politycznego, której celem jest umocnienie samorządności, rozszerzenie praw obywateli i zwiększenie ich uczestnictwa w rządzeniu krajem?

JAK GŁOSOWANO - HIPOTEZA POMYŁEK?

Czy brał(a) Pan(i) udział w referendum 29 listopada zeszłego roku?

- Tak

- Nie

/omówienie w tekście/

Omówienie wyników symulacji referendum wśród badanych. Porównanie z wynikami rzeczywistego referendum.

JAK GŁOSOWANO - MIASTO - WIEŚ

Analiza deklarowanej frekwencji oraz odpowiedzi na pytania referendalne mieszkańców wsi i mieszkańców miast.

DLACZEGO?

Wszystkie pytania o powody i motywy nieuczestniczenia w referendum, a także oddania konkretnego głosu na każde z pytań były zadane w formie zdań zaczynających się od sformułowań:

- Nie wziąłem udziału w referendum, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m TAK na pierwsze pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m NIE na pierwsze pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m TAK na drugie pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m NIE na drugie pytanie, ponieważ...

Powody braku uczestnictwa:

- Przyczyny losowe (choroba)

- Nieufność do samej instytucji referendum

- Zastrzeżenia do samego programu reform

- Brak zainteresowania przebiegiem i przyszłym wynikiem referendum

- Niewiara w sens osobistego udziału i głosowania

- Deklarowana nieufność do władzy

- Inne wypowiedzi

/omówienie w tekście/

Pierwsze pytanie - dlaczego TAK?

- Przekonanie o konieczności reform

- Wypowiedzi utożsamiające odpowiedź TAK na pierwsze pytanie referendum z opowiedzeniem się za lepszą przyszłością

- Odpowiedzi tautologiczne, ogólniki, odmowy odpowiedzi

Pierwsze pytanie referendum - dlaczego NIE?

- Sprzeciw wobec zbyt szybkich i zbyt wysokich podwyżek cen, pogarszania warunków życia

- Niewiara w możliwość uzdrowienia gospodarki, w realne intencje władz, trafność programu reform

Drugie pytanie referendum - dlaczego TAK?

- Utożsamianie terminu "demokracja" z dobrem, wypowiedzi wyrażające opowiedzenie się za demokracją jako stanem pożądanym

- Ogólniki, tautologie oraz wypowiedzi wskazujące na poczucie obowiązku, przekonanie, że tak należało zagłosować

- Głos za lepszą przyszłością, za reformami w ogóle, także wyraz poparcia dla władz i ich zamierzeń

- Przekonanie, że demokracja jest korzystnym rozwiązaniem, krokiem naprzód, środkiem prowadzącym do pożądanego celu

- Wypowiedzi będące praktycznie deklaracją poglądów demokratycznych

Definicja demokracji pojawiająca się w wypowiedziach:

- prawa obywatelskie, swobody obywatelskie

- praworządność

- wpływ obywateli na decyzje, na rządzenie państwem

- samorządność terytorialna

- swoboda poruszania się, wyjazdy zagraniczne

- swoboda wypowiedzi

- swoboda zrzeszania się i stowarzyszanie

- społeczna kontrola władzy

- swoboda wierzeń i praktyk religijnych

- inne szczegółowe definicje demokracji

Drugie pytanie referendum - dlaczego NIE?

Odpowiedzi na to pytanie były głównie wymijające. Odpowiedzi konkretne trudno było skategoryzować ze względu nazbyt duży rozrzut tematyczny.

UWAGI DO INTERPRETACJI WYNIKÓW

Czy rada narodowa dobrze służy interesom mieszkańców?

- zdecydowanie i raczej tak

- zdecydowanie i raczej nie

- trudno powiedzieć /tabela wg miejsca zamieszkania i przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

Czy chciałby Pan, aby rada narodowa została w tym samym składzie na następną kadencję?

- tak

- nie

- jest mi to obojętne

- trudno powiedzieć /tabela wg miejsca zamieszkania i przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

Instytucje o największym wpływie na bieg wydarzeń gminie, mieście lub dzielnicy:

- Naczelnik

- Komitet PZPR

- Urząd spraw wewnętrznych, milicja

- Rada narodowa

- Parafia, proboszcz, księża

- Rada PRON

- Komitet ZSL

- Inne instytucje lub osoby /tabela wg danych z próby ogólnopolskiej, próby radnych/

Cechy charakteryzujące działalność rady:

- samodzielność decydowania

- skuteczność egzekwowania uchwał i zaleceń od organów wykonawczych

- aktywność radnych w inicjowaniu przedsięwzięć na rzecz swego terenu i wyborców

- częstość kontaktów z wyborcami i zasięgania ich opinii

- możliwość finansowania swoich przedsięwzięć

- zaufanie wyborców /tabela wg stopnia występowania cech w czasie obecnej kadencji/

Oceniane aspekty

- Kto wchodzi w skład obecnej rady narodowej (gminnej, miejskiej, dzielnicowej)

- Czym zajmuje się rada narodowa

- Jakie rada ma uprawnienia i kompetencje

- Komu rada podlega

- Kiedy są dyżury radnych /tabela wg stopnia poinformowania o działalności rady narodowej w wyobrażeniach radnych/

KIM SĄ RADNI?

Odpowiedzi na pytanie o zrozumienie polityki

- polityka nie jest dla mnie skomplikowana, zwykle rozumiem większość spraw, które dzieją się w polityce

- w polityce jest dla mnie tak samo wiele spraw, które rozumiem, jak i tych, których nie mogę pojąć

- polityka jest dla mnie tak skomplikowana, że nie mogę pojąć tego, co się dzieje

- inne

- trudno powiedzieć /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Źródła informacji

Oficjalne:

- telewizja

- radio

- prasa

- konferencja rzecznika rządu

Nieoficjalne:

- polskojęzyczne zachodnie radiostacje

- radio zagraniczne

Pozainstytucjonalne

- to, co się samemu widzi

- to, co mówią ludzie

- rodzina i znajomi

-koledzy z zakładu pracy

- rozmowy z ludźmi, którzy, znają się na polityce /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Przynależność do partii i organizacji

- PZPR

- SD

- ZSL

- Nie należę do partii politycznych

- Organizacje młodzieżowe

- PRON

- Związki zawodowe

- Inne organizacje /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Deklarowany stosunek do wiary i praktyk religijnych

- jestem wierzący i praktykujący

- jestem wierzący i praktykujący nieregularnie

- jestem wierzący, ale niepraktykujący

- jestem niewierzący, ale chodzę do kościoła

- jestem niewierzący i niepraktykujący /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Posiadane dobra materialne

- lodówka

- odkurzacz

- pralka automatyczna

- telewizor kolorowy

- samochód

- domek letniskowy /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Ocena swoich (rodziny) warunków materialnych i mieszkaniowych

- bardzo złe

- złe

- raczej złe

- średnie, przeciętne

- dość dobre

- dobre

- bardzo dobre /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

CZY RADNI SĄ PRZYGOTOWANI DO PEŁNIENIA SWOJEJ FUNKCJI?

Czym jest rada narodowa?

- organem władzy państwowej

- organem samorządowym

- organem administracji państwowej

Kto sprawuje nadzór nad radą narodową (gminną, miejską, dzielnicową)?

- Naczelnik (prezydent)

- Prezydium rady

- Wojewoda

- WRN

- Sejm PRL

- Rada Państwa

- nie wiem

Czy rada narodowa może odwołać naczelnika (prezydenta, wojewodę)?

- tak

- nie

- nie wiem

Czy rada narodowa może uchylić decyzję urzędu gminnego (miejskiego, dzielnicowego) lub decyzję naczelnika (prezydenta)?

- tak

- nie

- nie wiem

Jak często czuł się Pan nie przygotowany do pracy w komisji i dyskusji na sesji?

- bardzo często, prawie zawsze

- czasami

- bardzo rzadko

- nigdy

- trudno powiedzieć

Czy otrzymuje Pan(i) przed sesją rady materiały związane ze sprawami będącymi przedmiotem jej obrad?

- tak zawsze

- czasami

- rzadko

- nie /tabela wg poczucia nie przygotowania do pracy w komisji/

Najczęstsze powody nieprzygotowania:

- brak czasu, nadmiar obowiązków

- brak dostatecznej wiedzy na niektóre tematy, zbyt duża ich fachowość

- zbyt późne dostarczenie materiałów i zawiadomienia o sesji

- nieodpowiednie materiały, źle opracowane, zbyt obszerne, brak informacji o temacie dyskusji

- praca zawodowa, wyjazdy i delegacje służbowe, prace polowe

- różne zdarzenia losowe

- brak zainteresowania niektórymi tematami /w tekście/

JAK RADNI WIDZĄ SWOJĄ POZYCJĘ?

Czy radny czuje się raczej reprezentantem wyborców czy władzy przy okazji:

- zebrań z wyborcami

- sesji rady

- kontaktów w miejscu pracy i zamieszkania

- kontaktów z administracją terenową

- kontaktów z wojewódzką radą narodową /omówienie w tekście: z pozycji przedstawiciela wyborców, z pozycji przedstawiciela władzy/

Czy w obecnie obowiązującej ustawie o systemie rad narodowych i samorządu mieszkańców istnieją przepisy, które utrudniały Panu(i) lub innym radnym rozwiązywanie problemów będących w gestii rady narodowej?

- tak

- nie

- nie mam zdania /omówienie w tekście/

Czy zgodziłby się Pan(i) ponownie kandydować?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć /tabela wg stażu zasiadania w radzie/

WARUNKI ŻYCIA W KRAJU

Jak się żyje obecnie większości ludzi w Polsce?

- dobrze

- raczej dobrze

- raczej źle

- źle

/omówienie w tekście/

Ocena warunków życia większości ludzi w Polsce:

- dobre

- raczej dobre

- raczej złe

- złe

- trudno powiedzieć

/tabela wg oceny systemu władzy/

SYTUACJA MATERIALNA GOSPODARSTW DOMOWYCH

Ocena sytuacji materialnej gospodarstwa domowego:

- bardzo dobra, dobra, raczej dobra

- średnia przeciętna

- raczej zła, zła, bardzo zła

/tabela wg badań 1987, 1988/

Kierunek zmian w sytuacji materialnej gospodarstwa domowego w porównaniu ze stanem sprzed 12 miesięcy:

- polepszenie

- stagnacja

- pogorszenie

/tabela wg badań II‘87, II‘88/

Ocena własnej sytuacji materialnej w porównaniu z sytuacją innych ludzi

- lepsza

- podobna, taka sama

- gorsza

/tabela wg badań II‘87, II‘88/

Przedmiot oceny:

- życie w ogóle

- sytuacja materialna

- dochody

- warunki mieszkaniowe

- wyposażenie gospodarstwa domowego

- odżywianie

- zasoby odzieży

/tabela wg badań 87, 88 i wg stopnia zadowolenia/

CZY W POLSCE SĄ LUDZIE BIEDNI?

Ocena systemu władzy oraz własnej sytuacji materialnej i zadowolenia z niej

Czy są w naszym kraju ludzie biedni:

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

/tabela wg oceny systemu władzy/ oraz /tabela wg oceny własnej sytuacji materialnej/ oraz / tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

JAKIE SĄ PRZYCZYNY BIEDY?

Przyczyny ubóstwa:

- społeczno-polityczne

- osobiste

- mieszane

- brak opinii /tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

Poczucie ubóstwa:

- zdecydowanie zaliczający siebie do biednych

- raczej zaliczający siebie do biednych

- raczej nie zaliczający siebie do biednych

- zdecydowanie nie zaliczający siebie do biednych

- nie mający zdania

/tabela wg poziomu sytuacji materialnej/ oraz /tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

CZY PAŃSTWO POWINNO POMAGAĆ LUDZIOM ZAGROŻONYM UBÓSTWEM?

Czy państwo powinno pomagać ludziom zagrożonym ubóstwem?

- państwo powinno pomagać wszystkim potrzebującym

- państwo powinno pomagać, tylko niektórym grupom

- przeciwnicy opiekuńczej roli państwa

/dane w tekście/

Znajomość instytucji i organizacji udzielających w naszym kraju pomocy ludziom biednym

- PCK

- Kościół

- PKPS

- opiekunowie społeczni

- Caritas

- ZUS

- TPD

- inne

/omówienie w tekście/

ANALIZA WSPÓŁZALEŻNOŚCI PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH PRZEDSIĘBIORSTWO

WIELKOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA

Współzależności zmiennych określających wielkość przedsiębiorstwa:

- liczba zatrudnionych

- wartość sprzedaży

- akumulacja

- zysk

- wysokość nakładów inwestycyjnych /tabela/

KONCENTRACJA PRODUKCJI I POZYCJA PRZEDSIĘBIORSTWA W BRANŻY

Stopień koncentracji produkcji w głównym zrzeszeniu badanych przedsiębiorstw - tabela

Udział wartości produkcji przedsiębiorstwa w wartości produkcji głównego zrzeszenia - tabela

Związki statystyczne pomiędzy miarami wielkości przedsiębiorstwa a udziałem wartości jego produkcji w  wartości produkcji głównej zrzeszenia - tabela

Zależności między pozycją przedsiębiorstwa w branży a płacami i wydajnością pracy - tabela

RENTOWNOŚĆ

Rentowność w badanych przedsiębiorstwach /tabela/

ZYSK A WIELKOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA

Związki statystyczne między zyskiem a zmiennymi wyznaczającymi jego wielkość

- liczba zatrudnionych

- wartość sprzedaży w cenach realizacji

- akumulacja

- pozycja przedsiębiorstwa w branży

- stopień koncentracji produkcji w branży

- eksport do I obszaru płatniczego

- eksport do II obszaru płatniczego

- wydajność pracy /tabela/

ZYSK A EKSPORT

ZYSK A ZDOLNOŚĆ ROZWOJOWA PRZEDSIĘBIORSTWA

ZYSK A PŁACE

ZYSK I WYDAJNOŚĆ PRACY

PODSUMOWANIE

Opinie o potrzebie wprowadzenia zmian w Konstytucji PRL:

- są konieczne i potrzebne

- są potrzebne, ale niekonieczne

- są zbędne

- nie mam zdania /tabela - próba ogólnopolska i próba radnych/

Propozycje zmian w Konstytucji PRL

- znieść zapis o przewodniej roli PZPR

- rozszerzyć prawa obywatelskie

- znieść zapis o sojuszu z ZSRR

- zmienić to, co przestarzałe

- zmienić prawo karne

- demokratyzacja systemu wyborczego

- zmienić zapis o prawie do pracy

- zmienić całą Konstytucję PRL - nie pasuje do reformy

- wprowadzić konkurencyjny system partyjny

- większa demokratyzacja życia

- złamać monopol państwa na własność środków produkcji

- ustanowić urząd Prezydenta PRL /tabela - próba ogólnopolska i próba radnych/

Opinie o potrzebie wprowadzenia zmian w Konstytucji PRL

- są konieczne i potrzebne

- są potrzebne, ale niekonieczne

- są zbędne

- nie mam zdania /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

PRZEWIDYWANIA CO DO FREKWENCJI WYBORCZEJ

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych:

- na pewno wezmę udział

- prawdopodobnie wezmę udział

- prawdopodobnie nie wezmę udziału

- na pewno nie wezmę udziału /tabela wg badań od 1 II‘88 - 14 III‘88/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/ raz /tabela wg przynależności politycznej/ oraz /tabela wg diagnozy i prognozy sytuacji w kraju/ oraz /tabela wg opinii o II etapie reformy/

Powody ewentualnej zmiany decyzji co do udziału w wyborach:

- polityczne

- gospodarcze

- bytowe

- losowe

- sytuacyjne

- bliżej nie sprecyzowane, ogólnikowe /tabela wg badań II‘88 i III‘88/ oraz /tabela wg deklaracji wyborczych/

Najważniejsze instytucje, gminy (miasta, dzielnice):

- Naczelnik

- Komitet PZPR

- Rada narodowa

- Rada PRON

- Urząd spraw wewnętrznych, milicja

- Komitet ZSL

- Parafia, proboszcz, księża /tabela wg deklaracji wyborczych/

Czy rada narodowa dobrze służy mieszkańcom?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg deklaracji wyborczych/

Postrzegane motywy udziału w wyborach:

- przekonanie, że faktycznie będzie się decydować o tym kto zostanie wybrany

- poczucie obywatelskiego obowiązku

- przyzwyczajenie, że jak każą to trzeba głosować

- przekonanie, że większość będzie głosowała i należy zrobić to samo

- nadzieja, że ich udział zostanie dostrzeżony i doceniony

- obawa, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza to sobie zapamięta /tabela wg deklaracji wyborczych/

Postrzegane motywy niewzięcia udziału w wyborach:

- brak zainteresownia

- względy pozapolityczne, motywy osobiste

- nieufność spowodowana niezrealizowaniem poprzednich programów wyborczych

- przekonanie, ze rady narodowe nie decydują o najważniejszych sprawach na swoim terenie

- namowa przez innych

- wrogość wobec wszelkich poczynań władz /tabela wg deklaracji wyborczych/

Ocena wpływu obywateli na wybór radnego po zmianach ordynacji wyborczej:

- będą mieli większy wpływ

- nic się nie zmieni, będą mieli taki sam wpływ jak dotychczas

- tak jak dotychczas nie będą mieli wpływu

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

UDZIAŁ W ZEBRANIACH PRZEDWYBORCZYCH

Diagnoza i prognoza sytuacji kraju

Diagnoza sytuacji gospodarczej:

- bardzo dobra

- dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła

- bardzo zła

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Prognoza sytuacji gospodarczej:

- zdecydowana poprawa

- pewna poprawa

- stagnacja

- pewne pogorszenie

- zdecydowane pogorszenie

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Diagnoza sytuacji politycznej:

- bardzo dobra

- dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- bardzo zła

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Prognoza sytuacji politycznej:

- zdecydowana poprawa

- pewna poprawa

- stagnacja

- pewne pogorszenie

- zdecydowane pogorszenie

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

W Polsce odbędą się w tym roku wybory powszechne. Kogo będziemy wybierać? /w tekście/

Na czym polegają propozycje zmian w ustawie wyborczej?

- nie wiem

- nie interesuję się tym, nie obchodzi mnie to

- nie znam propozycji zmian

- nie wiem, o jakie zmiany chodzi, pierwszy raz o tym słyszę

- wiem, słyszałem, że ordynacja ma być zmieniona, ale nie wiem na czym te zmiany polegają

- inne

- zlikwidowanie miejsc mandatowych, preferowanych

- zwiększenie liczby kandydatów na listach

- większa swoboda w zgłaszaniu kandydatów

- obowiązek skreślenia na listach

- więcej instytucji, organizacji będzie uprawnionych do zgłaszania kandydatów

- zmiany w technice wyborów

- odejście od typowania kandydatów według "klucza"

- zwiększenie demokracji wyborczej, na tym, że nowa ordynacja będzie bardziej bardziej demokratyczna

- zwiększenie udziału ludzi w wyborze radnych

- zwiększenie uprawnień i samodzielności rad narodowych

Tabele omawiające rozwiązania szczegółowe w ordynacji dotyczące:

- zgłaszania kandydatów na radnych

- zatwierdzania kandydatów na radnych

- liczby kandydatów na jeden mandat

- szans kandydatów umieszczonych na listach

- korzystania z pomieszczeń za osłoną

- dokonywania skreśleń na listach wyborczych

POPRAWA STANU GOSPODARKI I POŁOŻENIA MATERIALNEGO SPOŁECZEŃSTWA TO SPRAWY NAJWAŻNIEJSZE DLA POLSKI I POLAKÓW

Problemy ważne dla Polski i Polaków:

- przezwyciężenie kryzysu, wyjście z kryzysu , stabilizacja gospodarcza

- spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- spłata zadłużeń

- zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy

- stosunki relacje władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy

- referendum

/tabela wg badań I‘84 - III‘88/

PODWYŻKI CEN I SYTUACJA MATERIALNA PODSTAWOWĄ PRZYCZYNĄ NAPIĘĆ I FRUSTRACJI SPOŁECZNYCH

Stan nastrojów społecznych:

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przyczyny napięcia społecznego:

- Położenie materialne społeczeństwa

-- podwyżki cen

-- pogarszanie się warunków życia

-- kłopoty z zaopatrzeniem

-- niskie płace

- Brak perspektyw, niepewność jutra

- Sytuacja gospodarcza kraju:

-- kryzys, zadłużenie

-- niewiara w powodzenie reformy

- Sytuacja polityczna:

-- krytyka władz, jej polityki

-- okłamywanie społeczeństwa

-- wzrost niepokojów społecznych

-- brak demokracji

/tabela wg badań II‘88, III‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólne niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę

/tabela wg badań IV‘86, VII‘87, XI‘87, II‘88/

Możliwość wybuchu konfliktu

- tak, wszystko na to wskazuje

- raczej tak, wiele na to wskazuje

- są powody do wybuchu, ale ludzie:

-- nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

-- są za bardzo zmęczeni, aby zajmować się polityką

-- boją się angażować w politykę

- nie ma powodów do wybuchu

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI‘87, II‘88/

Przyczyny wybuchu konfliktu:

1. Położenie materialne społeczeństwa:

- pauperyzacja społeczeństwa, obniżenie stopy życiowej

- podwyżki cen, stale rosnące ceny

- złe zaopatrzenie

- niskie płace, zarobki

2. Sytuacja gospodarcza kraju

- kryzys, brak stabilizacji gospodarczej

- niepowodzenie reformy gospodarczej

- niemotywacyjny system wynagrodzeń

3. Sytuacja polityczna

- brak perspektyw przed społeczeństwem

- brak zaufania do władzy

- brak konsekwencji w działaniu władz

- brak demokracji

4. Nierozwiązanie kwestii społecznych

- brak sprawiedliwości

- trudności startu życiowego młodzieży /tabela wg badań XI‘87, II‘88/

SYTUACJA MATERIALNA JAKO EFEKT ZŁEGO STANU GOSPODARKI I WYNIK PRZERZUCANIA KOSZTÓW KRYZYSU NA SPOŁECZEŃSTWO

Opinie o warunkach życia:

* Poziom życia społeczeństwa:

- wzrasta

- nie zmienia się

- obniża się

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Wzrost dochodów:

- pokrywa podwyżki cen

- nie pokrywa podwyżek cen

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Z dochodów można kupić obecnie:

- więcej niż rok temu

- tyle samo co rok temu

- mniej niż rok temu, w tym:

-- znacznie mniej

-- odczuwalnie mniej

-- niewiele mniej

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Kłopoty z codziennymi zakupami obecnie;

- wzrastają

- są takie, jak były

- maleją

- nie istnieją

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Co jest bardziej dokuczliwe: brak pieniędzy czy braki w zaopatrzeniu?

- brak pieniędzy i braki w zaopatrzeniu

- brak pieniędzy

- braki w zaopatrzeniu

- ani braki pieniędzy, ani braki w zaopatrzeniu

/tabela wg badań XII‘86 - II‘88/

Twierdzenia dotyczące podwyżek cen:

- podwyżka jest ceną, którą zapłaci społeczeństwo z winy rządu

- podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

- podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju /

tabela wg badań IV‘86 - II‘88/

Ocena własnej sytuacji materialnej:

- bardzo zła i zła

- raczej zła

- średnia, przeciętna

- dość dobra

- bardzo dobra i dobra

/tabela wg badań XII‘85 - III‘88/

Ocena poziomu dochodów. Wystarczają na zaspokojenie:

- podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie

- podstawowych potrzeb

- nieco więcej niż podstawowych potrzeb

- znacznie więcej niż podstawowych potrzeb

- prawie wszystkich potrzeb

/tabela wg badań I‘87, II‘88/

Stopień zadowolenia z posiadanych dochodów:

- zadowolenie

- częściowe zadowolenie, częściowe niezadowolenie

- niezadowolenie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań I‘87, II‘88/

Ocena wpływu podwyżki cen na sytuację materialną ogółu społeczeństwa i własną:

- Pogorszy się w:

-- bardzo dużym stopniu

-- dużym stopniu

-- niewielkim stopniu

- Nie zmieni się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań IV‘86 - II‘88/

Sposoby radzenia sobie po podwyżce cen:

- ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego, co możliwe we własnym zakresie

- ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- rezygnacja z zakupów artykułów trwałego użytku

- przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- ograniczenie wydatków na kulturę

- ograniczenie kontaktów towarzyskich

- rezygnacja z wyjazdu na urlop

- podjęcie pracy dodatkowej

- rezygnacja z powiększenia (założenia) rodziny

- zabieganie o pomoc rodziny

- zmiana pracy na lepiej płatną

- zabieganie o pomoc państwa

- zabieganie o pomoc Kościoła

Opinie o motywach rządu do wprowadzenia podwyżki cen:

- zasłonić własną nieudolność

- nie dopuścić do kolejek, pustych sklepów

- dostosować ceny do rzeczywistych kosztów produkcji

- zdobyć pieniądze na własne cele

/tabela wg badań IV‘86, II‘88/

POLITYKA RZĄDU PRZYCZYNĄ ZŁEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ

Ocena sytuacji gospodarczej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła, raczej, zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Ocena trudności gospodarczych i perspektyw rozwoju gospodarczego

Trudności gospodarcze są:

- wielkie

- średnie

- małe

- trwałe

- przejściowe

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Rozwój gospodarczy kraju będzie:

- szybszy

- taki sam

- wolniejszy

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Gospodarka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania

/tabela wg badań XII‘85 - III‘88/

Czy dotychczasowa polityka władz stwarza szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań IX‘85 - II‘88/

Jakie są perspektywy reformy gospodarczej?

- reforma będzie kontynuowana i zakończy się powodzeniem

- reforma będzie kontynuowana, ale jej wynik jest bardzo niepewny

- wszystko wskazuje na to, ze reforma gospodarcza nie uda się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań VII‘86, XI‘87, II‘88/ oraz /tabela z podziałem na pracowników gospodarki uspołecznionej, kierowników gospodarki uspołecznionej i kadry kierowniczej administracji państwowej/

Opinie o II etapie reformy

II etap reformy jest:

- kolejną próbą zapanowania przez władzę nad sytuacją gospodarczą

- próbą przekonania społeczeństwa i Zachodu o dobrej woli władz

- programem, który ma wiele mankamentów, ale który przybliża wyjście z kryzysu i daje szanse lepszego jutra

- małym krokiem na dobrze obranej drodze

- najlepszym programem, na jaki stać władze

- chwytem propagandowym, pustym sloganem, za którym nic nie stoi

- najlepszym, możliwym na dziś programem działań

- realnym i trafnym programem trwałego wyprowadzenia kraju z kryzysu

- dobrodziejstwem, lekiem na wszelkie nasze kłopoty, a przynajmniej na te najpoważniejsze /tabela - odsetki respondentów zgadzających się z poszczególnymi stwierdzeniami/

NASILENIE SIĘ NIEUFNOŚCI DO INSTYTUCJI I OSOBISTOŚCI POLITYCZNYCH

Ocena sytuacji politycznej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Deklarowany stosunek respondentów do instytucji i organizacji (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- Wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja

- Środki masowego przekazu

/tabela wg badań XII‘85 - II‘88/

Ocena dokonań rządu premiera Z. Messnera:

- zrobił wszystko, aby poprawić sytuację w kraju

- zrobił wiele, ale nie wszystko

- równie wiele zrobił, co zaniedbał

- niewiele zrobił

- nie zrobił nic, aby poprawić sytuację w kraju

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘86, XI‘87/

Deklarowany stosunek do polityków (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- Wojciech Jaruzelski

- Zbigniew Messner

- Józef Glemp

- Lech Wałęsa

/tabela wg badań XII‘86 - II‘88/

Stosunek do poszczególnych polityków (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michałek

- A. Miodowicz

- T.W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- M.F. Rakowski

- Z. Sadowski

- Z. Szałajda

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela wg badań XII‘85 - II‘88/

REKAPITULACJA ZMIAN W SPOŁECZNYCH OPINIACH I OCENACH MIĘDZY KWIETNIEM ROKU UBIEGŁEGO A LUTYM I MARCEM ROKU BIEŻĄCEGO

KONDENSACJA NASTROJÓW - TOLERANCJA WOBEC NIEPOKOJÓW

1. Czy sprowadzić do Polski prochy Stanisława Augusta Poniatowskiego?

2. Gdzie należałoby złożyć prochy króla i jak powinna wyglądać związana z tym uroczystość?

3. Stanisław August Poniatowski w historii Polski

Kogo spośród współczesnych przywódców świata ceni Pan(i) najbardziej?

- Michaił Gorbaczow

- Jan Paweł II

- Ronald Reagan

- Wojciech Jaruzelski

- Margaret Thatcher

- Yasuhiro Nakasone

- Fidel Castro

- Radjiv Gandhi

- Francois Mitterand

- Perez de Cuellar

- Nie ma takich, nikogo

- Trudno powiedzieć /sympatia, antypatia, obojętność, nieznajomość/

Jeśli jest Pan(i) neutralny wobec danego kraju, proszę dać mu temperaturę 0 stopni. Jeśli ma Pan(i) gorące uczucia, proszę dać mu powyżej 0 stopni, jesli chłodne poniżej 0 stopni.

- Japonia

- ZSRR

- USA

- Włochy

- Francja

- Węgry

- Chiny

- Indie

- Hiszpania

- Jugosławia

- Czechosłowacja

- Kuba

- Bułgaria

- Wielka Brytania

- NRD

- Rumunia

- RFN

- Izrael /tabela wg uczuć wobec powyższych krajów mierzonych temperaturą/ oraz /tabela wg zacieśniania lub ograniczania współpracy gospodarczej/

Analiza artykułów w prasie codziennej i tygodnikach na temat możliwości rozwoju energetyki jądrowej w Polsce

Publikacja zawiera analizę publikacji prasowych z roku 1887 i początku1988 na temat firm polonijnych działających w Polsce.

Analizę prasową zestawiono z analizą odpowiedzi na pytania sondażowe.

Pytania z badania na ogólnopolskiej próbie dorosłych:

Czy słuszne jest umożliwianie Polonii zagranicznej zakładanie firm prywatnych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/ oraz /tabela aneksowa/

A czy Pana(i) zdaniem firm z udziałem kapitału zagranicznego powinno być w Polsce więcej, tyle samo, czy też mniej niż obecnie?

- Więcej

- Tyle samo

- Mniej

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie na temat liczebności firm z kapitałem zagranicznym w Polsce

Pytanie z badań na próbie pracowników przedsiębiorstw przemysłowych oraz na próbie młodzieży:

Jaki wpływ na poprawę sytuacji gospodarczej kraju mogłaby mieć sprzedaż firmom zachodnim części akcji naszych przedsiębiorstw?

- Zdecydowanie pozytywny

- Raczej pozytywny

- Nie miałoby to wpływu

- Raczej negatywny

- Zdecydowanie negatywny

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście: porównanie opinii młodzieży z opiniami robotników i kadry kierowniczej przedsiębiorstw/

Aneks:

Tabela zróżnicowań społeczno-demograficznych w odpowiedziach na pytanie o firmy polonijne

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie o sytuacji gospodarczej w Polsce (i jej perspektywach)

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie o sytuacji politycznej w Polsce (i jej perspektywach)

1. Podział pracy wewnątrz rady pracowniczej

Formy organizacji pracy w radzie pracowniczej /tabela/

2. Społeczna komunikacja w samorządzie

Formy kontaktów między radą i załogą /tabela/

3. Style działania rad pracowniczych

- Związki statystyczne pomiędzy różnymi środkami uspołecznienia zarządzania stosowanymi przez rady pracownicze

- Typologia rad pracowniczych ze względu na styl ich działania

- Typologia rad pracowniczych ze względu na uspołecznienie zarządzania

- Zróżnicowanie stosowania środków uspołecznienia zarządzania w zależności od typu rady pracowniczej /tabele ‘85, ‘87/

4. Typy rady pracowniczej a jej wpływ na podejmowanie decyzji

- Samodzielność decyzyjna rad pracowniczych w 1985 r. i w 1987 r. według ich typów

5. Strukturalno-organizacyjne uwarunkowania działalności rad pracowniczych

Czy Polacy są lubiani w świecie?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Za co inni nas lubią?

- Gościnność

- Ujmujący sposób bycia, szczerość, otwartość, serdeczność,

- Pracowitość, sumienność, rzetelność, obowiązkowość

- Odwaga, męstwo, bohaterstwo

- Udział Polaków w walkach o naszą i waszą wolność

- Dobra praca za granicą, dobra praca, jak dobrze płacą

- Szlachetność, bezinteresowność

- Poczucie humoru, pogoda ducha

- Dążenia wolnościowe, dążenia do demokracji

- Spryt, przedsiębiorczość, zaradność

- Fachowość, zdolności, wykształcenie

- Szarmanckość, kurtuazja, kulturalne zachowanie

- Pomysłowość, fantazja

- Wybitni Polacy, Polska wydała wielu wspaniałych ludzi

- Papież Polak

Za co nas nie lubią?

- Handel, przemyt, szmuglerstwo

- Nadużywanie alkoholu, pijaństwo

- Złodziejstwo, przestępczość, łamanie prawa

- Cwaniactwo, kombinatorstwo

- Brak dyscypliny pracy, lenistwo

- Zachłanność, pogoń za pieniędzmi

- Nielegalne pozostawanie za granicą

- Niegospodarność, brak organizacji, marnotrawstwo

- Brak godności

- Brak kultury bycia

Ostatnio wiele się mówi o złym traktowaniu Polaków podróżujących po świecie. Czy zasłużyli sobie oni na takie traktowanie?

- Tak

- Nie

Analiza publikacji na temat polityki kadrowej w instytucjach i przedsiębiorstwach; artykuły ukazały się w prasie polskiej w roku 1987 i na początku 1988.

Analiza artykułów prasowych dotyczących przeglądu struktur kadrowych i organizacyjnych przedsiębiorstw

1. Czy awansują najlepsi?

Czy decyzje kadrowe podejmowane przez kierownictwo gwarantują awansowanie najlepszych pracowników na stanowiska kierownicze?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy IV‘85, XII‘86/

Czy decyzje kadrowe podejmowane przez kierownictwo gwarantują odwoływanie osób niekompetentnych ze stanowisk kierowniczych?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy IV‘85, XII‘86/

Czy przy awansowaniu pracowników na stanowiska mistrzów, kierowników w Pana(i) wydziale /zakładzie/ bierze się pod uwagę:

- wydajność pracy

- jakość pracy

- fachowość

- chęć wykonywania dodatkowych zadań produkcyjnych

- przynależność do organizacji partyjnej

- przynależność do związku zawodowego

- dobrą współpracę z przełożonymi

- dobre stosunki z kolegami

- staż pracy w tym przedsiębiorstwie

- talenty organizatorskie

- wykształcenie /ukończone kursy itp../

- znajomości, układy itp. /opinie robotników i kierowników/

Postulowane kryteria awansowania na stanowiska mistrzów i kierowników:

- Fachowość /znajomość zawodu, maszyn, problemów, jakość pracy/

- Wykształcenie /kwalifikacje, wiedza ogólna, znajomość przepisów/

- Talenty organizatorskie /umiejętność zorganizowania pracy, egzekwowanie poleceń, szybkiego podejmowania decyzji, inicjatywa/

- Staż pracy w danym przedsiębiorstwie /dotychczasowe osiągnięcia/

- Podejście do pracownika /poczucie odpowiedzialności za pracę i ludzi, dbałość o pracowników/

- Sumienność /zdyscyplinowanie, zamiłowanie do pracy/

- Postawa etyczna /kultura osobista, umiejętność obiektywnej oceny podwładnych, uczciwość, autorytet osobisty/

- Koleżeńskość

- Współpraca z przełożonymi

- Przynależność do partii

- Działalność społeczna

- Przynależność do związku zawodowego

2. Kto wpływa na decyzje kadrowe?

Organy decyzyjne i organizacje:

- Ministerstwo branżowe

- Komitet wojewódzki /miejski itp../ PZPR

- Samorząd /rada pracownicza/

- Zakładowa organizacja PZPR

- Organizacja związkowa w przedsiębiorstwie

- Dyrektor przedsiębiorstwa

- Rada pracownicza

- Zakładowa organizacja PZPR

- Organizacja związkowa w przedsiębiorstwie

- Ministerstwo branżowe

3. Postulaty załóg

Wpływ organów decyzyjnych i organizacji powinien być:

- mały lub żaden

- średni

- duży lub wyłączny

- trudno powiedzieć

Przedstawię Panu(i) listę organizacji, grup i osób z życia publicznego kraju. Jak Pan(i) ocenia działalność każdej z nich? Czy i w jakim stopniu zgadza się Pan(i), że ich działalność dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

Deklarowany stosunek do instytucji i organizacji

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- Wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja

- Środki masowego przekazu

/tabela: zaufanie, nieufność, brak zdania wg terminów badań VII, XII‘86, VII, XI‘87, II‘88/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących zaufanie w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Opinie o osobach aktywnych w życiu publicznym

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/tabela: zaufanie, nieufność, brak zdania wg terminów badań VII, XII‘86, VII, XI‘87, II‘88/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących zaufanie do powyższych osób w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Często w odniesieniu do osób uczestniczących w życiu publicznym w kraju i na świecie (polityków, działaczy, dziennikarzy) używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Prosimy Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście.

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michałek

- A. Miodowicz

- T. W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- M.F. Rakowski

- Z. Sadowski

- Z. Szałajda

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących sympatię w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Co zmieniło się w opiniach o polityce kadrowej?

Sposób rozumienia kariery

Typ kariery:

- materialna

- prestiżowa

- pracownicza

- osobista /tabela ‘86,‘88/

Czy, Pana(i) zdaniem, objęcie stanowiska kierowniczego oznacza początek kariery?

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Odpowiedzi na pytanie o gotowość do objęcia stanowiska swojego przełożonego

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Różnice i podobieństwa między pracą przełożonych a pracą respondenta

Praca przełożonych jest:

- mniej uciążliwa

- tak samo uciążliwa

- bardziej uciążliwa

- mniej odpowiedzialna

- bardziej odpowiedzialna

- tak samo odpowiedzialna

- bardziej odpowiedzialna

- gorzej płatna

- tak samo płatna

- lepiej płatna /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy ułatwiające awans na stanowisko kierownicze

- Wykształcenie

- Właściwa postawa ideowo-polityczna

- Wiedza zawodowa, fachowość

- Zdolności organizatorskie

- Lojalność wobec przełożonych

- Opieranie się na znajomościach

- Pracowitość /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy utrudniające awans na stanowisko kierownicze

- Brak kompetencji, głupota

- Ukrywanie własnego zdania

- Dążenie do awansu za wszelką cenę

- Uczciwość

- Stanowczość /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy decydujące o powołaniu na stanowiska kierownicze średniego/wyższego szczebla /kierownicy, naczelnicy wydziałów/ według miejsca sprawowania władzy

- w zakładzie pracy respondenta

- w urzędzie szczebla gminnego, miejskiego

- we władzach wojewódzkich

Najważniejsze cechy decydujące o awansowaniu przełożonego na stanowisko kierownicze

Czy dostrzega Pan(i) różnice w polityce kadrowej obecnie i w latach siedemdziesiątych?

- Jest lepsza

- Nie różni się

- Jest gorsza

- Nie wiem

Czy, Pana(i) zdaniem, w naszym kraju prowadzi się przemyślaną politykę kadrową?

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Propozycje wymiany kadr na poszczególnych szczeblach władzy

- W zakładzie pracy respondenta

- W urzędzie szczebla gminnego, miejskiego

- We władzach wojewódzkich

- We władzach centralnych

- pozostawić 100%

- odwołać co najmniej 50%

Ocena wpływu prowadzonej aktualnie polityki kadrowej na sytuację gospodarczą

- Wpływa na poprawę stanu gospodarki

- Nie ma wpływu na stan gospodarki

- Pogarsza stan gospodarki

Ocena zaangażowania kadry kierowniczej przedsiębiorstw we wprowadzanie w życie zasad reformy gospodarczej

- Jest w większości za konsekwentnym wprowadzaniem w życie zasad reformy gospodarczej

- W większości nie włącza się aktywnie w jej wprowadzanie, nie jest ani za, ani przeciw

- W większości hamuje wprowadzanie reformy gospodarczej w życie

Które, Pana(i) zdaniem, stanowiska powinny zostać objęte zasadą konkursów?

- Brygadzista

- Mistrz

- Kierownik wydziału /działu/

- Zastępca dyrektora przedsiębiorstwa

- Dyrektor przedsiębiorstwa

- Naczelnik miasta, gminy

- Prezydent miasta

- Dyrektor wydziału urzędu wojewódzkiego

- Wojewoda

Czy Pan(i) osobiście jest zwolennikiem czy przeciwnikiem awansowania młodych ludzi na stanowiska kierownicze?

- Zdecydowanie ich popieram

- Raczej ich popieram

- Raczej ich nie popieram

- Zdecydowanie ich nie popieram

- Nie mam zdania

Czy Pan(i) zaakceptował(a)by przełożonego młodszego od siebie?

- Tak

- Nie

- Jest mi to obojętne

Czy Pan(i) chciał(a)by mieć przełożonego młodszego od siebie?

Ocena sytuacji politycznej i gospodarczej

- bardzo dobra, dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła, bardzo zła

Prognoza zmian sytuacji politycznej i gospodarczej kraju w ciągu najbliższych lat

- zdecydowanie się poprawi, raczej się poprawi

- pozostanie bez zmian

- raczej się pogorszy, zdecydowanie się pogorszy

Czy powinno się mówić młodzieży w szkole o problemach współżycia seksualnego?

- Tak, jak najwięcej

- Tak, ale w ograniczonym zakresie

- W tych sprawach w szkole w ogóle nie powinno się mówić /tabela wg stosunku do wiary i praktyk religijnych/, /tabela wg grup wiekowych/, /tabela wg wykształcenia/, /tabela wg grup społeczno-zawodowych/, /tabela wg miejsca zamieszkania/

Zagrożenia cywilizacyjne

- Przerywanie ciąży

- Alkoholizm

- Narkomania

- Nietrwałość rodziny

- Zatruwanie środowiska naturalnego /tabela wg stosunku do wiary i praktyk religijnych/

1. Stosunek załogi do rady pracowniczej

Stosunek poszczególnych grup społecznych i organizacji do rady pracowniczej w swoim zakładzie pracy

- Przychylny

- Niechętny

- Obojętny

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy, specjaliści/

Czy w wyniku działalności rady pracowniczej zwiększył się wpływ załogi na to, co dzieje się w przedsiębiorstwie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej Nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

Czy Pracownicy Pana(i) zakładu wiedzą, czym zajmuje się rada pracownicza?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy zdarza się, że rozmawia Pan(i) o tym, co robi rada pracownicza, z członkami rady lub innymi działaczami samorządowymi?

- Tak, często

- Tak, ale rzadko

- Nie

Aneks

Charakterystyka próby

1. Nastawienie robotników i kierowników wobec propozycji zmian w systemie zarządzania przedsiębiorstwem /tabela wg aprobata, dezaprobata/

2. Robotnicy i kierownicy według wykształcenia aprobujący propozycje zmian w systemie zarządzania przedsiębiorstwem

Proponowane zmiany

- Wysokość zarobków ustala majster na podstawie całotygodniowej oceny pracy robotnika

- Zarobki kadry inżynieryjno-technicznej są dwukrotnie, a kierowników i dyrekcji trzykrotnie wyższe niż zarobki szeregowego pracownika

- Wszystkich pracowników obowiązuje intensywny i skuteczny wysiłek przez pełne 8 godz. Osoby nie spełniające tych warunków mają zmniejszoną płacę lub są zwalniane z pracy

- Każdy pracownik musi się liczyć z koniecznością zmiany stanowiska pracy i kwalifikacji

- Każdy pracownik może zostać zwolniony w wyniku racjonalizacji zatrudnienia

- Samorząd pracowniczy ulega likwidacji

- Związki zawodowe zajmują się wyłącznie obroną interesów indywidualnych pracowników

- Organizacje społeczno-polityczne nie mają wpływu na podejmowane w przedsiębiorstwie decyzje gospodarcze oraz politykę kadrową

Reakcje na podwyżki cen

- Oburzenie

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /tabela wg terminów badań IV‘86, IV‘87, II‘88/

Ocena wpływu podwyżki cen na sytuację materialną ogółu społeczeństwa i własną

Pogorszy się w:

- bardzo dużym stopniu

- dużym stopniu

- niewielkim stopniu

- nie zmieni się

- trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Poglądy na temat podwyżki cen

- Podwyżka jest ceną, jaką zapłaci społeczeństwo z winy rządu

- Podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- Podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

Ocena własnej sytuacji materialnej

- Bardzo zła i zła

- Raczej zła

- Średnia przeciętna

- Dość dobra

- Bardzo dobra i dobra /tabela wg terminów badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, XI‘87, II‘88/

Sposoby radzenia sobie po podwyżce cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego, co możliwe, we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów trwałego użytku

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej

- Rezygnacja z powiększenia /założenia/ rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zabieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc kościoła /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Opinie o motywach rządu do wprowadzenia podwyżki cen

- Zasłonić własną nieudolność

- Nie dopuścić do kolejek, pustych sklepów

- Dostosować ceny do rzeczywistych kosztów produkcji

- Zdobyć pieniądze na własne cele /IV‘86, II‘88/

Stan nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań IV, IX‘87, II‘88/

Atmosfera społeczna

- Ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

- Trudno powiedzieć

- Mam inne zdanie /IX‘87, II‘88/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Konflikt wybuchnie, wiele na to wskazuje

- Konflikt wybuchnie, wszystko na to wskazuje

- Trudno powiedzieć /XI‘87, II‘88/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju /XII‘84, III, XII‘85, III, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X, XI‘87, II‘88/

Perspektywy rozwoju sytuacji gospodarczej /IV, XI‘87, II‘88/

ZA CZY PRZECIW I DLACZEGO?

Budowa elektrowni jądrowych ma swoich zwolenników i przeciwników. Gdyby poproszono Pana(ią) o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie budowy takich elektrowni w naszym kraju, to czy był(a)by Pan(i) za czy też przeciw?

- zwolennicy [Opowiadał(a)bym się za budową]

- przeciwnicy [Opowiadał(a)bym się przeciw]

- nie mający zdania [Nie wiem, nie potrafię zająć stanowiska]

/wskazania w procentach/ oraz /tabela aneksowa/

Uzasadnienia zwolenników

- budowa elektrowni jest koniecznością z uwagi na trudności energetyczne, brak węgla

- konieczność oszczędzania, przemawiają za tym względy ekonomiczne

- budowa elektrowni jest wymogiem nowoczesności i postępu technicznego

- należy je budować, ale powinny być bezpieczne dla ludzi

- dają mniejsze skażenie środowiska naturalnego

Uzasadnienia przeciwników

- obawa przed skutkami awarii elektrowni jądrowych, porównanie do awarii w Czernobylu

- awarie elektrowni jądrowych powodują zagrożenie dla ludzi (są niebezpieczne, grozi choroba popromienna)

- awarie powodują zagrożenie dla środowiska naturalnego

- ogólnie - obawa przed skutkami awarii

- obawa przed niedotrzymaniem rygorów technologicznych przy budowie i eksploatacji takich elektrowni, niebezpieczeństwo składowania odpadów radioaktywnych

- należy wykorzystywać inne źródła energii, np. wodną, słoneczną, wiatraki

- brak funduszy na ich budowę, są pilniejsze inwestycje

KIM SĄ ZWOLENNICY, A KIM PRZECIWNICY?

Omówienie zróżnicowań według cech demograficzno-społecznych, województw, deklarowanych zainteresowań i postaw

Tabele aneksowe

1. Nastawienie Polaków do NRD

Wskazania na prawdziwych sojuszników i potencjalnych przeciwników Polski

Kraje socjalistyczne:

- Albania

- Bułgaria

- Chiny

- Czechosłowacja

- Jugosławia

- Kuba

- NRD

- Rumunia

- Węgry

- Związek Radziecki

Kraje socjalistyczne - ogólnie /VIII‘85, IV‘87, X‘87/

M. Gorbaczow

- W. Jaruzelski

- F. Castro

- J. Kadar

- E. Honecker

- G. Husak

- T. Żiwkow

- N. Ceausescu /sympatia, antypatia, obojętność, brak znajomości/

2. Znaczenie dla Polski zacieśnienia współpracy między NRD i RFN

- Niebezpieczeństwo wzrostu militarnego zagrożenia Polski

- Zagrożenie dla powojennego ładu w Europie, ukształtowanego w wyniku konferencji poczdamskiej

- Niebezpieczeństwo nawroty tradycyjnie nastawionego antypolsko nacjonalizmu niemieckiego

- Okoliczności, które w historii kończyły się dla Polski tragicznie

- Ograniczenie wymiany i pomocy gospodarczej dla Polski

3. Czynniki determinujące ocenę zacieśnienia kontaktów między NRD i RFN

Prestiż zawodów wiejskich

- rolnik RSP

- rolnik PGR

- chłop - robotnik

- traktorzysta KR

- urzędnik gminy

- inżynier PGR

- rolnik indywidualny

- agronom

- nauczyciel

- lekarz

Prestiż zawodów fizycznych

- robotnik leśny

- robotnik PGR

- robotnik budowlany

- rolnik indywidualny

- robotnik fabryczny

Zawody najbardziej cenione przez badanych

- lekarz

- nauczyciel

- górnik

- rolnik

- hutnik

- prawnik, adwokat

- ksiądz

- pielęgniarka

- naukowiec

- wojsko /żołnierz, oficer/

- inżynier

- milicja

- robotnik budowlany

- aktor

- kierowca

- pilot

- marynarz

- rzemieślnik - właściciel zakładu

- tokarz

- sprzedawca

Zawody najbardziej cenione przez różne grupy społeczne /tabela/

Omówienie artykułów prasowych dotyczących projektu ordynacji wyborczej do rad narodowych.

1. Struktura społeczna i organizacyjna rad pracowniczych

2. Obszary wpływu rad pracowniczych

3. Zróżnicowanie wpływu rad na decyzje

Aneks

Związki pomiędzy ocenami wpływu rad pracowniczych na decyzje w wybranych dziedzinach w 1985 r.

oraz w 1987 r.

Samodzielność decyzyjna rad w zależności od wielkości ich wpływu na decyzje w 1985 i w 1987 roku.

Wpływ kontaktów politycznych ze światem na:

- pozycję Polski w świecie

- sytuację gospodarczą Polski

- sytuację polityczną w kraju

Wskazania na potrzebę:

- zacieśnienia współpracy

- ograniczenia współpracy

1. Japonia

2. USA

3. RFN

4. ZSRR

5. Francja

6. Chiny

7. Włochy

8. Wielka Brytania

9. Węgry

10. Czechosłowacja

11. NRD

12. Jugosławia

13. Bułgaria

14. Hiszpania

15. Turcja

16. Rumunia

17. Egipt

18. Izrael

Gdyby odbyło się powszechne głosowanie nad dalszą przynależnością Polski do Układu Warszawskiego, to głosował(a)by Pan(i) za:

- pozostaniem

- wystąpieniem

- trudno powiedzieć

/jeśli za wystąpieniem/

Czy w takim wypadku Polska powinna:

- pozostać neutralna

- związać się militarnie z blokiem państw zachodnich

- trudno powiedzieć

Które państwa zaliczył(a)by Pan(i), po doświadczeniach lat minionych, do prawdziwych sojuszników Polski?

- ZSRR

- Węgry

- CSRS

- NRD

- Kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Włochy

- Polska w ogóle nie ma sojuszników /IV, X‘87/

Państwa zagrażające bezpieczeństwu Polski

- RFN

- USA

- ZSRR

- NRD

- CSRS

- Wielka Brytania

- Francja

TERENOWE ORGANY ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ URZĘDY GMINNE, MIEJSKIE, DZIELNICOWE

Wykresy:

- Ocena pracy urzędów stopnia podstawowego

- Ocena pracy urzędów na tle pracy ADM, służby zdrowia i zakładów świadczących usługi dla ludności oraz /tabela wg skali szkolnej - aneks/

- Ocena pracy urzędów według wybranych cech respondentów oraz /tabela - aneks/

CO BYŁO PRZEDMIOTEM KRYTYKI W PRACY URZĘDÓW ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ SZCZEBLA PODSTAWOWEGO?

Powody narzekań ludzi na pracę urzędów:

- zła organizacja pracy oraz /tabela - aneks/

- niska kultura obsługi oraz /tabela - aneks/

- nadmierna formalizacja, biurokracja oraz /tabela - aneks/

- niskie morale, brak dyscypliny pracy urzędników oraz /tabela - aneks/

- niskie kompetencje zawodowe urzędników oraz /tabela - aneks/

- niska jakość pracy, niesolidność, nieterminowość pracy urzędników

- braki bazy techniczno-materiałowej

- łapówkarstwo

- pozostałe powody narzekań /wykres/

Propozycje zmian w organizacji pracy urzędów:

- poprawić organizacje pracy

- znieść nadmierną formalizację, biurokrację

- podnieść kulturę obsługi

- podnieść morale, dyscyplinę pracy urzędników

- podwyższyć kompetencje zawodowe urzędników

- poprawić bazę techniczno-materiałową

- podnieść jakość pracy

- pozostałe propozycje /wykres/

Przyczyny niezadowolenia ludzi z pracy urzędów;

- niska kultura obsługi petentów

- nadmierna formalizacja, biurokracja

- niefachowość urzędników

- brak dyscypliny pracy urzędników

- zła organizacja pracy

- braki bazy techniczno-materiałowej urzędów

- inne

- brak powodów narzekań /tabela wg skali szkolnej/

KOGO NALEŻY WINIĆ ZA KŁOPOTY W URZĘDZIE?

Kogo winić za swe kłopoty w urzędzie:

- urzędników oraz /tabela - aneks/

- kierowników oraz /tabela - aneks/

- rząd oraz /tabela - aneks/

- system polityczny

- siebie oraz /tabela - aneks/

- inne /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela ocena wg skali szkolnej/

TRAKTOWANIE OBYWATELA W URZĘDZIE

Czy urzędnicy traktują wszystkich jednakowo?

- tak

- nie

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Od czego zależy traktowanie w urzędzie?

- znajomość z urzędnikiem

- wysoka pozycja społeczna klienta

- kultura osobista urzędnika

- kultura osobista klienta

- wygląd zewnętrzny klienta

- charakter sprawy, jej trudności

- gotowość do wręczenia lub przyjęcia łapówki

- uczciwość urzędnika

- inne /wykres/

Kto jest traktowany lepiej:

- znajomi, przyjaciele, rodzina

- ludzie zamożni, protegowani, na stanowiskach

- ludzie o wyróżniającym się, korzystnym wyglądzie zewnętrznym

- ludzie uczciwi, spokojni, kulturalni

- inne określenia, trudno powiedzieć /wykres/

Kto jest traktowany gorzej?

- ludzie "szarzy", nie znani, bez wpływów

- ludzie słabsi, wyróżniający się niekorzystnym wyglądem zewnętrznym

- ludzie biedni

- ludzie agresywni, niekulturalni

- ludzie ze wsi, rolnicy

- inne określenia

- trudno powiedzieć /wykres/

ŁAPÓWKI

Czy dałbyś łapówkę, gdyby urzędnik Ci zaproponował?

- tak

- nie

- nie, złożyłbym skargę

- tak, złożyłbym skargę

- trudno powiedzieć /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Czy spotkałeś się ze skuteczną łapówką?

- tak

- nie /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

CZY OBSŁUGA PETENTÓW W URZĘDACH BĘDZIE LEPSZA?

Czy praca urzędów ulegnie poprawie?

- tak

- nie

- pogorszy się

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Aneks

SPOTKANIE NA SZCZYCIE - ZAINTERESOWANIE, WIEDZA I OCENY REZULTATÓW

Stopień swojego zainteresowania szczytem waszyngtońskim warszawiacy określali:

- ze szczególną uwagą śledziłem informacje na ten temat

- w miarę uważnie słuchałem (lub czytałem) informacje na ten temat

- coś słyszałem lub czytałem na ten temat

- wiem tylko tyle, że spotkanie takie się odbyło /omówienie w tekście/

Na pytanie o najważniejsze postanowienia podjęte w Waszyngtonie odpowiadano:

- likwidacja rakiet średniego i krótszego zasięgu w Europie

- redukcja zbrojeń

- ograniczenie broni jądrowej

- obustronna kontrola realizacji postanowień o likwidacji rakiet w Europie

- ustalenie terminu i zasad spotkania w Moskwie

- uzgodnienia w sprawie współpracy kulturalnej, naukowej i gospodarczej

- wycofanie wojsk ZSRR z Afganistanu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ogólna ocena rezultatów spotkania:

- osiągnięto wiele, ale można było więcej

- osiągnięto wszystko to, co na tym etapie można było osiągnąć

- osiągnięto więcej, niż się można było spodziewać

- osiągnięto niewiele, rezultaty są znikome

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ podpisanego porozumienia na wzrost bezpieczeństwa w Europie:

- bardzo duży

- duży

- niewielki

- żaden

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ spotkania na odsunięcie groźby wojny:

- bardzo duży

- duży

- niewielki

- żaden

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przewidywany rozwój stosunków radziecko-amerykańskich:

- nastąpi wyraźna poprawa

- nastąpi pewna poprawa

- nic się nie zmieni

- nastąpi pewne pogorszenie

- nastąpi znaczne pogorszenie

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przedmiot porozumienia:

- współpraca gospodarcza i kulturalna

- dalsze ograniczenie zbrojeń

- prawa człowieka

- problemy ogólne /terroryzm, ochrona środowiska itp../

- zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- konflikty regionalne

- pełna likwidacja broni jądrowej /tabela wg przewidywanego terminu osiągnięcia porozumienia./

STOSUNEK BADANYCH DO M.GORBACZOWA I R. REAGANA

Stosunek badanych do M. Gorbaczowa i R. Reagana

- zyskał moja sympatię

- nie zyskał mojej sympatii

- jest mi obojętny, jego osoba nie budzi mojej sympatii i niechęci

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ią) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- w niektórych sprawach M. Gorbaczowa, w niektórych R. Reagana

- bardziej M. Gorbaczowa

- bardziej R. Reagana

- ani jednego, ani drugiego

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny intencji i zachowań podczas rozmów były następujące:

- był bardziej elastyczny w rokowaniach

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował /tabela wg odpowiedzi: raczej M.G., raczej R.R., obaj jednakowo, żaden z nich, trudno powiedzieć/

WPŁYW SPOTKANIA NA SZCZYCIE NA OGÓLNE OCENY SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ

Oceny tego, kto jest obecnie silniejszy (po spotkaniu, przed spotkaniem):

- USA

- jest równowaga

- ZSRR

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Twierdzenia:

- USA nigdy pierwsze nie użyją broni jądrowej

- ZSRR nigdy pierwsze nie użyje broni jądrowej /omówienie w tekście/

Któremu z wielkich mocarstw bardziej zależy na utrzymaniu i utrwalaniu pokoju na świecie?

- obydwu w takim samym stopniu

- ZSRR

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście /

Które z mocarstw więcej zrobiło dla utrzymania i utrwalenia pokoju:

- obydwa tyle samo

- więcej ZSRR

- więcej USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ocena napięcia międzynarodowego:

- maleje

- nie zmienia się

- wzrasta

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Prawdopodobieństwo konfliktu zbrojnego między Wschodem a Zachodem (po spotkaniu):

- bardzo duże

- duże

- małe

- żadne

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny:

- sytuacja międzynarodowa

- stosunki Wschód - Zachód

- stosunki radziecko-amerykańskie /omówienie w tekście/

O przyszłości świata i Polski myśli się:

- zarówno z obawą, niepokojem, jak i nadzieją

- z obawą i niepokojem

- z wiarą, nadzieją /omówienie w tekście/

DRUGI ETAP REFORMY I REFERENDUM - OKOLICZNOŚCI ZEWNĘTRZNE

Nastroje wśród ludzi z najbliższego otoczenia:

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiarę, że będzie lepiej

- apatię, rezygnację, pogodzenie się z losem

- lęk, obawę, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólne niezadowolenie, niewiarę w jakąkolwiek poprawę

/omówienie w tekście/

Czy w ciągu najbliższych kilku lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Raczej tak, wiele na to wskazuje

- Tak, wszystko na to wskazuje

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji gospodarczej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji politycznej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Szanse powodzenia reformy:

- reforma będzie kontynuowana i zakończy się powodzeniem

- reforma będzie kontynuowana, ale jej wynik jest bardzo niepewny

- wszystko wskazuje, że reforma gospodarcza nie uda się

- trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

PO CO REFERENDUM?

Ci, którzy wezmą udział w referendum będą się kierowali:

- przekonaniem, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- poczuciem obowiązku, wypełniania swoich obywatelskich powinności

- przyzwyczajeniem, że jak każą, to trzeba iść głosować

- przekonaniem, że większość pójdzie - więc zrobią tak samo

- nadzieją, że ich udział dostrzeżony i oceniony

- obawą, że niewzięcie udziału będzie źle oceniane, ze władza to sobie zapamięta

- czym innym

/omówienie w tekście/

Ci, którzy nie wezmą udziału w referendum, będą się kierowali:

- brakiem zainteresowania, niczym się nie interesują

- innymi osobistymi, pozapolitycznymi względami

- nieufnością, wcześniej wielokrotnie zawiedli się na obietnicach władzy

- przekonaniem o niesłuszności proponowanych rozwiązań

- ulegną namowom, żeby nie brać udziału w referendum

- wrogością, wobec wszystkich poczynań władzy

- mam inne zdanie

/omówienie w tekście/

Pytanie otwarte o cel zorganizowania referendum:

- referendum jest fikcją

- sposobem dowiedzenia się, co ludzie myślą

- sposobem uzyskania akceptacji społeczeństwa

- zostało zorganizowane w celu poprawienia trudnej sytuacji

- wypowiedzi negujące sens referendum

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

CZYM JEST WYNIK GŁOSOWANIA?

Polityka władz w wychodzeniu z kryzysu:

- daje szansę

- nie daje szansy

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Perspektywy realizacji reformy gospodarczej:

- powodzenie

- niepewność

- niepowodzenie

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Społeczne zaufanie do władz:

- pełne zaufanie

- dostrzeganie dobrej woli

- nieufność

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Przewidywane kierunki rozwoju sytuacji gospodarczej:

- poprawa

- stagnacja

- pogorszenie

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Analiza artykułów prasowych na temat kary śmierci, które ukazały się w 1987 r. w związku z informacjami o rozpoczęciu prac komisji nowelizującej przepisy prawa karnego oraz ze Zjazdem Zrzeszenia Prawników Polskich, opowiadającym się za zniesieniem kary śmierci w Polsce

OPINIE POLAKÓW O RFN I ICH NASTAWIENIA WOBEC TEGO PAŃSTWA

Państwa stanowiące największe zagrożenie dla Polski:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, VIII‘87, X;87/

Państwa, których polityka stanowi największe zagrożenie dla pokoju w Europie:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, IV‘87/

OCENA STOSUNKÓW MIĘDZY POLSKĄ A REPUBLIKĄ FEDERALNĄ NIEMIEC

Ocena wzajemnych stosunków między Polską a  RFN, USA, ZSRR:

- dobre

- ani dobre, ani złe

- złe

- trudno powiedzieć /tabela/

Jak się Panu wydaje, czy w Polsce w najbliższych latach - ogólnie rzecz biorąc - przestępczość będzie wzrastać czy maleć?

- wzrośnie

- będzie taka sama

- zmaleje

- trudno powiedzieć

Szczególnie groźne przestępstwa:

- ciężkie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu

- rozboje, rabunki, kradzieże własności prywatnej, włamania do mieszkań, okradanie samochodów

- gwałty, gwałty zbiorowe, gwałty na nieletnich

- pobicia, napady chuligańskie, chuligaństwo

- przestępstwa gospodarcze, malwersacje, marnotrawstwo mienia społecznego i państwowego

Przestępstwa zasługujące na karę śmierci /odpowiedzi na pytanie otwarte/

- najcięższe przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, takie jak: morderstwo, napad bandycki, rozbój

- gwałty i przestępstwa na tle seksualnym

- przestępstwa przeciwko państwu: zdrada ojczyzny, szpiegostwo

- udział w aferach gospodarczych

Opinie o poziomie przestępczości w Polsce a stosunek do kary śmierci /tabela/

Czy widzi Pan(i) potrzebę stosowania kary śmierci w Polsce?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Aneks