SPOŁECZNY STEREOTYP "CHOROBY PSYCHICZNEJ"

CZY ZNAMY KOGOŚ CHOREGO PSYCHICZNIE?

Czy zna Pan(i) kogoś chorego psychicznie?

- tak

- nie

/wykres z badań VII‘96, XII‘99/ oraz /tabela aneksowa/

Kto spośród osób znanych Panu(i) był lub jest chory psychicznie?

- ktoś ze znajomych, sąsiadów

- ktoś z dalszej rodziny

- osoba z najbliższej rodziny

- ktoś z przyjaciół

- ja sam(a)

- badany nie wymienia nikogo

/wykres z badań VII‘96, XII‘99/

Czy mógłby/mogłaby Pan(i) powiedzieć, kto spośród osób znanych Panu(i) był lub jest chory psychicznie?

- Ktoś ze znajomych, sąsiadów

- Ktoś z rodziny (najbliższej lub dalszej)

- Ktoś z przyjaciół

- Ja sam(a)

- Ankietowany nie wskazuje, kim jest znana mu osoba chora psychicznie

- Ankietowany nie zna nikogo chorego psychicznie

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/ oraz /tabela aneksowa/

JAK OKREŚLAMY OSOBY CHORE PSYCHICZNIE?

Czy mógłby/mogłaby Pan(i) powiedzieć, jak (jakimi słowami) określa się w Pana(i) otoczeniu osoby chore psychicznie?

- Określenia pejoratywne ogółem

- Pejoratywne

-- podkreślające odmienność: wariat, świr, świrus, daun, czubek, obłąkany, pomylony, zakręcony,

kręćki, poplątany, szalony, nieobliczalny, furiat, niebezpieczny, walnięty, porąbany, kopnięty w

mózg, bije mu na mózg, odbiło mu, mający nie po kolei w głowie, ma nierówno pod sufitem, brak

mu (jednej lub piątej) klepki, szajbus, szurnięty, ma fioła, ma ptoka, werbiel, palant, gacki, korki,

przypały, ułomki, osoby z żółtymi lub zielonymi papierami, mam do czynienia z “okciem”, kukuła,

motyl, hublej, smok

-- podkreślające niższość intelektualną: nienormalny, ma odchylenia od normy, niedorozwinięty,

opóźniony w rozwoju, upośledzony, głupi, przygłup, niespełna rozumu, ciemniak, jołop, dureń,

idiota, kretyn, imbecyl, debil, matoł niedorobiony, cymbał

-- dotyczące ogólnie sfery psychiki: psychiczny, psychik, psychol, psychopata, umysłowy

- Określenia neutralne (opisowe) ogółem

-- Neutralne (opisowe) podkreślające chorobę, inwalidztwo, brak odporności lub równowagi

psychicznej: pacjent, chory, chory inaczej, chory psychicznie (nerwowo, umysłowo, na głowę),

schizofrenik, depresyjny, znerwicowany, załamany, nieodporny lub wyczerpany nerwowo,

niezrównoważony, niepełnosprawny, sprawny inaczej, kaleka, inwalida, ułomny, niedołężny

-- podkreślające zrozumienie, współczucie: nieszczęśliwy, cierpiący, poszkodowany, biedny,

wymaga pomocy, należy mu się współczucie, szkoda ich - mieli przeżycia, pokrzywdzeni,

niegroźny, dobry, dziwak, nie kojarzy wszystkiego, żyje w swoim świecie, inaczej patrzy na świat

niż pozostali, nie ma kontroli nad ciałem i umysłem, nie zdaje sobie sprawy z popełnianych czynów

- Wypowiedzi dotyczące otoczenia

-- nie ma specjalnego określenia dla chorych psychicznie, wyraża się o nich po imieniu lub po

nazwisku, nie określa się źle, różnie ludzie mówią, obserwuje się głupie wypowiedzi i uśmieszki

- W otoczeniu nie ma chorych psychicznie

- Trudno powiedzieć lub odmowa odpowiedzi

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/ oraz /tabela aneksowa/

CO WYRÓŻNIA OSOBY CHORE PSYCHICZNE?

Osoby chore psychicznie w porównaniu z innymi ludźmi są:

- częściej krzywdzone i wyśmiewane

- bardziej bezradne i skłonne do samobójstwa

- bardziej uciążliwe i trudne we współżyciu

- bardziej agresywne i niebezpieczne dla otoczenia /tabela aneksowa/

- bardziej wrażliwe i więcej rozumieją /tabela aneksowa/

/tabela wg odpowiedzi na pytanie: czy zgadza się Pan(i) z przedstawionymi opiniami na temat chorych psychicznie? i wg badań VII‘96, XII‘99/

CZY BOIMY SIĘ CHORÓB PSYCHICZNYCH?

Pewne choroby wywołują u ludzi szczególny niepokój, lęk. Których z poniższych chorób obawia się Pan(i)

najbardziej?

- Choroby nowotworowe

- Choroby serca

- AIDS

- Choroby psychiczne

- Narkomania

- Alkoholizm

- Gruźlica

- Choroby weneryczne

- Nie obawiam się żadnej choroby

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/ oraz /tabela wg odpowiedzi na pytanie: czy zna Pan(i) kogoś chorego psychicznie?/ oraz /tabela aneksowa/

DYSTANS SPOŁECZNY WOBEC OSÓB CHORYCH PSYCHICZNIE

JAKI JEST STOSUNEK NASZ I NASZEGO OTOCZENIA DO OSÓB CHORYCH PSYCHICZNIE?

Ludzie bardzo różnie odnoszą się do osób kalekich, upośledzonych umysłowo, chorych psychicznie, narkomanów, alkoholików, chorych na AIDS. Jaki jest Pana(i) stosunek do:

* osób kalekich

* upośledzonych umysłowo

* chorych psychicznie

* chorych na AIDS

* narkomanów

* alkoholików

- Życzliwy

- Obojętny

- Niechętny

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/

Ludzie bardzo różnie odnoszą się do osób kalekich, upośledzonych umysłowo, chorych psychicznie, narkomanów, alkoholików, chorych na AIDS. Jak ludzie w Pana(i) otoczeniu odnoszą się do:

* osób kalekich

* upośledzonych umysłowo

* chorych psychicznie

* chorych na AIDS

* narkomanów

* alkoholików

- Życzliwie

- Obojętnie

- Niechętnie

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/

Dystans odczuwany:

Jaki jest Pana(i) stosunek do chorych psychicznie?

- zdecydowanie życzliwy

- raczej życzliwy

- obojętny

- raczej niechętny

- zdecydowanie niechętny

- trudno powiedzieć

/wykres/

Dystans spostrzegany:

Jak ludzie w Pana(i) otoczeniu odnoszą się do chorych psychicznie?

- zdecydowanie życzliwie

- raczej życzliwie

- obojętnie

- raczej niechętnie

- zdecydowanie niechętnie

- trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Ludzie bardzo różnie odnoszą się do osób kalekich, upośledzonych umysłowo, chorych psychicznie, narkomanów, alkoholików, chorych na AIDS.

Jaki jest Pana(i) stosunek do chorych psychicznie?

- Życzliwy

- Obojętny

- Niechętny

/tabela ogółem/ oraz /tabela uwzględniająca własne doświadczenia w kontaktach z chorymi psychicznie/ oraz /tabela aneksowa/

Jak ludzie w Pana(i) otoczeniu odnoszą się do chorych psychicznie?

- Życzliwie

- Obojętnie

- Niechętnie

/tabela/ oraz /tabela uwzględniająca własne doświadczenia w kontaktach z chorymi psychicznie/

DO PEŁNIENIA JAKICH RÓL SPOŁECZNYCH DOPUSZCZAMY BYŁYCH PACJENTÓW SZPITALI PSYCHIATRYCZNYCH?

Jak zareagował(a)by Pan(i), gdyby okazało się, że osoba, która kiedyś chorowała psychicznie i leczyła się w szpitalu psychiatrycznym, ma zostać:

- opiekunką Pana(i) dziecka

- nauczycielem Pana(i) dziecka

- burmistrzem/wójtem w Pana(i) gminie

- Pana(i) lekarzem

- posłem w Pana(i) okręgu

- Pana(i) nauczycielem

- Pana(i) szefem w pracy

- proboszczem w Pana(i) parafii

- Pana(i) synową lub zięciem

- Pana(i) współlokatorem(ką) na wczasach

- Pana(i) bliskim współpracownikiem

- niespodziewanym gościem na Pana(i) przyjęciu

- Pana(i) kolegą/koleżanką w klasie

- Pana(i) najbliższym sąsiadem

/tabela wg badań VII‘96, XII‘99/

Wartości dystansu społecznego wobec osób chorych psychicznie /tabela wg kategorii społeczno-demograficznych/

JAKI JEST NASZ STOSUNEK DO INSTYTUCJI PSYCHIATRYCZNYCH?

Osoby chore psychicznie często nie wyrażają zgody na leczenie. Czy leczenie osoby chorej psychicznie bez jej zgody (przymusowo) jest, Pana(i) zdaniem, słuszne czy nie?

- zdecydowanie słuszne

- raczej słuszne

- raczej niesłuszne

- zdecydowanie niesłuszne

- trudno powiedzieć

/wykres z badań VII‘96, XII‘99/ oraz /tabela aneksowa/

Gdyby okazało się, że w Pana(i) sąsiedztwie planuje się uruchomienie lub budowę placówki dla psychicznie chorych, to czy wyraził(a)by Pan(i) na to zgodę czy też był(a)by Pan(i) przeciwny(a) temu, by w Pana(i) sąsiedztwie był(a):

- przychodnia psychiatryczna

- dom pomocy społecznej dla chorych psychicznie

- ośrodek środowiskowy, do którego osoby chore psychicznie przychodzą w ciągu dnia na różne zajęcia /tabela wg badań VII‘96, XII‘99/

Tabele aneksowe