Opinie o osobach wyjeżdżających na Zachód

Aprobata

- Wypowiedzi wyrażające pełną aprobatę i osobistą chęć wyjazdu respondenta

- Pozostałe wypowiedzi wrażające pełną aprobatę: mądrze, dobrze robią, popieram ich

Przyzwolenie

- Ze względu na przyczyny ekonomiczne - zła sytuacja materialna w kraju, możliwości w kraju, możliwości startu, dorobienie się na Zachodzie

Ambiwalencja

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione, ale ujemnie wpłyną na sytuację w kraju

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione pod warunkiem przestrzegania norm moralnych (zachowanie godności, dobrego imienia Polaka)

Dezaprobata

- Ze względu na czynniki obiektywne - nie powinni wyjeżdżać, tu można i trzeba żyć, miejsce Polaków jest w Polsce

- Ze względu na normy moralne - zdrada, brak patriotyzmu

Opinie o osobach emigrujących na Zachód:

- Każdy ma prawo wybrać miejsce i kraj, w którym chce mieszkać

- Źle robią ci, którzy emigrują, bo Polsce potrzebne są ich kwalifikacje, przedsiębiorczość

- Życie w Polsce jest bardzo trudne, a za granicą można zapewnić sobie i rodzinie przyzwoite życie

- Emigracja z Polski z powodów politycznych jest uzasadniona

- Źle robią ci, którzy opuszczają ojczyznę, nawet jeżeli się w niej ciężko żyje

- Ludzie wyjeżdżający na stałe powinni zwrócić koszty wykształcenia

- Ci, którzy wyjechali, dopiero za granicą mogą rozwijać swoje umiejętności zawodowe, mogą pokazać co potrafią

- Ci, którzy wyjeżdżają z Polski na stałe, przynoszą jej wstyd

- Ludzie, którzy wybrali emigrację, na ogół za granicą żyją w biedzie