CZY NALEŻY KIEROWAĆ SIĘ STAŁYMI ZASADAMI MORALNYMI?

Ludzie różnią się między sobą w poglądach na to, jak dalece ich postępowanie powinno być podporządkowane pewnym ogólnym zasadom moralnym. Który z podanych poglądów zbliżony jest do Pana(i) zdania na ten temat?

- Należy mieć wyraźne zasady moralne i nigdy od nich nie odstępować

- Należy mieć wyraźne zasady moralne, ale w pewnych sytuacjach można od nich

odstąpić, byleby to były sytuacje wyjątkowe

- Należy mieć pewne zasady moralne, ale nie ma w tym nic złego, kiedy się od nich

odstępuje w związku z wymaganiami różnych sytuacji życiowych

- Nie należy wiązać swojego postępowania określonymi z góry zasadami moralnymi,

ale powinno się w zależności od sytuacji znajdować właściwe sposoby postępowania

i zachowania

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg badań 2005, 2009/ oraz /tabela aneksowa/

RELATYWIZM CZY UNIWERSALIZM MORALNY?

Przedstawimy Panu(i) dwa twierdzenia, które ludzie czasami wypowiadają na temat dobra i zła. które jest Panu(i) bliższe?

- Istnieją całkowicie jasne zasady określające, co jest dobre, a co złe. Mają one zastosowanie do każdego niezależnie od okoliczności

- Nie ma jasnych i absolutnych zasad określających, co jest dobre, a co złe. Dobro i zło zależy w znacznej mierze od okoliczności

- Ani jedno, ani drugie

- Trudno powiedzieć, nie wiem

/wykresy wg badań 2005, 2009/ oraz /tabela wg udziału w praktykach religijnych/

ŹRÓDŁA ZASAD MORALNYCH

Które ze stwierdzeń jest najbliższe Pana(i) opinii?

- To, czym jest dobro i zło, powinno być przede wszystkim wewnętrzną sprawą każdego człowieka

- O tym, czym jest dobro i zło, powinno decydować przede wszystkim społeczeństwo

- O tym, czym jest dobro i zło, powinny decydować przede wszystkim prawa Boże

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg badań 2005, 2009/ oraz /tabela wg udziału w praktykach religijnych/ oraz /tabela aneksowa/

MORALNOŚĆ A RELIGIJNOŚĆ

Niezależnie od tego, czy chodzi Pan(i) do kościoła, w jakim stopniu uznał(a)by Pan(i) siebie za osobę religijną? Proszę wybrać określony punkt na skali

1 - w ogóle niereligijny

(...)

10 - bardzo religijny

/wykres/

Niezależnie od tego, czy chodzi Pan(i) do kościoła, w jakim stopniu uznał(a)by Pan(i) siebie za osobę moralną? Proszę wybrać określony punkt na skali

1- skrajna niemoralność

(...)

10 - najwyższa moralność

/wykres/

Ocena własnej religijności. Punkty na skali:

1–2 – w ogóle niereligijny(a)

3–5 – raczej niereligijny(a)

6–8 – raczej religijny(a)

9–10 – bardzo religijny(a)

/tabela wg oceny własnej moralności/

Ocena własnej moralności. Punkty na skali:

1–5 – niemoralny(a)

6–8 – raczej moralny(a)

9–10 – bardzo moralny(a)

/tabela wg oceny własnej religijności/

Na temat wzajemnego stosunku między religią i moralnością można spotkać wiele różnych poglądów. Który z przytoczonych jest najbliższy Pana(i) poglądom?

- Tylko religia może uzasadniać słuszne nakazy moralne

- Dla mnie religia uzasadnia moje reguły moralne, ale sądzę, że można je sobie uzasadniać i bez niej

- Nie czuję potrzeby uzasadniania moralności przez religię, wystarczy mi własne sumienie

- Nie interesuję się tą sprawą

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

STOSUNEK DO ZASAD MORALNYCH KATOLICYZMU

Jaki jest Pana(i) stosunek do zasad moralnych religii katolickiej? Proszę wskazać tę odpowiedź, która jest najbliższa Pana(i) poglądom.

- Zasady moralne katolicyzmu są najlepszą i wystarczającą moralnością

- Wszystkie zasady katolicyzmu są słuszne, ale wobec skomplikowania życia trzeba je uzupełniać jakimiś innymi zasadami

- Większość zasad moralnych katolicyzmu jest słuszna, lecz nie ze wszystkim się zgadzam, a ponadto te, które są słuszne, na pewno nie wystarczają człowiekowi

- Moralność religijna jest mi obca, ale niektóre zasady moralne katolicyzmu uważam za słuszne

- Zasady moralne katolicyzmu są mi całkowicie obce

/wykresy wg badań 2000, 2006, 2009/ oraz /tabela wg deklaracji wiary/ oraz /tabela wg udziału w praktykach religijnych/

STOSUNEK DO NIEKTÓRYCH ZACHOWAŃ O CHARAKTERZE MORALNYM

Jaki jest Pana(i) stosunek do przedstawionych zachowań i sytuacji? Czy, Pana(i) zdaniem, są one dopuszczalne czy też niedopuszczalne?

* Stosowanie środków antykoncepcyjnych

* Współżycie seksualne przed ślubem

* Rozwód

* Przerywanie ciąży

* Współżycie seksualne pozostającej w związku małżeńskim osoby z kimś innym niż jej mąż lub żona

- Zdecydowanie dopuszczalne

- Raczej dopuszczalne

- Raczej niedopuszczalne

- Zdecydowanie niedopuszczalne

- Trudno powiedzieć

/tabela/

Gdyby Pan(i) miał(a) przekazać swojemu dziecku, wnukowi lub innej młodej osobie jakąś myśl, jakieś przesłanie na dalsze życie, to których z poniższych stwierdzeń radził(a)by Pan(i) trzymać się w życiu. Co w życiu warto, a czego nie warto? Czy w życiu:

- warto pomagać innym ludziom

- nie warto pomagać innym, bo inni i tak tylko cię wykorzystają

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

- warto być pracowitym

- pracowitość nie jest koniecznym warunkiem sukcesów w życiu

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

- warto zawsze i niezależnie od okoliczności być uczciwym

- jeśli chce się w życiu do czegoś dojść, nie zawsze można być uczciwym

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

- warto być dobrym

- dobroć nie popłaca, w życiu trzeba trochę bezwzględności

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych