OCENY FUNKCJONOWANIA DEMOKRACJI W POLSCE

Stosunek do funkcjonowania demokracji w naszym kraju

- Zadowoleni

- Niezadowoleni

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI ‘93 - III ‘10/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

POSTAWY WOBEC DEMOKRACJI I RZĄDÓW NIEDEMOKRATYCZNYCH

Czy zgadza się Pan(i) czy też nie zgadza ze stwierdzeniem, że demokracja ma przewagę nad wszelkimi innymi formami rządów?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań X ‘92 - III ‘10/ oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela wg stosunku do funkcjonowania demokracji w Polsce/ oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że demokracja nie jest wprawdzie dobrym ustrojem, ale nie ma ustroju lepszego?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI ‘06, IV ‘07, XI ‘07, VII ‘08, III ‘10/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że niekiedy rządy niedemokratyczne mogą być bardziej pożądane niż demokratyczne?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań X ‘92 - III ‘10/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela wg stosunku do funkcjonowania demokracji w Polsce/ oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że rządy oparte na silnym przywództwie są zdecydowanie lepsze od demokratycznych?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI ‘06, IV ‘07, XI ‘07, VII‘08, III‘10/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem: dla ludzi takich jak ja nie ma w gruncie rzeczy znaczenia, czy rządy są demokratyczne czy niedemokratyczne?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań X‘92 - III‘10/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela wg stosunku do funkcjonowania demokracji w Polsce/ oraz /tabela aneksowa/

PERSPEKTYWY ROZWOJU DEMOKRACJI W POLSCE

Z którymi z wymienionych poglądów na polskie życie polityczne zgadza się Pan(i) najbardziej?

- Obecne życie polityczne w Polsce wyraźnie zmierza do prawidłowego rozwoju pełnej demokracji

- Życie polityczne w Polsce stwarza więcej szans niż zagrożeń dla prawidłowego rozwoju demokracji

- To, co się dzieje obecnie w polskiej polityce, stwarza tyle samo szans i zagrożeń dla demokracji

- Życie polityczne w Polsce stwarza więcej zagrożeń niż szans prawidłowego rozwoju demokracji

- Życie polityczne w Polsce wyraźnie zmierza do ograniczenia demokracji

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań II ’06, XI ’06, IV ’07, VII ’08, III ‘10/

Czy sądzi Pan(i), że w ciągu najbliższych dwóch lat sposób funkcjonowania demokracji poprawi się czy ulegnie pogorszeniu?

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Ulegnie pogorszeniu

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI‘06, IV‘07, III‘10/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

ROZWÓJ DEMOKRACJI NA ŚWIECIE

Który z wymienionych poglądów na temat demokracji jest bliższy Pana(i) opinii?

- Pożądany jest rozwój demokracji we wszystkich państwach świata, niezależnie od ich politycznych tradycji i kultury

- Nie należy rozwijać demokracji na całym świecie, ponieważ są kraje, do których tradycji politycznych i kultury wcale się ona nie nadaje

- Trudno powiedzieć

/wykres wg badań II 2006, III 2010/ oraz /tabela wg stosunku do demokracji/ oraz /tabela aneksowa/

Jak Pan(i) sądzi, czy państwa demokratyczne powinny dążyć do tego, by w państwach niedemokratycznych również zapanowała demokracja czy też nie powinny podejmować starań w tym kierunku?

- Zdecydowanie nie powinny

- Raczej nie powinny

- Raczej powinny

- Zdecydowanie powinny

- Trudno powiedzieć

/wykres/

Czy uważa Pan(i) za dopuszczalne takie sytuacje, w których jedno państwo próbuje wprowadzić w innym państwie ustrój demokratyczny, używając różnych form nacisku – np. gospodarczego czy militarnego?

- Dopuszczalne

- Niedopuszczalne

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Tabela - opinie o rozwijaniu demokracji na świecie a dopuszczalność stosowania nacisku militarnego lub gospodarczego

ROZUMIENIE DEMOKRACJI I OCENY REALIZACJI JEJ ZASAD

Które z wymienionych cech uważa Pan(i) za ważne, aby można było uznać państwo za demokratyczne, a które za nieważne?

* Równość wobec prawa

* Zapewnienie dzieciom ze wszystkich rodzin równych szans kształcenia

* Ochrona wolności osobistej

* Dobór najlepszych ludzi do rządzenia krajem

* Finansowanie przez państwo ochrony zdrowia, nauki, kultury

* Dbałość rządu o dobrobyt obywateli

* Wolność wyrażania poglądów i organizowania się

* Zapewnienie przez państwo godziwych warunków życia najbiedniejszym

* Aktywność obywateli w życiu publicznym

* Odpowiedzialność państwa za życie gospodarcze

* Reprezentowanie woli wyborców przez parlament

* Jak najlepsze zaspokajanie przez rząd potrzeb wszystkich obywateli

* Rządy prawa

* Wolność wyboru miejsca zamieszkania w kraju lub za granicą

* Możliwość wyboru między programami partii politycznych

* Ciągłe konsultowanie ze społeczeństwem ważnych decyzji państwowych

* Ograniczenie przez państwo nierówności warunków bytu

* Ochrona praw mniejszości

* Przekazanie przez państwo jak najszerszych kompetencji samorządom i organizacjom społecznym

* Jak najmniej interwencji państwa w życie obywateli

* Podporządkowanie się mniejszości woli większości

* Mała rola państwa w gospodarce

* Ograniczenie praw jednostki dla osiągania celów ogólnospołecznych

- Bardzo ważne

- Średnio ważne

- Niezbyt ważne

- To nie jest cecha demokracji

- Trudno powiedzieć

- Ważność cechy (średnia liczba punktów)

/tabela/

Czy w naszym kraju przestrzegane są następujące zasady?

* Istnieje wolność wyboru miejsca zamieszkania w kraju lub za granicą

* Istnieje wolność wyrażania poglądów i organizowania się

* Istnieje możliwość wyboru między programami partii politycznych

* Mniejszość musi podporządkować się woli większości

* Obywatele mają możliwość aktywności w życiu publicznym

* Wolność osobista obywateli jest chroniona

* Państwo ponosi odpowiedzialność za życie gospodarcze

* Prawa mniejszości są chronione

* Dla osiągania celów ogólnospołecznych ogranicza się prawa jednostki

* Państwo finansuje ochronę zdrowia, naukę i kulturę

* Państwo stara się jak najmniej interweniować w życie obywateli

* Państwo przekazuje jak najszersze kompetencje samorządom i organizacjom społecznym

* Państwo odgrywa małą rolę w gospodarce

* Są rządy prawa

* Sejm reprezentuje wolę wyborców

* Ważne decyzje państwowe są konsultowane ze społeczeństwem

* Wobec prawa wszyscy są równi

* Państwo ogranicza nierówności warunków bytu

* Rząd dba o dobrobyt obywateli

* Rząd stara się jak najlepiej zaspokoić potrzeby wszystkich obywateli

* Do rządzenia krajem dobiera się najlepszych ludzi

* Dzieci ze wszystkich rodzin mają zapewnione równe szanse kształcenia

* Państwo zapewnia godziwe warunki życia najbiedniejszym

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

/tabela/

Tabela - ważność cechy dla zdefiniowania ustroju jako demokratyczny (średnia liczba punktów na skali od 1 do 4) wg terminów badań IV ‘00, III ‘03, III ‘10

Tabela - ocena stopnia realizacji cechy w Polsce (średnia liczba punktów na skali od 1 do 4) wg terminów badań III ‘03, III ‘10

Tabela - występowanie danych cech systemu politycznego w Polsce a ich znaczenie dla zdefiniowania go jako demokracji

Pogrupowanie szczegółowych cech ustrojowych w ogólniejsze czynniki definiujące demokrację.

[Wyniki analizy czynnikowej metodą „głównych składowych” z rotacją „varimax”]

- czynnik I : Dobrobyt, egalitaryzm, państwo opiekuńcze

- czynnik II: Wolności obywatelskie, równość

- czynnik III: Liberalizm, samorządność, wolność wyboru

- czynnik IV: Rządy prawa, wpływ obywateli na sferę publiczną

- czynnik V: Kolektywizm

/tabela/

Tabela - przeciętne wartości przypisywane szczegółowym cechom tworzącym ogólniejsze czynniki definiujące ustrój demokratyczny

Pogrupowanie szczegółowych cech ustrojowych w ogólniejsze czynniki określające realizację zasad demokracji w Polsce.

[Wyniki analizy czynnikowej metodą „głównych składowych” z rotacją „varimax”]

- czynnik I : Dobrobyt, równość

- czynnik II: Rządy prawa, wpływ obywateli na sprawy publiczne

- czynnik III: Wolności obywatelskie

- czynnik IV: Kolektywizm

/tabela/

Tabela - przeciętny stopień realizacji szczegółowych zasad tworzących ogólniejsze kryteria oceny funkcjonowania demokracji w naszym kraju

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych