DEMOKRACJA W POLSCE

Czy zgadza się Pan(i) czy też nie zgadza ze stwierdzeniem, że demokracja ma przewagę nad wszelkimi innymi formami rządów?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań XI‘01- VII‘13/ oraz /wykres wg badań X‘92 - VII‘13/ oraz /tabela wg elektoratów/ oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że demokracja nie jest wprawdzie dobrym ustrojem, ale nie ma ustroju lepszego?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/XI ‘06, IV ‘07, XI ‘07, VII‘08, III‘10, VIII‘11, XI‘11, VII‘13/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem: dla ludzi takich jak ja nie ma w gruncie rzeczy znaczenia, czy rządy są demokratyczne czy niedemokratyczne?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań X‘92 - VII‘13/ oraz /tabela wg elektoratów/ oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że niekiedy rządy niedemokratyczne mogą być bardziej pożądane niż demokratyczne?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań X‘00 - VII‘13/ oraz /tabela wg elektoratów/ oraz /wykres wg badań X‘92 - VII‘13/ oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem, że rządy oparte na silnym przywództwie są zdecydowanie lepsze od demokratycznych?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI ‘06, IV ‘07, XI ‘07, VII‘08, III‘10, VII‘13/

Stosunek do funkcjonowania demokracji w naszym kraju

- Zadowoleni

- Niezadowoleni

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI‘01 - VII‘13/ oraz /wykres wg terminów badań XI‘93 - VII‘13/ oraz /tabela wg elektoratów/ oraz /tabela aneksowa/

DEMOKRACJA NA ŚWIECIE

Który z wymienionych poglądów na temat demokracji jest bliższy Pana(i) opinii?

- Pożądany jest rozwój demokracji we wszystkich państwach świata, niezależnie od ich politycznych tradycji i kultury

- Nie należy rozwijać demokracji na całym świecie, ponieważ są kraje, do których tradycji politycznych i kultury wcale się ona nie nadaje

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg badań II‘06, III‘10, VII‘13/ oraz /tabela wg pytania o przewagę demokracji nad wszelkimi innymi formami rządów/ oraz /tabela aneksowa/

Jak Pan(i) sądzi, czy państwa demokratyczne powinny dążyć do tego, by w państwach niedemokratycznych również zapanowała demokracja, czy też nie powinny podejmować starań w tym kierunku?

- Zdecydowanie powinny

- Raczej powinny

- Raczej nie powinny

- Zdecydowanie nie powinny

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg badań III‘10, VII‘13/

Czy uważa Pan(i) za dopuszczalne takie sytuacje, w których jedno państwo próbuje wprowadzić w innym państwie ustrój demokratyczny, używając różnych form nacisku, np. gospodarczego czy militarnego?

- Dopuszczalne

- Niedopuszczalne

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg badań III‘10, VII‘13/

ZASADY DEMOKRACJI I ICH REALIZACJA

Które z wymienionych cech systemu uważa Pan(i) za ważne, aby można było uznać państwo za demokratyczne, a które za nieważne? Cechy systemu społeczno-politycznego

* Wolne i uczciwe wybory

* Zapewnienie dzieciom ze wszystkich rodzin równych szans kształcenia

* Równość wobec prawa

* Ochrona wolności osobistej obywateli

* Powszechne prawo wyborcze

* Dobór najlepszych ludzi do rządzenia krajem

* Finansowanie przez państwo ochrony zdrowia, nauki, kultury

* Wybory dają obywatelom możliwość ukarania złego rządu poprzez odsunięcie go od władzy

* Dbałość rządu o dobrobyt obywateli

* Zapewnienie przez państwo godziwych warunków życia najbiedniejszym

* Odpowiedzialność państwa za życie gospodarcze

* Wolność wyrażania poglądów i organizowania się

* Wolność wyboru miejsca zamieszkania w kraju lub za granicą

* Jak najlepsze zaspokajanie przez rząd potrzeb wszystkich obywateli

* Aktywność obywateli w życiu publicznym

* Reprezentowanie woli wyborców przez parlament

* Ciągłe konsultowanie ze społeczeństwem ważnych decyzji państwowych

* Rządy prawa

* Możliwość wyboru między programami partii politycznych

* Przekazanie przez państwo jak najszerszych kompetencji samorządom i organizacjom społecznym

* Ochrona praw mniejszości

* Ograniczenie przez państwo nierówności warunków bytu

* Jak najmniej interwencji państwa w życie obywateli

* Podporządkowanie się mniejszości woli większości

* Mała rola państwa w gospodarce

* Ograniczenie praw jednostki dla osiągania celów ogólnospołecznych

- bardzo ważne

- średnio ważne

- niezbyt ważne

- To nie jest cecha demokracji

- Trudno powiedzieć

- ważność cechy (średnia liczba punktów)

Czy w naszym kraju przestrzegane są następujące zasady?

* Istnieje wolność wyboru miejsca zamieszkania w kraju lub za granicą

* Jest powszechne prawo wyborcze

* Wybory są wolne i uczciwe

* Istnieje wolność wyrażania poglądów i organizowania się

* Wynik wyborów może doprowadzić do ukarania złego rządu poprzez odsunięcie go od władzy

* Istnieje możliwość wyboru między programami partii politycznych

* Mniejszość musi podporządkować się woli większości

* Obywatele mają możliwość aktywności w życiu publicznym

* Wolność osobista obywateli jest chroniona

* Państwo ponosi odpowiedzialność za życie gospodarcze

* Prawa mniejszości są chronione

* Państwo finansuje ochronę zdrowia, naukę i kulturę

* Państwo przekazuje jak najszersze kompetencje samorządom i organizacjom społecznym

* Dla osiągania celów ogólnospołecznych ogranicza się prawa jednostki

* Państwo odgrywa małą rolę w gospodarce

* Państwo stara się jak najmniej interweniować w życie obywateli

* Są rządy prawa

* Sejm reprezentuje wolę wyborców

* Wobec prawa wszyscy są równi

* Państwo ogranicza nierówności warunków bytu

* Ważne decyzje państwowe są konsultowane ze społeczeństwem

* Dzieci ze wszystkich rodzin mają zapewnione równe szanse kształcenia

* Rząd stara się jak najlepiej zaspokoić potrzeby wszystkich obywateli

* Rząd dba o dobrobyt obywateli

* Do rządzenia krajem dobiera się najlepszych ludzi

* Państwo zapewnia godziwe warunki życia najbiedniejszym

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/tabela/

Ważność cechy dla zdefiniowania ustroju jako demokratyczny.

Cechy systemu społeczno politycznego:

- Równość wobec prawa

- Dobór najlepszych ludzi do rządzenia krajem

- Ochrona wolności osobistej

- Zapewnienie równych szans kształcenia dzieciom ze wszystkich rodzin

- Zapewnienie przez państwo godziwych warunków życia najbiedniejszym

- Finansowanie przez państwo ochrony zdrowia, nauki, kultury

- Dbałość rządu o dobrobyt obywateli

- Rządy prawa

- Odpowiedzialność państwa za życie gospodarcze

- Wolność wyrażania poglądów i organizowania się

- Reprezentowanie woli wyborców przez parlament

- Jak najlepsze zaspokajanie przez rząd potrzeb wszystkich obywateli

- Ciągłe konsultowanie ze społeczeństwem ważnych decyzji państwowych

- Wolność wyboru miejsca zamieszkania w kraju lub za granicą

- Możliwość wyboru między programami partii politycznych

- Aktywność obywateli w życiu publicznym

- Przekazanie przez państwo jak najszerszych kompetencji samorządom i organizacjom społecznym

- Ograniczenie przez państwo nierówności warunków bytu

- Ochrona praw mniejszości

- Jak najmniej interwencji państwa w życie obywateli

- Podporządkowanie się mniejszości woli większości

- Mała rola państwa w gospodarce

- Ograniczenie praw jednostki dla osiągania celów ogólnospołecznych

/tabela wg badań IV‘00, III‘03, III‘10, VII‘13/

Ocena stopnia realizacji cechy w Polsce - tabela wg badań III‘03, III‘10, VII‘13/

Pogrupowanie cech ustrojowych w ogólniejsze czynniki definiujące demokrację. Wyniki analizy czynnikowej metodą „głównych składowych” z rotacją „varimax” - tabela

Przeciętne wartości przypisywane cechom tworzącym ogólniejsze czynniki definiujące ustrój demokratyczny. Uogólnione cechy definiujące demokrację

- Rządy prawa, aktywność obywatelska

- Dobrobyt, egalitaryzm, państwo opiekuńcze

- Wolność wyboru, wpływ obywateli na decyzje państwowe

- Wolności obywatelskie, równość

- Liberalizm, samorządność

- Kolektywizm, mało państwa w gospodarce

/tabela/

Pogrupowanie zasad ustrojowych w ogólniejsze czynniki określające realizację założeń demokracji w Polsce. Wyniki analizy czynnikowej metodą „głównych składowych” z rotacją „varimax” - tabela

Przeciętny stopień realizacji zasad tworzących ogólniejsze kryteria oceny funkcjonowania demokracji w naszym kraju. Uogólnione kryteria oceny demokracji:

- Wolność, aktywność obywatelska, wybory

- Kolektywizm

- Interwencjonizm, ochrona praw mniejszości

- Liberalizm gospodarczy

- Ograniczanie nierówności, wpływ obywateli na decyzje państwowe, samorządność, liberalizm

- Rządy prawa, równość, dobrobyt

/tabela/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych