Komunikat z badań nr 158/2016

Leki dostępne bez recepty i suplementy diety

Autor: Michał Feliksiak

2016-11-21

STOSOWANIE I OCENA DZIAŁANIA

Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy stosował(a) Pan(i) dostępne bez recepty:

• środki przeciwbólowe i przeciwzapalne

• leki na przeziębienie, ból gardła, grypę

• witaminy, minerały, środki zwiększające odporność organizmu

• środki łagodzące dolegliwości układu pokarmowego

• środki poprawiające stan włosów, paznokci, skóry

• środki wzmacniające stawy i kości

• leki łagodzące objawy alergii, uczulenia

• środki uspokajające i nasenne

• leki nasercowe, poprawiające krążenie

• środki poprawiające pamięć i koncentrację

• środki poprawiające wzrok

• środki wspomagające odchudzanie

• odżywki, np. dla sportowców, kulturystów

• środki wspomagające rzucenie palenia

• środki opóźniające starzenie

• środki na potencję

• inne preparaty

- Tak, wielokrotnie

- Tak, kilka razy

- Tak, sporadycznie (1-2 razy)

- Nie, ani razu

/wykres/

Stosowanie w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie dostępnych bez recepty:

• środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych

• leków na przeziębienie, ból gardła, grypę

• witamin, minerałów, środków zwiększających odporność organizmu

• środków łagodzących dolegliwości układu pokarmowego

• leków łagodzących objawy alergii, uczulenia

• środków uspokajających i nasennych

• leków nasercowych, poprawiających krążenie

• środków poprawiających pamięć i koncentrację

• środków wspomagających odchudzanie

• środków wspomagających rzucenie palenia

• środków poprawiających stan włosów, paznokci, skóry

• środków wzmacniających stawy i kości

• środków poprawiających wzrok

• odżywek, np. dla sportowców, kulturystów

• środków opóźniających starzenie

• środków na potencję

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/

Ile przeciętnie wydaje Pan(i) miesięcznie na leki dostępne bez recepty i suplementy diety?

- 0 zł

- Do 20 zł

- Od 21 do 50 zł

- Od 51 do 100 zł

- Powyżej 100 zł

- Trudno powiedzieć

/wykres/

Tabela - średnie miesięczne wydatki na leki dostępne bez recepty i suplementy diety wg cech społeczno-demograficznych: płeć, wiek, miejsce zamieszkania, dochody na osobę, ocena stanu zdrowia

Czy odczuł(a) lub nadal odczuwa Pan(i) działanie:

• odżywek, np. dla sportowców, kulturystów

• leków na przeziębienie, ból gardła, grypę

• leków łagodzących objawy alergii, uczulenia

• środków wzmacniających stawy i kości

• środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych

• środków łagodzących dolegliwości układu pokarmowego

• leków nasercowych, poprawiających krążenie

• środków uspokajających i nasennych

• środków poprawiających stan włosów, paznokci, skóry

• witamin, minerałów, środków zwiększających odporność organizmu

• środków poprawiających pamięć i koncentrację

• środków poprawiających wzrok

• środków wspomagających odchudzanie

• środków wspomagających rzucenie palenia

- Tak, tylko pozytywne

- Tak, tylko negatywne

- Tak, zarówno pozytywne, jak i negatywne

- Nie

- Trudno powiedzieć

/wykres /

LEKI OTC A LEKI NA RECEPTĘ

Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy stosował(a) Pan(i) jakieś leki lub środki farmaceutyczne dostępne na receptę?

- Tak, wielokrotnie

- Tak, kilka razy

- Tak, sporadycznie (1 - 2 razy)

- Nie, ani razu

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/

Stosowanie leków i suplementów diety w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie

- Leki dostępne na receptę oraz bez recepty i suplementy diety

- Tylko leki dostępne bez recepty i suplementy diety

- Tylko leki dostępne na receptę

- Respondent nie stosował w tym okresie żadnych leków

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/ oraz /tabela wg samooceny stanu zdrowia/ oraz /tabela aneksowa/

STRATEGIE LECZENIA I SPOSOBY KORZYSTANIA Z LEKÓW DOSTĘPNYCH BEZ RECEPTY

Proszę powiedzieć, co zazwyczaj Pan(i) robi, gdy czuje się chory(a), odczuwa ból, ma jakieś dolegliwości?

- Ograniczam się do zastosowania wypróbowanych domowych sposobów

- Od razu idę do lekarza i stosuję przepisane leki

- Nie idę do lekarza, stosuję leki lub środki farmaceutyczne dostępne bez recepty

- Nic nie robię, staram się przeczekać dolegliwości

- Korzystam z usług medycyny niekonwencjonalnej

- Postępuję w inny sposób

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/ oraz /tabela aneksowa/

Czy stosując po raz pierwszy jakiś lek dostępny bez recepty konsultuje Pan(i) jego użycie z lekarzem lub farmaceutą?

- Tak, zawsze

- Tak, czasami

- Nie, nigdy

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/

Czy stosując po raz pierwszy jakiś lek dostępny bez recepty czyta Pan(i) dołączoną do niego ulotkę informacyjną?

- Tak, zawsze

- Tak, czasami

- Nie, nigdy

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/

Czy stosując po raz pierwszy jakiś lek dostępny bez recepty sprawdza Pan(i) informacje i opinie o jego działaniu w internecie?

- Tak, zawsze

- Tak, czasami

- Nie, nigdy

/wykres: ogół badanych, użytkownicy internetu/

Liczba źródeł informacji o lekach i ich działaniu

- Zero

- Jedno

- Dwa

- Trzy

NIEWŁAŚCIWE STOSOWANIE

Czy uważa Pan(i), że stosowanie leków, preparatów farmaceutycznych dostępnych bez recepty może być szkodliwe dla zdrowia?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

Jak często zdarzały się Panu(i) takie sytuacje, że stosował(a) Pan(i) jakiś lek, środek farmaceutyczny dostępny bez recepty:

* niezgodnie z zaleceniami, np. zwiększając jego dawkę, używając go dłużej, niż to wskazane

* mimo że dotyczą Pana(i) przeciwwskazania w jego używaniu

* mimo że lekarz odradzał Panu(i) jego używanie

* mimo że odczuwał(a) Pan(i) uboczne skutki ich działania

* z przyzwyczajenia, choć nie było to konieczne

- Bardzo często

- Dość często

- Raczej rzadko

- Wcale

/tabela/

Odsetki badanych, którym zdarzyło się stosować jakiś lek, środek farmaceutyczny bez recepty:

* niezgodnie z zaleceniami, np. zwiększając jego dawkę, używając go dłużej, niż to wskazane

* mimo że odczuwał(a) Pan(i) uboczne skutki ich działania

* mimo że dotyczą Pana(i) przeciwwskazania w jego używaniu

* z przyzwyczajenia, choć nie było to konieczne

* mimo że lekarz odradzał Panu(i) jego używanie

/wykres wg terminów badań IX 2010, IX 2016/

Tabela - Odsetki badanych, którym zdarzyła się przynajmniej jedna z pięciu sytuacji niewłaściwego stosowania leku dostępnego bez recepty wg: wieku, miejsca zamieszkania, wykształcenia, sytuacji materialnej, liczby źródeł informacji o lekach OTC, opinii o (nie)szkodliwości stosowania leków OTC

Odsetki badanych, którym zdarzyło(a) się:

- stosować lek dostępny bez recepty niezgodnie z zaleceniami, np. zwiększając jego dawkę, używając go dłużej, niż to wskazane

- stosować lek dostępny bez recepty z przyzwyczajenia, choć nie było to konieczne

- przynajmniej jedna z sytuacji niewłaściwego stosowania leku dostępnego bez recepty

* odżywki, np. dla sportowców, kulturystów

* środki wspomagające odchudzanie

* środki uspokajające i nasenne

* leki łagodzące objawy alergii, uczulenia

* środki poprawiające pamięć i koncentrację

* środki wzmacniające stawy i kości

* środki poprawiające stan włosów, paznokci i skóry

* środki poprawiające wzrok