WIEDZA

Przez kilka lat po II wojnie światowej w Polsce działały grupy zbrojne walczące z nową, komunistyczną władzą wspieraną przez ZSRR. Czy słyszał(a) Pan(i) o działalności tych grup?

- Tak

- Nie

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Jak określił(a)by Pan(i) swoją wiedzę na ten temat?

- Wiem dużo

- Wiem trochę, moja wiedza jest przeciętna

- Wiem mało/ praktycznie się nie orientuję

/wykresy: ogół badanych; badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego/ oraz /tabela aneksowa/

Skąd przede wszystkim ma Pan(i) informacje o działalności grup zbrojnych walczących z władzą komunistyczną?

- Z własnych doświadczeń

- Z opowiadań osób z rodziny, które były świadkami tych wydarzeń

- Z opowiadań innych osób, które były świadkami tych wydarzeń

- Z opowiadań osób, które po prostu interesują się tym tematem (ale nie były świadkami)

- Z telewizji, radia, prasy, internetu

- Z innych źródeł (np. ze szkoły, z książek, filmów, imprez historycznych)

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego

/wykresy: ogół badanych; badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego/ oraz /tabela aneksowa/

RELACJE ŚWIADKÓW

Powiedział(a) Pan(i), że ma Pan(i) wiedzę o działalności tych grup od świadków wydarzeń lub z własnych doświadczeń. Gdzie, w jakim województwie mieszkały wtedy te osoby lub Pan(i), jeśli opiera się Pan(i) na swoim doświadczeniu?

- Warszawskie

- Lubelskie

- Rzeszowskie

- Krakowskie

- Białostockie

- Kieleckie

- Łódzkie

- Katowickie/Śląskie

- Poznańskie

- Gdańskie/Pomorskie

- Wrocławskie

- Olsztyńskie

- Szczecińskie

- Inny obszar

- Trudno powiedzieć

/tabela - odsetek badanych, którzy mają wiedzę o podziemiu antykomunistycznym od świadków jego działalności/

Jaki obraz tych grup zbrojnych zapisał się w pamięci świadków, od których ma Pan(i) o nich informacje?

- Zdecydowanie pozytywny

- Raczej pozytywny

- Zarówno pozytywny, jak i negatywny

- Raczej negatywny

- Zdecydowanie negatywny

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Odsetek badanych, którzy maja wiedzę o podziemiu antykomunistycznym od świadków jego działalności.

Z czego wynikał obraz grup zbrojnych walczących z komunizmem, który zapisał się w pamięci świadków?

- Walczyli dla dobra kraju, o niepodległość; walka z komunizmem

- Postawy: patriotyzm, odwaga, bohaterstwo, bezkompromisowość

- Pomagali cywilom, bronili zwykłych ludzi

- Świadkowie sprzyjali partyzantom, współpracowali z nimi

- Działały różne grupy (czasem pod partyzantów podszywali się bandyci); te same grupy postępowały różnie, czasem podejmowano błędne decyzje

- Załatwiali własne interesy i porachunki, samowola, AK zostało rozwiązane

- Ich działalność szkodziła zwykłym ludziom; represje władzy wobec ludności cywilnej

- Walczyli przeciwko innym Polakom; byli zbyt radykalni, komunizm miał też dobre strony

- Bezsensowna walka, brak środków, nie służyło to Polsce

- Napadali, rabowali, mordowali; rodzina respondenta padła ofiarą partyzantów

- Ogólniki, wypowiedzi niejasne, niezawierające uzasadnienia

- Nie wiem

/wykres/ oraz /tabela wg zachowanego wizerunku partyzantów: pozytywnego, niejednoznacznego, negatywnego/

OPINIE I OCENY

Jak ogólnie, na podstawie tego, co Pan(i) na ten temat wie, ocenił(a)by Pan(i) działalność grup zbrojnych walczących z władzą komunistyczną w powojennej Polsce?

Czy, Pan(i) zdaniem, przyniosła ona:

* mieszkańcom terenów, na których te grupy działały oraz /tabela aneksowa/

* Polsce tamtego okresu oraz /tabela aneksowa/

* ludziom, którzy walczyli w tych grupach zbrojnych

- więcej dobrego niż złego

- mniej więcej tyle samo dobrego, co złego

- więcej złego niż dobrego

- nie miała znaczenia

- Trudno powiedzieć

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego

/wykresy: badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego; ogół badanych/

Czy zgadza się Pan(i) z następującymi stwierdzeniami dotyczącymi działalności grup zbrojnych walczących z władzą komunistyczną?

* Działalność grup zbrojnych była potrzebnym sygnałem oporu wobec sowietyzacji Polski

* Działalność grup zbrojnych była wyrazem patriotyzmu

* Postawa ludzi walczących wówczas zbrojnie z władzą komunistyczną może stanowić wzór dla młodych pokoleń

* Zbrojny opór wobec władzy komunistycznej przyczynił się do tego, że komuniści pozostawili w Polsce takie swobody, jak indywidualne rolnictwo czy publiczną działalność Kościoła katolickiego

* Napady rabunkowe grup zbrojnych na ludność cywilną nie pozwalają myśleć o nich jak o bohaterach

* Działalność grup zbrojnych utrudniała uspokojenie się sytuacji po wojnie i odbudowę kraju

* Walka zbrojna z władzą komunistyczną w Polsce nie miała wówczas sensu

* Walka zbrojna z władzą komunistyczną w Polsce służyła wyłącznie interesom emigracji polskiej na Zachodzie

- zdecydowanie się zgadzam

- raczej się zgadzam

- raczej się nie zgadzam

- zdecydowanie się nie zgadzam

- trudno powiedzieć

/wykresy/ oraz /tabela: odsetek badanych, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego, odsetek ogółu badanych/

Tabela - syntetyczny wskaźnik stosunku do działalności podziemia antykomunistycznego (na skali od 1 do 4) wg cech społeczno-demograficznych

Syntetyczny wskaźnik nastawienia do grup zbrojnych walczących z władzą komunistyczną obejmuje odpowiedzi na osiem powyższych pytań łącznie. Przyjmuje on wartości od 1 do 4, czyli od skrajnie negatywnego obrazu podziemia do zdecydowanie pozytywnego.

Czy dla Pana(i) osobiście ludzie walczący wówczas zbrojnie z władzą komunistyczną to bohaterowie

czy też nie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego w powojennej Polsce

/wykresy: badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego; ogół badanych/ oraz /tabela wg źródeł wiedzy na ten temat/ oraz /tabela wg stopnia wiedzy na ten temat/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów/ oraz /tabela aneksowa/

"ŻOŁNIERZE WYKLĘCI"

Kiedy mówi się dziś o grupach zbrojnych walczących w Polsce po wojnie z władzą komunistyczną, używa się nazwy „żołnierze wyklęci”. Czy, Pana(i) zdaniem, nazwa ta dobrze opisuje działalność tych ludzi i sytuację, w jakiej się znaleźli?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego w Polsce

/wykresy: badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego; ogół badanych/ oraz /tabela aneksowa/

Odpowiedzi osób odrzucających określenie "Żołnierze wyklęci".

Jak Pana(i) zdaniem powinno się ich nazywać?

- Bohaterowie

- Podkreślenie oporu wobec komunizmu, opozycyjności, działalności podziemnej

- Niezłomni

- Na pewno nie „wyklęci” – źle się kojarzy

- Patrioci

- Walczący o wolność i niepodległość

- Bandy, bandyci, wywrotowcy

- Zagubieni, postaci tragiczne, straceńcy

- Partyzanci

- Ocena ambiwalentna, nie można nazwać wszystkich tak samo

- Armia Krajowa

- Nazwy własne oddziałów

- Podkreślenie niedocenienia, zapomnienia

- Inne

- Nie wiem

/tabela/

ZNAJOMOŚĆ NAZW ODDZIAŁÓW, PSEUDONIMÓW, NAZWISK

Czy kiedy mowa o żołnierzach wyklętych, przychodzą Pana(i) do głowy jakieś nazwiska lub pseudonimy, albo nazwy oddziałów?

- Tak

- Nie

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego w powojennej Polsce

/wykresy: badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego; ogół badanych/ oraz /tabela aneksowa/

Kiedy mowa o żołnierzach wyklętych, czy przychodzą Panu(i) do głowy jakieś nazwiska, pseudonimy, nazwy oddziałów. Jakie?

- Organizacje (AK, NSZ, WiN)

- Konkretne osoby:

-- Danuta Siedzikówna „Inka”

-- Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”

-- Józef Kuraś „Ogień”

-- Witold Pilecki

-- Inni, w tym m.in:

Feliks Selmanowicz „Zagończyk”,

Mieczysław Dziemieszkiewicz „Rój”,

Jan Piwnik „Ponury”,

Hieronim Dekutowski „Zapora”,

Romuald Rajs „Bury”.

- Inne działania konspiracyjne lub partyzanckie, w tym m.in.:

-- Skojarzenia związane z Powstaniem Warszawskim

-- Henryk Dobrzański „Hubal”

-- August Emil Fieldorf „Nil”

- Nie pamiętam

/tabela/

UPAMIĘTNIENIE

Czy działalność tych grup powinna być obecnie upamiętniana?

- Tak, powinno się tym zajmować państwo

- Tak, ale powinny się tym zajmować przede wszystkim samorządy, na terenie których działały poszczególne grupy zbrojne

- Nie, ich działalność nie powinna być szczególnie upamiętniana

- Trudno powiedzieć

- Badani, którzy nie słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego w powojennej Polsce

/wykresy: badani, którzy słyszeli o działalności podziemia antykomunistycznego; ogół badanych/ oraz /tabela aneksowa/

Czy wie Pan(i), jakie święto obchodzone jest w Polsce 1 marca?

- Prawidłowa odpowiedź (Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych i inne odnoszące się do żołnierzy wyklętych)

- Nie wiem; Nieprawidłowa odpowiedź

/wykres/

Aneks - tabela zróżnicowań społeczno-demograficznych