Początkom transformacji ustrojowej w Polsce towarzyszyło hasło „powrotu do Europy”. Bardzo szybko skonkretyzowało się w postulacie integracji ze strukturami europejskimi (najpierw EWG, potem UE). Już w lutym 1994 roku wszedł w życie (podpisany w grudniu 1991 roku) Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie Polski ze Wspólnotami Europejskimi. Dziesięć lat później – 1 maja 2004 roku, po sześciu latach od rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych – Polska stała się członkiem Unii Europejskiej.

POPARCIE DLA CZŁONKOSTWA POLSKI W UE

Stosunek do członkostwa Polski w UE

-Zwolennicy

-Przeciwnicy

-Niezdecydowani

/tabela wg terminów badań X 2016-III 2024/ oraz /wykres wg terminów badań 1994-2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

OGÓLNE OCENY SKUTKÓW CZŁONKOSTWA

Ocena skutków członkostwa - Odpowiedzi na siedmiostopniowej skali

- dla Polski

*Członkostwo w UE przynosi Polsce więcej korzyści niż strat (punkty 1–3 na skali)

*Członkostwo w UE przynosi Polsce tyle samo korzyści co strat (punkt 4 na skali)

*Członkostwo w UE przynosi Polsce więcej strat niż korzyści (punkty 5–7 na skali)

*Trudno powiedzieć

- dla respondenta osobiście

*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi więcej korzyści niż strat (punkty 1–3 na skali

*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi tyle samo korzyści co strat (punkt 4 na skali)

*Członkostwo Polski w UE mnie osobiście przynosi więcej strat niż korzyści (punkty 5–7 na skali)

*Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /wykresy wg terminów badań VI 1994-III 2024/ oraz /tabele wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabele aneksowe/

PLUSY I MINUSY CZŁONKOSTWA W UE

Jakie są plusy członkostwa Polski w UE? [odpowiedzi samodzielnie formułowane przez badanych]

-Fundusze unijne

*Korzyści finansowe, napływ pieniędzy z funduszy unijnych, dotacje i projekty unijne – ogólnie

*Rozwój kraju, rozwój miast i wsi, poprawa infrastruktury – ogólnie

*Inwestycje w infrastrukturę drogową i kolejową

*Dotacje dla firm, dofinansowanie gospodarki

*Korzyści dla oświaty, szkolnictwa: budowa/remonty szkół, przedszkoli; programy unijne w szkołach

*Korzyści dla środowiska naturalnego, walka ze smogiem przy wsparciu UE, dopłaty do ogrzewania

*Korzyści dla kultury: modernizacja zabytków

*Zbliżamy się do UE, wyrównywanie poziomu w Polsce i innych krajach UE

*Wspieranie przedsiębiorczości, fundusze na rozpoczęcie działalności gospodarczej

*Wsparcie rynku pracy, promocja zatrudnienia: dofinansowywanie staży dla bezrobotnych

*Korzyści dla nauki, finansowanie nauki, współpraca naukowa

*Inwestycje sportowe: orliki, stadiony

*Skok cywilizacyjny, odbudowa kraju – ogólnie

-Otwarte granice: korzyści dla obywateli

*Otwarcie granic, swoboda przemieszczania się, strefa Schengen, brak wiz

*Swoboda podejmowania pracy w UE, otwarty rynek pracy, przepływ pracowników

*Swoboda podróżowania, rozwój turystyki

*Możliwość kształcenia, studiowania za granicą

*Możliwość emigracji, osiedlenia się za granicą

*Korzyści dla młodych, szanse dla młodych

*Łatwiejszy dostęp do opieki medycznej za granicą

-Gospodarka i warunki życia

*Korzyści dla gospodarki – rozwój gospodarczy, swobodny przepływ kapitału, bezpieczeństwo ekonomiczne

*Rozwój handlu – brak barier celnych, rynki zbytu

*Poprawa materialnych warunków życia, likwidacja biedy

-Rolnictwo

*Korzyści dla rolnictwa – dopłaty do rolnictwa, poprawa sytuacji

-Bezpieczeństwo Polski i jej pozycja na arenie międzynarodowej

*Bezpieczeństwo kraju, całej Europy, pokój, współpraca w dziedzinie obronności, obrona przed Rosją

*Lepsza pozycja Polski w Europie: wpływ na decyzje UE, wzrost znaczenia Polski

-Wspólnota polityczna

*Wsparcie państw unijnych, nie jesteśmy sami, pomoc w razie problemów, siła państw – ogólnie

*Wspólna polityka i współpraca w różnych dziedzinach, wspólne działanie

*Ujednolicenie prawa, prymat prawa europejskiego nad polskim, lepsze prawo, praworządność

*Kontrola i nadzór UE, Unia nas pilnuje, egzekwowanie praworządności

*Wspólna tożsamość: jesteśmy Europejczykami, poczucie wspólnoty i więzi

*Wspólnota polityczna, integracja polityczna – ogólnie

-Otwarcie na świat

*Otwarcie na świat, integracja ze światem, kontakty, wzajemne poznanie

-Inne plusy

*Wolność, prawa i swobody obywatelskie

*Demokracja, wartości demokratyczne

-Ogólnie: same plusy, jest lepiej

-Brak plusów, brak korzyści

-Nie wiem, nie interesuję się

/tabela wg terminów badań II 2014, III 2019, III 2024/

Jakie są minusy członkostwa Polski w UE? [odpowiedzi samodzielnie formułowane przez badanych]

-Prawo i suwerenność

*Nadmiernie ograniczona suwerenność, ingerencja w sprawy Polski, rządy Brukseli, presja unijna

*Konieczność dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego, prawo unijne jest ponad prawem polskim

*Regulacje dotyczące ochrony środowiska i klimatu, zbyt duże wymogi w tym zakresie, Zielony Ład

*Zastrzeżenia do przepisów prawa unijnego, biurokracja: nadmierne regulacje prawne, drobiazgowe przepisy

*Brak równości Polski z innymi krajami unijnymi, dominacja Niemiec i Francji, słaba pozycja Polski w UE

*Polityka energetyczna Unii

*Nagonka na Polskę, złe traktowanie Polski – ogólnie

*Obawy przed nadmierną integracja, dążeniem do federalizacji

*Reforma wymiaru sprawiedliwości – spór Polski z UE

-Gospodarka i warunki życia

*Za mało wolnego rynku, za dużo regulacji

*Niekorzystne skutki gospodarcze: za dużo kapitału zagranicznego, nadmierny import

*Perspektywa wprowadzenia euro

*Złe warunki życia, wysokie koszty utrzymania: inflacja, wzrost cen, niskie dochody

*Różnice w poziomie życia w Polsce i w UE, polskie zarobki, ceny unijne

*Emigracja zarobkowa Polaków i jej złe skutki

*Bezrobocie

-Rolnictwo

*Problemy rolnictwa i producentów żywności

-Zagrożenia dla tradycji, obyczajów, kultury

*Imigracja, napływ uchodźców

*Zagrożenia dla tradycji, obyczajów, kultury: narzucanie lewicowej ideologii, gender, zagrożenie dla tożsamości narodowej

-Finansowe skutki integracji

*Duże koszty członkostwa, konieczność wpłacania składek

*Nierówny, niesprawiedliwy podział pieniędzy z UE

*Zadłużanie kraju, miast, regionów

*Obawa, że trzeba będzie zwracać pieniądze z UE

*Słabe wykorzystywanie pieniędzy unijnych, niewłaściwe rozliczanie funduszy unijnych

-Inne

*Konflikty, kłótnie w UE, rozbieżne interesy państw UE

*Zbyt powolne działania UE, trudności w podejmowaniu decyzji

*Polityka zagraniczna i dot. bezpieczeństwa

*Problemy w innych sferach życia

-Ogólnie: krytycznie o członkostwie w UE

-Nie widzę minusów, pozytywne opinie o UE

-Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań II 2014, III 2019, III 2024/

OCENY SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH SKUTKÓW AKCESJI

Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na:

*stan polskiej gospodarki

*funkcjonowanie przedsiębiorstw

*funkcjonowanie indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce

- Raczej korzystnie

- Raczej niekorzystnie

- Nie miało wpływu

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabele aneksowe/

Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej podejmowanie przez Polaków pracy za granicą raczej zwiększyło się, raczej zmniejszyło się czy też integracja nie miała na to wpływu?

- Raczej się zwiększyło

- Raczej się zmniejszyło

- Integracja nie miała na to wpływu

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/

Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na materialne warunki życia Polaków?

- Raczej korzystnie

- Raczej niekorzystnie

- Nie miało wpływu

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

OCENY CYWILIZACYJNO-KULTUROWYCH SKUTKÓW AKCESJI

Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do UE wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na:

*stan dróg i infrastruktury w Polsce

*stan środowiska naturalnego

*przestrzeganie prawa w Polsce

*trwałość polskiej rodziny

- Raczej korzystnie

- Raczej niekorzystnie

- Nie miało wpływu

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/ oraz /tabele aneksowe/

Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do UE raczej zwiększyła się, raczej zmniejszyła się czy też integracja nie miała wpływu na:

* religijność

* życzliwość ludzi

* tolerancję

* gospodarność i oszczędność

* biurokrację

/wykresy wg terminów badań V 2005 - III 2024/

OCENY SKUTKÓW AKCESJI DLA SYTUACJI POLSKI W EUROPIE I NA ŚWIECIE

Czy, Pana(i) zdaniem, w wyniku przystąpienia Polski do Unii Europejskiej bezpieczeństwo międzynarodowe Polski raczej zwiększyło się, raczej zmniejszyło się czy też integracja nie miała na to wpływu?

- Raczej się zwiększyło

- Raczej się zmniejszyło

- Integracja nie miała na to wpływu

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/

Czy, Pana(i) zdaniem, przystąpienie Polski do UE wpłynęło raczej korzystnie, raczej niekorzystnie czy też nie miało wpływu na pozycję Polski w Europie?

- Raczej korzystnie

- Raczej niekorzystnie

- Nie miało wpływu

Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2005 - III 2024/

DOSTĘP DO FUNDUSZY UNIJNYCH CZY WSPÓLNY RYNEK?

Czy, Pana(i) zdaniem, dla rozwoju Polski ważniejsze jest:

- uczestnictwo we wspólnym rynku gospodarczym, który zapewnia swobodę inwestowania, handlu, świadczenia usług i podejmowania pracy na terenie całej UE

- pozyskiwanie pieniędzy z budżetu UE w ramach różnego rodzaju funduszy i dopłat

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań I 2006, XII 2012, X 2016, III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

KTO KORZYSTA Z FUNDUSZY UNIJNYCH?

Czy Pan(i) osobiście kiedykolwiek korzystał(a) lub korzysta obecnie z pieniędzy unijnych, np. otrzymywał(a) lub otrzymuje dopłaty, dotacje z Unii Europejskiej, brał(a) lub bierze udział w projektach unijnych?

- Tak, ale w przeszłości

- Tak, obecnie

- Nie, nigdy

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań X 2016, III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Czy kiedykolwiek korzystał(a) Pan(i) z jakichś aktywności, np. edukacyjnych, sportowych, dofinansowywanych lub w pełni finansowanych przez Unię Europejską?

- Tak, ale w przeszłości

- Tak, obecnie

- Nie, nigdy

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

OCENA SUWERENNOŚCI POLSKI W UE

Z którym ze stwierdzeń się Pan(i) zgadza?

- Członkostwo w UE zbytnio ogranicza suwerenność, niezależność Polski

- Członkostwo w UE nie ogranicza zbytnio suwerenności, niezależności Polski

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań II 2014-III 2024/ oraz /tabela wg stosunku do członkostwa Polski w UE/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

STOSUNEK DO POGŁĘBIANIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

Niektórzy uważają, że Europa powinna się zjednoczyć jeszcze bardziej. Inni sądzą, że zjednoczenie Europy już zaszło za daleko. A jakie jest Pana(i) zdanie? Proszę określić swoje poglądy, korzystając ze skali od 0 (zjednoczenie Europy już zaszło za daleko) do 10 (Europa powinna zjednoczyć się jeszcze bardziej)

- Zjednoczenie Europy zaszło już za daleko (punkty od 0 do 4 na skali)

- Opinia ambiwalentna (punkt 5 na skali)

- Europa powinna zjednoczyć się jeszcze bardziej (punkty od 6 do 10 na skali)

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V/VI 2009-III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

TOŻSAMOŚĆ NARODOWA I EUROPEJSKA

Czy uważa się Pan(i):

- wyłącznie za Polaka

- za Polaka i Europejczyka

- za Europejczyka i Polaka

- wyłącznie za Europejczyka

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań VI 2009-III 2024/ oraz /tabela wg stosunku do członkostwa Polski w UE/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych