W naszych badaniach wskaźnikami nastrojów społecznych są m.in. oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a także poziomu życia respondentów i ich rodzin oraz kondycji zakładów pracy, w których pracują ankietowani. Aby syntetycznie oddać dynamikę zmian nastrojów, ich bilans kwartalny prezentujemy w postaci średnich ocen na pięciopunktowej skali od –2 do +2 na tle trzech poprzednich kwartałów.

SYTUACJA POLITYCZNA

Sytuacja polityczna w Polsce

- Oceny [średnie na 5-punktowej skali od -2 (bardzo zła) do +2 (bardzo dobra)]

* średnia

* przedział ufności

- Prognozy [średnie na 5-punktowej skali od –2 (zdecydowane pogorszenie) do +2 (zdecydowana poprawa)]

* średnia

* przedział ufności

/wykresy wg terminów badań X 2023 - IX 2024/

SYTUACJA GOSPODARCZA

Sytuacja gospodarcza w Polsce

- Oceny [średnie na 5-punktowej skali od -2 (bardzo zła) do +2 (bardzo dobra)]

* średnia

* przedział ufności

- Prognozy [średnie na 5-punktowej skali od –2 (zdecydowane pogorszenie) do +2 (zdecydowana poprawa)]

* średnia

* przedział ufności

/wykresy wg terminów badań X 2023 - IX 2024/

SYTUACJA W ZAKŁADACH PRACY

Sytuacja w zakładach pracy respondentów

- Oceny [średnie na 5-punktowej skali od -2 (bardzo zła) do +2 (bardzo dobra)]

* średnia

* przedział ufności

- Prognozy [średnie na 5-punktowej skali od –2 (zdecydowane pogorszenie) do +2 (zdecydowana poprawa)]

* średnia

* przedział ufności

/wykresy wg terminów badań X 2023 - IX 2024/

POZIOM ŻYCIA

Poziom życia respondentów i ich rodzin

- Oceny [średnie na 5-punktowej skali od -2 (bardzo zła) do +2 (bardzo dobra)]

* średnia

* przedział ufności

- Prognozy [średnie na 5-punktowej skali od –2 (zdecydowane pogorszenie) do +2 (zdecydowana poprawa)]

* średnia

* przedział ufności

/wykresy wg terminów badań X 2023 - IX 2024/

Po sierpniowym pogorszeniu w drugiej dekadzie września poprawiły się oceny oraz prognozy sytuacji w zakładach pracy i zbliżyły się do poziomu z lipca br. Wśród pracujących zarobkowo nieznacznie wzrosło jednak poczucie zagrożenia bezrobociem. Natomiast wśród ogółu respondentów oceny sytuacji na lokalnych rynkach pracy zmieniły się w niewielkim stopniu i kierunek tych zmian jest niejednoznaczny.

SYTUACJA W ZAKŁADACH PRACY

Oceny

[Odpowiedzi osób pracujących zarobkowo łącznie z rolnikami i osobami pomagającymi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego oraz pracującymi na własny rachunek poza rolnictwem, w tym także emerytów i rencistów pracujących w niepełnym wymiarze godzin]

Jak Pan(i) ogólnie ocenia obecną sytuację w Pana(i) zakładzie pracy? Czy jest ona:

- bardzo dobra

- dobra

- ani dobra, ani zła

- zła

- bardzo zła

- Trudno powiedzieć/Odmowa odpowiedzi

/wykres/ oraz /tabela wg badań VIII 2023 - IX 2024 (dobra, ani dobra ani zła, zła, trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi)/ oraz /wykres wg badań I 1992 - IX 2024 (dobra, ani dobra ani zła, zła)/ oraz /tabela aneksowa (dobra, ani dobra ani zła, zła, trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi)/

Przewidywania

[Odpowiedzi osób pracujących zarobkowo łącznie z rolnikami i osobami pomagającymi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego oraz pracującymi na własny rachunek poza rolnictwem, w tym także emerytów i rencistów pracujących w niepełnym wymiarze godzin]

Czy, Pana(i) zdaniem, w ciągu najbliższego roku sytuacja w Pana(i) zakładzie pracy:

- zdecydowanie poprawi się

- raczej poprawi się

- pozostanie bez zmian

- raczej pogorszy się

- zdecydowanie pogorszy się

- Trudno powiedzieć/ Odmowa odpowiedzi

/wykres/ oraz /tabela wg badań VIII 2023 - IX 2024 (poprawi się, pozostanie bez zmian, pogorszy się, trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi)/ oraz /wykres wg badań I 1992 – IX 2024 (poprawi się, pozostanie bez zmian, pogorszy się)/ oraz /tabela aneksowa (poprawi się, pozostanie bez zmian, pogorszy się, trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi)/

Tabela – zależność pomiędzy oceną obecnej sytuacji w zakładach pracy a prognozą na najbliższy rok

BEZPIECZEŃSTWO ZATRUDNIENIA

[Odpowiedzi osób pracujących zarobkowo łącznie z rolnikami i osobami pomagającymi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego oraz pracującymi na własny rachunek poza rolnictwem, w tym także emerytów i rencistów pracujących w niepełnym wymiarze godzin]

Czy liczy się Pan(i) z możliwością utraty obecnej pracy (zwolnienia, bankructwa, upadku, likwidacji zakładu, gospodarstwa itp.)?

- Bardzo poważnie się z tym liczę

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie, to mało prawdopodobne

- Trudno powiedzieć/Odmowa odpowiedzi

/wykres/ oraz /tabela wg badań VIII 2023 - IX 2024/ oraz /wykres wg badań I 2002 - IX 2024: tak, nie/ oraz /tabela aneksowa/

Tabela – zależność między sytuacją w zakładzie pracy a możliwością utraty pracy

OCENA LOKALNYCH RYNKÓW PRACY

Jak określił(a)by Pan(i) sytuację na rynku pracy w Pana(i) miejscowości lub okolicy? Czy, Pana(i) zdaniem, obecnie:

- bez większych problemów można znaleźć odpowiednią pracę

- można wprawdzie znaleźć jakąś pracę, ale trudno jest o pracę odpowiednią

- trudno jest znaleźć jakąkolwiek pracę

- nie można znaleźć żadnej pracy

- Trudno powiedzieć/Odmowa odpowiedzi

/wykres/ oraz /tabela wg badań VIII 2023 - IX 2024 / oraz /wykres wg badań I 2002 - IX 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Rysunek - Ocena sytuacji na lokalnym rynku pracy - Zsumowano odsetki odpowiedzi: „bez większych problemów można znaleźć odpowiednią pracę” i „można wprawdzie znaleźć jakąś pracę, ale trudno jest o pracę odpowiednią” (Jest praca) oraz „trudno jest znaleźć jakąkolwiek pracę” i „nie można znaleźć żadnej pracy” (Nie ma pracy). Pominięto odpowiedzi „Trudno powiedzieć” i odmowy odpowiedzi

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

We wrześniowym badaniu zapytaliśmy Polaków z jednej strony o ich stosunek do przyjmowania uchodźców z Ukrainy, a z drugiej – do odsyłania ukraińskich mężczyzn w wieku poborowym do ich ojczyzny. W związku z dynamicznym rozwojem sytuacji na froncie poprosiliśmy też respondentów o ocenę głośnej ofensywy Ukraińców na terytorium Federacji Rosyjskiej, a także powróciliśmy do kilku dawno niestawianych pytań dotyczących przebiegu konfliktu – odpowiedzi pokazują, jak zmieniły się opinie Polaków na te tematy.

UKRAIŃCY W POLSCE

Czy, Pana(i) zdaniem, Polska powinna przyjmować ukraińskich uchodźców z terenów objętych konfliktem?

-Zdecydowanie tak

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów VIII 2015 - IX 2024/ oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

Jak Pan(i) sądzi, czy polskie władze powinny odsyłać na Ukrainę mężczyzn, obywateli Ukrainy w wieku poborowym?

-Zdecydowanie tak

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

OPINIE O PRZEBIEGU WOJNY

W sierpniu ukraińska armia w ramach akcji odwetowej zajęła część terytoriów Rosji w obwodzie kurskim. Jak Pan(i) sądzi, czy to posunięcie w dłuższej perspektywie będzie dla Ukrainy korzystne czy też nie?

-Zdecydowanie tak

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

Czy obawia się Pan(i), że Rosja może użyć broni jądrowej wobec Ukrainy czy też nie ma Pan(i) takich obaw?

-Bardzo się tego obawiam

-Raczej się tego obawiam

-Raczej nie mam takich obaw

-W ogóle nie mam takich obaw

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań III 2022, X 2022, IX 2024/ oraz /tabela aneksowa: obawiam się, nie obawiam się, trudno powiedzieć/

Czy, Pana(i) zdaniem:

-należy dążyć przede wszystkim do tego, aby zakończyć wojnę i przywrócić pokój, nawet jeśli Ukraina będzie musiała zrezygnować z części swojego terytorium lub części swojej niezależności

-należy kontynuować walkę i nie iść na żadne ustępstwa wobec Rosji

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań IV 2022, VII 2022, IX 2022, XI 2022, III 2023, XI 2023, IX 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Jak Pan(i) sądzi, jak zakończy się wojna?

-Rosja podporządkuje sobie całą Ukrainę

-Ukraina będzie musiała zrezygnować z części swojego terytorium

-Rosja wycofa się z zaatakowanych terytoriów Ukrainy

-Rosja wycofa się także z terytoriów Ukrainy zajętych w 2014 roku

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań IV 2022, VI 2022, VIII 2022, X 2022, XI 2022, I 2023, II 2023, III 2023, XI 2023, IX 2024/ oraz /tabela wg oceny ofensywy kurskiej/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

W tej publikacji zajmiemy się tym, jakie uczucia wzbudza wśród badanych rozwój sztucznej inteligencji, z jakich inteligentnych urządzeń korzystają oni w swoim życiu, oraz czy sięgają do platform służących do generowania odpowiedzi (np. ChatGPT, Microsoft Copilot). Interesowało nas również, czy zdecydowaliby się na podróż autonomicznym samochodem lub diagnozę medyczną przy użyciu AI.

ROZWÓJ SZTUCZNEJ INTELIGENCJI – UCZUCIA

Co przede wszystkim Pan(i) czuje, kiedy myśli Pan(i) o rozwoju sztucznej inteligencji? [Odpowiedzi osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]

- Obawę, niepokój

- Ciekawość

- Nieufność

- Nadzieję

- Bezradność

- Obojętność

- Entuzjazm

- Inne

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg wykorzystywania technologii opartych na sztucznej inteligencji w codziennym życiu/ oraz /tabela wg postrzeganych konsekwencji rozwoju sztucznej inteligencji/ oraz /tabela aneksowa/

Emocje – kolejność odpowiedzi

- Wybór pierwszy

- Wybór drugi

- Wybór trzeci

/wykres/

INTELIGENTNE URZĄDZENIA

Z jakich inteligentnych urządzeń i rozwiązań typu SMART, które samodzielnie łączą się z internetem i/lub samodzielnie sterują jakimś procesem, Pan(i) korzysta?

- Smartfon

- Komputer/laptop

- Telewizor (SMART TV)

- Smartwach/smartband

- Asystent głosowy (np. Siri, Google Assistant, Alexa)

- Inteligentne AGD (np. sterowana telefonem pralka, lodówka, robot sprzątający)

- Konsola do gier

- System zarządzania domem (np. kontroler ogrzewania, automatyczne sterowanie oświetleniem, monitoring)

- Urządzenia medyczne (np. umożliwiające monitorowanie stanu zdrowia)

- Interaktywne zabawki

- Inne urządzenia, rozwiązania

- Nie korzystam z tego typu urządzeń

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

PLATFORMY SŁUŻĄCE DO GENEROWANIA ODPOWIEDZI (CHATGTP, MICROSOFT COPILOT ITP.)

Czy kiedykolwiek korzystał(a) Pan(i) z programu ChatGPT, Microsoft Copilot lub innej platformy służącej do generowania odpowiedzi? [Odpowiedzi osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg uczuć odnośnie rozwoju sztucznej inteligencji/ oraz /tabela aneksowa/

W jakim celu korzystał(a) Pan(i) z tych platform? [Odpowiedzi badanych deklarujących korzystanie z programu ChatGPT, Microsoft Copilot lub innej platformy służącej do generowania odpowiedzi na zadane pytania]

- Wyszukiwanie informacji

- Generowanie treści i tekstu

- Tłumaczenia językowe

- Generowanie obrazów

- Programowanie (np. do pozyskiwania fragmentów kodu)

- Inne zastosowanie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

AUTONOMICZNY SAMOCHÓD

Czy zdecydował(a)by się Pan(i) na podróżowanie autonomicznym samochodem bezzałogowym? [Pytanie zadawane respondentom, którzy spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg wykorzystywania technologii opartych na sztucznej inteligencji w codziennym życiu / oraz /tabela aneksowa/

DIAGNOZA MEDYCZNA PRZY UŻYCIU SZTUCZNEJ INTELIGENCJI

Czy skorzystał(a)by Pan(i) ze sztucznej inteligencji, która zastępuje lekarza i dokonuje diagnozy medycznej? [Odpowiedzi respondentów, którzy spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg uczuć odnośnie rozwoju sztucznej inteligencji/ oraz /tabela wg postrzeganych konsekwencji rozwoju sztucznej inteligencji/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

Rząd wprowadza zmiany związane z nauczaniem religii. Niektóre z nich, takie jak łączenie klas na lekcje religii i niewliczanie oceny z tego przedmiotu do średniej ocen rocznych, już weszły w życie w bieżącym roku szkolnym. Z kolei od września przyszłego roku wymiar lekcji religii ma zostać zmniejszony do jednej godziny lekcyjnej tygodniowo. W ostatnim sondażu sprawdziliśmy, co o tym i – generalnie – o obecności religii w szkołach sądzą Polacy.

Czy, Pana(i) zdaniem, religia powinna być nauczana w szkołach publicznych czy też nie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań IX‘91, IV‘93, VII‘93, I‘94, VII‘94, VII‘07, VI’08, IX’24/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych: tak, nie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela wg obecności uczniów w gospodarstwie domowym: tak, nie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

WLICZANIE OCENY Z RELIGII DO ŚREDNIEJ

Czy, według Pana(i), ocena z religii powinna być uwzględniana przy liczeniu średniej na koniec roku szkolnego czy też nie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /wykres wg terminów badań VII’07, VI’08, IX’24: tak, nie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

Czy, ogólnie rzecz biorąc, nauka religii powinna być „na stopień”, czyli kończyć się wystawieniem oceny, podobnie jak w przypadku innych przedmiotów szkolnych, czy też nie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /wykres wg terminów badań VII’07, VI’08, IX’24: tak, nie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

ŁĄCZENIE KLAS NA LEKCJE RELIGII

Czy popiera Pan(i) łączenie klas na lekcje religii w przypadku, jeśli w jednej klasie liczba uczniów uczęszczających na religię jest mniejsza niż siedmioro?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

JEDNA LEKCJA RELIGII W TYGODNIU

Czy popiera Pan(i) ograniczenie lekcji religii w szkołach publicznych z dwóch godzin lekcyjnych do jednej godziny lekcyjnej tygodniowo?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg poparcia dla nauczania religii w szkołach publicznych/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

RELIGIA NA POCZĄTKU LUB NA KOŃCU ZAJĘĆ

Czy, Pana(i) zdaniem, lekcje religii powinny odbywać się na początku lub na końcu dnia nauki tak, aby osoby nieuczęszczające na religię nie musiały czekać między lekcjami?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /wykres wg terminów badań VII’07, VI’08, IX’24: tak, nie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

OBOWIĄZKOWA CZY NIEOBOWIĄZKOWA, W SZKOŁACH CZY W PARAFIACH?

Jaka forma nauczania religii byłaby, Pana(i) zdaniem, najlepsza?

- Nieobowiązkowa w szkołach

- Nieobowiązkowa w punktach katechetycznych przy parafiach

- Obowiązkowa w szkołach

- Obowiązkowa w punktach katechetycznych przy parafiach

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg poparcia dla nauczania religii w szkołach publicznych/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

W przeprowadzonym pod koniec września badaniu telefonicznym zapytaliśmy respondentów o znajomość 20 dziennikarzy zajmujących się kwestiami politycznymi i o zaufanie do nich.