PUBLIKACJE

Kafelek tematyczny komunikatu AP/246/9/88

Opinie prasy o polityce wobec stowarzyszeń i propozycje zmian ustawodawczych w konfrontacji z oświadczeniami władz o prowadzeniu liberalnej polityki wobec rejestracji nowych organizacji.

1988-08-30

Autor: Wanda Sokolewicz

Wybory do rad narodowych. Wymiar lokalny i wymowa ogólna

Kafelek tematyczny komunikatu BD/240/32/88

1. Referendum ‘87

2. Nowa ordynacja wyborcza

Jak Pan(i) sądzi, czy wprowadzenie zaproponowanych zmian do ordynacji wyborczej przyczyni się do tego, że obywatele będą mieli większy wpływ na to, kto zostanie wybrany na radnego?

3. Rady narodowe minionej kadencji

Czy rada narodowa dobrze służy interesom mieszkańców gminy, miasta, dzielnicy, w której Pan(i) mieszka?

4. Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza w przededniu wyborów

5. Wybory ‘84 - wybory ‘88 - podobieństwa i różnice

6. Udział w głosowaniu

Co przede wszystkim zdecydowało o tym, że postanowił(a) wziąć Pan(i) udział w wyborach?

Co przede wszystkim zdecydowało o tym, że postanowił(a) Pan(i) nie wziąć udziału w wyborach?

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych

- wezmę udział

- nie wezmę udziału

/tabela wg terminów badań: 8-14 II, 16-29 II, 2-14 III, 18-22 V, 15 VI 1987/

1988-08-27

Autor: Cezary Sowiński

Opinie i reakcje na sierpniowe strajki

Kafelek tematyczny komunikatu BD/239/31/88

Stosunek do strajków:

- poparcie

- obojętność

- brak poparcia

- brak zdania /tabela aneksowa/

Opinie o strajkach

- Są sprzeczne z prawem

- Robotnicy mają prawo strajkować kiedy chcą

- Zorganizowali je sami robotnicy

- Robotnicy nie zorganizowali ich sami

- Żądania strajkujących są słuszne

- Żądania strajkujących są niesłuszne

Stosunek do hasła "Nie ma wolności bez <>"

- zgadzam się

- nie zgadzam się

- nie mam zdania /tabela aneksowa/

Zdaniem badanych zalegalizowanie działalności NSZZ "Solidarność" przyniesie Polsce:

- same korzyści

- więcej korzyści niż strat

- tyle samo korzyści co strat

- więcej strat niż korzyści

- same straty

- nie mam zdania

Przedmiot wpływu i ocena wpływu /korzystny, niekorzystny, brak wpływu/

- Sytuacja gospodarcza kraju

- Warunki życia ludzi

- Pozycja Polski w świecie

- Tempo realizacji reform gospodarczych

- Dogadanie się władzy z opozycją

Strajki a problemy kraju:

- sytuacja jest tak zła, że ludziom nie pozostaje nic innego jak tylko strajkować

- sytuacja jest zła, ale strajkami do niczego się nie doprowadzi

- powinno się wykorzystać inne niż strajki możliwości

- strajki tylko pogorszą i tak złą sytuacji

- nie jest tak źle, aby trzeba było uciekać się do strajków

- trudno powiedzieć

Prognozy rozwoju sytuacji politycznej w ciągu najbliższych tygodni, miesięcy:

- będzie się uspokajało, strajki, protesty będą powoli wygasały

- będzie tak jak teraz, będą pojawiały się nieliczne protesty, strajki

- będzie narastała fala protestów, strajków

- wybuchnie poważny konflikt społeczny

- trudno powiedzieć

Tabele aneksowe

1988-08-26

Autorzy: Eugeniusz Śmiłowski, Elżbieta Gorajewska-Mieciek

Postawy młodzieży wobec seksu i opinie na temat wycofanego podręcznika pt. "Przysposobienie do życia w rodzinie"

Kafelek tematyczny komunikatu BD/225/30/88

1. Znaczenie spraw seksu i aktywność seksualna młodzieży

Czy utrzymujesz stosunki seksualne?

2. Opinie o kontaktach seksualnych i rozpowszechnianiu pornografii

3. Wychowanie seksualne w szkole

Czy twoim zdaniem powinno się mówić w szkole o problemach współżycia seksualnego? /tabela wg typu szkoły: liceum ogólnokształcące, technikum, zasadnicza zawodowa/

4. Opinie młodzieży na temat wycofania podręcznika pt. "Przysposobienie do życia w rodzinie"

Deklarowana znajomość podręcznika

/tabela wg respondentów opowiadających się za wycofaniem podręcznika ze szkół i przeciwników wycofania podręcznika ze szkół/

Powody odrzucenia bądź braku aprobaty podręcznika

- Położono zbyt duży nacisk na "techniczną stronę" kontaktów seksualnych, a zbyt małą na uczucia

- Jest niedostosowany wiekowo, miałaby się z niego uczyć młodzież zarówno z pierwszych, jak i ostatnich klas szkół średnich

- Mógł przedwcześnie rozbudzić potrzebę współżycia seksualnego u młodzieży

- Jego treść jest niezgodna z zasadami wiary katolickiej

- Propaguje środki i metody antykoncepcyjne

- Nie potępia przedmałżeńskich stosunków seksualnych /tabela/

5. Postawy młodzieży wobec seksu

Cechy społeczne i demograficzne badanych

Respondenci:

- uznający seks za sprawę dla siebie ważną i bardzo ważną

- przyzwalający na przedmałżeńskie stosunki seksualne

- opowiadający się za wyświetlaniem w kinach filmów pornograficznych

- aktywni seksualnie

- domagający się, aby w szkołach mówiono o seksie jak najwięcej

- opowiadający się za pozostawieniem podręcznika w szkołach /tabela/

1988-08-09

Autor: Eugeniusz Śmiłowski

O propozycjach rzecznika prasowego rządu

Kafelek tematyczny komunikatu BD/224/29/88

Co Pan(i) sądzi o ewentualnym spotkaniu Jerzego Urbana z ekipą rozgłośni "Radia Wolna Europa"?

Aneks

1. Wypowiedzi aprobujące spotkanie

2. Wypowiedzi wyrażające dezaprobatę spotkania

3. Wypowiedzi podważające realność spotkania

1988-08-09

Autor: Beata Jaworska

Przeszłość jako przedmiot zainteresowań i dyskusji we współczesnym społeczeństwie polskim

Kafelek tematyczny komunikatu DB/221/28/88

1. Opinie o społecznych funkcjach historii, zainteresowania historyczne badanych.

Społeczne funkcje wiedzy o przeszłości w opiniach badanych

Czy Pana(i) zdaniem wiedza na temat przeszłości jest potrzebna współczesnemu człowiekowi?

- Tak, bardzo potrzebna

- Tak, raczej potrzebna

- Niezbyt potrzebna

- Całkowicie zbędna

- Trudno powiedzieć

Dlaczego Pan(i) tak uważa?

- Wiedza o przeszłości rozszerza horyzonty współczesnego człowieka, jest składnikiem kultury i wykształcenia

- Przeszłość jest tłem porównawczym dla teraźniejszości

- Historia "nauczycielką życia" - przeszłość źródłem mądrości i doświadczenia

- Wiedza o przeszłości kształtuje tożsamość człowieka, jednostki

- Przeszłość tworzy świadomość narodową

- Przeszłość jest wartością, którą trzeba zachować i przekazać następnym pokoleniom

SPOŁECZNE ZAINTERESOWANIE HISTORIĄ

Jak określił(a)by Pan(i) swoje zainteresowanie historią?

Uważam, że moje zainteresowanie historią jest:

- bardzo duże - interesuje mnie prawie wszystko, co dotyczy historii

- duże - interesuje mnie wiele zagadnień związanych z historią

- średnie - interesują mnie tylko najważniejsze problemy związane z historią

- niewielkie - raczej nie interesuję się historią

- żadne - praktycznie historia mnie nie interesuje

1. Kim byli:

- Stefan Czarniecki

- Jan Henryk Dąbrowski

- Ignacy Łukasiewicz

- Romuald Traugutt

- Ludwik Waryński

2. W jakiej dziedzinie sztuki zasłynęli:

- Wit Stwosz

- Piotr Michałowski

- Stanisław Moniuszko

- Stefan Żeromski

- Karol Szymanowski

3. Jakie ważne wydarzenia ... Miały miejsce w roku:

2. Społeczny przekaz wiedzy o przeszłości.

Zaufanie do różnych środków przekazu wiedzy o historii

Źródła informacji:

- Telewizja

- Polskie Radio

- Gazety i czasopisma (z wyjątkiem katolickich)

- Gazety i czasopisma katolickie

- Książki dostępne w normalnym obiegu

- Książki w języku polskim wydawane w krajach zachodnich

- Książki wydawane w Polsce nielegalnie (w tzw. drugim obiegu)

- Rozgłośnie zachodnie nadające w języku polskim

- Ustne relacje ludzi, którzy byli świadkami wydarzeń historycznych

- Nauczyciele historii w szkołach

- Książki i czasopisma wydawane w Polsce przed II wojną światową /tabela/

Ustny obieg informacji o historii

Czy zdarza się Panu(i) rozmawiać, dyskutować na tematy historyczne w kręgu rodziny lub znajomych?

- W kręgu rodziny:

- W kręgu znajomych /tabela wg przejawiających zainteresowanie historią/

Społeczny odbiór książek, seriali i filmów historycznych

Czy lubi Pan(i):

- książki historyczne

- seriale historyczne

- filmy fabularne o tematyce historycznej

Aneks

Środowiskowe i demograficzne zróżnicowanie zainteresowań historycznych

1988-07-28

Autor: Piotr Kwiatkowski

Opinia publiczna o zbrodni w Katyniu

Kafelek tematyczny komunikatu BD/220/27/88

1. Społeczny zasięg informacji o zbrodni katyńskiej

Czy słyszał(a) Pan(i) o zbrodni dokonanej w czasie II wojny światowej na polskich jeńcach w Katyniu?

- Tak, wiele o tym słyszałe(a)m

- Tak, słyszałe(a) o tym

- Nic nie wiem na ten temat /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

2. Opinie o odpowiedzialności za zbrodnię w Katyniu

Kto, Pana(i) zdaniem, ponosi odpowiedzialność za zbrodnię w Katyniu?

- Niemcy

- ZSRR

- Ani Niemcy, ani ZSRR - ktoś inny

- Niemcy i ZSRR w takim samym stopniu

- Trudno powiedzieć /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

Tabele aneksowe

1988-07-28

Autor: Piotr Kwiatkowski

Opinia publiczna o tzw. białych plamach w historii

Kafelek tematyczny komunikatu BD/219/26/88

1. Problemy historyczne uznawane w opinii społecznej za białe plamy

Czy są w historii Polski ważne wydarzenia lub wybitne postacie, które obecnie pomija się lub niedostatecznie eksponuje?

2. Dostrzeganie białych plam w historii a zaufanie do różnych obiegów informacji historycznej

Źródła informacji:

- Telewizja

- Gazety i czasopisma

- Książki w języku polskim wydawane w krajach zachodnich

- Nauczyciele historii w szkołach

- Ustne relacje ludzi, którzy byli świadkami wydarzeń historycznych

Respondenci:

- dostrzegający białe plamy

- nie dostrzegający białych plam

- nie mający zdania

- raczej zasługuje(ą) na zaufanie

- to zależy, czasem zasługuje(ą), czasem nie

- raczej nie zasługuje(ą) na zaufanie

- trudno powiedzieć /tabela/

Aneks

Społeczno-demograficzne uwarunkowania dostrzegania białych plam w historii

1988-07-28

Autor: Piotr Kwiatkowski

Opinie o miejscu i roli Kościoła w PRL

Kafelek tematyczny komunikatu BD/209/25/88

1. Działalność i rola Kościoła w życiu kraju

Czy działalność Kościoła dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań V‘88, XI‘87, VII‘87, XII‘86, XII‘85/

Co miał(a) Pan(i) na myśli tak oceniając wpływ Kościoła, w czym to się głównie przejawia?

- Kościół ma wpływ na zachowania i postawy wiernych

- Kościół jest silny, ma autorytet, włącza się w sprawy kraju

Dlaczego tak się dzieje /przyczyny wpływu Kościoła na sytuację w kraju/?

1. Przyczyny znacznego wpływu

- większość społeczeństwa to ludzie wierzący, Kościół ma na nich duży wpływ

- Kościół jest siłą, ma autorytet

- stanowi on dla ludzi oparcie moralne

2. Przyczyny małego wpływu

- rząd ogranicza działalność Kościoła

- Kościół nie angażuje się w politykę /omówienie w tekście/

Czy Kościół dąży obecnie do zwiększenia swego wpływu na to, co dzieje się w kraju?

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

2. Opinie o pozycji, jaką Kościół powinien zajmować w państwie

Czy Kościół powinien wypowiadać się w sprawach politycznych?

- Trudno powiedzieć /tabela V‘88, III‘85/ oraz /tabela aneksowa/

3. Miejsce Kościoła w życiu kraju

- wychowanie dzieci i młodzieży

- kształtowanie postaw moralnych społeczeństwa

- sprawy wychowania - ogólnie

- kształtowanie ethosu pracy

- oddziaływanie na obyczaje, kulturę życia społeczeństwa

- pomoc w zakresie ochrony zdrowia,

- wpływ na oświatę, szkolnictwo, program nauczania

- działania na rzecz rodziny, jej trwałości

Tabele aneksowe

Jaki jest Pana(i) zdaniem wpływ Kościoła na to, co się dzieje w kraju?

Czy Pana(i) zdaniem powinno się zapewnić Kościołowi większy niż dotychczas czy mniejszy wpływ na życie w kraju?

- większy

- taki sam, jak teraz

- mniejszy

- trudno powiedzieć

Opinie o potrzebie powołania w Polsce współdziałającej z Kościołem partii politycznej

Autor: Elżbieta Kościesza

Percepcja kwietniowo-majowych strajków

Kafelek tematyczny komunikatu BD/205/24/88

Przyczyny strajków:

Ekonomiczne

- wysokość zarobków, wyższe płace

- położenie materialne społeczeństwa

- organizacja, warunki pracy

Polityczne

- legalizacja "Solidarności"

- wolne, niezależne związki zawodowe

- niezadowolenie z sytuacji kraju

- niezadowolenie z polityki władz

- brak efektów reformy gospodarczej

- brak demokracji w życiu kraju

Część postulatów strajkowych dotyczyła spraw płacowych. Jakie są przyczyny pojawienia się postulatów płacowych?

- dysproporcje między płacami a stale rosnącymi cenami

- zbyt niski poziom płac

- brak związku płacy z pracą

- duże różnice w placach

- niesprawiedliwe, krzywdzące ludzi rozstrzygnięcia płacowe

ANEKS

Czy jest dla Pana(i) jasne, o co chodziło w strajkach?

- tak

- nie

Przyczyny wybuchu strajków według badanych deklarujących wiedzę na ich temat

- ekonomiczne

- polityczne

Respondenci określający ludzi nie uczestniczących w strajku

- starsi

- o dobrej sytuacji materialnej

- członkowie PZPR

- nie wierzący w skuteczność strajków

- obawiający się represji, zmęczeni, apolityczni

- świadomi trudności kraju, opowiadający się za władzą

Respondenci określający ludzi uczestniczących w strajku

- młodzi

- o złym położeniu materialnym

- odważni, przekonani o możliwości zmian

- przeciwnicy władzy, niezadowoleni z sytuacji kraju

- członkowie b. "Solidarności", pod wpływem opozycji

- o niewłaściwym stosunku do pracy

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących jako właściwe / niewłaściwe

- w Nowej Hucie

- Stoczni Gdańskiej

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Nowej Hucie jako:

właściwe ze względu na

- straty gospodarcze dla kraju

- dezaprobatę strajku

- aprobatę działań milicji

niewłaściwe ze względu na

- krytykę działań milicji

- aprobatę strajku

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Stoczni Gdańskiej jako

właściwe ze względu na

- rozwagę, nieużycie siły, spokój

- samoistne zakończenie strajku

- akceptację działań władzy, dyrekcji

niewłaściwe ze względu na:

- brak stanowczości, należało użyć siły

negację działań władzy, dyrekcji

Czy zakończenie strajków i protestów, to zwycięstwo władzy, a porażka "Solidarności"?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

Czy strajki i niepokoje z końca kwietnia i początku maja br. Są nadal przedmiotem rozmów i dyskusji w społeczeństwie?

- tak, rozmawia się o nich i dyskutuje często

- tak, chociaż sporadycznie

- nie, w zasadzie dyskusje ucichły, zamilkły

czy według Pana(i) jest prawdopodobne, że władze sprowokowały wystąpienia z przełomu kwietnia i maja?

- bardzo prawdopodobne

- mało prawdopodobne

- nieprawdopodobne

Problemy ważne dla Polski i Polaków

- Przezwyciężanie kryzysu, wyjście z kryzysu, stabilizacja gospodarcza

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- Zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- Polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- Stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- Dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- Spłata zadłużeń

- Zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy, wykorzystanie rezerw

- Stosunki, relacja władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- Rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy /tabela wg terminów badań IV, VII, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

1988-07-15

Autor: Elżbieta Gorajewska-Mieciek

1 - 10/ 6988

CBOSLAB

05.06.2025

Młodzi Polacy o sobie - podsumowanie

W ramach drugiej odsłony projektu CBOSLab zaprezentowaliśmy wyniki przeprowadzonego przez CBOS badania postaw przedstawicieli najmłodszych pokoleń dorosłych Polaków: zetek i igreków.

CBOSPODCAST

29.05.2025

Rafał Trzaskowski ma większe szanse wygrać te wybory

Gościem kolejnego odcinka CBOS Podcastu jest prof. Paweł Ruszkowski, socjolog z Uniwersytetu Civitas. Rozmawiamy o społecznej mobilizacji w kontekście II tury wyborów prezydenckich, znaczeniu politycznej polaryzacji oraz możliwych przepływach wyborców i głosach tych, którzy nie wzięli udziału w I turze wyborów.

Zastanawiamy się również nad politycznym efektem „piwa z Mentzenem” i tym, na kogo i dlaczego zagłosują wyborcy Sławomira Mentzena.

Podcast jest dostępny również w serwisie Spotify: CBOS Podcast - odcinek 6

ZAMÓWSWOJEBADANIE

CBOSTRENDY Wyniki badań

WYDARZENIA

17.06.2025

Wyróżnienie dla CBOS w X edycji konkursu o Puchar Pytii za sondaż przed wyborami prezydenckimi 2025!

MIXEDMODE

Stosowanie zestawu technik w badaniu sondażowym

Prof. dr hab. Jarosław Górniak
Instytut Socjologii
Uniwersytet Jagielloński

Stosowanie w jednym badaniu sondażowym więcej niż jednej techniki gromadzenia danych przy wykorzystaniu tego samego kwestionariusza (w sensie brzmienia i kolejności pytań), np : ankieta pocztowa, CAWI, CATI, wywiad osobisty: