KONDYCJA FINANSOWA GOSPODARSTW DOMOWYCH

Średni dochód na osobę w gospodarstwie domowym

Jak Pan(i) ocenia obecne warunki materialne swojego gospodarstwa domowego? Czy są one:

- dobre

- raczej dobre

- ani dobre, ani złe

- raczej złe

- złe

/tabela wg terminów badań ‘89 - 2000/ oraz /tabela aneksowa/

Czy uważa Pan(i), że obecnie dochody Pana(i) rodziny w porównaniu z przeciętnymi dochodami rodzin w Polsce są:

- znacznie wyższe

- raczej wyższe

- takie same (przeciętne)

- raczej niższe

- znacznie niższe

/tabela wg terminów badań IV‘92, IV‘94, IV‘95, IV‘96, X‘97, V‘98, I‘99, VI‘00/ oraz /wykres wg wykształcenia/ oraz /tabela aneksowa/

Które z wymienionych określeń najlepiej charakteryzuje sposób gospodarowania pieniędzmi w Pana(i) gospodarstwie domowym?

Żyjemy bardzo biednie - nie starcza nam nawet na podstawowe potrzeby

Żyjemy skromnie - musimy na co dzień bardzo oszczędnie gospodarować

Żyjemy średnio - starcza nam na co dzień, ale musimy oszczędzać na poważniejsze zakupy

Żyjemy dobrze - starcza nam na wiele bez specjalnego oszczędzania

Żyjemy bardzo dobrze - możemy pozwolić sobie na pewien luksus

/tabela wg terminów badań V‘93, IV‘94 IV, XI‘95, IV, X‘96, I, X‘99, VI‘00/ oraz /tabela aneksowa/

POCZUCIE ZAGROŻENIA BIEDĄ

Które z poniższych stwierdzeń wybrał(a)by Pan(i) jako najbardziej zgodne z obecną sytuacją finansową w Pana(i) gospodarstwie domowym?

- Jestem spokojny(a), że finansowo damy sobie radę

- Nie boję się biedy, chociaż martwię się, że nasza sytuacja materialna może się pogorszyć

- Obawiam się biedy, choć sądzę, że jakoś sobie poradzimy

- Boję się biedy i nie wiem, jak sobie poradzimy

/I‘97, V‘98, I‘99, VI‘00/ oraz /tabela aneksowa/

ZASIĘG BIEDY W POLSCE

Dystans między średnim miesięcznym dochodem na osobę a wartością progową biedy /wykres III,93, I‘97, I‘99, VI‘00/

Jak Pan(i) sądzi, poniżej jakiego dochodu zaczyna się już bieda ? Chodzi o wysokość dochodu na jedną osobę w rodzinie miesięcznie

Do 100 zł

101 - 200 zł

201 - 300 zł

301 - 400 zł

401 - 500 zł

Powyżej 500 zł

Trudno powiedzieć /tabela I‘97, I‘99, VI‘00/ oraz /tabela aneksowa/

Ubóstwo subiektywne

Skala ubóstwa w Polsce z uwzględnieniem obiektywnego i subiektywnego kryterium biedy

POSTRZEGANIE ROZMIARÓW UBÓSTWA W POLSCE I PROGNOZY W TEJ DZIEDZINIE

Czy zna Pan(i) - z sąsiedztwa, z widzenia - naprawdę biedną osobę lub rodzinę?

- Tak, sam(a) jestem biedny(a)

- Tak, znam takie osoby (rodziny)

- Nie, nie znam nikogo naprawdę biednego

/II‘93, I‘97, I‘99, VI‘00/

Czy dużo jest dziś w naszym kraju ludzi naprawdę biednych?

/wykres III‘93, I‘97, I‘99, VI‘00/ oraz /tabela aneksowa/

Czy, Pana(i) zdaniem, w ciągu najbliższych kilku lat ludzi naprawdę biednych będzie w Polsce:

- znacznie więcej niż obecnie

- nieco więcej

- tyle samo

- nieco mniej

- znacznie mniej niż obecnie

Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań I‘97, I‘99, VI‘00/

WIZERUNEK LUDZI BIEDNYCH W POLSCE

Co dla Pana(i), Pana(i) znajomych oznacza określenie „człowiek naprawdę biedny”? Kogo Pan(i) sobie wyobraża słysząc to określenie? O jakich ludziach mówi się, że są naprawdę biedni? Na co przede wszystkim brakuje im pieniędzy?

- Na żywność, na chleb, „na życie”, na przetrwanie

- Na zaspokojenie potrzeb związanych z utrzymaniem domu - czynsz, opłaty za gaz, światło, opał itp.

- Na inne podstawowe potrzeby człowieka, rodziny, np. na ubranie, buty, środki czystości itp.

- Na ochronę zdrowia, leczenie, leki

- Na kształcenie dzieci, naukę

- Na godniejsze warunki życia - lepsze jedzenie, wyposażenie, modernizację domu, wypoczynek, kulturę itp.

Trudno powiedzieć

Kim zazwyczaj są, czym się zajmują ludzie naprawdę biedni?

- Bezrobotni

- Emeryci, renciści

- Zwykli ludzie, którzy pracują, ale zbyt mało zarabiają (ludzie o niskich dochodach, bez wykształcenia, kwalifikacji itp., ale też pracownicy sfery budżetowej - naukowcy, nauczyciele, inteligencja, pracownicy służby zdrowia, ludzie dopiero startujący w dorosłe życie, bez dobrego startu)

- Ludzie skrzywdzeni przez los (starzy, chorzy, niepełnosprawni, samotni, niezaradni, niepełne rodziny)

- Rolnicy, byli pracownicy PGR

- Ludzie sami sobie winni (alkoholicy, lenie, rodziny patologiczne, margines społeczny)

- Rodziny wielodzietne

- Bezdomni

- Ludzie trudniący się zbieraniem butelek, odpadków na śmietniku, żebracy

- Inne określenia

Trudno powiedzieć

Co spowodowało, że popadli w biedę? Jakie są tego przyczyny?

- Bezrobocie

- Zmiany ustrojowe, reformy, polityka gospodarcza i socjalna - „dziki kapitalizm”, nowe rządy, brak odpowiedniej opieki ze strony państwa, pomocy społecznej, dyskryminacja ludzi biednych, zła gospodarka, gospodarka rynkowa, wynik reform gospodarczych, zmiany ekonomiczne w kraju

- Niskie zarobki, emerytury, renty, wysokie ceny, opłaty, wysokie koszty utrzymania

- Sytuacja zakładów pracy: prywatyzacja, redukcje, upadłości, likwidacja zakładów, zła sytuacja finansowa zakładów, brak pieniędzy na płace

- Własna wina - alkoholizm, lenistwo, brak chęci, szacunku dla pracy, patologie, głupota, niegospodarność

- Władza - polityka rządu, praca rządu, konflikty w kraju, rządy złodziei, rozkradanie, sprzedawanie państwa, brak troski o ludzi

- Sytuacje losowe - choroba, kalectwo, samotność, starość, zły los

- Niezaradność życiowa - nieprzystosowanie do zmian, do nowych warunków życia, przyzwyczajenie do państwa opiekuńczego, nieumiejętność znalezienia się w obecnej sytuacji, nieumiejętność znalezienia pracy

- Niewłaściwa polityka rolna - likwidacja PGR-ów, nieopłacalność produkcji, kłopoty ze zbytem, zła sytuacja w rolnictwie

- „Ludzie zbędni” na rynku pracy - wiek, brak wykształcenia, kwalifikacji, brak możliwości kształcenia, przekwalifikowania się, duża konkurencja

- Sytuacje rodzinne - wielodzietność, rozpad rodziny, opuszczenie przez rodzinę

- Trudno powiedzieć

Co, Pana(i) zdaniem, przede wszystkim decyduje o tym, że niektórzy ludzie nie mogą wydostać się z biedy?

- Brak pracy, bezrobocie

- Brak wykształcenia, kwalifikacji zawodowych

- Brak wsparcia i opieki ze strony państwa

- Niskie emerytury, renty

- Alkoholizm

- Choroba, kalectwo

- Niezaradność życiowa, bezradność w załatwianiu swoich spraw

- Lenistwo, niechęć do podejmowania prac

- Brak wsparcia i opieki ze strony rodziny, brak rodziny

- Brak szczęścia, ślepy los

/tabela wg terminów badań I‘97, I‘99, VI‘00/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych