MAGDALENKA I OKRĄGŁY STÓŁ – UMOWA SPOŁECZNA CZY ZMOWA ELIT

Jakie określenie, Pana(i) zdaniem, lepiej pasuje do porozumienia zawartego przy Okrągłym Stole?

- Umowa społeczna

- Zmowa elit

- Trudno powiedzieć

/wykres wg badań I 2009, III 2010/ oraz /tabela wg wskazań członków NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981; członków PZPR przed rokiem 1989/ oraz /tabela aneksowa/

Jak, z perspektywy czasu, ocenił(a)by Pan(i) porozumienie zawarte przy Okrągłym Stole? Czy, Pana(i) zdaniem, przyjęty przy Okrągłym Stole sposób przeprowadzenia przemian politycznych w Polsce:

- był najlepszy, najbardziej właściwy w ówczesnej sytuacji

- miał swoje dobre strony, ale ustępstwa wobec władzy były zbyt duże, kompromis był za daleko posunięty

- był to zły sposób przeprowadzenia przemian politycznych, niepotrzebne ustępstwo wobec władz komunistycznych

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań I 2009, III 2010/ oraz /tabela wg wskazań członków NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981; członków PZPR przed rokiem 1989/ oraz /tabela aneksowa/

Patrząc z dzisiejszej perspektywy, jak Pan(i) sądzi, czy po wyborach do Sejmu i Senatu 4 czerwca 1989 roku i utworzeniu rządu Tadeusza Mazowieckiego należało przede wszystkim:

- dążyć do porozumienia ponad podziałami i włączyć wszystkie grupy społeczne i siły polityczne w budowę demokracji

- dążyć do rozliczenia starego systemu i jego funkcjonariuszy

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg wskazań członków NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981; członków PZPR przed rokiem 1989/ oraz /tabela aneksowa/

SYNDROM PORZUCENIA

Część dawnych ludzi „Solidarności” uważa, że przywódcy związku i wywodzący się z niego politycy zdradzili po 1989 roku ideały związkowców z lat osiemdziesiątych. Czy zgadza się Pan(i) z tym poglądem czy raczej nie zgadza?

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg wskazań członków NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981; członków PZPR przed rokiem 1989/ oraz /tabela wg zmiennych socjo-demograficznych/ oraz /tabela aneksowa/

Odpowiedzi ankietowanych uważających, że przywódcy związku i wywodzący się z niego politycy zdradzili ideały „solidarności” z lat osiemdziesiątych

Na czym, Pana(i) zdaniem, polegała zdrada ideałów „Solidarności”?

- Zanik solidarności, zasady solidarności – zapomnieli, by pomagać ludziom; brak dbałości o ludzi; także ogólne poczucie porzucenia – zostawili ludzi samych sobie

- „Solidarność” niepotrzebnie zaangażowała się w politykę, uwikłała się w politykę – stali się partią polityczną; weszli w układy; dążyli do władzy; w działaniu decydują interesy polityczne, a nie społeczne

Nie wywiązali się, nie dotrzymali obietnic, nie spełnili postulatów, zdradzili ideały „Solidarności” – stwierdzenia ogólne

- Prywata, egoizm polityków i działaczy, dbanie o własne interesy, pieniądze – patrzenie tylko za własnym dobrem; wszyscy zaczęli myśleć o sobie; skupili się na gromadzeniu własnego majątku; pomieszało się ludziom w głowach, pojawiło się więcej luksusu i ludzie stali się zachłanni; zaczęli robić własne interesy; zajęli się własnymi karierami

- Zmienili poglądy

-- Odstępstwo – porzucili dawne poglądy, ideały; przestali dbać o naród, walczyć o wolności obywatelskie; tylko nieliczni pozostali przy swoich ideałach

-- Rozejście się mentalne - jak dostali się na stołki, to już nie rozumieli robotników; przywódcy i członkowie poszli w różne strony

-- Kłamstwo, obłuda – zawsze mówili nieprawdę, chcieli władzy; od początku byli fałszywi, zrobili ludzi w konia

- Akcent na porzucenie spraw związkowych – przestali bronić praw pracowniczych, ludzi pracujących; zapomnieli o pracownikach; brak zainteresowania problemami społecznymi

- Rozłam w związku, kłótnie, wojna na górze, powstanie dwóch obozów – zaczęli się „żreć” miedzy sobą; kłócili się między sobą; kłótnie; nie potrafią współpracować

- Negatywne skutki reform rynkowych: upadek fabryk, PGR-ów, bezrobocie oraz bieda, rozwarstwienie społeczne, zbyt duże różnice w poziomie życia – jedni żyją w biedzie,

inni w przepychu. Także: negatywne oceny prywatyzacji

- Brak rozliczenia komunizmu, gruba kreska, Okrągły Stół, brak lustracji – pomogli się uwłaszczyć nomenklaturze; władzę przejęli agenci

- Przykłady konkretnych polityków, którzy – zdaniem respondentów – zdradzili, np. Lech Wałęsa, Marian Krzaklewski

- Zawiedzione nadzieje: to nie tak miało być – odpowiedzi najbardziej ogólnikowe

- Korupcja, nieuczciwość, złodziejstwo

- Niewłaściwi ludzie – władzę zdobyli karierowicze; kolesiostwo; co uczciwsi działacze wyjechali za granicę; dopuścili dorobkiewiczów i złodziei do władzy

- Krytyka obecnego związku NSZZ „Solidarność” – przywódcy dbają tylko o swoje stołki, interesuje ich tylko kasa

- Zawłaszczenie „Solidarności” – doradcy przejęli władzę, doszli do władzy na plecach robotników

- Nie umiem tego określić, nie wiem, nie podejmuję się o tym mówić

/tabela/

BŁĘDY I ZANIECHANIA OKRESU PRZEMIAN

Jak Pan(i) sądzi, jakie błędy i zaniechania popełniono w okresie przemian po 1989 roku? Z podanej listy proszę wskazać nie więcej niż trzy takie błędy:

- Tolerowanie korupcji, nieuczciwości w polityce

- Zbyt daleko idąca prywatyzacja polskiej gospodarki, wyprzedaż majątku narodowego za bezcen

- Dopuszczenie do nadmiernego wzrostu nierówności społecznych

- Brak wystarczającej lustracji, rozliczenia współpracowników służb specjalnych PRL

- Brak dekomunizacji i rozliczenia funkcjonariuszy państwowych i partyjnych z okresu PRL

- Uwłaszczenie nomenklatury, przejmowanie państwowego majątku przez działaczy państwowych i partyjnych

- Zbyt szybkie tempo i zbyt duży zakres reform gospodarczych

- Rozbicie i konflikty w ramach obozu solidarnościowego

- Zbyt duża zależność od Zachodu

- Zbyt duży wpływ Kościoła na sprawy kraju

- Zbytnie ograniczenie roli państwa w gospodarce i innych dziedzinach życia

- Inne błędy

- Nie popełniono żadnych poważniejszych błędów

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań I 2008, III 2010/ oraz /tabela wg wskazań członków NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981; członków PZPR przed rokiem 1989/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych