CZYM JEST MOWA NIENAWIŚCI?

Czym jest, Pana(i) zdaniem, mowa nienawiści? [pytanie otwarte]

Czym się przejawia:

- Brak szacunku, pogarda, umniejszanie wartości, naruszanie godności, szkalowanie, poniżanie, wyrządzanie krzywdy słowami

- Obrażanie, agresja słowna; wyzwiska, obelgi, przekleństwa

- Podżeganie do nienawiści, nawoływanie do przemocy, groźby, szczucie jednych na drugich; może przekładać się na przemoc fizyczną

- Posługiwanie się kłamstwem, nieprawdą, fałszowanie rzeczywistości

- Dzielenie ludzi na lepszych i gorszych, wykluczanie, dyskryminacja, utrwalanie stereotypów

- Łamanie prawa lub zachęcanie do jego złamania; przestępstwo

Skąd się bierze, co za nią stoi:

- Nienawiść (hejt), niechęć, antypatia, wrogość, złość

- Zazdrość, zawiść

- Nietolerancja, uprzedzenia, brak wyrozumiałości, empatii

- Złe emocje, zła energia, negatywizm

- Brak woli porozumienia, rozmawiania; nastawienie na spór, konflikt, kłótnie

- Brak kultury, ogłady, głupota

Kogo lub czego dotyczy:

- Dotyczy jakiejś cechy, przynależności do jakiejś grupy – ogólnie

- Dotyczy rasy, koloru skory, narodowości, obcokrajowców

- Dotyczy poglądów politycznych, światopoglądu

- Dotyczy religijności, wiary (w tym obraza uczuć religijnych)

- Dotyczy orientacji seksualnej, homoseksualności

- Dotyczy statusu społeczno-ekonomicznego, np. biedy, bezdomności, braku wykształcenia

- Dotyczy płci (także zmiany płci)

- Dotyczy starszego wieku, starości

- Dotyczy niepełnosprawności, choroby

Gdzie się pojawia, kto ją stosuje:

- Polityka (język polityki), politycy

- Wypowiedzi w internecie

- PiS, obecny rząd i podległe mu instytucje, np. TVP

- Media (głównie telewizja)

- Faszyści, chuligani, kibole

- PO, Koalicja Obywatelska (Europejska), opozycja

- Kościół, księża

- Środowiska liberalne obyczajowo, LGBT

- Obywatele wobec rządzących, polityków

Inne odpowiedzi:

- Próba cenzury, wymuszenia politycznej poprawności; nie ma czegoś takiego, jak mowa nienawiści

- Ogólniki, wypowiedzi niezrozumiałe i nie na temat

- Trudno powiedzieć / odmowa odpowiedzi / brak odpowiedzi

PERCEPCJA MOWY NIENAWIŚCI

Czy spotkał(a) się Pan(i) z wypowiedziami – ustnymi lub pisemnymi – które obrażały, wyszydzały lub dyskryminowały innych z przyczyn całkowicie lub częściowo od nich niezależnych, np. dotyczyły ich rasy, koloru skóry, wyznania (lub braku wyznania), pochodzenia narodowego lub etnicznego, orientacji seksualnej, płci, wieku, niepełnosprawności itp.?

- Tak, spotkałe(a)m się z takimi wypowiedziami wiele razy

- Tak, spotkałe(a)m się z takimi wypowiedziami kilka razy

- Tak, spotkałe(a)m się z takimi wypowiedziami raz

- Nie, nie spotkałe(a)m się z takimi wypowiedziami

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań 2007, 2019/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

[odpowiedzi ankietowanych, którzy zetknęli się z mową nienawiści]

Gdzie najczęściej spotykał(a) się Pan(i) z takimi wypowiedziami? Proszę wskazać nie więcej niż cztery miejsca

- W internecie

- W telewizji

- W miejscach publicznych, na ulicy

- Na murach, ścianach budynków, jako tzw graffiti

- W gazetach, czasopismach

- W swoim miejscu pracy, nauki

- Na plakatach, transparentach, ulotkach

- W radiu

- W swoim domu

- W innym miejscu

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

[odpowiedzi ankietowanych, którzy zetknęli się z mową nienawiści]

Kto je najczęściej wypowiadał? Proszę wskazać nie więcej niż cztery odpowiedzi

- Użytkownicy internetu

- Politycy

- Zwykli ludzie w miejscach publicznych

- Uczestnicy demonstracji, protestów, marszów

- Członkowie skrajnych organizacji społecznych

- Dziennikarze, publicyści, prezenterzy

- Artyści, osoby z branży rozrywkowej

- Przedstawiciele Kościoła rzymskokatolickiego

- Osoby z bliskiego otoczenia - znajomi, rodzina

- Współpracownicy, przełożeni

- Osoby ze świata nauki

- Inne osoby

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

[odpowiedzi ankietowanych, którzy zetknęli się z mową nienawiści]

Czego dotyczyły te obraźliwe wypowiedzi? Proszę wybrać nie więcej niż trzy najczęściej pojawiające się cechy

- Orientacji seksualnej

- Koloru skóry, rasy

- Narodowości, pochodzenia etnicznego

- Wyznania religijnego

- Pochodzenia społecznego

- Niepełnosprawności

- Płci

- Braku wyznania religijnego

- Wieku

- Innych cech

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

PRZYZWOLENIE NA HEJT I WŁASNE DOŚWIADCZENIA

Czy uważa Pan(i), że obecnie w polskim społeczeństwie istnieje przyzwolenie na obrażanie innych ze względu na takie ich cechy, jak:

* wiek, płeć, niepełnosprawność, wyznanie lub brak wyznania, narodowość, rasa, kolor skóry, orientacja seksualna

* przekonania i poglądy polityczne

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/wykresy/ oraz /tabele aneksowe: tak, nie, trudno powiedzieć/

Czy zdarzyło się Panu(i) wypowiedzieć obraźliwie o jakiejś osobie lub grupie osób ze względu na jej (ich):

* wiek, płeć, niepełnosprawność, wyznanie lub brak wyznania, narodowość, rasę, kolor skóry, orientację seksualną

* przekonania i poglądy polityczne

- Tak, zdarzyło mi się to wielokrotnie

- Tak, zdarzyło mi się to kilka razy

- Tak, zdarzyło mi się to raz

- Nie, nigdy mi się to nie zdarzyło

- Trudno powiedzieć

/wykresy/

Czy zdarzyło się, że ktoś obraził Pana(ią) ze względu na:

* którąś z takich Pana(i) cech, jak wiek, płeć, niepełnosprawność, wyznanie lub brak wyznania, narodowość, rasę, kolor skóry, orientację seksualną

* przekonania i poglądy polityczne

- Tak, zdarzyło mi się to wielokrotnie

- Tak, zdarzyło mi się to kilka razy

- Tak, zdarzyło mi się to raz

- Nie, nigdy mi się to nie zdarzyło

- Trudno powiedzieć

/wykresy/

Tabele - zależność między wypowiadaniem się w sposób obraźliwy o innych a byciem adresatem takich wypowiedzi

Odsetki badanych, którym zdarzyło się:

- wypowiedzieć obraźliwie o kimś ze względu na jakąś jego cechę niezbywalną

- wypowiedzieć obraźliwie o kimś ze względu na jego poglądy

- zostać obrażonym ze względu na jakąś cechę niezbywalną

- zostać obrażonym ze względu na poglądy

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

WOLNOŚĆ SŁOWA I JEJ OGRANICZENIA

Która z poniższych opinii jest Panu(i) bliższa?

- Wolność słowa gwarantuje możliwość swobodnego wypowiadania opinii, nawet jeśli te opinie są odbierane przez pewne osoby lub grupy jako obraźliwe, wyszydzające lub krzywdzące

- Wolność słowa gwarantuje swobodę wypowiedzi, pod warunkiem, że wygłaszane opinie nie są dla innych ludzi obraźliwe, wyszydzające lub krzywdzące

- Trudno powiedzieć, żadna z nich nie jest mi bliska

/wykresy wg terminów badań 2007, 2019/ oraz /tabela aneksowa/

Czy, według Pana(i) wiedzy, nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych lub ze względu na bezwyznaniowość jest:

- przestępstwem w polskim prawie

czy też

- nie jest to coś, co w świetle prawa podlega w Polsce karze

- Trudno powiedzieć

/wykresy wg terminów badań 2007, 2019/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych