PUBLIKACJE

W różnego rodzaju materiałach publicystycznych pojawia się określenie gniazdownicy, odnoszące się do osób w wieku 25–34 lata, które mieszkają z rodzicami, nie posiadają współmałżonka i same nie są rodzicami. Zgodnie z przyjętą definicją, do gniazdowników nie zalicza się osób rozwiedzionych oraz wdowców.

W przekazach medialnych osoby te przedstawiane są w krytycznym świetle – przypisuje się im lenistwo, brak ambicji, chęć życia kosztem rodziców i pozostania „dorosłymi dziećmi”. Takie podejście może jednak budzić zdziwienie, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu powszechny był w Polsce model rodziny wielopokoleniowej, w której wspólne zamieszkiwanie było naturalnym elementem życia rodzinnego. Rodzice mogli wówczas liczyć na pomoc dorosłych dzieci w starszym wieku, a sami wspierali je w opiece nad wnukami. Wraz z przemianami społeczno--gospodarczymi i poprawą warunków materialnych coraz więcej młodych ludzi zaczęło wyprowadzać się z domów rodzinnych – sprzyjały temu lepsze zarobki oraz większe możliwości zawodowe.

Warto więc zastanowić się, czy obserwowany dziś wzrost liczby dorosłych mieszkających z rodzicami wynika jedynie ze zmiany postaw społecznych, czy raczej z rosnących trudności ekonomicznych, takich jak wysokie ceny mieszkań czy trudności ze znalezieniem pracy.

W kolejnych częściach komunikatu przedstawimy profil społeczno-demograficzny gniazdownika oraz jego sytuację finansową. Zapytaliśmy bowiem również samych zainteresowanych o przyczyny pozostawania w domu rodzinnym oraz o to, czy mieszkanie z rodzicami traktują jako wybór czy konieczność. Ponadto sprawdziliśmy, w jakim wieku, zdaniem Polaków, dzieci powinny wyprowadzić się z domu rodzinnego oraz do jakiego momentu w życiu rodzice powinni im pomagać.

PROFIL SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNY

Osoby w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres z danymi z 2005, 2017 i 2025 roku/

Płeć osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres/

Miejsce zamieszkania osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
Wieś
Miasto do 19 999 mieszkańców
Miasto od 20 000 do 49 999 mieszkańców
Miasto od 50 000 do 99 999 mieszkańców
Miasto 100 000 do 499 999 mieszkańców
Miasto 500000i więcej mieszkańców
/wykres/

Wiek osób stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres i tabela/

Wykształcenie osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres/

Przynależność do grupy pracujących lub niepracujących osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres i tabela/

FINANSOWA NIEZALEŻNOŚĆ

(Nie)zależność finansowa osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
Jestem niezależny(a) finansowo od rodziców/opiekunów
Jestem częściowo zależny(a) finansowo od rodziców/opiekunów
Jestem zależny(a) finansowo od rodziców/opiekunów
/wykres i tabela z podziałem na osoby pracujące i niepracujące/
/wykres uwzględniający osoby pełnoletnie, które nie zawarły związku małżeńskiego według wieku 25–29 lata i 30–34 lata/

NIEFORMALNE ZWIĄZKI GNIAZDOWNIKÓW

Niezależnie od Pana(i) stanu cywilnego, czy jest Pan(i) obecnie z kimś w związku nieformalnym, partnerskim?
odpowiedzi osób w wieku 25–34 lata stanu wolnego, które mieszkają z rodzicami pod jednym dachem
/wykres/

PLANOWANA WYPROWADZKA

Czy planuje Pan(i) wyprowadzić się od rodziców?
ODPOWIEDZI OSÓB W WIEKU 25–34 LATA STANU WOLNEGO, KTÓRE MIESZKAJĄ Z RODZICAMI POD JEDNYM DACHEM
/wykres i tabele/

DLACZEGO GNIAZDOWNICY MIESZKAJĄ Z RODZICAMI?

Przyczyny, dla których osoby w wieku 25–34 lata stanu wolnego mieszkają z rodzicami
Brak własnego mieszkania
Dobre warunki mieszkaniowe w domu rodziców
Niższe koszty utrzymania
Brak wystarczających dochodów
Brak własnej rodziny
Wsparcie w codziennych obowiązkach ze strony rodziców
Przywiązanie emocjonalne do rodziców
Rodzicom potrzebna jest pomoc
Kontynuowanie edukacji
Brak pracy
To rodzice mieszkają u mnie
Sprzeciw rodziców wobec mojej wyprowadzki
Inne przyczyny
/wykres/ - pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć”. Procenty nie sumują się do 100, ponieważ respondent mógł wymienić kilka powodów, dla których mieszka z rodzicami
/tabele uwzględniające wiek oraz płeć/

WYBÓR CZY KONIECZNOŚĆ?

Proszę powiedzieć, czy w Pana(i) przypadku, mieszkanie z rodzicami jest bardziej wyborem, czy koniecznością? Przy odpowiedzi proszę posłużyć się skalą, na której „1” oznacza, że zdecydowanie jest koniecznością, a „7” – że zdecydowanie jest wyborem.
/wykres i tabele/

WIEK WYPROWADZKI

Jaka jest, Pana(i) zdaniem, granica wieku, kiedy dziecko powinno wyprowadzić się z domu rodziców?
/wykres/

WSPIERANIE DZIECI

Do jakiego momentu w życiu rodzice powinni pomagać swoim dzieciom?
Pomoc rodziców jest dzieciom zawsze potrzebna
Do momentu usamodzielnienia się dziecka, tzn. do zdobycia przez nie zawodu i pracy
Do momentu wyprowadzenia się dziecka z domu
Do momentu, kiedy wnuki nie będą już potrzebowały opieki ze strony dziadków
Do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości
Do momentu zawarcia małżeństwa przez dziecko
Trudno powiedzieć
/wykres i tabela/