Z którym z poniższych stwierdzeń Pan się zgadza?

- Nasza demokracja funkcjonuje dobrze

- Nasza demokracja jakoś funkcjonuje, choć ma wiele wad

- Nasza demokracja funkcjonuje źle i jak tak dalej pójdzie, to nie będzie w Polsce demokracji

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań X 1992, VI 1993 / oraz /tabela aneksowa/

Czy zgadza się Pan czy też nie zgadza z następującymi opiniami:

* Rządy demokratyczne mają przewagę nad wszystkimi innymi formami rządów

* Zdarzają się sytuacje, że rządy niedemokratyczne mogą być bardziej pożądane niż rządy demokratyczne

* Dla ludzi takich jak ja nie ma w gruncie rzeczy znaczenia, czy rząd jest demokratyczny czy niedemokratyczny

- Zgadzam się

- Nie zgadzam się

- Trudno powiedzieć

/tabela/ oraz /tabele aneksowe/

Tabela - akceptacja wartości demokracji a przyzwolenie na rządy niedemokratyczne

O każdej z poniższych opinii proszę powiedzieć, czy się Pan(i) z nią zgadza czy też się nie zgadza:

* Odrobina dyktatury jeszcze nikomu nie zaszkodziła - ktoś powinien silną ręką wziąć się za urzędników i skłócone partie

* Demokracja ma swoje wady, ale lepszego systemu od demokracji nie wymyślono

* Niezależna prasa jest gwarantem wolności i dlatego prasie niczego nie można narzucać

* Należy wprowadzić kontrolę prasy, ponieważ zdarza się, że dezorientuje, wprowadza w błąd

* Dzięki Sejmowi możliwe jest uzgodnienie sprzecznych interesów

* W kraju byłoby lepiej, gdyby Sejmu w ogóle nie było

* Partie polityczne są niezbędne dla dobrego działania demokracji

* Zamiast partii politycznych ludzie woleliby u władzy zdecydowanego, znającego się na rzeczy człowieka

* Spory między partiami są czymś normalnym

* Spory między partiami są jedną z przyczyn naszych trudności

* W obecnych czasach właściwie nie wiadomo, czy można jeszcze na kimś polegać

* Przy istnieniu tak wielu różnych idei, teorii i poglądów, często już nie wiadomo w co wierzyć

* Bardzo często nie można się zorientować, czy pociągnięcia władz są słuszne czy też pozbawione sensu

* Coraz trudniej dopatrzeć się jakiegoś sensu w otaczającym nas świecie

* Łatwo można odróżnić tzw. krzykaczy od ludzi rozsądnych, trzeźwo myślących

/tabele/

Omówienie wyników analizy czynnikowej - cztery grupy postaw i poglądów:

- Dezorientacja, poczucie zagubienia, przekonanie o chaosie panującym w życiu publicznym

- "Demokratyzm", postawa akceptująca demokratyczne reguły

- Postawa kładąca nacisk na wolność słowa i wypowiedzi, pluralizm poglądów

- Postawa "autorytarna", akceptująca rozwiązania niedemokratyczne

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych