ZMIANY STOSUNKU POLAKÓW DO ŻYDÓW W III RZECZPOSPOLITEJ
Zmiany stosunku do Żydów
- sympatia
- niechęć
- średnie na skali -3 (niechęć) do +3 (sympatia)
/wykresy wg badań 1993 - 2015/
POSTRZEGANIE ŻYDÓW
Kiedy słyszy Pan(i) słowa „naród żydowski”, „Żydzi”, to co Pan(i) najpierw przychodzi do głowy?
(Najczęstsze skojarzenia)
- Historia
- II wojna światowa, obozy koncentracyjne, Auschwitz, zagłada Żydów, Holocaust
- Biedny naród; cierpienia, prześladowanie, męczeństwo Żydów – współczucie dla Żydów
- Naród o bogatej historii
- Tradycja i kultura
- Kultura żydowska, obyczaje, literatura, muzyka
- Judaizm, religia żydowska, modlitwa, szabas, koszerne jedzenie itp.
- Biblia, naród wybrany, czasy Starego Testamentu
- Inny naród, inna kultura, inna religia, hermetyczny świat, izolacja
- Żydzi w Polsce – ogólnie
- Dawni mieszkańcy Polski, sąsiedzi, Kraków, Łódź, wspólna historia polsko żydowska
- Pamiątki po Żydach, miejsca upamiętniające Żydów – cmentarze, pomniki, Muzeum Polin
- Związek tradycji i kultury polskiej i żydowskiej, starsi bracia, wiara pochodzi od Żydów, Jezus był Żydem
- Stosunki polsko-żydowskie
- Antysemityzm, uprzedzenia wobec Żydów, Polacy nie lubią Żydów
- Antypolonizm, Żydzi nienawidzą Polaków, oskarżenia o udział w Holocauście
- Trudne relacje polsko-żydowskie, „wasze ulice, nasze kamienice”
- Pomoc świadczona Żydom przez Polaków
- Roszczenia majątkowe Żydów, odzyskiwanie majątków przez Żydów
- Wizerunek Żydów
- Potrafią robić interesy, bankierzy, handlarze, kupcy, ludzie przedsiębiorczy i zaradni
- Cwaniactwo, przekręty, oszustwo, wyzysk, lichwa, przebiegłość
- Mądrość, inteligencja, wykształcenie, zdolności
- Bogactwo, złoto, zasobność
- Chciwość, skąpstwo, pazerność
- Oszczędność, gospodarność, pracowitość
- Władza Żydów nad światem, Żydzi rządzą, są żądni władzy
- Solidarność, wzajemne wspieranie się Żydów
- Cechy zewnętrzne, wygląd: nakrycie głowy, kapelusz, pejsy, broda, wąsy
- Państwo Izrael
- Izrael i jego mieszkańcy, Jerozolima, Betlejem itp.
- Konflikt izraelsko-palestyński, prześladowanie Palestyńczyków
- Diaspora
- Życie w diasporze, Żydzi w USA, naród bez państwa
- Ogólne nastawienie do Żydów
- Nic, nic mi nie przychodzi do głowy, nie mam skojarzeń, trudno powiedzieć
- Naród jak inne, tacy sami ludzie jak my, są różni: dobrzy i źli
- Nic złego, nie mam nic przeciwko nim, nie przeszkadzają mi
- Niechęć do Żydów – nie lubię ich, nie mam dobrego zdania
- Sympatia do Żydów, podziw, dobra opinia
/tabela/
Proszę powiedzieć, gdy dziś mowa jest o Żydach, to o kim Pan(i) myśli? Czy ma Pan(i) na myśli przede wszystkim:
- osoby pochodzenia żydowskiego żyjące w rozproszeniu w różnych miejscach na świecie
- mieszkańców obecnego państwa Izrael
- dawnych współmieszkańców Polski
- wyznawców judaizmu
- Żydów obecnie mieszkających w Polsce
- Żydów żyjących w czasach biblijnych
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Czy w Pana(i) odczuciu można być jednocześnie Polakiem i Żydem, czy też jest to niemożliwe?
- Zdecydowanie można
- Raczej można
- Raczej nie można
- Zdecydowanie nie można
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
RELACJE POLSKO-ŻYDOWSKIE
Jak Pan(i) sądzi, czy Żydzi doznali od Polaków:
- więcej dobrego niż złego
- tyle samo dobrego co złego
- więcej złego niż dobrego
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań 1992, 1996, 2002, 2015/
Jak Pan(i) sądzi, czy w przeszłości Polacy doznali od Żydów:
- więcej dobrego niż złego
- tyle samo dobrego co złego
- więcej złego niż dobrego
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań 1992, 1996, 2002, 2015/
Ocena bilansu relacji między Polakami i Żydami
- Korzystny wyłącznie dla Żydów
- Bardziej korzystny dla Żydów niż Polaków
- Taki sam dla Żydów i Polaków
- Bardziej korzystny dla Polaków niż dla Żydów
- Korzystny wyłącznie dla Polaków
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Ocena bilansu relacji między Polakami i Żydami
- Korzystny dla Żydów
-Taki sam dla Żydów i Polaków
- Korzystny dla Polaków
/tabela wg potencjalnych elektoratów PiS, KW Pawła Kukiza, PO/
Współcześni Polacy bardzo różnie reagują na wiadomość o zbrodniach popełnionych przez Polaków na Żydach. A jakie odczucia budzą u Pana(i) te informacje?
- współczuję Żydom - ofiarom i ich rodzinom
- potępiam sprawców tych zbrodni
- jestem wstrząśnięty(a) i poruszony(a), że ludzie ludziom zgotowali taki los
- jako Polakowi jest mi wstyd, ze doszło do takich zbrodni
- jestem oburzony, że tyle mówi się o zbrodniach Polaków na Żydach, a za mało mówi się o Polakach, którzy ratowali Żydów
- jestem oburzony(a) na tych, którzy szkalują dobre imię Polski i Polaków
- jestem oburzony(a), że tyle mówi się o zbrodniach Polaków na Żydach, a nic się nie mówi o zbrodniach Żydów na Polakach
- wątpię, czy rzeczywiście Polacy byli sprawcami takich zbrodni
- nie wiedziałe(a)m, ze Polacy w czasie okupacji mordowali Żydów
- jako Polak czuję się współwinny(a) tych zbrodni
- czuję niechęć do wszystkich Żydów
- mam inne odczucia
- nie obchodzi mnie to, jest mi to obojętne
- trudno powiedzieć
/wykres/
Wiele się mówi o różnych postawach Polaków wobec Żydów w czasie II wojny. Niektórzy Polacy z narażeniem życia ukrywali Żydów i pomagali im w przetrwaniu, ale byli też i tacy, którzy donosili na Żydów, a nawet uczestniczyli w ich mordowaniu. Jak Pan(i) sądzi, których przypadków było więcej w czasie okupacji?
- Więcej było przypadków ukrywania Żydów i pomagania im
- Tyle samo było przypadków ukrywania Żydów i pomagania im, co donoszenia na Żydów i mordowania ich
- Więcej było przypadków donoszenia na Żydów i mordowania ich
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Czy, Pana(i) zdaniem, wydarzenia o których mówiliśmy – mordy i pogromy dokonywane przez Polaków na Żydach w czasie wojny i tuż po niej, to:
- zamierzchła historia, do której nie należy wracać – było, minęło, nie ma co rozgrzebywać starych ran
- sprawy wciąż aktualne, które trzeba ujawniać i nagłaśniać – tak byśmy znali całą prawdę o sobie
- incydenty, o których trzeba pamiętać, ale których nie można uogólniać mówiąc o postawach Polaków w czasie wojny
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
PAMIĘĆ O ŻYDACH
Czy w Pana(i) miejscowości mieszkali przed wojną Żydzi?
- Tak
- Nie
- Nie wiem, nie interesuje mnie to
/wykresy wg badań 2000, 2015/ oraz /mapa Polski - odsetki odpowiedzi twierdzących/ oraz /tabela aneksowa/
Jeśli dawniej w Pana(i) miejscowości mieszkali Żydzi, to czy pozostały po nich jakieś pamiątki lub zabytki, czy też nic nie zostało?
- zostały różne pamiątki
- nic nie zostało
- Nie wiem, nie interesuje mnie to
/wykresy wg badań 2000, 2015/
Czy pamiątki i zabytki po Żydach mieszkających w Pana(i) miejscowości są otoczone opieką, czy też niszczeją i nikt się nimi nie interesuje?
- są zadbane, otoczone opieką
- niszczeją, nikt się nimi nie interesuje
- jedne są zadbane, otoczone opieką, inne niszczeją, nikt się nimi nie interesuje
- Trudno powiedzieć
/wykres/
Tabele aneksowe