1. Społeczny zasięg informacji o zbrodni katyńskiej

Czy słyszał(a) Pan(i) o zbrodni dokonanej w czasie II wojny światowej na polskich jeńcach w Katyniu?

- Tak, wiele o tym słyszałe(a)m

- Tak, słyszałe(a) o tym

- Nic nie wiem na ten temat /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

2. Opinie o odpowiedzialności za zbrodnię w Katyniu

Kto, Pana(i) zdaniem, ponosi odpowiedzialność za zbrodnię w Katyniu?

- Niemcy

- ZSRR

- Ani Niemcy, ani ZSRR - ktoś inny

- Niemcy i ZSRR w takim samym stopniu

- Trudno powiedzieć /tabela: ludność dorosła, młodzież/ oraz /tabele aneksowe/

Tabele aneksowe

1. Problemy historyczne uznawane w opinii społecznej za białe plamy

Czy są w historii Polski ważne wydarzenia lub wybitne postacie, które obecnie pomija się lub niedostatecznie eksponuje?

2. Dostrzeganie białych plam w historii a zaufanie do różnych obiegów informacji historycznej

Źródła informacji:

- Telewizja

- Gazety i czasopisma

- Książki w języku polskim wydawane w krajach zachodnich

- Nauczyciele historii w szkołach

- Ustne relacje ludzi, którzy byli świadkami wydarzeń historycznych

Respondenci:

- dostrzegający białe plamy

- nie dostrzegający białych plam

- nie mający zdania

- raczej zasługuje(ą) na zaufanie

- to zależy, czasem zasługuje(ą), czasem nie

- raczej nie zasługuje(ą) na zaufanie

- trudno powiedzieć /tabela/

Aneks

Społeczno-demograficzne uwarunkowania dostrzegania białych plam w historii

1. Działalność i rola Kościoła w życiu kraju

Czy działalność Kościoła dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań V‘88, XI‘87, VII‘87, XII‘86, XII‘85/

Co miał(a) Pan(i) na myśli tak oceniając wpływ Kościoła, w czym to się głównie przejawia?

- Kościół ma wpływ na zachowania i postawy wiernych

- Kościół jest silny, ma autorytet, włącza się w sprawy kraju

Dlaczego tak się dzieje /przyczyny wpływu Kościoła na sytuację w kraju/?

1. Przyczyny znacznego wpływu

- większość społeczeństwa to ludzie wierzący, Kościół ma na nich duży wpływ

- Kościół jest siłą, ma autorytet

- stanowi on dla ludzi oparcie moralne

2. Przyczyny małego wpływu

- rząd ogranicza działalność Kościoła

- Kościół nie angażuje się w politykę /omówienie w tekście/

Czy Kościół dąży obecnie do zwiększenia swego wpływu na to, co dzieje się w kraju?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela aneksowa/

2. Opinie o pozycji, jaką Kościół powinien zajmować w państwie

Czy Kościół powinien wypowiadać się w sprawach politycznych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć /tabela V‘88, III‘85/ oraz /tabela aneksowa/

3. Miejsce Kościoła w życiu kraju

- wychowanie dzieci i młodzieży

- kształtowanie postaw moralnych społeczeństwa

- sprawy wychowania - ogólnie

- kształtowanie ethosu pracy

- oddziaływanie na obyczaje, kulturę życia społeczeństwa

- pomoc w zakresie ochrony zdrowia,

- wpływ na oświatę, szkolnictwo, program nauczania

- działania na rzecz rodziny, jej trwałości

Tabele aneksowe

Jaki jest Pana(i) zdaniem wpływ Kościoła na to, co się dzieje w kraju?

- duży

- ani duży, ani mały

- mały

- trudno powiedzieć

Czy Pana(i) zdaniem powinno się zapewnić Kościołowi większy niż dotychczas czy mniejszy wpływ na życie w kraju?

- większy

- taki sam, jak teraz

- mniejszy

- trudno powiedzieć

Opinie o potrzebie powołania w Polsce współdziałającej z Kościołem partii politycznej

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

Przyczyny strajków:

Ekonomiczne

- wysokość zarobków, wyższe płace

- położenie materialne społeczeństwa

- organizacja, warunki pracy

Polityczne

- legalizacja "Solidarności"

- wolne, niezależne związki zawodowe

- niezadowolenie z sytuacji kraju

- niezadowolenie z polityki władz

- brak efektów reformy gospodarczej

- brak demokracji w życiu kraju

Część postulatów strajkowych dotyczyła spraw płacowych. Jakie są przyczyny pojawienia się postulatów płacowych?

- dysproporcje między płacami a stale rosnącymi cenami

- zbyt niski poziom płac

- brak związku płacy z pracą

- duże różnice w placach

- niesprawiedliwe, krzywdzące ludzi rozstrzygnięcia płacowe

ANEKS

Czy jest dla Pana(i) jasne, o co chodziło w strajkach?

- tak

- nie

Przyczyny wybuchu strajków według badanych deklarujących wiedzę na ich temat

- ekonomiczne

- polityczne

Respondenci określający ludzi nie uczestniczących w strajku

- starsi

- o dobrej sytuacji materialnej

- członkowie PZPR

- nie wierzący w skuteczność strajków

- obawiający się represji, zmęczeni, apolityczni

- świadomi trudności kraju, opowiadający się za władzą

Respondenci określający ludzi uczestniczących w strajku

- młodzi

- o złym położeniu materialnym

- odważni, przekonani o możliwości zmian

- przeciwnicy władzy, niezadowoleni z sytuacji kraju

- członkowie b. "Solidarności", pod wpływem opozycji

- o niewłaściwym stosunku do pracy

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących jako właściwe / niewłaściwe

- w Nowej Hucie

- Stoczni Gdańskiej

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Nowej Hucie jako:

właściwe ze względu na

- straty gospodarcze dla kraju

- dezaprobatę strajku

- aprobatę działań milicji

niewłaściwe ze względu na

- krytykę działań milicji

- aprobatę strajku

Respondenci oceniający postępowanie władz wobec strajkujących w Stoczni Gdańskiej jako

właściwe ze względu na

- rozwagę, nieużycie siły, spokój

- samoistne zakończenie strajku

- akceptację działań władzy, dyrekcji

niewłaściwe ze względu na:

- brak stanowczości, należało użyć siły

negację działań władzy, dyrekcji

Czy zakończenie strajków i protestów, to zwycięstwo władzy, a porażka "Solidarności"?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

Czy strajki i niepokoje z końca kwietnia i początku maja br. Są nadal przedmiotem rozmów i dyskusji w społeczeństwie?

- tak, rozmawia się o nich i dyskutuje często

- tak, chociaż sporadycznie

- nie, w zasadzie dyskusje ucichły, zamilkły

czy według Pana(i) jest prawdopodobne, że władze sprowokowały wystąpienia z przełomu kwietnia i maja?

- bardzo prawdopodobne

- mało prawdopodobne

- nieprawdopodobne

Problemy ważne dla Polski i Polaków

- Przezwyciężanie kryzysu, wyjście z kryzysu, stabilizacja gospodarcza

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- Zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- Polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- Stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- Dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- Spłata zadłużeń

- Zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy, wykorzystanie rezerw

- Stosunki, relacja władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- Rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy /tabela wg terminów badań IV, VII, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

1. Indeks sytuacji gospodarczej i sytuacji materialnej ludzi

W ramach współpracy z działem Badań Opinii Publicznej Węgierskiego Ośrodka Badań nad Masową Komunikację w kwietniu 1987 r. CBOS rozpoczął systematyczne pomiary sytuacji gospodarczej kraju i sytuacji materialnej ludzi za pomocą zestawu powtarzalnych pytań.

Na podstawie odpowiedzi uzyskanych na poszczególne pytania budowane są dwa indeksy:

General Index /odnoszący się do sytuacji gospodarczej/

Personal Index /obrazujący sytuację materialną ludzi/

2. Sytuacja materialna gospodarstw domowych

Różnice procentowe między miesięcznymi dochodami uznanymi za niezbędne dla różnych poziomów zaspokojenia potrzeb według terminów badań IV, VII, XI ‘87, II, V ‘88

Dynamika wzrostu miesięcznych dochodów uznanych za niezbędne dla różnych poziomów zaspokojenia potrzeb według terminów badań IV, VII, XI ‘87, II, V ‘88

Dochody wystarczające na:

- zaspokojenie podstawowych potrzeb

- oszczędne życie na przyzwoitym poziomie

- życie dostatnie, bez problemów

3. Postrzeganie szans na przyszłość

Respondenci postrzegający warunki życia w kraju za 2 lata jako

- znacznie lepsze

- trochę lepsze

- takie same

- trochę gorsze

- znacznie gorsze

- nie mający zdania

/tabela: ogółem oraz wg oceny własnej sytuacji materialnej/

Respondenci postrzegający przyszłość kraju

- z nadzieją

- z nadzieją i obawą

- z obawą

/tabela: ogółem oraz wg oceny własnej sytuacji materialnej/

Aneks:

GENERAL INDEX

1. Czy Pana(i) zdaniem trudności naszego kraju są:

- wielkie

- średnie

- małe

2. Jak Pan(i) sądzi, czy trudności te są trwałe czy przejściowe?

- trwałe

- przejściowe

3. Czy według Pana(i) w najbliższym czasie (od roku do dwóch lat) rozwój gospodarczy kraju będzie:

- szybszy niż obecnie

- taki sam

- wolniejszy niż obecnie

4. Czy Pana zdaniem poziom życia ludności:

- wzrasta

- nie zmienia się

- maleje

PERSONAL INDEX

1. Czy Pana(i) zdaniem kłopoty z codziennymi zakupami:

- wzrastają

- są takie same, jak były

- maleją

- nie ma takich kłopotów

2. Czy Pana(i) zdaniem wzrost dochodów pokrywa podwyżki cen?

- tak

- nie

3. Czy Pana(i) zdaniem obecnie można kupić z tych dochodów:

- więcej niż rok temu

- tyle samo

- mniej

/terminy badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88/

Wartości indeksu sytuacji gospodarczej wg terminów badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88

Wartości indeksu osobistej sytuacji materialnej wg terminów badań IV, VIII, XI ‘87, II, V ‘88

Kogo spośród współczesnych przywódców świata ceni Pan(i) najbardziej?

- Michaił Gorbaczow

- Jan Paweł II

- Ronald Reagan

- Wojciech Jaruzelski

- Margaret Thatcher

- Yasuhiro Nakasone

- Fidel Castro

- Rajiv Gandhi

- Francois Mitterand

- Perez de Cuellar

- nie ma takich, nikogo

- trudno powiedzieć

Politycy - sympatia, antypatia, obojętność, nieznajomość

- Jan Paweł II

- Michaił Gorbaczow

- Fidel Castro

- Yasuhiro Nakasone

- Ronald Reagan

- Margaret Thatcher

- Janos Kadar

- Francois Mitterand

- Erich Honecker

- Gustaw Husak

- Helmut Kohl

- Teodor Żiwkow

- Nicolae Ceaucescu

- Ajatollah Chomeini

- Augusto Pinochet

Który z przywódców podczas rozmów w Waszyngtonie i Moskwie:

- był bardziej elastyczny w rokowaniach

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ą) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- w niektórych sprawach Gorbaczowa, w niektórych Reagana

- bardziej Gorbaczowa

- bardziej Reagana

- ani jednego, ani drugiego

- trudno powiedzieć

Deklarowany stosunek do M. Gorbaczowa

Darzę go sympatią:

- dużą

- znaczną

- niewielką

Jest mi obojętny

Nie darzę go sympatią

Trudno powiedzieć

1. Sposoby gospodarowania budżetem domowym

Deklaracje oszczędzania w zależności od własnej sytuacji materialnej

Respondenci podzielający opinię, że:

- bez względu na wysokość dochodów należy część z nich odkładać

- gdy jest to możliwe, trzeba starać się o zgromadzenie rezerwy

- pieniądze są po to, by je wydawać, a nie gromadzić

Sposób gospodarowania pieniędzmi w zależności od sytuacji materialnej gospodarstwa domowego

Respondenci postępujący - zgodnie, niezgodnie - z uznaną przez siebie zasadą

- bez względu na wysokość dochodów należy część z odkładać

- gdy jest to możliwe, trzeba starać się o zgromadzenie rezerw

- pieniądze są po to, by je wydawać, a nie gromadzić

2. Zasoby oszczędności w gospodarstwach domowych

Deklarowane zasoby oszczędności wg grup społeczno-zawodowych

- Inteligencja

- Urzędnicy, pracownicy biurowi

- Pracownicy fizyczno-umysłowi

- Robotnicy wykwalifikowani

- Robotnicy niewykwalifikowani

- Rolnicy

- Emeryci i renciści

1. Stosunek do wiary i praktyk religijnych

- jestem wierzący(a) i praktykujący(a) regularnie

- jestem wierzący(a) i praktykujący(a) nieregularnie

- jestem wierzący(a), ale niepraktykujący(a)

- jestem niewierzący, ale chodzę do kościoła

- jestem niewierzący(a) i niepraktykujący(a) /tabela ‘86, ‘87, ‘88/

2. Akceptacja podstawowych dogmatów wiary

Wszyscy respondenci, zarówno wierzący jak i niewierzący, ustosunkowali się do przedstawionych im twierdzeń dotyczących wiary

1. Bóg stworzył niebo i ziemię

2. Chrystus jest Synem Bożym

3. Istnieje Duch Święty

4. Bóg istnieje w trzech osobach

5. Istnieje życie pozagrobowe

6. Po śmierci Twoja dusza może trafić do nieba lub piekła

7. Istnieje tylko szatan i piekło

8. Kościół jest pośrednikiem między człowiekiem a Bogiem

9. Katolicyzm jest jedyną prawdziwą wiarą

3. Udział młodzieży w organizacjach katolickich oraz ruchu oazowym i innych formach spotkań organizowanych przez kościół

4. Zaufanie do kościoła

5. Popularność papieża Jana Pawła II i kardynała Józefa Glempa

deklarowany stosunek - sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość

1. Niepewność przyszłości

Czy młodzież w Polsce ma obecnie szanse realizacji swoich celów i dążeń życiowych?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘84 - ‘88/

Przewidywane zmiany w szansach młodzieży na realizację swych celów życiowych w ciągu najbliższych

5 lat

- Nastąpi wyraźna poprawa

- Nastąpi pewna poprawa

- Będzie mniej więcej tak samo

- Nastąpi pewne pogorszenie

- Nastąpi znaczne pogorszenie

- Inne zdanie i trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘85 - ‘88/

Deklaracja gotowości wyjazdu i jego charakter

Chcę wyjechać:

- na stałe

- na krótko - zarobić i wrócić

- w celach turystycznych

Nie chcę wyjeżdżać z kraju

Inne zdanie i trudno powiedzieć /‘84, ‘86, ‘88/

2. Stosunek do przyszłości

Przyszłość własna

- Optymizm

- Pesymizm

- Wypowiedzi ambiwalentne, warunkowe - "to zależy od"

- Wypowiedzi neutralne, "wyliczanki"

- Brak danych, trudno powiedzieć

Przyszłość kraju

- Optymizm

- Pesymizm

- Stagnacja

- Wypowiedzi życzeniowe - "oby się powiodły"

- Trudno powiedzieć

3. Poziom aspiracji - nastawienia i strategie życiowe młodych ludzi

Cele ze sfery afiliacyjno-materialnej

Szczęśliwe życie rodzinne

Życie w dobrobycie, luksusie

- posiadanie luksusowych dóbr typu: samochód, wideo, komputer

- posiadanie luksusowej willi

- zdobycie bogactwa, dużych pieniędzy

Osiągnięcie przyzwoitego poziomu życia:

- własne mieszkanie

- sytuacja materialna umożliwiająca w miarę bezproblemowe zaspokajanie podstawowych potrzeb

Posiadanie przyjaciół, grona znajomych

Spokój, bezpieczeństwo

Cele ze sfery instytucjonalno-statusowej

- Dobra, atrakcyjna praca

- Zdobycie wykształcenia - ukończenie szkoły, zdanie matury, ukończenie studiów

- Wyjazd za granicę

- Założenie prywatnej firmy

- Prestiż społeczny, poważanie społeczne

- Sława, barwne życie

- Awans zawodowy, stanowisko

- Aktywność polityczna

Inne cele

- Godne życie, bycie w zgodzie z samym sobą

- Rozwój intelektualny, rozwijanie zainteresowań, poszerzanie wiedzy

Młodzież odpowiadająca na pytanie, czy ma wpływ na:

- życie szkoły

- działalność organizacji młodzieżowych

- bieg wydarzeń w kraju /‘87, ‘88/

Motywy deklarowanych strategii życiowych:

- własne zainteresowania, ambicje

- zamiłowanie do zawodu

- względy finansowe

- uczenie się dla uzyskania dyplomu, świadectwa

- poszerzenie horyzontów wiedzy itp..

- rozsądek, chęć realizacji własnych marzeń

- chęć usamodzielnienia, stabilizacja życiowa

- czynniki zewnętrzne, ucieczka od sytuacji własnej ( m.in.. wojsko) i kraju

4. Uwarunkowania sukcesu życiowego

Czynniki sprzyjające osiągnięciu sukcesu życiowego

- Dodatnie cechy charakteru

- Walory intelektualne

- Wysokie walory moralne

- Wykształcenie

- Układy, znajomości

- Ujemne cechy charakteru

- Niskie walory moralne

- Bogactwo

- Interesowna przynależność do PZPR

- Pochodzenie społeczne

Analiza artykułów prasowych dotyczących wprowadzania drugiego etapu reformy gospodarczej.

1. Tło: społeczne zapotrzebowanie na reformy

Czy polska gospodarka rzeczywiście wymaga reform?

- Tak

- Nie

- Nie wiem

Jak Pan(i) ogólnie ocenia obecną sytuację polityczną i gospodarczą w Polsce?

- Bardzo dobrze

- Dobrze

- Raczej dobrze

- Ani dobrze, ani źle

- Źle

- Bardzo źle

- Trudno powiedzieć

Perspektywy zmiany sytuacji gospodarczej w ciągu najbliższych dwóch lat:

- zdecydowanie się poprawi

- raczej się poprawi

- pozostanie bez zmian

- raczej się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

Trudno powiedzieć

2. Program reform i II etap reformy gospodarczej w społecznej ocenie

Czy reformy proponowane przez władze to jest dokładnie to, o co chodzi?

- tak

- nie

- nie wiem

Czym według Pana(i) jest drugi etap reformy?

- kolejną próbą zapanowania przez władze nad sytuacją gospodarczą

- próbą przekonania społeczeństwa i Zachodu o dobrej woli władz

- programem, który ma wiele mankamentów, ale który przybliża wyjście z kryzysu i daje szanse lepszego jutra

- małym krokiem na dobrze obranej drodze

- najlepszym programem, na jaki stać władze

- chwytem propagandowym, pustym sloganem, za którym nic nie stoi

- najlepszym, możliwym na dziś programem działań

- realnym i trafnym programem trwałego wyprowadzenia kraju z kryzysu

- dobrodziejstwem, lekiem na wszystkie nasze kłopoty, a przynajmniej na te najpoważniejsze

Czy potrafił(a)by Pan(i) wytłumaczyć człowiekowi słabo zorientowanemu, na czym polega drugi etap reformy?

Czy potrafił(a)by Pan(i) wytłumaczyć człowiekowi słabo zorientowanemu, czym się różni drugi etap reformy od pierwszego?

POCZĄTEK I KONIEC REFORMY

Czy drugi etap reformy już się zaczął?

- Nie, nie zaczął się

- Nie wiadomo, czy się zaczął

- Zaczął się podwyżkami cen

- Zaczął się reorganizacją centrum

- Zaczął się wydaniem przepisów dotyczących sektora prywatnego

- zaczął się ograniczeniem dotacji

- Zaczął się, bo widać efekty:

- pozytywne

- negatywne

Czym skończy się drugi etap reformy?

Co już zostało zrobione? Co jest już posunięciem II etapu?

Omówienie opinii i uwag, wyrażanych w listach i telefonach do CBOS, na temat zmian w polityce cenowo-dochodowej.

Stopień zainteresowania przebiegiem X Zjazdu i VII Plenum KC PZPR

- Specjalnie uważnie śledzący

- W miarę uważnie śledzący

- Znający powierzchownie

- Nie przejawiający zainteresowania

Twierdzenia na temat zmian kadrowych

Zmiany kadrowe:

- były podyktowane tym, że niektórzy politycy nie sprawdzili się w obecnych warunkach

- są wynikiem rozgrywek różnych ugrupowań wewnątrz PZPR

- są objawem demokratyzacji życia politycznego w Polsce i przestrzegania zasad rotacji na stanowiskach kierowniczych

- umożliwiły awansowanie osób z nowymi pomysłami, koncepcjami

- niczego nie zmienią, nie załatwią

- zostały przeprowadzone dla odwrócenia uwagi społeczeństwa od dokuczliwych problemów codzienności

Postrzeganie osób i grup jako zwolenników, przeciwników reformy socjalizmu; przeciwników socjalizmu; nie mających zdania

- Generał W. Jaruzelski

- Premier Z. Messner

- Większość kierownictwa PZPR

- Większość ministrów

- Większość społeczeństwa

- Większość szeregowych członków PZPR

- Większość pracowników Komitetu Centralnego

- Większość pracowników terenowego aparatu partyjnego

- Większość ludzi na wysokich stanowiskach

- L. Wałęsa i ludzie wokół niego skupieni

- Większość działaczy b. "Solidarności", którzy i teraz są jej wierni

Ocena sytuacji politycznej

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Ocena sytuacji gospodarczej

- Bardzo dobra i dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Stan nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- Ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłoś, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę /tabela wg terminów badań X, XI‘87, II, III, V, VI‘88/

Czy na przyszłość kraju patrzy Pan(i)

- z nadzieją

- z nadzieją, ale i obawą

- z obawą

- Trudno powiedzieć /V, VI‘88/

Aneks

Opinie na temat PZPR i VII Plenum KC PZPR - należących i nie należących do PZPR

W dniu 19 czerwca odbędą się wybory do rad narodowych. Czy Pan(i) zamierza wziąć w nich udział?

Deklaracje udziału w wyborach:

- Na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Nie wezmę udziału

/tabela wg terminów badań II, III, V, VI‘88/

Jaki będzie udział społeczeństwa w wyborach do rad narodowych?

/omówienie w tekście/

Czy uczestniczył(a) Pan(i) w spotkaniach przedwyborczych, na których zgłaszano lub konsultowano kandydatów na radnych?

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) ocenia zgłoszone kandydatury na radnych?

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) ocenia programy telewizyjne i radiowe na temat wyborów do rad narodowych?

/omówienie w tekście/

1. Zainteresowanie, wiedza i oceny rezultatów

Czy słyszał Pan(i) o spotkaniu na szczycie: w Moskwie, w Waszyngtonie

- Tak

- Nie

- Brak danych

Zainteresowanie spotkaniami w Moskwie i w Waszyngtonie:

- ze szczególną uwagą śledziłem informacje na ten temat

- w miarę uważnie słuchałem lub czytałem informacje na ten temat

- coś słyszałem lub czytałem na ten temat

- wiem tylko tyle, że spotkanie takie się odbyło

Ogólna ocena rezultatów obu spotkań:

- osiągnięto wiele, ale można było więcej

- osiągnięto wszystko to, co na tym etapie można było osiągnąć

- osiągnięto niewiele, rezultaty są znikome

- trudno powiedzieć

Czy przywódcy dogadali się, zrozumieli podczas tych rozmów?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

Czy nastąpiło zbliżenie stanowisk obu mocarstw w następujących sprawach:

- współpraca kulturalna i naukowa

- dalsze ograniczanie zbrojeń

- współpraca gospodarcza

- wymiana młodzieży

- redukcja broni jądrowej o połowę

- zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- konflikty regionalne

- prawa człowieka

- problemy ogólne /terroryzm, ochrona środowiska itp../

- likwidacja broni konwencjonalnej

- likwidacja broni chemicznej

- program wojen gwiezdnych

Czy dojdzie do jeszcze jednego spotkania na szczycie Gorbaczow - Reagan?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy jeszcze w tym roku Rosjanie i Amerykanie podpiszą porozumienie w sprawie likwidacji 50% zasobów broni jądrowej?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Wpływ spotkań na odsunięcie groźby wojny:

- Bardzo duży

- Duży

- Niewielki

- Żaden

- Trudno powiedzieć

2. Stosunek badanych do M. Gorbaczowa i R. Reagana

- Sympatia

- Brak sympatii

- Obojętność

- Trudno powiedzieć

Który z przywódców podczas rozmów:

- był bardziej elastyczny

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ią) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- W niektórych sprawach M. Gorbaczowa, w niektórych R. Reagana

- Bardziej M. Gorbaczowa

- Bardziej R. Reagana

- Ani jednego, ani drugiego

- Trudno powiedzieć

3. Wpływ spotkań na szczycie na rozwój stosunków radziecko-amerykańskich i ogólną sytuację międzynarodową

Opinie o stosunkach radziecko-amerykańskich

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Trudno powiedzieć

Ogólne oceny sytuacji międzynarodowej, stosunków Wschód - Zachód

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Trudno powiedzieć

Napięcie międzynarodowe:

- maleje

- nie zmienia się

- wzrasta

- trudno powiedzieć

Prawdopodobieństwo konfliktu zbrojnego między Europą wschodnią a zachodnią po spotkaniu określono jako:

- bardzo duże

- duże

- małe

- żadne

- trudno powiedzieć

O przyszłości świata i Polski myśli się następująco:

- zarówno z obawą, niepokojem, jak i nadzieją

- z obawą i niepokojem

- z wiarą, nadzieją

- trudno powiedzieć

Któremu z mocarstw najbardziej zależy na utrzymaniu i utrwaleniu pokoju?

- Obu w takim samym stopniu

- ZSRR

- USA

- Trudno powiedzieć

Które z mocarstw zrobiło więcej dla utrzymania i utrwalenia pokoju?

- Obydwa tyle samo

- ZSRR

- USA

- Trudno powiedzieć

Pytanie o akceptację następujących twierdzeń:

- USA nigdy pierwsze nie użyją broni jądrowej

- ZSRR nigdy pierwsze nie użyje broni jądrowej

Opinia prasy o emigrantach i emigracji polskiej.

Deklaracje udziału w wyborach do rad narodowych

- Na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Na pewno nie wezmę udziału

Powody ewentualnej zmiany decyzji co do udziału w wyborach do rad narodowych

- Polityczne

- Gospodarcze

- Bytowe

- Losowa

- Sytuacyjne

- Bliżej nie sprecyzowane, ogólnikowe

Ocena zgłaszanych kandydatur na radnych

- W większości są to dobre, trafne kandydatury

- Wśród kandydatów zbyt mało jest osób cieszących się społecznym zaufaniem

- W większości są to niewłaściwe, nietrafne kandydatury

- Nie znam kandydatów

Ocena audycji radiowych, telewizyjnych i artykułów na temat wyborów do rad narodowych

- Są zwykle ciekawe, interesujące

- Przedstawiają ważne sprawy, ale w nieinteresujący sposób

- Są zróżnicowane, czasami dobre, czasami do niczego

- Jest to zwykła propaganda, byle namówić ludzi

- Są do niczego, nie mogę ich oglądać, słuchać, czytać

- Trudno powiedzieć

Aneks

Diagnoza i propaganda sytuacji politycznej, gospodarczej oraz ocena nastrojów społecznych

1. Deklaracje gotowości wyjazdu z kraju i jej motywy

Wyjechał(a)bym:

- na stałe

- na kilka lat

- na kilka miesięcy

Nie wyjechał(a)bym

Mogę wyjechać, kiedy potrzebuję

Trudno powiedzieć

Motywy ewentualnego wyjazdu

- Zarobkowe

- Rodzinne

- Naukowe

- Turystyczne

- Inne

- Trudno powiedzieć

2. Kto i dlaczego chce zarabiać za granicą?

Deklaracje gotowości wyjazdu a:

- ocena obecnej sytuacji politycznej

- ocena sytuacji gospodarczej

- ocena perspektyw sytuacji gospodarczej

Deklaracje gotowości wyjazdu a możliwość załatwienia sobie "fuch"

Kto chce wyjechać w celach zarobkowych?

Opinie o osobach wyjeżdżających na Zachód

Aprobata

- Wypowiedzi wyrażające pełną aprobatę i osobistą chęć wyjazdu respondenta

- Pozostałe wypowiedzi wrażające pełną aprobatę: mądrze, dobrze robią, popieram ich

Przyzwolenie

- Ze względu na przyczyny ekonomiczne - zła sytuacja materialna w kraju, możliwości w kraju, możliwości startu, dorobienie się na Zachodzie

Ambiwalencja

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione, ale ujemnie wpłyną na sytuację w kraju

- Wyjazdy są usprawiedliwione, uzasadnione pod warunkiem przestrzegania norm moralnych (zachowanie godności, dobrego imienia Polaka)

Dezaprobata

- Ze względu na czynniki obiektywne - nie powinni wyjeżdżać, tu można i trzeba żyć, miejsce Polaków jest w Polsce

- Ze względu na normy moralne - zdrada, brak patriotyzmu

Opinie o osobach emigrujących na Zachód:

- Każdy ma prawo wybrać miejsce i kraj, w którym chce mieszkać

- Źle robią ci, którzy emigrują, bo Polsce potrzebne są ich kwalifikacje, przedsiębiorczość

- Życie w Polsce jest bardzo trudne, a za granicą można zapewnić sobie i rodzinie przyzwoite życie

- Emigracja z Polski z powodów politycznych jest uzasadniona

- Źle robią ci, którzy opuszczają ojczyznę, nawet jeżeli się w niej ciężko żyje

- Ludzie wyjeżdżający na stałe powinni zwrócić koszty wykształcenia

- Ci, którzy wyjechali, dopiero za granicą mogą rozwijać swoje umiejętności zawodowe, mogą pokazać co potrafią

- Ci, którzy wyjeżdżają z Polski na stałe, przynoszą jej wstyd

- Ludzie, którzy wybrali emigrację, na ogół za granicą żyją w biedzie

1. Polacy o Gorbaczowie

Deklarowany stosunek do M. Gorbaczowa

- Sympatia

- Brak sympatii /X‘87, VIII‘87, X‘86/

2. Polacy o pierestrojce

3. Kto i co ogranicza, hamuje przebudowę?

- Władza

- Społeczeństwo

- Opozycja, przeciwnicy

4. Co pierestrojka może przynieść Polsce i Polakom?

- korzyści

- straty

- nic, niewiele

5. Aktywność ZSRR na arenie międzynarodowej

6. Opinie o stosunkach polsko-radzieckich, sojuszu politycznym i współpracy gospodarczej

Stosunek do ZSRR

- Sojusznik Polski

- Państwo zagrażające Polsce /II‘88, IV‘87, VIII‘86/

7. Nastawienie Polaków wobec Związku Radzieckiego

ANEKS

Ocena następstw wyboru M. Gorbaczowa na stanowisko sekretarza generalnego KC KPZR

- Nastąpiły duże zmiany na lepsze

- Nastąpiły niewielkie zmiany na lepsze

- Nic się nie zmieniło

- Nastąpiły niewielkie zmiany na gorsze

- Nastąpiły duże zmiany na gorsze

- Trudno powiedzieć /III‘85, II‘88/

Stosunek do polityki M. Gorbaczowa

- Jestem zdecydowanym zwolennikiem

- Jestem zwolennikiem

- Jest mi obojętna

- Jestem przeciwnikiem

- Jestem zdecydowanym przeciwnikiem

Opinie o przemianach w ZSRR

- Są bardzo duże i doprowadzą do gruntownej przebudowy

- Są duże i istnieje spora szansa, że doprowadzą do znacznej przebudowy

- Skończą się na niczym, nie wyzwolą energii ludzi

- Inny pogląd

Wpływ pierestrojki na sytuację:

- w ZSRR

- w państwach socjalistycznych

- międzynarodową

Wpływ pierestrojki na stosunki Wschód - Zachód

Ocena stosunków polsko - radzieckich /II‘88, X‘87, X‘86/

Analiza artykułów prasowych na temat wyborów do rad narodowych

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych

- Na pewno wezmę udział

- Prawdopodobnie wezmę udział

- Prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Na pewno nie wezmę udziału

Ocena polityki i dokonań rządu

- Słuszna polityka i dobre wyniki

- Słuszna polityka i duże trudności w jej realizacji

- Dobre zamiary i brak umiejętności realizacji

- Zastrzeżenia do polityki i jej realizacji

- Rząd powinien ustąpić

- Inne i trudno powiedzieć /IV‘87, V‘88/

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych a:

- ocena polityki rządu

- ocena perspektyw reformy gospodarczej

- prognoza sytuacji politycznej

- przewidywany rozwój sytuacji społecznej w Polsce

- typy szkół

- przynależność polityczna i orientacje ideologiczne

- deklaracje co do udziału w referendum i pochodzie 1-majowym

- ocena zgłoszonych kandydatur na radnych

Kto nie pójdzie na wybory?

Zestaw stwierdzeń dotyczących celów oraz następstw nowych uprawnień rządu po przyznaniu przez Sejm PRL nadzwyczajnych pełnomocnictw Radzie Ministrów

Cele:

1. Utrzymanie się obecnej ekipy przy władzy

2. Zmuszenie społeczeństwa do posłuszeństwa

3. Zahamowanie wzrostu płac

4. Wymuszanie powszechnego stosowania w życiu gospodarczym twardych reguł ekonomicznych

5. Odsunięcie społeczeństwa od udziału w rządzeniu

6. Obrona reformy

7. Ukrócenie, zahamowanie inflacji

8. Poprawa zaopatrzenia

Następstwa :

1. Jest to jedna z wielu uchwał, która i tak nic nie zmieni

2. Jest to stworzenie warunków do nadużywania władzy

3. Jest to ograniczenie samodzielności przedsiębiorstw

4. Jest to dobry krok umożliwiający poprawę sytuacji naszego kraju

5. Jest to jedyne słuszne wyjście w obecnej sytuacji kraju

6. Jest to zaprzeczenie reformy

1. Stosunek badanych do strajków w Nowej Hucie i Stoczni Gdańskiej

Określenia pozytywne

- Zainteresowanie

- Zrozumienie

- Nadzieja, wiara w lepsze jutro

- Spokój

- Zadowolenie

- Radość

Określenia negatywne

- Obojętność

- Oburzenie

- Obawa, lęk o przyszłość

- Niepokój

- Niezadowolenie

- Smutek

2. Strajki a sytuacja w kraju i na świecie

Wpływ strajków na sytuację kraju

Przedmiot oceny:

- Sytuacja gospodarcza

- Warunki życia społeczeństwa

- Wyniki reformy gospodarczej

- Proces demokratyzacji życia kraju

- Udział społeczeństwa w rządzeniu krajem

- Pozycja robotników

Czy strajki zagrażają sytuacji w świecie?

- Sytuacja Polski w świecie

- Proces reform w krajach socjalistycznych

- Stosunki wschód- Zachód

3. Za i przeciw strajkom

Aneks

Ocena sytuacji gospodarczej

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Ocena sytuacji politycznej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Polityka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania /tabela z badań XII‘85 - V‘88/

Gospodarka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania /tabela z badań XII‘85 - V‘88/

Czy dotychczasowa polityka władz stwarza szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań IX‘85 - V‘88/

Ocena polityki i dokonań rządu

- słuszna polityka i dobre wyniki

- słuszna polityka i duże trudności w jej realizacji

- dobre zamiary i brak umiejętności realizacji

- zastrzeżenia do polityki i jej realizacji

- rząd powinien ustąpić

- inne i trudno powiedzieć /tabela wg badań IV‘87, V‘88/

Stan nastrojów społecznych:

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - V‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólnie niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę /tabela wg badań IV‘86 - V‘88/

Omówienie spotkania dyskusyjnego uczestników Warsztatu Opinioznawczego CBOS na temat "Jakie powinny być rezultaty reform w PRL?"

Spis treści:

- opinie o strajkach

- opinie o reformie

- opinie o partii

- opinie o polityce rolnej

- opinie o systemie

- opinie o drogach wyjścia

- opinie o uwarunkowaniach międzynarodowych

OPRACOWANIE NIE DO SPRZEDAŻY. DOSTĘPNE TYLKO W OŚRODKU INFORMACJI CBOS

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI, ORGANIZACJI I GRUP ODGRYWAJĄCYCH WAŻNĄ ROLĘ W ŻYCIU PUBLICZNYM

Przedstawię Panu(i) listę organizacji, grup i osób z życia publicznego kraju. Jak Pan(i) ocenia działalność każdej z nich? Czy i w jakim stopniu zgadza się Pan(i), że ich działalność dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

Oceniane instytucje i organizacje

- Sejm

- Rada Państwa

- Rząd, Rada Ministrów

- PRON

- Rada Konsultacyjna przy przewodniczącym Rady Państwa

- PZPR

- Związki zawodowe

- Kościół

- Opozycja - przeciwnicy PZPR

- Wojsko

- Milicja

- Telewizja

/tabela wg zaufania, nieufności i braku oceny z badań XI‘87, II‘88, V‘88/

Instytucje i organizacje:

- Sejm

- PRON

- PZPR

- Rząd, Rada Ministrów

- Kościół

- Milicja

- Wojsko

- Rada Konsultacyjna przy przewodniczącym Rady Państwa

- Opozycja - przeciwnicy PZPR

- Telewizja

/tabela: zaufanie, nieufność i braku oceny wśród dorosłych mieszkańców kraju oraz młodzieży ze szkół ponadpodstawowych/

ZAUFANIE DO W. JARUZELSKIEGO, Z. MESSNERA, J. GLEMPA I L. WAŁĘSY

Zaufanie do kluczowych postaci życia publicznego w Polsce

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/wykresy: zaufanie, nieufność, brak zdania/

SYMPATIA WOBEC OSÓB AKTYWNYCH W ŻYCIU PUBLICZNYM KRAJU

Często w odniesieniu do osób uczestniczących w życiu publicznym w kraju i na świecie (polityków, działaczy, dziennikarzy) używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Prosimy Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście.

Deklaracje sympatii i antypatii wobec osób publicznych

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- J. Urban

- Z. Messner

- L. Wałęsa

- J. Dobraczyński

- M. Rakowski

- R. Malinowski

- Z. Sadowski

- M. Orzechowski

- A. Miodowicz

- Z. Michałek

- C. Kiszczak

- J. Czyrek

- K. Barcikowski

- Z. Szałajda

- W. Siła-Nowicki

- W. Baka

- T.W. Młyńczak

- J. Baryła

- J. Główczyk

/wykres: sympatia, antypatia/ oraz /tabela wg terminów badań XI‘87, II‘88, V‘88: sympatia, antypatia, obojętność, niezdecydowanie/

Osoby aktywne w życiu publicznym kraju:

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- Z. Messner

- A. Miodowicz

- M. F.Rakowski

- Z. Sadowski

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność wśród dorosłych mieszkańców kraju oraz młodzieży ze szkół ponadpodstawowych/

ILE ZARABIAJĄ, A ILE POWINNI?

Wybrane zawody (stanowiska)

- ślusarz

- ekspedientka

- nauczycielka

- lekarz rejonowy

- aktor

- naczelnik gminy, miasta

- sekretarz miejskiego, gminnego komitetu PZPR

- dyrektor przedsiębiorstwa

- prezydent miasta

- wojewoda

- I sekretarz KW PZPR

- Minister

- Premier

- Przewodniczący Rady Państwa

- I sekretarz KC PZPR /tabela zarobki postrzegane i postulowane wg: opinii większości zatrudnionych w gospodarce, wg opinii kadry kierowniczej, wg opinii administracji państwowej/

OD CZEGO ZALEŻĄ WYOBRAŻENIA O ZAROBKACH?

Miary związków między wyobrażeniami respondentów o zarobkach sekretarzy PZPR a ich determinantami - współczynniki V Cramera - tabela

Miary związków między wyobrażeniami o zarobkach przedstawicieli władz państwowych a ich determinantami - współczynniki V Cramera - tabela

29 listopada 1987 r. w referendum zadano pytania:

Pytanie 1: Czy jesteś za pełną realizacją przedstawionego Sejmowi programu radykalnego uzdrowienia gospodarki zmierzającego do wyraźnej poprawy warunków życia społeczeństwa, wiedząc, że wymaga to przejścia przez trudny dwu-trzyletni okres szybkich zmian?

Pytanie 2: Czy opowiadasz się za polskim modelem głębokiej demokratyzacji życia politycznego, której celem jest umocnienie samorządności, rozszerzenie praw obywateli i zwiększenie ich uczestnictwa w rządzeniu krajem?

JAK GŁOSOWANO - HIPOTEZA POMYŁEK?

Czy brał(a) Pan(i) udział w referendum 29 listopada zeszłego roku?

- Tak

- Nie

/omówienie w tekście/

Omówienie wyników symulacji referendum wśród badanych. Porównanie z wynikami rzeczywistego referendum.

JAK GŁOSOWANO - MIASTO - WIEŚ

Analiza deklarowanej frekwencji oraz odpowiedzi na pytania referendalne mieszkańców wsi i mieszkańców miast.

DLACZEGO?

Wszystkie pytania o powody i motywy nieuczestniczenia w referendum, a także oddania konkretnego głosu na każde z pytań były zadane w formie zdań zaczynających się od sformułowań:

- Nie wziąłem udziału w referendum, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m TAK na pierwsze pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m NIE na pierwsze pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m TAK na drugie pytanie, ponieważ...

- Odpowiedziałe(a)m NIE na drugie pytanie, ponieważ...

Powody braku uczestnictwa:

- Przyczyny losowe (choroba)

- Nieufność do samej instytucji referendum

- Zastrzeżenia do samego programu reform

- Brak zainteresowania przebiegiem i przyszłym wynikiem referendum

- Niewiara w sens osobistego udziału i głosowania

- Deklarowana nieufność do władzy

- Inne wypowiedzi

/omówienie w tekście/

Pierwsze pytanie - dlaczego TAK?

- Przekonanie o konieczności reform

- Wypowiedzi utożsamiające odpowiedź TAK na pierwsze pytanie referendum z opowiedzeniem się za lepszą przyszłością

- Odpowiedzi tautologiczne, ogólniki, odmowy odpowiedzi

Pierwsze pytanie referendum - dlaczego NIE?

- Sprzeciw wobec zbyt szybkich i zbyt wysokich podwyżek cen, pogarszania warunków życia

- Niewiara w możliwość uzdrowienia gospodarki, w realne intencje władz, trafność programu reform

Drugie pytanie referendum - dlaczego TAK?

- Utożsamianie terminu "demokracja" z dobrem, wypowiedzi wyrażające opowiedzenie się za demokracją jako stanem pożądanym

- Ogólniki, tautologie oraz wypowiedzi wskazujące na poczucie obowiązku, przekonanie, że tak należało zagłosować

- Głos za lepszą przyszłością, za reformami w ogóle, także wyraz poparcia dla władz i ich zamierzeń

- Przekonanie, że demokracja jest korzystnym rozwiązaniem, krokiem naprzód, środkiem prowadzącym do pożądanego celu

- Wypowiedzi będące praktycznie deklaracją poglądów demokratycznych

Definicja demokracji pojawiająca się w wypowiedziach:

- prawa obywatelskie, swobody obywatelskie

- praworządność

- wpływ obywateli na decyzje, na rządzenie państwem

- samorządność terytorialna

- swoboda poruszania się, wyjazdy zagraniczne

- swoboda wypowiedzi

- swoboda zrzeszania się i stowarzyszanie

- społeczna kontrola władzy

- swoboda wierzeń i praktyk religijnych

- inne szczegółowe definicje demokracji

Drugie pytanie referendum - dlaczego NIE?

Odpowiedzi na to pytanie były głównie wymijające. Odpowiedzi konkretne trudno było skategoryzować ze względu nazbyt duży rozrzut tematyczny.

UWAGI DO INTERPRETACJI WYNIKÓW

Czy rada narodowa dobrze służy interesom mieszkańców?

- zdecydowanie i raczej tak

- zdecydowanie i raczej nie

- trudno powiedzieć /tabela wg miejsca zamieszkania i przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

Czy chciałby Pan, aby rada narodowa została w tym samym składzie na następną kadencję?

- tak

- nie

- jest mi to obojętne

- trudno powiedzieć /tabela wg miejsca zamieszkania i przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

Instytucje o największym wpływie na bieg wydarzeń gminie, mieście lub dzielnicy:

- Naczelnik

- Komitet PZPR

- Urząd spraw wewnętrznych, milicja

- Rada narodowa

- Parafia, proboszcz, księża

- Rada PRON

- Komitet ZSL

- Inne instytucje lub osoby /tabela wg danych z próby ogólnopolskiej, próby radnych/

Cechy charakteryzujące działalność rady:

- samodzielność decydowania

- skuteczność egzekwowania uchwał i zaleceń od organów wykonawczych

- aktywność radnych w inicjowaniu przedsięwzięć na rzecz swego terenu i wyborców

- częstość kontaktów z wyborcami i zasięgania ich opinii

- możliwość finansowania swoich przedsięwzięć

- zaufanie wyborców /tabela wg stopnia występowania cech w czasie obecnej kadencji/

Oceniane aspekty

- Kto wchodzi w skład obecnej rady narodowej (gminnej, miejskiej, dzielnicowej)

- Czym zajmuje się rada narodowa

- Jakie rada ma uprawnienia i kompetencje

- Komu rada podlega

- Kiedy są dyżury radnych /tabela wg stopnia poinformowania o działalności rady narodowej w wyobrażeniach radnych/

KIM SĄ RADNI?

Odpowiedzi na pytanie o zrozumienie polityki

- polityka nie jest dla mnie skomplikowana, zwykle rozumiem większość spraw, które dzieją się w polityce

- w polityce jest dla mnie tak samo wiele spraw, które rozumiem, jak i tych, których nie mogę pojąć

- polityka jest dla mnie tak skomplikowana, że nie mogę pojąć tego, co się dzieje

- inne

- trudno powiedzieć /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Źródła informacji

Oficjalne:

- telewizja

- radio

- prasa

- konferencja rzecznika rządu

Nieoficjalne:

- polskojęzyczne zachodnie radiostacje

- radio zagraniczne

Pozainstytucjonalne

- to, co się samemu widzi

- to, co mówią ludzie

- rodzina i znajomi

-koledzy z zakładu pracy

- rozmowy z ludźmi, którzy, znają się na polityce /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Przynależność do partii i organizacji

- PZPR

- SD

- ZSL

- Nie należę do partii politycznych

- Organizacje młodzieżowe

- PRON

- Związki zawodowe

- Inne organizacje /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Deklarowany stosunek do wiary i praktyk religijnych

- jestem wierzący i praktykujący

- jestem wierzący i praktykujący nieregularnie

- jestem wierzący, ale niepraktykujący

- jestem niewierzący, ale chodzę do kościoła

- jestem niewierzący i niepraktykujący /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Posiadane dobra materialne

- lodówka

- odkurzacz

- pralka automatyczna

- telewizor kolorowy

- samochód

- domek letniskowy /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

Ocena swoich (rodziny) warunków materialnych i mieszkaniowych

- bardzo złe

- złe

- raczej złe

- średnie, przeciętne

- dość dobre

- dobre

- bardzo dobre /tabela dla ogólnopolskich prób: radnych i ludności/

CZY RADNI SĄ PRZYGOTOWANI DO PEŁNIENIA SWOJEJ FUNKCJI?

Czym jest rada narodowa?

- organem władzy państwowej

- organem samorządowym

- organem administracji państwowej

Kto sprawuje nadzór nad radą narodową (gminną, miejską, dzielnicową)?

- Naczelnik (prezydent)

- Prezydium rady

- Wojewoda

- WRN

- Sejm PRL

- Rada Państwa

- nie wiem

Czy rada narodowa może odwołać naczelnika (prezydenta, wojewodę)?

- tak

- nie

- nie wiem

Czy rada narodowa może uchylić decyzję urzędu gminnego (miejskiego, dzielnicowego) lub decyzję naczelnika (prezydenta)?

- tak

- nie

- nie wiem

Jak często czuł się Pan nie przygotowany do pracy w komisji i dyskusji na sesji?

- bardzo często, prawie zawsze

- czasami

- bardzo rzadko

- nigdy

- trudno powiedzieć

Czy otrzymuje Pan(i) przed sesją rady materiały związane ze sprawami będącymi przedmiotem jej obrad?

- tak zawsze

- czasami

- rzadko

- nie /tabela wg poczucia nie przygotowania do pracy w komisji/

Najczęstsze powody nieprzygotowania:

- brak czasu, nadmiar obowiązków

- brak dostatecznej wiedzy na niektóre tematy, zbyt duża ich fachowość

- zbyt późne dostarczenie materiałów i zawiadomienia o sesji

- nieodpowiednie materiały, źle opracowane, zbyt obszerne, brak informacji o temacie dyskusji

- praca zawodowa, wyjazdy i delegacje służbowe, prace polowe

- różne zdarzenia losowe

- brak zainteresowania niektórymi tematami /w tekście/

JAK RADNI WIDZĄ SWOJĄ POZYCJĘ?

Czy radny czuje się raczej reprezentantem wyborców czy władzy przy okazji:

- zebrań z wyborcami

- sesji rady

- kontaktów w miejscu pracy i zamieszkania

- kontaktów z administracją terenową

- kontaktów z wojewódzką radą narodową /omówienie w tekście: z pozycji przedstawiciela wyborców, z pozycji przedstawiciela władzy/

Czy w obecnie obowiązującej ustawie o systemie rad narodowych i samorządu mieszkańców istnieją przepisy, które utrudniały Panu(i) lub innym radnym rozwiązywanie problemów będących w gestii rady narodowej?

- tak

- nie

- nie mam zdania /omówienie w tekście/

Czy zgodziłby się Pan(i) ponownie kandydować?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć /tabela wg stażu zasiadania w radzie/

WARUNKI ŻYCIA W KRAJU

Jak się żyje obecnie większości ludzi w Polsce?

- dobrze

- raczej dobrze

- raczej źle

- źle

/omówienie w tekście/

Ocena warunków życia większości ludzi w Polsce:

- dobre

- raczej dobre

- raczej złe

- złe

- trudno powiedzieć

/tabela wg oceny systemu władzy/

SYTUACJA MATERIALNA GOSPODARSTW DOMOWYCH

Ocena sytuacji materialnej gospodarstwa domowego:

- bardzo dobra, dobra, raczej dobra

- średnia przeciętna

- raczej zła, zła, bardzo zła

/tabela wg badań 1987, 1988/

Kierunek zmian w sytuacji materialnej gospodarstwa domowego w porównaniu ze stanem sprzed 12 miesięcy:

- polepszenie

- stagnacja

- pogorszenie

/tabela wg badań II‘87, II‘88/

Ocena własnej sytuacji materialnej w porównaniu z sytuacją innych ludzi

- lepsza

- podobna, taka sama

- gorsza

/tabela wg badań II‘87, II‘88/

Przedmiot oceny:

- życie w ogóle

- sytuacja materialna

- dochody

- warunki mieszkaniowe

- wyposażenie gospodarstwa domowego

- odżywianie

- zasoby odzieży

/tabela wg badań 87, 88 i wg stopnia zadowolenia/

CZY W POLSCE SĄ LUDZIE BIEDNI?

Ocena systemu władzy oraz własnej sytuacji materialnej i zadowolenia z niej

Czy są w naszym kraju ludzie biedni:

- tak

- nie

- trudno powiedzieć

/tabela wg oceny systemu władzy/ oraz /tabela wg oceny własnej sytuacji materialnej/ oraz / tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

JAKIE SĄ PRZYCZYNY BIEDY?

Przyczyny ubóstwa:

- społeczno-polityczne

- osobiste

- mieszane

- brak opinii /tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

Poczucie ubóstwa:

- zdecydowanie zaliczający siebie do biednych

- raczej zaliczający siebie do biednych

- raczej nie zaliczający siebie do biednych

- zdecydowanie nie zaliczający siebie do biednych

- nie mający zdania

/tabela wg poziomu sytuacji materialnej/ oraz /tabela wg zadowolenia z własnej sytuacji materialnej/

CZY PAŃSTWO POWINNO POMAGAĆ LUDZIOM ZAGROŻONYM UBÓSTWEM?

Czy państwo powinno pomagać ludziom zagrożonym ubóstwem?

- państwo powinno pomagać wszystkim potrzebującym

- państwo powinno pomagać, tylko niektórym grupom

- przeciwnicy opiekuńczej roli państwa

/dane w tekście/

Znajomość instytucji i organizacji udzielających w naszym kraju pomocy ludziom biednym

- PCK

- Kościół

- PKPS

- opiekunowie społeczni

- Caritas

- ZUS

- TPD

- inne

/omówienie w tekście/

ANALIZA WSPÓŁZALEŻNOŚCI PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW CHARAKTERYZUJĄCYCH PRZEDSIĘBIORSTWO

WIELKOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA

Współzależności zmiennych określających wielkość przedsiębiorstwa:

- liczba zatrudnionych

- wartość sprzedaży

- akumulacja

- zysk

- wysokość nakładów inwestycyjnych /tabela/

KONCENTRACJA PRODUKCJI I POZYCJA PRZEDSIĘBIORSTWA W BRANŻY

Stopień koncentracji produkcji w głównym zrzeszeniu badanych przedsiębiorstw - tabela

Udział wartości produkcji przedsiębiorstwa w wartości produkcji głównego zrzeszenia - tabela

Związki statystyczne pomiędzy miarami wielkości przedsiębiorstwa a udziałem wartości jego produkcji w  wartości produkcji głównej zrzeszenia - tabela

Zależności między pozycją przedsiębiorstwa w branży a płacami i wydajnością pracy - tabela

RENTOWNOŚĆ

Rentowność w badanych przedsiębiorstwach /tabela/

ZYSK A WIELKOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA

Związki statystyczne między zyskiem a zmiennymi wyznaczającymi jego wielkość

- liczba zatrudnionych

- wartość sprzedaży w cenach realizacji

- akumulacja

- pozycja przedsiębiorstwa w branży

- stopień koncentracji produkcji w branży

- eksport do I obszaru płatniczego

- eksport do II obszaru płatniczego

- wydajność pracy /tabela/

ZYSK A EKSPORT

ZYSK A ZDOLNOŚĆ ROZWOJOWA PRZEDSIĘBIORSTWA

ZYSK A PŁACE

ZYSK I WYDAJNOŚĆ PRACY

PODSUMOWANIE

Opinie o potrzebie wprowadzenia zmian w Konstytucji PRL:

- są konieczne i potrzebne

- są potrzebne, ale niekonieczne

- są zbędne

- nie mam zdania /tabela - próba ogólnopolska i próba radnych/

Propozycje zmian w Konstytucji PRL

- znieść zapis o przewodniej roli PZPR

- rozszerzyć prawa obywatelskie

- znieść zapis o sojuszu z ZSRR

- zmienić to, co przestarzałe

- zmienić prawo karne

- demokratyzacja systemu wyborczego

- zmienić zapis o prawie do pracy

- zmienić całą Konstytucję PRL - nie pasuje do reformy

- wprowadzić konkurencyjny system partyjny

- większa demokratyzacja życia

- złamać monopol państwa na własność środków produkcji

- ustanowić urząd Prezydenta PRL /tabela - próba ogólnopolska i próba radnych/

Opinie o potrzebie wprowadzenia zmian w Konstytucji PRL

- są konieczne i potrzebne

- są potrzebne, ale niekonieczne

- są zbędne

- nie mam zdania /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

PRZEWIDYWANIA CO DO FREKWENCJI WYBORCZEJ

Deklaracje co do udziału w wyborach do rad narodowych:

- na pewno wezmę udział

- prawdopodobnie wezmę udział

- prawdopodobnie nie wezmę udziału

- na pewno nie wezmę udziału /tabela wg badań od 1 II‘88 - 14 III‘88/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/ raz /tabela wg przynależności politycznej/ oraz /tabela wg diagnozy i prognozy sytuacji w kraju/ oraz /tabela wg opinii o II etapie reformy/

Powody ewentualnej zmiany decyzji co do udziału w wyborach:

- polityczne

- gospodarcze

- bytowe

- losowe

- sytuacyjne

- bliżej nie sprecyzowane, ogólnikowe /tabela wg badań II‘88 i III‘88/ oraz /tabela wg deklaracji wyborczych/

Najważniejsze instytucje, gminy (miasta, dzielnice):

- Naczelnik

- Komitet PZPR

- Rada narodowa

- Rada PRON

- Urząd spraw wewnętrznych, milicja

- Komitet ZSL

- Parafia, proboszcz, księża /tabela wg deklaracji wyborczych/

Czy rada narodowa dobrze służy mieszkańcom?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela wg deklaracji wyborczych/

Postrzegane motywy udziału w wyborach:

- przekonanie, że faktycznie będzie się decydować o tym kto zostanie wybrany

- poczucie obywatelskiego obowiązku

- przyzwyczajenie, że jak każą to trzeba głosować

- przekonanie, że większość będzie głosowała i należy zrobić to samo

- nadzieja, że ich udział zostanie dostrzeżony i doceniony

- obawa, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza to sobie zapamięta /tabela wg deklaracji wyborczych/

Postrzegane motywy niewzięcia udziału w wyborach:

- brak zainteresownia

- względy pozapolityczne, motywy osobiste

- nieufność spowodowana niezrealizowaniem poprzednich programów wyborczych

- przekonanie, ze rady narodowe nie decydują o najważniejszych sprawach na swoim terenie

- namowa przez innych

- wrogość wobec wszelkich poczynań władz /tabela wg deklaracji wyborczych/

Ocena wpływu obywateli na wybór radnego po zmianach ordynacji wyborczej:

- będą mieli większy wpływ

- nic się nie zmieni, będą mieli taki sam wpływ jak dotychczas

- tak jak dotychczas nie będą mieli wpływu

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

UDZIAŁ W ZEBRANIACH PRZEDWYBORCZYCH

Diagnoza i prognoza sytuacji kraju

Diagnoza sytuacji gospodarczej:

- bardzo dobra

- dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła

- bardzo zła

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Prognoza sytuacji gospodarczej:

- zdecydowana poprawa

- pewna poprawa

- stagnacja

- pewne pogorszenie

- zdecydowane pogorszenie

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Diagnoza sytuacji politycznej:

- bardzo dobra

- dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- bardzo zła

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

Prognoza sytuacji politycznej:

- zdecydowana poprawa

- pewna poprawa

- stagnacja

- pewne pogorszenie

- zdecydowane pogorszenie

- brak oceny /tabela wg deklaracji wyborczych/

W Polsce odbędą się w tym roku wybory powszechne. Kogo będziemy wybierać? /w tekście/

Na czym polegają propozycje zmian w ustawie wyborczej?

- nie wiem

- nie interesuję się tym, nie obchodzi mnie to

- nie znam propozycji zmian

- nie wiem, o jakie zmiany chodzi, pierwszy raz o tym słyszę

- wiem, słyszałem, że ordynacja ma być zmieniona, ale nie wiem na czym te zmiany polegają

- inne

- zlikwidowanie miejsc mandatowych, preferowanych

- zwiększenie liczby kandydatów na listach

- większa swoboda w zgłaszaniu kandydatów

- obowiązek skreślenia na listach

- więcej instytucji, organizacji będzie uprawnionych do zgłaszania kandydatów

- zmiany w technice wyborów

- odejście od typowania kandydatów według "klucza"

- zwiększenie demokracji wyborczej, na tym, że nowa ordynacja będzie bardziej bardziej demokratyczna

- zwiększenie udziału ludzi w wyborze radnych

- zwiększenie uprawnień i samodzielności rad narodowych

Tabele omawiające rozwiązania szczegółowe w ordynacji dotyczące:

- zgłaszania kandydatów na radnych

- zatwierdzania kandydatów na radnych

- liczby kandydatów na jeden mandat

- szans kandydatów umieszczonych na listach

- korzystania z pomieszczeń za osłoną

- dokonywania skreśleń na listach wyborczych

POPRAWA STANU GOSPODARKI I POŁOŻENIA MATERIALNEGO SPOŁECZEŃSTWA TO SPRAWY NAJWAŻNIEJSZE DLA POLSKI I POLAKÓW

Problemy ważne dla Polski i Polaków:

- przezwyciężenie kryzysu, wyjście z kryzysu , stabilizacja gospodarcza

- spokój w kraju, stabilizacja polityczna, porozumienie narodowe

- zaopatrzenie rynku, więcej towarów, poprawa funkcjonowania rynku, reglamentacja

- polepszenie warunków życia, poprawa bytu ludzi pracy, standard życia, niskie renty i emerytury

- stabilizacja cen, zahamowanie wzrostu inflacji, podniesienie wartości złotówki

- dyscyplina pracy, stosunek ludzi do pracy

- spłata zadłużeń

- zmiana sposobu zarządzania gospodarką, likwidacja marnotrawstwa, lepsza organizacja pracy

- stosunki relacje władza-społeczeństwo, zaufanie społeczeństwa do władzy

- rozwój kontaktów międzynarodowych, sytuacja Polski na arenie międzynarodowej

- konsekwentne wdrażanie reformy gospodarczej, przestrzeganie zasad reformy

- referendum

/tabela wg badań I‘84 - III‘88/

PODWYŻKI CEN I SYTUACJA MATERIALNA PODSTAWOWĄ PRZYCZYNĄ NAPIĘĆ I FRUSTRACJI SPOŁECZNYCH

Stan nastrojów społecznych:

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przyczyny napięcia społecznego:

- Położenie materialne społeczeństwa

-- podwyżki cen

-- pogarszanie się warunków życia

-- kłopoty z zaopatrzeniem

-- niskie płace

- Brak perspektyw, niepewność jutra

- Sytuacja gospodarcza kraju:

-- kryzys, zadłużenie

-- niewiara w powodzenie reformy

- Sytuacja polityczna:

-- krytyka władz, jej polityki

-- okłamywanie społeczeństwa

-- wzrost niepokojów społecznych

-- brak demokracji

/tabela wg badań II‘88, III‘88/

Charakterystyka nastrojów społecznych

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólne niezadowolenie, niewiara w jakąkolwiek poprawę

/tabela wg badań IV‘86, VII‘87, XI‘87, II‘88/

Możliwość wybuchu konfliktu

- tak, wszystko na to wskazuje

- raczej tak, wiele na to wskazuje

- są powody do wybuchu, ale ludzie:

-- nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

-- są za bardzo zmęczeni, aby zajmować się polityką

-- boją się angażować w politykę

- nie ma powodów do wybuchu

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XI‘87, II‘88/

Przyczyny wybuchu konfliktu:

1. Położenie materialne społeczeństwa:

- pauperyzacja społeczeństwa, obniżenie stopy życiowej

- podwyżki cen, stale rosnące ceny

- złe zaopatrzenie

- niskie płace, zarobki

2. Sytuacja gospodarcza kraju

- kryzys, brak stabilizacji gospodarczej

- niepowodzenie reformy gospodarczej

- niemotywacyjny system wynagrodzeń

3. Sytuacja polityczna

- brak perspektyw przed społeczeństwem

- brak zaufania do władzy

- brak konsekwencji w działaniu władz

- brak demokracji

4. Nierozwiązanie kwestii społecznych

- brak sprawiedliwości

- trudności startu życiowego młodzieży /tabela wg badań XI‘87, II‘88/

SYTUACJA MATERIALNA JAKO EFEKT ZŁEGO STANU GOSPODARKI I WYNIK PRZERZUCANIA KOSZTÓW KRYZYSU NA SPOŁECZEŃSTWO

Opinie o warunkach życia:

* Poziom życia społeczeństwa:

- wzrasta

- nie zmienia się

- obniża się

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Wzrost dochodów:

- pokrywa podwyżki cen

- nie pokrywa podwyżek cen

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Z dochodów można kupić obecnie:

- więcej niż rok temu

- tyle samo co rok temu

- mniej niż rok temu, w tym:

-- znacznie mniej

-- odczuwalnie mniej

-- niewiele mniej

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

* Kłopoty z codziennymi zakupami obecnie;

- wzrastają

- są takie, jak były

- maleją

- nie istnieją

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Co jest bardziej dokuczliwe: brak pieniędzy czy braki w zaopatrzeniu?

- brak pieniędzy i braki w zaopatrzeniu

- brak pieniędzy

- braki w zaopatrzeniu

- ani braki pieniędzy, ani braki w zaopatrzeniu

/tabela wg badań XII‘86 - II‘88/

Twierdzenia dotyczące podwyżek cen:

- podwyżka jest ceną, którą zapłaci społeczeństwo z winy rządu

- podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

- podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju /

tabela wg badań IV‘86 - II‘88/

Ocena własnej sytuacji materialnej:

- bardzo zła i zła

- raczej zła

- średnia, przeciętna

- dość dobra

- bardzo dobra i dobra

/tabela wg badań XII‘85 - III‘88/

Ocena poziomu dochodów. Wystarczają na zaspokojenie:

- podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie

- podstawowych potrzeb

- nieco więcej niż podstawowych potrzeb

- znacznie więcej niż podstawowych potrzeb

- prawie wszystkich potrzeb

/tabela wg badań I‘87, II‘88/

Stopień zadowolenia z posiadanych dochodów:

- zadowolenie

- częściowe zadowolenie, częściowe niezadowolenie

- niezadowolenie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań I‘87, II‘88/

Ocena wpływu podwyżki cen na sytuację materialną ogółu społeczeństwa i własną:

- Pogorszy się w:

-- bardzo dużym stopniu

-- dużym stopniu

-- niewielkim stopniu

- Nie zmieni się

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań IV‘86 - II‘88/

Sposoby radzenia sobie po podwyżce cen:

- ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego, co możliwe we własnym zakresie

- ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- rezygnacja z zakupów artykułów trwałego użytku

- przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- ograniczenie wydatków na kulturę

- ograniczenie kontaktów towarzyskich

- rezygnacja z wyjazdu na urlop

- podjęcie pracy dodatkowej

- rezygnacja z powiększenia (założenia) rodziny

- zabieganie o pomoc rodziny

- zmiana pracy na lepiej płatną

- zabieganie o pomoc państwa

- zabieganie o pomoc Kościoła

Opinie o motywach rządu do wprowadzenia podwyżki cen:

- zasłonić własną nieudolność

- nie dopuścić do kolejek, pustych sklepów

- dostosować ceny do rzeczywistych kosztów produkcji

- zdobyć pieniądze na własne cele

/tabela wg badań IV‘86, II‘88/

POLITYKA RZĄDU PRZYCZYNĄ ZŁEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ

Ocena sytuacji gospodarczej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła, raczej, zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji gospodarczej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Ocena trudności gospodarczych i perspektyw rozwoju gospodarczego

Trudności gospodarcze są:

- wielkie

- średnie

- małe

- trwałe

- przejściowe

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Rozwój gospodarczy kraju będzie:

- szybszy

- taki sam

- wolniejszy

/tabela wg badań IV‘87 - II‘88/

Gospodarka:

- pełni optymiści

- umiarkowani optymiści

- przewidujący stagnację lub nieznaczną poprawę

- umiarkowani pesymiści

- nie mający zdania

/tabela wg badań XII‘85 - III‘88/

Czy dotychczasowa polityka władz stwarza szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań IX‘85 - II‘88/

Jakie są perspektywy reformy gospodarczej?

- reforma będzie kontynuowana i zakończy się powodzeniem

- reforma będzie kontynuowana, ale jej wynik jest bardzo niepewny

- wszystko wskazuje na to, ze reforma gospodarcza nie uda się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań VII‘86, XI‘87, II‘88/ oraz /tabela z podziałem na pracowników gospodarki uspołecznionej, kierowników gospodarki uspołecznionej i kadry kierowniczej administracji państwowej/

Opinie o II etapie reformy

II etap reformy jest:

- kolejną próbą zapanowania przez władzę nad sytuacją gospodarczą

- próbą przekonania społeczeństwa i Zachodu o dobrej woli władz

- programem, który ma wiele mankamentów, ale który przybliża wyjście z kryzysu i daje szanse lepszego jutra

- małym krokiem na dobrze obranej drodze

- najlepszym programem, na jaki stać władze

- chwytem propagandowym, pustym sloganem, za którym nic nie stoi

- najlepszym, możliwym na dziś programem działań

- realnym i trafnym programem trwałego wyprowadzenia kraju z kryzysu

- dobrodziejstwem, lekiem na wszelkie nasze kłopoty, a przynajmniej na te najpoważniejsze /tabela - odsetki respondentów zgadzających się z poszczególnymi stwierdzeniami/

NASILENIE SIĘ NIEUFNOŚCI DO INSTYTUCJI I OSOBISTOŚCI POLITYCZNYCH

Ocena sytuacji politycznej:

- bardzo dobra i dobra

- dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Przewidywany kierunek zmian w sytuacji politycznej:

- zdecydowanie się poprawi

- nieznacznie się poprawi

- pozostanie bez zmian

- nieznacznie się pogorszy

- zdecydowanie się pogorszy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84 - III‘88/

Deklarowany stosunek respondentów do instytucji i organizacji (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- Wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja

- Środki masowego przekazu

/tabela wg badań XII‘85 - II‘88/

Ocena dokonań rządu premiera Z. Messnera:

- zrobił wszystko, aby poprawić sytuację w kraju

- zrobił wiele, ale nie wszystko

- równie wiele zrobił, co zaniedbał

- niewiele zrobił

- nie zrobił nic, aby poprawić sytuację w kraju

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘86, XI‘87/

Deklarowany stosunek do polityków (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- Wojciech Jaruzelski

- Zbigniew Messner

- Józef Glemp

- Lech Wałęsa

/tabela wg badań XII‘86 - II‘88/

Stosunek do poszczególnych polityków (zaufanie, nieufność, brak zdania):

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michałek

- A. Miodowicz

- T.W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- M.F. Rakowski

- Z. Sadowski

- Z. Szałajda

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela wg badań XII‘85 - II‘88/

REKAPITULACJA ZMIAN W SPOŁECZNYCH OPINIACH I OCENACH MIĘDZY KWIETNIEM ROKU UBIEGŁEGO A LUTYM I MARCEM ROKU BIEŻĄCEGO

KONDENSACJA NASTROJÓW - TOLERANCJA WOBEC NIEPOKOJÓW

1. Czy sprowadzić do Polski prochy Stanisława Augusta Poniatowskiego?

2. Gdzie należałoby złożyć prochy króla i jak powinna wyglądać związana z tym uroczystość?

3. Stanisław August Poniatowski w historii Polski

Kogo spośród współczesnych przywódców świata ceni Pan(i) najbardziej?

- Michaił Gorbaczow

- Jan Paweł II

- Ronald Reagan

- Wojciech Jaruzelski

- Margaret Thatcher

- Yasuhiro Nakasone

- Fidel Castro

- Radjiv Gandhi

- Francois Mitterand

- Perez de Cuellar

- Nie ma takich, nikogo

- Trudno powiedzieć /sympatia, antypatia, obojętność, nieznajomość/

Jeśli jest Pan(i) neutralny wobec danego kraju, proszę dać mu temperaturę 0 stopni. Jeśli ma Pan(i) gorące uczucia, proszę dać mu powyżej 0 stopni, jesli chłodne poniżej 0 stopni.

- Japonia

- ZSRR

- USA

- Włochy

- Francja

- Węgry

- Chiny

- Indie

- Hiszpania

- Jugosławia

- Czechosłowacja

- Kuba

- Bułgaria

- Wielka Brytania

- NRD

- Rumunia

- RFN

- Izrael /tabela wg uczuć wobec powyższych krajów mierzonych temperaturą/ oraz /tabela wg zacieśniania lub ograniczania współpracy gospodarczej/

Analiza artykułów w prasie codziennej i tygodnikach na temat możliwości rozwoju energetyki jądrowej w Polsce

Publikacja zawiera analizę publikacji prasowych z roku 1887 i początku1988 na temat firm polonijnych działających w Polsce.

Analizę prasową zestawiono z analizą odpowiedzi na pytania sondażowe.

Pytania z badania na ogólnopolskiej próbie dorosłych:

Czy słuszne jest umożliwianie Polonii zagranicznej zakładanie firm prywatnych?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/ oraz /tabela aneksowa/

A czy Pana(i) zdaniem firm z udziałem kapitału zagranicznego powinno być w Polsce więcej, tyle samo, czy też mniej niż obecnie?

- Więcej

- Tyle samo

- Mniej

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie na temat liczebności firm z kapitałem zagranicznym w Polsce

Pytanie z badań na próbie pracowników przedsiębiorstw przemysłowych oraz na próbie młodzieży:

Jaki wpływ na poprawę sytuacji gospodarczej kraju mogłaby mieć sprzedaż firmom zachodnim części akcji naszych przedsiębiorstw?

- Zdecydowanie pozytywny

- Raczej pozytywny

- Nie miałoby to wpływu

- Raczej negatywny

- Zdecydowanie negatywny

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście: porównanie opinii młodzieży z opiniami robotników i kadry kierowniczej przedsiębiorstw/

Aneks:

Tabela zróżnicowań społeczno-demograficznych w odpowiedziach na pytanie o firmy polonijne

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie o sytuacji gospodarczej w Polsce (i jej perspektywach)

Tabela - stosunek do zakładania firm polonijnych a opinie o sytuacji politycznej w Polsce (i jej perspektywach)

1. Podział pracy wewnątrz rady pracowniczej

Formy organizacji pracy w radzie pracowniczej /tabela/

2. Społeczna komunikacja w samorządzie

Formy kontaktów między radą i załogą /tabela/

3. Style działania rad pracowniczych

- Związki statystyczne pomiędzy różnymi środkami uspołecznienia zarządzania stosowanymi przez rady pracownicze

- Typologia rad pracowniczych ze względu na styl ich działania

- Typologia rad pracowniczych ze względu na uspołecznienie zarządzania

- Zróżnicowanie stosowania środków uspołecznienia zarządzania w zależności od typu rady pracowniczej /tabele ‘85, ‘87/

4. Typy rady pracowniczej a jej wpływ na podejmowanie decyzji

- Samodzielność decyzyjna rad pracowniczych w 1985 r. i w 1987 r. według ich typów

5. Strukturalno-organizacyjne uwarunkowania działalności rad pracowniczych

Czy Polacy są lubiani w świecie?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Za co inni nas lubią?

- Gościnność

- Ujmujący sposób bycia, szczerość, otwartość, serdeczność,

- Pracowitość, sumienność, rzetelność, obowiązkowość

- Odwaga, męstwo, bohaterstwo

- Udział Polaków w walkach o naszą i waszą wolność

- Dobra praca za granicą, dobra praca, jak dobrze płacą

- Szlachetność, bezinteresowność

- Poczucie humoru, pogoda ducha

- Dążenia wolnościowe, dążenia do demokracji

- Spryt, przedsiębiorczość, zaradność

- Fachowość, zdolności, wykształcenie

- Szarmanckość, kurtuazja, kulturalne zachowanie

- Pomysłowość, fantazja

- Wybitni Polacy, Polska wydała wielu wspaniałych ludzi

- Papież Polak

Za co nas nie lubią?

- Handel, przemyt, szmuglerstwo

- Nadużywanie alkoholu, pijaństwo

- Złodziejstwo, przestępczość, łamanie prawa

- Cwaniactwo, kombinatorstwo

- Brak dyscypliny pracy, lenistwo

- Zachłanność, pogoń za pieniędzmi

- Nielegalne pozostawanie za granicą

- Niegospodarność, brak organizacji, marnotrawstwo

- Brak godności

- Brak kultury bycia

Ostatnio wiele się mówi o złym traktowaniu Polaków podróżujących po świecie. Czy zasłużyli sobie oni na takie traktowanie?

- Tak

- Nie

Analiza publikacji na temat polityki kadrowej w instytucjach i przedsiębiorstwach; artykuły ukazały się w prasie polskiej w roku 1987 i na początku 1988.

Analiza artykułów prasowych dotyczących przeglądu struktur kadrowych i organizacyjnych przedsiębiorstw

1. Czy awansują najlepsi?

Czy decyzje kadrowe podejmowane przez kierownictwo gwarantują awansowanie najlepszych pracowników na stanowiska kierownicze?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy IV‘85, XII‘86/

Czy decyzje kadrowe podejmowane przez kierownictwo gwarantują odwoływanie osób niekompetentnych ze stanowisk kierowniczych?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy IV‘85, XII‘86/

Czy przy awansowaniu pracowników na stanowiska mistrzów, kierowników w Pana(i) wydziale /zakładzie/ bierze się pod uwagę:

- wydajność pracy

- jakość pracy

- fachowość

- chęć wykonywania dodatkowych zadań produkcyjnych

- przynależność do organizacji partyjnej

- przynależność do związku zawodowego

- dobrą współpracę z przełożonymi

- dobre stosunki z kolegami

- staż pracy w tym przedsiębiorstwie

- talenty organizatorskie

- wykształcenie /ukończone kursy itp../

- znajomości, układy itp. /opinie robotników i kierowników/

Postulowane kryteria awansowania na stanowiska mistrzów i kierowników:

- Fachowość /znajomość zawodu, maszyn, problemów, jakość pracy/

- Wykształcenie /kwalifikacje, wiedza ogólna, znajomość przepisów/

- Talenty organizatorskie /umiejętność zorganizowania pracy, egzekwowanie poleceń, szybkiego podejmowania decyzji, inicjatywa/

- Staż pracy w danym przedsiębiorstwie /dotychczasowe osiągnięcia/

- Podejście do pracownika /poczucie odpowiedzialności za pracę i ludzi, dbałość o pracowników/

- Sumienność /zdyscyplinowanie, zamiłowanie do pracy/

- Postawa etyczna /kultura osobista, umiejętność obiektywnej oceny podwładnych, uczciwość, autorytet osobisty/

- Koleżeńskość

- Współpraca z przełożonymi

- Przynależność do partii

- Działalność społeczna

- Przynależność do związku zawodowego

2. Kto wpływa na decyzje kadrowe?

Organy decyzyjne i organizacje:

- Ministerstwo branżowe

- Komitet wojewódzki /miejski itp../ PZPR

- Samorząd /rada pracownicza/

- Zakładowa organizacja PZPR

- Organizacja związkowa w przedsiębiorstwie

- Dyrektor przedsiębiorstwa

- Rada pracownicza

- Zakładowa organizacja PZPR

- Organizacja związkowa w przedsiębiorstwie

- Ministerstwo branżowe

3. Postulaty załóg

Wpływ organów decyzyjnych i organizacji powinien być:

- mały lub żaden

- średni

- duży lub wyłączny

- trudno powiedzieć

Przedstawię Panu(i) listę organizacji, grup i osób z życia publicznego kraju. Jak Pan(i) ocenia działalność każdej z nich? Czy i w jakim stopniu zgadza się Pan(i), że ich działalność dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

Deklarowany stosunek do instytucji i organizacji

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- Wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja

- Środki masowego przekazu

/tabela: zaufanie, nieufność, brak zdania wg terminów badań VII, XII‘86, VII, XI‘87, II‘88/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących zaufanie w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Opinie o osobach aktywnych w życiu publicznym

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/tabela: zaufanie, nieufność, brak zdania wg terminów badań VII, XII‘86, VII, XI‘87, II‘88/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących zaufanie do powyższych osób w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Często w odniesieniu do osób uczestniczących w życiu publicznym w kraju i na świecie (polityków, działaczy, dziennikarzy) używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Prosimy Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście.

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michałek

- A. Miodowicz

- T. W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- M.F. Rakowski

- Z. Sadowski

- Z. Szałajda

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość/

Tabela - różnice pomiędzy odsetkiem badanych deklarujących sympatię w listopadzie 1987 a ich odsetkiem w lipcu 1987 oraz w lutym 1988 w porównaniu do listopada 1987

Co zmieniło się w opiniach o polityce kadrowej?

Sposób rozumienia kariery

Typ kariery:

- materialna

- prestiżowa

- pracownicza

- osobista /tabela ‘86,‘88/

Czy, Pana(i) zdaniem, objęcie stanowiska kierowniczego oznacza początek kariery?

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Odpowiedzi na pytanie o gotowość do objęcia stanowiska swojego przełożonego

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Różnice i podobieństwa między pracą przełożonych a pracą respondenta

Praca przełożonych jest:

- mniej uciążliwa

- tak samo uciążliwa

- bardziej uciążliwa

- mniej odpowiedzialna

- bardziej odpowiedzialna

- tak samo odpowiedzialna

- bardziej odpowiedzialna

- gorzej płatna

- tak samo płatna

- lepiej płatna /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy ułatwiające awans na stanowisko kierownicze

- Wykształcenie

- Właściwa postawa ideowo-polityczna

- Wiedza zawodowa, fachowość

- Zdolności organizatorskie

- Lojalność wobec przełożonych

- Opieranie się na znajomościach

- Pracowitość /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy utrudniające awans na stanowisko kierownicze

- Brak kompetencji, głupota

- Ukrywanie własnego zdania

- Dążenie do awansu za wszelką cenę

- Uczciwość

- Stanowczość /‘86, ‘88/

Najważniejsze cechy decydujące o powołaniu na stanowiska kierownicze średniego/wyższego szczebla /kierownicy, naczelnicy wydziałów/ według miejsca sprawowania władzy

- w zakładzie pracy respondenta

- w urzędzie szczebla gminnego, miejskiego

- we władzach wojewódzkich

Najważniejsze cechy decydujące o awansowaniu przełożonego na stanowisko kierownicze

Czy dostrzega Pan(i) różnice w polityce kadrowej obecnie i w latach siedemdziesiątych?

- Jest lepsza

- Nie różni się

- Jest gorsza

- Nie wiem

Czy, Pana(i) zdaniem, w naszym kraju prowadzi się przemyślaną politykę kadrową?

- Tak

- Nie

- Nie wiem /‘86, ‘88/

Propozycje wymiany kadr na poszczególnych szczeblach władzy

- W zakładzie pracy respondenta

- W urzędzie szczebla gminnego, miejskiego

- We władzach wojewódzkich

- We władzach centralnych

- pozostawić 100%

- odwołać co najmniej 50%

Ocena wpływu prowadzonej aktualnie polityki kadrowej na sytuację gospodarczą

- Wpływa na poprawę stanu gospodarki

- Nie ma wpływu na stan gospodarki

- Pogarsza stan gospodarki

Ocena zaangażowania kadry kierowniczej przedsiębiorstw we wprowadzanie w życie zasad reformy gospodarczej

- Jest w większości za konsekwentnym wprowadzaniem w życie zasad reformy gospodarczej

- W większości nie włącza się aktywnie w jej wprowadzanie, nie jest ani za, ani przeciw

- W większości hamuje wprowadzanie reformy gospodarczej w życie

Które, Pana(i) zdaniem, stanowiska powinny zostać objęte zasadą konkursów?

- Brygadzista

- Mistrz

- Kierownik wydziału /działu/

- Zastępca dyrektora przedsiębiorstwa

- Dyrektor przedsiębiorstwa

- Naczelnik miasta, gminy

- Prezydent miasta

- Dyrektor wydziału urzędu wojewódzkiego

- Wojewoda

Czy Pan(i) osobiście jest zwolennikiem czy przeciwnikiem awansowania młodych ludzi na stanowiska kierownicze?

- Zdecydowanie ich popieram

- Raczej ich popieram

- Raczej ich nie popieram

- Zdecydowanie ich nie popieram

- Nie mam zdania

Czy Pan(i) zaakceptował(a)by przełożonego młodszego od siebie?

- Tak

- Nie

- Jest mi to obojętne

Czy Pan(i) chciał(a)by mieć przełożonego młodszego od siebie?

Ocena sytuacji politycznej i gospodarczej

- bardzo dobra, dobra

- raczej dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła

- zła, bardzo zła

Prognoza zmian sytuacji politycznej i gospodarczej kraju w ciągu najbliższych lat

- zdecydowanie się poprawi, raczej się poprawi

- pozostanie bez zmian

- raczej się pogorszy, zdecydowanie się pogorszy

Czy powinno się mówić młodzieży w szkole o problemach współżycia seksualnego?

- Tak, jak najwięcej

- Tak, ale w ograniczonym zakresie

- W tych sprawach w szkole w ogóle nie powinno się mówić /tabela wg stosunku do wiary i praktyk religijnych/, /tabela wg grup wiekowych/, /tabela wg wykształcenia/, /tabela wg grup społeczno-zawodowych/, /tabela wg miejsca zamieszkania/

Zagrożenia cywilizacyjne

- Przerywanie ciąży

- Alkoholizm

- Narkomania

- Nietrwałość rodziny

- Zatruwanie środowiska naturalnego /tabela wg stosunku do wiary i praktyk religijnych/

1. Stosunek załogi do rady pracowniczej

Stosunek poszczególnych grup społecznych i organizacji do rady pracowniczej w swoim zakładzie pracy

- Przychylny

- Niechętny

- Obojętny

- Trudno powiedzieć /robotnicy, kierownicy, specjaliści/

Czy w wyniku działalności rady pracowniczej zwiększył się wpływ załogi na to, co dzieje się w przedsiębiorstwie?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej Nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

Czy Pracownicy Pana(i) zakładu wiedzą, czym zajmuje się rada pracownicza?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy zdarza się, że rozmawia Pan(i) o tym, co robi rada pracownicza, z członkami rady lub innymi działaczami samorządowymi?

- Tak, często

- Tak, ale rzadko

- Nie

Aneks

Charakterystyka próby

1. Nastawienie robotników i kierowników wobec propozycji zmian w systemie zarządzania przedsiębiorstwem /tabela wg aprobata, dezaprobata/

2. Robotnicy i kierownicy według wykształcenia aprobujący propozycje zmian w systemie zarządzania przedsiębiorstwem

Proponowane zmiany

- Wysokość zarobków ustala majster na podstawie całotygodniowej oceny pracy robotnika

- Zarobki kadry inżynieryjno-technicznej są dwukrotnie, a kierowników i dyrekcji trzykrotnie wyższe niż zarobki szeregowego pracownika

- Wszystkich pracowników obowiązuje intensywny i skuteczny wysiłek przez pełne 8 godz. Osoby nie spełniające tych warunków mają zmniejszoną płacę lub są zwalniane z pracy

- Każdy pracownik musi się liczyć z koniecznością zmiany stanowiska pracy i kwalifikacji

- Każdy pracownik może zostać zwolniony w wyniku racjonalizacji zatrudnienia

- Samorząd pracowniczy ulega likwidacji

- Związki zawodowe zajmują się wyłącznie obroną interesów indywidualnych pracowników

- Organizacje społeczno-polityczne nie mają wpływu na podejmowane w przedsiębiorstwie decyzje gospodarcze oraz politykę kadrową

Reakcje na podwyżki cen

- Oburzenie

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /tabela wg terminów badań IV‘86, IV‘87, II‘88/

Ocena wpływu podwyżki cen na sytuację materialną ogółu społeczeństwa i własną

Pogorszy się w:

- bardzo dużym stopniu

- dużym stopniu

- niewielkim stopniu

- nie zmieni się

- trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Poglądy na temat podwyżki cen

- Podwyżka jest ceną, jaką zapłaci społeczeństwo z winy rządu

- Podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- Podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

Ocena własnej sytuacji materialnej

- Bardzo zła i zła

- Raczej zła

- Średnia przeciętna

- Dość dobra

- Bardzo dobra i dobra /tabela wg terminów badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, XI‘87, II‘88/

Sposoby radzenia sobie po podwyżce cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego, co możliwe, we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów trwałego użytku

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej

- Rezygnacja z powiększenia /założenia/ rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zabieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc kościoła /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Opinie o motywach rządu do wprowadzenia podwyżki cen

- Zasłonić własną nieudolność

- Nie dopuścić do kolejek, pustych sklepów

- Dostosować ceny do rzeczywistych kosztów produkcji

- Zdobyć pieniądze na własne cele /IV‘86, II‘88/

Stan nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań IV, IX‘87, II‘88/

Atmosfera społeczna

- Ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

- Trudno powiedzieć

- Mam inne zdanie /IX‘87, II‘88/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Konflikt wybuchnie, wiele na to wskazuje

- Konflikt wybuchnie, wszystko na to wskazuje

- Trudno powiedzieć /XI‘87, II‘88/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju /XII‘84, III, XII‘85, III, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X, XI‘87, II‘88/

Perspektywy rozwoju sytuacji gospodarczej /IV, XI‘87, II‘88/

ZA CZY PRZECIW I DLACZEGO?

Budowa elektrowni jądrowych ma swoich zwolenników i przeciwników. Gdyby poproszono Pana(ią) o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie budowy takich elektrowni w naszym kraju, to czy był(a)by Pan(i) za czy też przeciw?

- zwolennicy [Opowiadał(a)bym się za budową]

- przeciwnicy [Opowiadał(a)bym się przeciw]

- nie mający zdania [Nie wiem, nie potrafię zająć stanowiska]

/wskazania w procentach/ oraz /tabela aneksowa/

Uzasadnienia zwolenników

- budowa elektrowni jest koniecznością z uwagi na trudności energetyczne, brak węgla

- konieczność oszczędzania, przemawiają za tym względy ekonomiczne

- budowa elektrowni jest wymogiem nowoczesności i postępu technicznego

- należy je budować, ale powinny być bezpieczne dla ludzi

- dają mniejsze skażenie środowiska naturalnego

Uzasadnienia przeciwników

- obawa przed skutkami awarii elektrowni jądrowych, porównanie do awarii w Czernobylu

- awarie elektrowni jądrowych powodują zagrożenie dla ludzi (są niebezpieczne, grozi choroba popromienna)

- awarie powodują zagrożenie dla środowiska naturalnego

- ogólnie - obawa przed skutkami awarii

- obawa przed niedotrzymaniem rygorów technologicznych przy budowie i eksploatacji takich elektrowni, niebezpieczeństwo składowania odpadów radioaktywnych

- należy wykorzystywać inne źródła energii, np. wodną, słoneczną, wiatraki

- brak funduszy na ich budowę, są pilniejsze inwestycje

KIM SĄ ZWOLENNICY, A KIM PRZECIWNICY?

Omówienie zróżnicowań według cech demograficzno-społecznych, województw, deklarowanych zainteresowań i postaw

Tabele aneksowe

1. Nastawienie Polaków do NRD

Wskazania na prawdziwych sojuszników i potencjalnych przeciwników Polski

Kraje socjalistyczne:

- Albania

- Bułgaria

- Chiny

- Czechosłowacja

- Jugosławia

- Kuba

- NRD

- Rumunia

- Węgry

- Związek Radziecki

Kraje socjalistyczne - ogólnie /VIII‘85, IV‘87, X‘87/

M. Gorbaczow

- W. Jaruzelski

- F. Castro

- J. Kadar

- E. Honecker

- G. Husak

- T. Żiwkow

- N. Ceausescu /sympatia, antypatia, obojętność, brak znajomości/

2. Znaczenie dla Polski zacieśnienia współpracy między NRD i RFN

- Niebezpieczeństwo wzrostu militarnego zagrożenia Polski

- Zagrożenie dla powojennego ładu w Europie, ukształtowanego w wyniku konferencji poczdamskiej

- Niebezpieczeństwo nawroty tradycyjnie nastawionego antypolsko nacjonalizmu niemieckiego

- Okoliczności, które w historii kończyły się dla Polski tragicznie

- Ograniczenie wymiany i pomocy gospodarczej dla Polski

3. Czynniki determinujące ocenę zacieśnienia kontaktów między NRD i RFN

Prestiż zawodów wiejskich

- rolnik RSP

- rolnik PGR

- chłop - robotnik

- traktorzysta KR

- urzędnik gminy

- inżynier PGR

- rolnik indywidualny

- agronom

- nauczyciel

- lekarz

Prestiż zawodów fizycznych

- robotnik leśny

- robotnik PGR

- robotnik budowlany

- rolnik indywidualny

- robotnik fabryczny

Zawody najbardziej cenione przez badanych

- lekarz

- nauczyciel

- górnik

- rolnik

- hutnik

- prawnik, adwokat

- ksiądz

- pielęgniarka

- naukowiec

- wojsko /żołnierz, oficer/

- inżynier

- milicja

- robotnik budowlany

- aktor

- kierowca

- pilot

- marynarz

- rzemieślnik - właściciel zakładu

- tokarz

- sprzedawca

Zawody najbardziej cenione przez różne grupy społeczne /tabela/

Omówienie artykułów prasowych dotyczących projektu ordynacji wyborczej do rad narodowych.

1. Struktura społeczna i organizacyjna rad pracowniczych

2. Obszary wpływu rad pracowniczych

3. Zróżnicowanie wpływu rad na decyzje

Aneks

Związki pomiędzy ocenami wpływu rad pracowniczych na decyzje w wybranych dziedzinach w 1985 r.

oraz w 1987 r.

Samodzielność decyzyjna rad w zależności od wielkości ich wpływu na decyzje w 1985 i w 1987 roku.

Wpływ kontaktów politycznych ze światem na:

- pozycję Polski w świecie

- sytuację gospodarczą Polski

- sytuację polityczną w kraju

Wskazania na potrzebę:

- zacieśnienia współpracy

- ograniczenia współpracy

1. Japonia

2. USA

3. RFN

4. ZSRR

5. Francja

6. Chiny

7. Włochy

8. Wielka Brytania

9. Węgry

10. Czechosłowacja

11. NRD

12. Jugosławia

13. Bułgaria

14. Hiszpania

15. Turcja

16. Rumunia

17. Egipt

18. Izrael

Gdyby odbyło się powszechne głosowanie nad dalszą przynależnością Polski do Układu Warszawskiego, to głosował(a)by Pan(i) za:

- pozostaniem

- wystąpieniem

- trudno powiedzieć

/jeśli za wystąpieniem/

Czy w takim wypadku Polska powinna:

- pozostać neutralna

- związać się militarnie z blokiem państw zachodnich

- trudno powiedzieć

Które państwa zaliczył(a)by Pan(i), po doświadczeniach lat minionych, do prawdziwych sojuszników Polski?

- ZSRR

- Węgry

- CSRS

- NRD

- Kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Włochy

- Polska w ogóle nie ma sojuszników /IV, X‘87/

Państwa zagrażające bezpieczeństwu Polski

- RFN

- USA

- ZSRR

- NRD

- CSRS

- Wielka Brytania

- Francja

TERENOWE ORGANY ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ URZĘDY GMINNE, MIEJSKIE, DZIELNICOWE

Wykresy:

- Ocena pracy urzędów stopnia podstawowego

- Ocena pracy urzędów na tle pracy ADM, służby zdrowia i zakładów świadczących usługi dla ludności oraz /tabela wg skali szkolnej - aneks/

- Ocena pracy urzędów według wybranych cech respondentów oraz /tabela - aneks/

CO BYŁO PRZEDMIOTEM KRYTYKI W PRACY URZĘDÓW ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ SZCZEBLA PODSTAWOWEGO?

Powody narzekań ludzi na pracę urzędów:

- zła organizacja pracy oraz /tabela - aneks/

- niska kultura obsługi oraz /tabela - aneks/

- nadmierna formalizacja, biurokracja oraz /tabela - aneks/

- niskie morale, brak dyscypliny pracy urzędników oraz /tabela - aneks/

- niskie kompetencje zawodowe urzędników oraz /tabela - aneks/

- niska jakość pracy, niesolidność, nieterminowość pracy urzędników

- braki bazy techniczno-materiałowej

- łapówkarstwo

- pozostałe powody narzekań /wykres/

Propozycje zmian w organizacji pracy urzędów:

- poprawić organizacje pracy

- znieść nadmierną formalizację, biurokrację

- podnieść kulturę obsługi

- podnieść morale, dyscyplinę pracy urzędników

- podwyższyć kompetencje zawodowe urzędników

- poprawić bazę techniczno-materiałową

- podnieść jakość pracy

- pozostałe propozycje /wykres/

Przyczyny niezadowolenia ludzi z pracy urzędów;

- niska kultura obsługi petentów

- nadmierna formalizacja, biurokracja

- niefachowość urzędników

- brak dyscypliny pracy urzędników

- zła organizacja pracy

- braki bazy techniczno-materiałowej urzędów

- inne

- brak powodów narzekań /tabela wg skali szkolnej/

KOGO NALEŻY WINIĆ ZA KŁOPOTY W URZĘDZIE?

Kogo winić za swe kłopoty w urzędzie:

- urzędników oraz /tabela - aneks/

- kierowników oraz /tabela - aneks/

- rząd oraz /tabela - aneks/

- system polityczny

- siebie oraz /tabela - aneks/

- inne /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela ocena wg skali szkolnej/

TRAKTOWANIE OBYWATELA W URZĘDZIE

Czy urzędnicy traktują wszystkich jednakowo?

- tak

- nie

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Od czego zależy traktowanie w urzędzie?

- znajomość z urzędnikiem

- wysoka pozycja społeczna klienta

- kultura osobista urzędnika

- kultura osobista klienta

- wygląd zewnętrzny klienta

- charakter sprawy, jej trudności

- gotowość do wręczenia lub przyjęcia łapówki

- uczciwość urzędnika

- inne /wykres/

Kto jest traktowany lepiej:

- znajomi, przyjaciele, rodzina

- ludzie zamożni, protegowani, na stanowiskach

- ludzie o wyróżniającym się, korzystnym wyglądzie zewnętrznym

- ludzie uczciwi, spokojni, kulturalni

- inne określenia, trudno powiedzieć /wykres/

Kto jest traktowany gorzej?

- ludzie "szarzy", nie znani, bez wpływów

- ludzie słabsi, wyróżniający się niekorzystnym wyglądem zewnętrznym

- ludzie biedni

- ludzie agresywni, niekulturalni

- ludzie ze wsi, rolnicy

- inne określenia

- trudno powiedzieć /wykres/

ŁAPÓWKI

Czy dałbyś łapówkę, gdyby urzędnik Ci zaproponował?

- tak

- nie

- nie, złożyłbym skargę

- tak, złożyłbym skargę

- trudno powiedzieć /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Czy spotkałeś się ze skuteczną łapówką?

- tak

- nie /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

CZY OBSŁUGA PETENTÓW W URZĘDACH BĘDZIE LEPSZA?

Czy praca urzędów ulegnie poprawie?

- tak

- nie

- pogorszy się

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Aneks

SPOTKANIE NA SZCZYCIE - ZAINTERESOWANIE, WIEDZA I OCENY REZULTATÓW

Stopień swojego zainteresowania szczytem waszyngtońskim warszawiacy określali:

- ze szczególną uwagą śledziłem informacje na ten temat

- w miarę uważnie słuchałem (lub czytałem) informacje na ten temat

- coś słyszałem lub czytałem na ten temat

- wiem tylko tyle, że spotkanie takie się odbyło /omówienie w tekście/

Na pytanie o najważniejsze postanowienia podjęte w Waszyngtonie odpowiadano:

- likwidacja rakiet średniego i krótszego zasięgu w Europie

- redukcja zbrojeń

- ograniczenie broni jądrowej

- obustronna kontrola realizacji postanowień o likwidacji rakiet w Europie

- ustalenie terminu i zasad spotkania w Moskwie

- uzgodnienia w sprawie współpracy kulturalnej, naukowej i gospodarczej

- wycofanie wojsk ZSRR z Afganistanu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ogólna ocena rezultatów spotkania:

- osiągnięto wiele, ale można było więcej

- osiągnięto wszystko to, co na tym etapie można było osiągnąć

- osiągnięto więcej, niż się można było spodziewać

- osiągnięto niewiele, rezultaty są znikome

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ podpisanego porozumienia na wzrost bezpieczeństwa w Europie:

- bardzo duży

- duży

- niewielki

- żaden

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ spotkania na odsunięcie groźby wojny:

- bardzo duży

- duży

- niewielki

- żaden

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przewidywany rozwój stosunków radziecko-amerykańskich:

- nastąpi wyraźna poprawa

- nastąpi pewna poprawa

- nic się nie zmieni

- nastąpi pewne pogorszenie

- nastąpi znaczne pogorszenie

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przedmiot porozumienia:

- współpraca gospodarcza i kulturalna

- dalsze ograniczenie zbrojeń

- prawa człowieka

- problemy ogólne /terroryzm, ochrona środowiska itp../

- zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- konflikty regionalne

- pełna likwidacja broni jądrowej /tabela wg przewidywanego terminu osiągnięcia porozumienia./

STOSUNEK BADANYCH DO M.GORBACZOWA I R. REAGANA

Stosunek badanych do M. Gorbaczowa i R. Reagana

- zyskał moja sympatię

- nie zyskał mojej sympatii

- jest mi obojętny, jego osoba nie budzi mojej sympatii i niechęci

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ią) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- w niektórych sprawach M. Gorbaczowa, w niektórych R. Reagana

- bardziej M. Gorbaczowa

- bardziej R. Reagana

- ani jednego, ani drugiego

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny intencji i zachowań podczas rozmów były następujące:

- był bardziej elastyczny w rokowaniach

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował /tabela wg odpowiedzi: raczej M.G., raczej R.R., obaj jednakowo, żaden z nich, trudno powiedzieć/

WPŁYW SPOTKANIA NA SZCZYCIE NA OGÓLNE OCENY SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ

Oceny tego, kto jest obecnie silniejszy (po spotkaniu, przed spotkaniem):

- USA

- jest równowaga

- ZSRR

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Twierdzenia:

- USA nigdy pierwsze nie użyją broni jądrowej

- ZSRR nigdy pierwsze nie użyje broni jądrowej /omówienie w tekście/

Któremu z wielkich mocarstw bardziej zależy na utrzymaniu i utrwalaniu pokoju na świecie?

- obydwu w takim samym stopniu

- ZSRR

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście /

Które z mocarstw więcej zrobiło dla utrzymania i utrwalenia pokoju:

- obydwa tyle samo

- więcej ZSRR

- więcej USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ocena napięcia międzynarodowego:

- maleje

- nie zmienia się

- wzrasta

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Prawdopodobieństwo konfliktu zbrojnego między Wschodem a Zachodem (po spotkaniu):

- bardzo duże

- duże

- małe

- żadne

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny:

- sytuacja międzynarodowa

- stosunki Wschód - Zachód

- stosunki radziecko-amerykańskie /omówienie w tekście/

O przyszłości świata i Polski myśli się:

- zarówno z obawą, niepokojem, jak i nadzieją

- z obawą i niepokojem

- z wiarą, nadzieją /omówienie w tekście/

DRUGI ETAP REFORMY I REFERENDUM - OKOLICZNOŚCI ZEWNĘTRZNE

Nastroje wśród ludzi z najbliższego otoczenia:

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiarę, że będzie lepiej

- apatię, rezygnację, pogodzenie się z losem

- lęk, obawę, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólne niezadowolenie, niewiarę w jakąkolwiek poprawę

/omówienie w tekście/

Czy w ciągu najbliższych kilku lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Raczej tak, wiele na to wskazuje

- Tak, wszystko na to wskazuje

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji gospodarczej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji politycznej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Szanse powodzenia reformy:

- reforma będzie kontynuowana i zakończy się powodzeniem

- reforma będzie kontynuowana, ale jej wynik jest bardzo niepewny

- wszystko wskazuje, że reforma gospodarcza nie uda się

- trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

PO CO REFERENDUM?

Ci, którzy wezmą udział w referendum będą się kierowali:

- przekonaniem, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- poczuciem obowiązku, wypełniania swoich obywatelskich powinności

- przyzwyczajeniem, że jak każą, to trzeba iść głosować

- przekonaniem, że większość pójdzie - więc zrobią tak samo

- nadzieją, że ich udział dostrzeżony i oceniony

- obawą, że niewzięcie udziału będzie źle oceniane, ze władza to sobie zapamięta

- czym innym

/omówienie w tekście/

Ci, którzy nie wezmą udziału w referendum, będą się kierowali:

- brakiem zainteresowania, niczym się nie interesują

- innymi osobistymi, pozapolitycznymi względami

- nieufnością, wcześniej wielokrotnie zawiedli się na obietnicach władzy

- przekonaniem o niesłuszności proponowanych rozwiązań

- ulegną namowom, żeby nie brać udziału w referendum

- wrogością, wobec wszystkich poczynań władzy

- mam inne zdanie

/omówienie w tekście/

Pytanie otwarte o cel zorganizowania referendum:

- referendum jest fikcją

- sposobem dowiedzenia się, co ludzie myślą

- sposobem uzyskania akceptacji społeczeństwa

- zostało zorganizowane w celu poprawienia trudnej sytuacji

- wypowiedzi negujące sens referendum

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

CZYM JEST WYNIK GŁOSOWANIA?

Polityka władz w wychodzeniu z kryzysu:

- daje szansę

- nie daje szansy

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Perspektywy realizacji reformy gospodarczej:

- powodzenie

- niepewność

- niepowodzenie

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Społeczne zaufanie do władz:

- pełne zaufanie

- dostrzeganie dobrej woli

- nieufność

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Przewidywane kierunki rozwoju sytuacji gospodarczej:

- poprawa

- stagnacja

- pogorszenie

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Analiza artykułów prasowych na temat kary śmierci, które ukazały się w 1987 r. w związku z informacjami o rozpoczęciu prac komisji nowelizującej przepisy prawa karnego oraz ze Zjazdem Zrzeszenia Prawników Polskich, opowiadającym się za zniesieniem kary śmierci w Polsce

OPINIE POLAKÓW O RFN I ICH NASTAWIENIA WOBEC TEGO PAŃSTWA

Państwa stanowiące największe zagrożenie dla Polski:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, VIII‘87, X;87/

Państwa, których polityka stanowi największe zagrożenie dla pokoju w Europie:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, IV‘87/

OCENA STOSUNKÓW MIĘDZY POLSKĄ A REPUBLIKĄ FEDERALNĄ NIEMIEC

Ocena wzajemnych stosunków między Polską a  RFN, USA, ZSRR:

- dobre

- ani dobre, ani złe

- złe

- trudno powiedzieć /tabela/

Jak się Panu wydaje, czy w Polsce w najbliższych latach - ogólnie rzecz biorąc - przestępczość będzie wzrastać czy maleć?

- wzrośnie

- będzie taka sama

- zmaleje

- trudno powiedzieć

Szczególnie groźne przestępstwa:

- ciężkie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu

- rozboje, rabunki, kradzieże własności prywatnej, włamania do mieszkań, okradanie samochodów

- gwałty, gwałty zbiorowe, gwałty na nieletnich

- pobicia, napady chuligańskie, chuligaństwo

- przestępstwa gospodarcze, malwersacje, marnotrawstwo mienia społecznego i państwowego

Przestępstwa zasługujące na karę śmierci /odpowiedzi na pytanie otwarte/

- najcięższe przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, takie jak: morderstwo, napad bandycki, rozbój

- gwałty i przestępstwa na tle seksualnym

- przestępstwa przeciwko państwu: zdrada ojczyzny, szpiegostwo

- udział w aferach gospodarczych

Opinie o poziomie przestępczości w Polsce a stosunek do kary śmierci /tabela/

Czy widzi Pan(i) potrzebę stosowania kary śmierci w Polsce?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Aneks

OCENA PRACY MILICJI OBYWATELSKIEJ

Jak większość społeczeństwa ocenia pracę milicji?

A jak Pan(i) osobiście ocenia pracę milicji? /tabela wg danych socjo-demograficznych/

- Zdecydowanie pozytywnie

- Raczej pozytywnie

- Ani pozytywnie, ani negatywnie

- Raczej negatywnie

- Zdecydowanie negatywnie

- Trudno powiedzieć

- Brak danych

Deklarowane postawy wobec systemu władzy

- Akceptujące - istniejący w Polsce system władzy jest dobry i w zasadzie nie wymaga zmian

- Akceptująco-reformatorska - istniejący w Polsce system władzy jest w zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Krytyczno-reformatorska -  istniejący w Polsce system władzy wskazuje wiele nieprawidłowości. Konieczne są duże zmiany

- Odrzucająca - istniejący w Polsce system władzy jest zły. Byłoby z korzyścią dla wszystkich, gdyby go całkowicie zmienić

Czy miejsce, w którym Pan(i) mieszka można nazwać bezpiecznym i spokojnym?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela poczucie bezpieczeństwa a ocena pracy policji/

OCENA ZAWODU MILICJANTA

Jak Pan(i) sądzi, za co ludzie cenią, szanują milicję?

- Poczucie bezpieczeństwa

- Walka z przestępczością

- Ciężka, niewdzięczna praca

- Pomoc ludziom

- Życzliwość, uprzejmość

Za co ludzie nie cenią, nie szanują milicji?

- Złe odnoszenie się do ludzi

- Nadużywanie władzy i uprawnień

- Brutalność, przemoc

- Brak sprawiedliwości

- Opieszałość w działaniu

KONTAKTY Z FUNKCJONARIUSZAMI

Czy i jak często w ciągu ostatnich dwóch lat miał Pan(i) bezpośredni kontakt z funkcjonariuszami MO?

- Często

- Dość często

- Rzadko, sporadycznie

- Brak kontaktu /tabela wg oceny pracy milicji/

PRZYWILEJE MILICYJNE

- System zaopatrzeniowo-handlowy /odrębna sieć sklepów, kasyna, lepsze zaopatrzenie, tańsze towary, możliwość kupna bez kartek/

- Korzyści finansowe i materialne /wysokie zarobki, premie, dochody/

- Sprawa mieszkań /wcześniejsze ich otrzymywanie, dogodne pożyczki i kredyty, /

- Korzystniejszy system emerytur i rent

- Służba zdrowia /własna, dobra kadra, własne sanatoria i szpitale, bezpłatne leki/

Co należałoby zrobić, aby milicja cieszyła się większym uznaniem społeczeństwa?

- postawić większe wymagania przy doborze kandydatów, wymagać większej uczciwości i kultury od funkcjonariuszy

- należy stworzyć milicję pracującą dla społeczeństwa, a nie dla utrzymania władzy

- przywrócić jej funkcję zgodną z nazwą, tj. ochronę obywatela, a nie ochronę interesów państwa

- zwiększyć jej więź ze społeczeństwem

- milicjant powinien być przyjacielem, doradcą obywatela

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /omówienie w tekście/

Przedmiotem opracowania są publikacje na temat wyników referendum, które ukazały się na łamach prasy codziennej i tygodniowej na początku grudnia 1987

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI, GRUP I ORGANIZACJI ODGRYWAJĄCYCH WAŻNĄ ROLĘ W ŻYCIU SPOŁECZNYM I POLITYCZNYM

Czy działalność ... dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- opozycja

- środki masowego przekazu

- ZSL

- SD

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/ oraz /tabela -  średnie zaufania do wybranych instytucji wg cech społeczno-demograficznych/

OPINIE O POLITYKACH

Czy działalność polityków dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami:

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

/omówienie w tekście/ oraz /tabela wg badań VII‘86, XII‘86, VII‘87, XI‘87/ oraz /tabela wg sympatii, braku sympatii, obojętności, nieznajomości/

Często na co dzień używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Gdyby poproszono Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście. [wskaźnik popularności]

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- J. Kozioł

- A. Krawczuk

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michalik

- A. Miodowicz

-T. W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- T. Porębski

- M. F. Rakowski

- Z. Sadowski

- F. Siwicki

- Z. Szałajda

- J. Urban

- M. Woźniak

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość/ oraz /tabela: stosunek do polityków wg terminów badań XII‘85, VII‘86, XII‘86, IV‘87, VII‘87, XI‘87/

Średni poziom zaufania do poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów:

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Średni poziom popularności poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/ tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Aneks - podstawowe dane o zbiorowości badanych

OCENY MIJAJĄCEGO ROKU

Ocena mijającego roku (pozytywna, ani dobra, ani zła, negatywna, brak oceny) w wymiarze spraw:

- osobistych

- rodzinnych

- zakładu pracy

- kraju

- świata /tabela z badań XII‘87, VIII‘86/

Ocena roku:

- pozytywna

- ani dobra, ani zła

- negatywna

- brak oceny /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85, I‘84/ oraz /tabela wg wieku/

Prognoza roku następnego:

- lepszy

- taki sam

- gorszy

- brak prognozy /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85/

Powody zadowolenia w mijającym roku ze sfery życia osobistego, rodzinnego - omówienie w tekście

Powody niezadowolenia badanych w mijającym roku ze sfery życia, rodzinnego - omówienie w tekście

NASTROJE SPOŁECZNE

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji gospodarczej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena obecnej sytuacji gospodarczej w porównaniu ze stanem sprzed 12 miesięcy:

- trochę gorsza

- dużo gorsza

- taka sama

- trochę lepsza

- dużo lepsza

- trudno powiedzieć /tabela/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Postrzegający perspektywę reformy gospodarczej jako:

- sukces

- wynik niepewny

- niepowodzenie /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji politycznej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena napięcia społecznego w kraju:

- spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- duże napięcie /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego:

- tak, wiele na to wskazuje

- wszystko zdaje się wskazywać na możliwość wybuchu konfliktu

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przyczyny wybuchu konfliktu:

1. Położenie materialne społeczeństwa:

- podwyżki cen, stale rosnące ceny

- pauperyzacja społeczeństwa

- niskie płace, zarobki

- złe zaopatrzenie

2. Sytuacja ekonomiczna kraju:

- kryzys, brak stabilizacji gospodarczej

- niepowodzenie reformy gospodarczej

- niemotywacyjny system wynagrodzeń

3. Sytuacja polityczna:

- brak zaufania do władzy

- brak perspektyw przed społeczeństwem

- brak konsekwencji w działaniu władz

- brak demokracji

4. Nie rozwiązane kwestie społeczne

- brak sprawiedliwości

- trudności startu życiowego młodzieży /omówienie w tekście/

OCENA POZIOMU I WARUNKÓW ŻYCIA SPOŁECZEŃSTWA

Ocena dziedzin życia społecznego:

- poziom i warunki życia obywateli

- poziom płac, wysokość zarobków

- poziom cen

- zaopatrzenie rynku w artykuły:

- żywnościowe

- przemysłowe

- sytuacja mieszkaniowa /tabela/

Opinie na temat kłopotów związanych z codziennymi zakupami:

- wzrastają

- są takie, jak były

- maleją

- nie ma takich kłopotów /tabela wg badań XI‘87, VIII‘87, IV‘87/

Ocena własnych warunków materialnych na skali -/tabela wg badań XI‘87, X‘87, VIII‘87, XII‘86/

Odczuwane dolegliwości:

- brak towarów i pieniędzy

- brak bardziej pieniędzy niż towarów

- brak bardziej towarów niż pieniędzy

- brak dolegliwości /tabela wg badań XI‘87, XII‘86/

OPINIA SPOŁECZNA O DZIAŁALNOŚCI RZĄDU W OKRESIE 1985-1987

Opinie o dokonaniach rządu premiera Z. Messnera:

- zrobił wszystko, co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- zrobił wiele, ale nie wszystko

- równie wiele zrobił, co zaniedbał

- niewiele zrobił

- nie zrobił nic, aby poprawić sytuacje w kraju

- trudno powiedzieć

- inne opinie /tabela wg badań XII‘87,VIII‘86/

Stopień zaufania społeczeństwa do władzy:

- ufa władzy we wszystkim lub prawie wszystkim

- na ogół ufa władzy, ale ma różne zastrzeżenia

- odnosi się nieufnie do władzy, ale dostrzega jej dobrą wolę

- we wszystkim lub prawie wszystkim nie ufa władzy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘87, VI‘86, V‘85/

ANEKS - zawiera wykaz badań

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /tabela/

SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA STRUKTURA ZAŁÓG A WSKAŹNIKI PATOLOGII ZACHOWAŃ

STOSUNEK DO PRACY

WNIOSKI

Zmiany w Centrum to zmiany w strukturze ministerstw i centralnych urzędów.

Na czym polegają zmiany w Centrum:

- zmniejszenie liczby ministerstw i ministrów

- zmiany kadrowe na stanowiskach ministrów

- łączenie kilku ministerstw w jedno

- zmniejszenie liczby pracowników administracji centralnej

- karuzela stanowisk

- zmiana funkcji, zakresu działania i metod pracy /omówienie w tekście/

Na czym polegają zmiany w Centrum:

- zmiany oceniane pozytywnie

- zmiany oceniane negatywnie

- wypowiedzi nie zawierające elementów wartościujących

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ocena zmian strukturalnych:

- zadowolenie

- niezadowolenie

- obojętność

- mieszane uczucia /omówienie w tekście/

Jakich zmian Pan(i) oczekiwał(a):

- zmiany całego rządu, rozliczenia całej ekipy

- ogólnie, większych, bardziej radykalnych zmian na lepsze

- dopuszczenia do rządu ludzi młodych, kompetentnych /omówienie w tekście/

Znajomość ministrów:

- Przewodniczący Komisji Planowania - Zdzisław Sadowski

- Minister Zdrowia i Opieki Społecznej - Janusz Komender

- Minister Edukacji Narodowej - Henryk Bednarski

- Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa B. Ferensztajn

- Minister Przemysłu J. Bilip

- Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą - W. Gwiazda

- Minister Transportu Żeglugi i Łączności - J. Kamiński

- Minister Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych - W. Michna /omówienie w tekście/

Wskazania respondentów znających wszystkich ministrów /tabela wg niektórych cech społeczno-demograficznych)

Ocena wpływu zmian kadrowych na sytuację w kraju:

- korzystne

- bez znaczenia

- niekorzystne

- trudno powiedzieć /tabela wg stopnia zadowolenia ze zmian/

Oceniający zmiany jako:

- wystarczające

- niewystarczające

- trudno powiedzieć /tabela wg stopnia zadowolenia ze zmian/

Lista spraw, w których świat powinien się porozumieć :

- rozbrojenie, redukcja zbrojeń

- pokój, świat bez wojen

- likwidacja głodu, wyżywienie ludzkości

- likwidacja broni jądrowej, zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- rozwiązanie, likwidacja istniejących konfliktów zbrojnych

- ochrona środowiska, problemy ekologii

- walka z chorobami, AIDS, nowotwory, choroby układu krążenia

- współpraca gospodarcza, naukowa, kulturalna miedzy krajami

- porozumienie Wschód - Zachód, ZSRR - USA

- pomoc krajom biednym, rozwijającym się

- spłata kredytów, zadłużenia

- zmniejszenie różnic między biednymi i bogatymi /omówienie w tekście/

Zainteresowanie spotkaniami na "szczycie" M. Gorbaczowa i R. Regana:

- zainteresowani

- nie zainteresowani /omówienie w tekście/

Komu bardziej zależy na utrzymaniu i utrwalaniu pokoju na świecie?

- ZSRR

- obydwu w takim samym stopniu

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Które z wielkich mocarstw więcej uczyniło dla utrzymania i zachowania pokoju?

- ZSRR

- obydwa tyle samo

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Odpowiedzialność za zerwanie rozmów w Reykjawiku ponosi:

- strona amerykańska

- strona radziecka

- obie strony

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

W jakim stopniu likwidacja w Europie rakiet średniego zasięgu i operacyjno-taktycznych przyczyni się do większego bezpieczeństwa Europy:

- w bardzo dużym

- dużym

- niewielkim

- żadnym

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Czy w ciągu kilku najbliższych lat dojdzie do porozumienia między ZSRR a USA w sprawie pełnej likwidacji broni jądrowej?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Stosunek badanych do obu przywódców:

- sympatia - Gorbaczow, Regan

- antypatia - Gorbaczow, Regan /tabela wg badań X‘87, VIII‘87, X‘86, XII‘85/

Na zachowaniu pokoju na świecie bardziej zależy:

- M. Gorbaczowowi

- R. Reganowi

- obu w równym stopniu

- żadnemu z nich

- trudno powiedzieć /tabela z badań XII‘85/

Podejście obu przywódców do spraw międzynarodowych oceniono następująco:

- bardziej przekonujące jest podejście M. Gorbaczowa

- bardziej przekonujące jest podejście R. Regana

- podejścia obu są równie przekonujące

- podejście żadnego z nich nie jest przekonujące

- trudno powiedzieć /tabela z badań XII‘85/

Ma uczciwe zamiary, intencje:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Jest elastyczny w rokowaniach rozbrojeniowych:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Umie się dobrze prezentować:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Jest godny zaufania:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

-

Preferencje społeczne w kwestii kierunków rozwoju polskiego przemysłu samochodowego:

- przygotować produkcję nowego modelu samochodu według własnych krajowych rozwiązań /tabela aneksowa/

- zakupić licencję od któregoś z państw kapitalistycznych /tabela aneksowa/

- nawiązać współpracę z którymś z państw socjalistycznych i wspólnie przygotować produkcję nowego modelu samochodu

- zrezygnować z produkcji samochodów

- inne wypowiedzi

Tabele aneksowe

Czy uznaje Pan(i) konieczność podwyższenia cen artykułów żywnościowych?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań OBOP ‘82 - ‘87/

Stosunek do uzasadnień rządu co do konieczności wprowadzenia podwyżek

- Dalsze pogłębianie się różnic między kosztami produkcji rolnej a cenami detalicznymi może doprowadzić do wysokich podwyżek w przyszłości

- Są trudne realia, więc prawa ekonomiczne dotyczą także nas

- Przy tak małej wydajności pracy ceny muszą być podniesione

- Podwyżki są konieczne ze względu na decyzje Sejmu o budżecie państwa na 1986 r.

- Wprowadzenie podwyżki jest warunkiem zniesienia reglamentacji na wszystkie artykuły, poza mięsem i cukrem

Rodzaje reakcji na podwyżki, a oceniający reakcje społeczeństwa i własne

- Oburzenie

- Rezygnacja

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /IV‘86, IV‘87/

Ocena sytuacji gospodarczej

- Dobra i dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć / tabela wg terminów badań XII‘84, XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, X‘87, XI‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji gospodarczej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć / tabela wg terminów badań XII‘84, XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, X‘87, XI‘87/

Samoocena sytuacji materialnej

- Bardzo zła

- Zła

- Raczej zła

- Przeciętna

- Raczej dobra

- Dobra

- Bardzo dobra /XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV, XI‘87/

Ocena wpływu podwyżek cen na własna sytuacje materialną

- Pogorszy się w stopniu:

- bardzo dużym

- dużym

- niewielkim

Nie zmieni się

Trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87/

Sposoby rekompensowania podwyżek cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów tzw. trwałego użytku - mebli, sprzętów itp.

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę /prasa, kino, teatr, książki itp../

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej w zakładzie lub poza nim

- Rezygnacja z powiększenia /założenia/ rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zapobieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc Kościoła /IV‘86, IV‘87/

Twierdzenia dotyczące podwyżek cen

Podwyżka jest:

- kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

- naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- ceną, która społeczeństwo zapłaci z winy rządu

Przedmiotem analizy są wypowiedzi na temat referendum publikowane na łamach prasy codziennej i tygodniowej w dwóch pierwszych dekadach listopada 1987

1. Frekwencja

Czy Pan(i) osobiście weźmie udział w referendum?

- tak, na pewno wezmę udział

- jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- nie wezmę udziału /na 17 i na 10 dni przed referendum/ oraz /tabela wg grup społeczno-zawodowych/

2. Jak odpowiem?

3. Po co (w jakim celu) zorganizowano referendum?

Intencje przypisywane organizatorom referendum

- Pozytywne

- Negatywne

- Obojętne

4. Motywy uczestniczenia i nieuczestniczenia w referendum przypisywane innym

Motywy uczestniczenia w referendum

- Poczucie obowiązku wypełnienia swoich obywatelskich powinności

- Przyzwyczajenie, że jak każą, to trzeba głosować

- Przekonanie, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- Obawa, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza sobie to zapamięta

- Przekonanie, że większość pójdzie, więc zrobią tak samo

- Nadzieja, że ich udział zostanie dostrzeżony i oceniony

Motywy nieuczestniczenia w referendum

- Nieufność wobec obietnic władzy

- Przekonanie o nieskuteczności proponowanych rozwiązań

- Brak zainteresowania

- Osobiste, pozapolityczne względy

- Wrogość wobec wszelkich poczynań władzy

- Namowa innych, by nie brać udziału w referendum

5. Klimat wokół referendum

Ocena nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII, XI‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji

* gospodarczej

* politycznej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII, X, XI‘87/

Opinie o dokonaniach rządu

- Zrobił wszystko co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- Zrobił wiele, ale nie wszystko

- Równie wiele zrobił, co zaniedbał

- Niewiele zrobił

- Nic nie zrobił, aby poprawić sytuację w kraju

- Trudno powiedzieć

/XII‘86, XI‘87/

Ocena stosunków między USA, RFN i ZSRR

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Złe

- Trudno powiedzieć

Czego oczekują władze Stanów Zjednoczonych po wizycie wiceprezydenta G. Busha w Polsce?

Wpływ wizyty Georga Busha na:

- pozycję Polski w świecie

- sytuację gospodarczą Polski

- sytuację polityczną Polski

Aneks

Sympatie badanych wobec 18 państw w skali termometru od -50 do +50 stopni

- Japonia

- ZSRR

- USA

- Włochy

- Francja

- Węgry

- Chiny

- CSRS

- Hiszpania

- Indie

- Jugosławia

- Bułgaria

- Kuba

- Wielka Brytania

- NRD

- Rumunia

- RFN

- Izrael

Sympatie badanych do przywódców politycznych świata

- Michaił Gorbaczow

- Ronald Reagan

- Margaret Thatcher

- Francois Mitterand

- Yasuhiro Nakasone

- Helmut Kohl

- Erich Honecker

- Gustaw Husak

- Janos Kadar

- Nicolae Ceausescu

- Todor Żiwkow

- Ajatollah Chomeini

- Augusto Pinochet

- Fidel Castro

- Jan Paweł II

- Wojciech Jaruzelski /sympatia, brak sympatii, obojętność, znajomość/

1. Zagrożenie dla Polski i pokoju światowego

Państwa stanowiące zagrożenie dla pokoju światowego

- USA

- RFN

- ZSRR

- Izrael

- Wielka Brytania

- Iran-Irak

- Chiny

- Francja /VIII‘85, IV‘87/

Państwa zagrażające Polsce

- RFN

- USA

- ZSRR

- NRD

- CSRS

- Wielka Brytania

- Francja /VIII‘85, IV‘87/

Sojusznicy Polski

- ZSRR

- Węgry

- CSRS

- NRD

- Kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Włochy

Polska w ogóle nie ma sojuszników /VIII‘85, IV‘87/

Kraje, w których życie jest najmniej bezpieczne

- USA

- Iran

- Irak

- Liban

- Włochy

Opinie o wpływie restrykcji USA na stan polskiej gospodarki:

- warunkiem poprawy sytuacji gospodarczej jest zniesienie sankcji /XII‘84, VI‘85/

- restrykcje gospodarcze są jedną z przyczyn podwyżek cen /IX‘85/

2. Stosunek do przywódców

Deklaracje sympatii - Gorbaczow, Reagan /XII‘85, X‘86, VIII‘87/

Podejście przywódców do spraw międzynarodowych:

- bardziej przekonuje podejście M. Gorbaczowa

- bardziej przekonuje podejście R. Reagana

- obu tak samo

- ani jednego, ani drugiego

- Trudno powiedzieć /XII‘85/

Oceny przywódców:

- ma uczciwe zamiary

- jest godny zaufania

- jest elastyczny w rokowaniach rozbrojeniowych

- umie się dobrze prezentować /VIII‘87/

3. Ocena sytuacji międzynarodowej, stosunki Wschód - Zachód /III, XII‘85, X‘86/

Ocena sytuacji międzynarodowej

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Trudno powiedzieć /VI, XII‘85, X‘86/

Ocena stosunków Wchód - Zachód

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Złe

- Trudno powiedzieć /III, XII‘85, X‘86/

4. Układ sił na świecie

Jaki powinien być stosunek sił pomiędzy supermocarstwami?

- ZSRR może dysponować większą siłą

- Układ sił musi być koniecznie równy

- USA mogą dysponować większą siłą

- Trudno powiedzieć /IV‘87/

Który układ wojskowy ma obecnie przewagę militarną?

- Układ Warszawski

- NATO

- Oba są równie silne

- Trudno powiedzieć /VIII‘87/

5. Intencje pokojowe i ocena polityki mocarstw

Kto ponosi winę za to, że wyścig zbrojeń trwa?

- ZSRR

- USA

- Oba mocarstwa są jednakowo winne

- Mam inne zdanie

- Trudno powiedzieć / IV‘87/

Zapewnienia R. Reagana o obronnym charakterze broni kosmicznej są:

- wiarygodne

- niewiarygodne

- trudno powiedzieć /XII‘85/

Odpowiedzialność za zerwanie rozmów w Reykjawiku ponosi:

- strona amerykańska

- strona radziecka

- obie strony

- trudno powiedzieć /X‘86/

Które z wielkich mocarstw wykazuje większe zainteresowanie zawarciem układu o kontroli broni atomowej?

- ZSRR

- Oba w równym stopniu

- USA

- Trudno powiedzieć /VIII‘87/

Na zachowaniu pokoju w świecie bardziej zależy:

- M. Gorbaczowowi

- R. Reaganowi

- obu w równym stopniu

- żadnemu z nich

- trudno powiedzieć /XII‘85/

6. Zachód wobec Polski

Zagrożenie ze strony Zachodu wobec Polski

- utrzymuje się na stałym poziomie

- wzrasta

- maleje

- trudno powiedzieć /VIII‘87/

Ocena stosunku do Polski - państw socjalistycznych i państw zachodnich

- Dobry

- Ani dobry, ani zły

- Zły

- Trudno powiedzieć /XII, VI‘85, X‘86/

FREKWENCJA I WARUNKUJĄCE JĄ CZYNNIKI

Czy Pan(i) osobiście weźmie udział w referendum?

- Tak, na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Nie wezmę udziału

/opis/ oraz /tabela wg przewidywanej przez respondenta frekwencji wyborczej/ oraz /tabela wg ogólnych intencji przypisywanych organizatorom referendum/

Po co (w jakim celu) zorganizowano referendum?

- Intencje pozytywne

-- Żeby dowiedzieć się, co ludzie myślą

-- Uzyskanie akceptacji społeczeństwa dla zamierzonych zmian w gospodarce

-- Żeby było lepiej, żeby się poprawiło, żeby wyjść z kryzysu

- Intencje negatywne

-- Wszystko już i tak zostało postanowione, referendum jest fikcją, chwytem propagandowym

-- Jest to zrzucenie odpowiedzialności za ewentualne fiasko przeprowadzonych reform (za kryzys) na społeczeństwo

-- Aby stworzyć pozory demokracji i współuczestniczenia obywateli w rządzeniu krajem

- Wypowiedzi nie przypisujące intencji

-- Władza chce się przekonać, czy ma poparcie społeczne

-- Władza (rząd) chce się dowiedzieć, czy ludzie chcą zmian, czy nie

-- Uzyskanie akceptacji społeczeństwa dla zamierzonych podwyżek cen

Tabela - zamiar udziału w referendum a przekonanie, czy podane kwestie należy rozstrzygać drogą referendum

Jaka będzie, Pana(i) zdaniem, za dwa-trzy lata sytuacja w Polsce, to znaczy, jak będzie z:

* zaopatrzeniem rynku

* usługami

* ochroną środowiska naturalnego

* działaniem urzędów administracji państwowej

* poziomem życia Pana(i) rodziny

* wyposażeniem szkół

* zaopatrzeniem w leki

* wartością złotówki

* sytuacją w budownictwie mieszkaniowym

* udziałem pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwem

* wydajnością pracy

* indywidualną przedsiębiorczość

* modernizacją i unowocześnianiem zakładów

* wpływem obywateli na decyzje władz

* możliwością zrzeszania się obywateli

* wpływem obywateli na wybór posłów i radnych

- Lepiej

- Tak samo

- Gorzej

/tabela/

Tabela - zamiar udziału w referendum a wyobrażenie o zasięgu poprawy (wg liczby dziedzin)

Tabela - zamiar udziału w referendum a znajomość treści pytań referendum

Tabela - zamiar udziału w referendum a zrozumienie treści pytań referendum

Zamiar udziału w referendum a:

- wiek /opis w tekście/

- kategorie zawodowe /tabela/

- przynależność do PZPR /tabela/

- ocena własnej sytuacji materialnej

Jak Pan(i) sądzi, czym będą się kierowali ci, którzy wezmą udział w referendum?

- Poczuciem obowiązku wypełnienia swoich obywatelskich powinności

- Przekonaniem, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- Obawą, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza sobie to zapamięta

- Przekonaniem, że większość pójdzie - więc zrobią tak samo

- Nadzieją, że ich udział zostanie dostrzeżony i oceniony

Jak Pan(i) sądzi, czym będą się kierowali ci, którzy nie wezmą udziału w referendum?

- Nieufnością wobec obietnic władzy

- Przekonaniem o nieskuteczności proponowanych rozwiązań

- Brakiem zainteresowania

- Osobistymi, pozapolitycznymi względami

- Wrogością wobec wszelkich poczynań władzy

- Namową innych, by nie brać udziału w referendum

JAK ODPOWIEMY?

Analiza odpowiedzi respondentów na dwa pytania: jak sami zamierzają odpowiedzieć i jak odpowiedzą na pytania referendum (przytoczone w ankiecie) ludzie, którzy wezmą w nim udział.

1. Nakłady inwestycyjne

Negatywne zjawiska i sytuacje w przedsiębiorstwach

- Przekupstwo i łapownictwo

- Protekcja, kumoterstwo, klikowość

- Leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- Partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- Bierność i obojętność wobec spraw zakładu pracy

- Biurokracja

- Brak dyscypliny

- Zła organizacja pracy

- Nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- Brak kultury, wulgarne zachowanie

- Zanieczyszczanie środowiska

- Kradzieże

- Brak poszanowania cudzego mienia

- Nadużywanie stanowisk dla własnej korzyści

- Bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- Znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- Zawiść, chorobliwe ambicje

- Pazerność na pieniądze

- Kłamstwa, oszustwa

Jaki procent poszczególnych grup pracowniczych można by zwolnić, a mimo to wykonywać zadania przedsiębiorstwa na dotychczasowym poziomie?

2. Rentowne i co z tego?

3. Nakłady inwestycyjne a rentowność

Aneks

Część I

Charakterystyka 17 państwowych zakładów pracy objętych badaniem pod hasłem "W moim zakładzie"

Część II

Opinie dotyczące grup partnerskich i zespołów gospodarczych

1. Frekwencja i wybór odpowiedzi

2. Temat i pytania referendum

Pytania referendum:

- O gospodarkę

- O demokrację

3. Pytania dotyczące zmian w rządzie

Czy Pana(i) zdaniem, są to zmiany:

- bardzo ważne

- raczej ważne

- ważne, ale spóźnione

- raczej nieważne

- zupełnie nieważne

- Trudno powiedzieć

Czy, Pana(i) zdaniem, zmiany kadrowe w rządzie były wystarczające?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

A jaki Pana(i) zdaniem wpływ będą miały zmiany kadrowe w rządzie na sytuację kraju?

- Korzystny

- Nie będą miały żadnego wpływu

- Niekorzystny

- Trudno powiedzieć

CZY POLSKA JEST KRAJEM DEMOKRATYCZNYM?

Czy obserwując praktykę życia politycznego w kraju może Pan(i) powiedzieć, że Polska jest krajem demokratycznym?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Zdecydowanie nie

- Raczej nie

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań VIII 1984, IV 1987/ oraz /tabela wg ocen rzeczywistości społeczno-politycznej/

CZYM DLA POLAKÓW JEST DEMOKRACJA?

Co Pan(i) brał(a) pod uwagę oceniając, czy Polska jest krajem demokratycznym? [pytanie otwarte]

- Udział obywateli w rządzeniu państwem, wpływ na decyzje polityczne

- Zasięg praw i wolności obywatelskich, w tym:

-- prawa polityczne i wolności osobiste

-- prawa ekonomiczne, socjalne, kulturalne

- Stopień realizacji zasady równości i sprawiedliwości w życiu społecznym

- Ocena praktyki życia politycznego poprzez:

-- system wyborczy

-- system partyjny i działalność innych organizacji społeczno-politycznych, związkowych i samorządowych

- Ocena sytuacji politycznej i gospodarczej

- Uzasadnienia przez porównanie z innymi krajami, a także z innymi okresami historycznymi polskiej państwowości

DLACZEGO W POLSCE NIE MA DEMOKRACJI?

Czasami wyrażana jest opinia, że pewne grupy obywateli są pozbawione wpływu na politykę państwa. Czy z taką opinią Pan(i):

- zdecydowanie się zgadza

- raczej się zgadza

- raczej się nie zgadza

- zdecydowanie się nie zgadza

- Trudno powiedzieć, nie wiem

/omówienie w tekście/

Jakie są to grupy? [pytanie otwarte]

- robotnicy

- większość społeczeństwa będąca poza władzą

- chłopi, rolnicy

- opozycja polityczna

- bezpartyjni

- ludzie bierni, niezainteresowani polityką, nienależący do organizacji społeczno-politycznych, związków zawodowych

- inne grupy

/omówienie w tekście/

Prosimy Pana(ią) o określenie miejsca swojej grupy społecznej na skali "wpływu na sprawy dziejące się w kraju". [skala od 1 "brak wpływu na sprawy kraju" do 9 "największy (decydujący) wpływ na sprawy kraju"]

/omówienie w tekście/

Czy Pana(i) zdaniem człowiek taki jak Pan(i) ma wpływ na bieg wydarzeń, na to co dzieje się w:

* Pana(i) zakładzie pracy

* w miejscu zamieszkania (dzielnicy, osiedlu, wsi)

* w kraju

- Tak

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

/tabela - dane z 1986 r./

Czy, Pana(i) zdaniem istnieją w naszym kraju grupy lub grupa ludzi, mających nadmierne przywileje i możliwości?

- Tak

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

/omówienie w tekście - dane z 1986 r./

Jeśli tak, to proszę je scharakteryzować [pytanie otwarte]

- władza, prominenci, ludzie na stanowiskach

- milicja, pracownicy MSW, ORMO

- prywatna inicjatywa, rzemieślnicy, "badylarze"

- pracownicy aparatu partyjnego

- wojsko

- kadra administracyjna na wyższych stanowiskach

- ludzie z marginesu, spekulanci

- mający wysokie zarobki

- mający układy, znajomości

- mający lepsze możliwości zaopatrzenia, dostęp do specjalnych sklepów

- nadużywający władzy

/omówienie w tekście - dane z 1986 r./

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju

- Dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Bardzo zła

- Trudno powiedzieć

Ocena sytuacji politycznej w kraju w ciągu najbliższych dwóch lat

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Trudno powiedzieć

Najważniejsze sprawy Polski i Polaków

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna

- Sytuacja międzynarodowa, pokój, rozbrojenie

- Przezwyciężenie kryzysu gospodarczego

- Spłata zadłużenia

- Stabilizacja cen, zahamowanie inflacji

- Poprawa warunków życia ludności

- Poprawa zaopatrzenia rynku

- Poprawa dyscypliny pracy, stosunku do pracy

- Problemy rozwoju rolnictwa

Ocena istniejącego w Polsce systemu władzy

- Dobry i nie wymaga zmian

- W zasadzie dobry, ale pewne zmiany są potrzebne

- Wykazuje wiele nieprawidłowości, konieczne są duże zmiany

- Zły, należy go całkowicie zmienić /respondenci z próby i ogólnopolskiej i ludności wiejskiej: ogółem, rolnicy indywidualni, chłopi robotnicy, robotnicy rolni, inteligencja/

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę opisu warunków życia i pracy rolników indywidualnych na podstawie wypowiedzi sołtysów.

1. Gospodarność i aktywność

Czy wieś należy do bardziej aktywnych czy też mniej aktywnych w gminie?

2. Następcy i migracja

3. Infrastruktura socjalno-kulturalna

4. Sylwetka sołtysa

1. Kto napisał list?

2. Do kogo jest adresowana wypowiedź?

3. Kim są nadawcy?

4. Nastroje - prognoza - emocje

5. Bariery i szanse rozwoju i unowocześnienia wsi i rolnictwa

Analiza artykułów prasowych na temat rolnictwa

1. Ocena warunków życia na wsi

Ocena zmian w warunkach życia ogółu mieszkańców wsi i rolników indywidualnych w ostatnich latach

- Poprawa

- Raczej poprawa

- Bez zmian

- Raczej pogorszenie

- Pogorszenie

- Trudno powiedzieć

Czy różnice między tymi, którzy żyją na wsi najlepiej, a tymi, którzy żyją najgorzej zmniejszają się czy też zwiększają?

- Wyraźnie zwiększają się

- Raczej zwiększają się

- Nie widać zmian

- Raczej zmniejszają się

- Wyraźnie zmniejszają się

- Trudno powiedzieć

Czy różnice między rolnikami, którzy żyją lepiej, a rolnikami, którzy żyją gorzej w ostatnich latach zwiększyły się czy też zmniejszyły?

- Znacznie się zwiększyły

- Trochę się zwiększyły

- Pozostały bez zmian

- Trochę się zmniejszyły

- Znacznie się zmniejszyły

- Trudno powiedzieć

Komu żyje się lepiej, ludziom w mieście czy ludziom na wsi?

- Ludziom w mieście

- Ludziom na wsi

- Nie widzę różnic

- Mam inne zdanie

Czy jest Pan(i) zadowolony(a), że mieszka na wsi, a nie w mieście?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy zamierza Pan(i) pozostać na wsi czy też przenieść się do miasta?

- Pozostać na wsi

- Raczej pozostać na wsi

- Raczej przenieść się do miasta

- Przenieść się do miasta

- Trudno powiedzieć

2. Społeczny i gospodarczy aspekt funkcjonowania społeczności wiejskiej

Ocena więzi społecznych na wsi

Mieszkańcy wsi:

- pomagają sobie wzajemnie w trudnych sytuacjach życiowych

- pomagają sobie wzajemnie w sprawach gospodarczych

- wspólnie rozwiązują problemy wsi

- chętnie uczestniczą w pracach na rzecz wsi

Ocena działalności /funkcjonowania/ organizacji i instytucji społecznych na wsi

- Koło ZSL

- Organizacja partyjna /POP/

- Koło ZSMP

- Koło ZMW

- Kółko Rolnicze

- Koło Gospodyń Wiejskich

- Sołtys

- Parafia /księża/

- Milicja /posterunek MO/

Ocena funkcjonowania sfer obsługi ludności wiejskiej /rolniczej/

- Handel detaliczny

- Zaopatrzenie w środki do produkcji rolnej

- Skup produktów rolnych

- Służba weterynaryjna

- Komunikacja

- Szkolnictwo

- Opieka nad małymi dziećmi

- Usługi dla rolnictwa

- Służba zdrowia

- Instytucje kulturalne

Ocena funkcjonowania jednostek obsługi produkcyjnej rolnictwa

Spółdzielczość mleczarska

- skup mleka

Spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu:

- skup żywca

- zaopatrzenie w środki do produkcji rolnej

"Agroma"

- zaopatrzenie w maszyny i części zamienne

Spółdzielczość ogrodniczo-pszczelarska

- skup owoców i warzyw

Spółdzielnia usług rolniczych

Bariery wzrostu produkcji rolnej w gospodarce chłopskiej

- Brak ludzi do pracy

- Trudności w zakupie środków do produkcji rolnej

- Wysokie ceny środków do produkcji rolnej

- Niska jakość maszyn, urządzeń i innych środków do produkcji rolnej

- Niski poziom wiedzy fachowej rolników

- Zła organizacja usług dla rolnictwa

- Zbyt wysokie ceny usług rolniczych

- Niska jakość usług rolniczych

- Zbyt wysokie podatki i opłaty

- Złe funkcjonowanie urzędów i instytucji

- Zła organizacja skupu produktów rolnych

- Niskie ceny produktów rolnych

- Inne czynniki

3. Ocena polityki rolnej

Polityka rolna sprzyja:

- wzrostowi produkcji rolnej

- rozwojowi i unowocześnianiu gospodarstw chłopskich

- rozwojowi i unowocześnianiu PGR i RSP

- poprawie warunków pracy i życia rolników

Ocena obecnej polityki rolnej w stosunku do rolników indywidualnych

- Korzystna

- Niekorzystna

- Trudno powiedzieć

Dyskusja na łamach prasy wokół II etapu reformy gospodarczej.

Skojarzenia z reformą

- Ciągły wzrost cen

- Lepsze zaopatrzenie sklepów

- Zwiększenie dyscypliny

- Porządkowanie gospodarki

- Poprawa warunków życia

- Zwiększenie zarobków

- Wzrost biurokracji

- Wzrost przedsiębiorczości

- Obniżenie poziomu życia

- Pojawienie się konkurencji

- Korzystniejsze systemy plac

- Wzrost samodzielności przedsiębiorstw

- Poprawa efektywności gospodarowania

"Co praktycznie oznacza proponowana operacja cenowo-dochodowa?

- wielka podwyżka cen

- obniżenie stopy życiowej"

Propozycje zmian w polskiej gospodarce

- Zniesienie ograniczeń w tworzeniu nowych przedsiębiorstw przez instytucje państwowe, spółdzielnie, rady narodowe i osoby prywatne

- Stworzenie spółek mieszanych, przedsiębiorstw państwowych i spółdzielczych oraz osób prywatnych

- Stworzenie warunków do rozwoju w gospodarce różnych form konkurencji

- Umożliwienie kadrze kierowniczej dobrze funkcjonujących przedsiębiorstw osiągania płac wielokrotnie większych niż przeciętne

- Stworzenie szans na bardzo duży wzrost zarobków ludziom podejmującym działania nowatorskie lub wymagające wysiłku czy ryzyka

- Wyraźne zróżnicowanie dochodów, stworzenie sytuacji, aby dobrze pracujący zarabiali lepiej, a źle pracujący gorzej

- Obniżenie w przedsiębiorstwach deficytowych płac wszystkim pracownikom

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo złą

- Trudno powiedzieć /wg terminów badań XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji gospodarczej i politycznej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć /wg terminów badań XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X‘87/

1. Zróżnicowanie opinii pomiędzy grupami

Ekonomiczne skutki bezrobocia

- Poprawa dyscypliny i wydajności pracy

- Zwiększenie możliwości oceny i doboru pracowników przez kadrę kierowniczą

- Przyspieszenie przezwyciężenia trudności gospodarczych

Społeczne skutki bezrobocia

- Utrata ważnej zdobyczy świata pracy

- Powstanie konfliktów między ludźmi pracującymi a ludźmi nie mogącymi dostać pracy

- Możliwość stosowania przez dyrektorów represji wobec ludzi niewygodnych

- Zwiększenie szacunku dla pracy

- Zaprzestanie wykonywania pracy przez osoby skłonne do utrzymania się z zasiłku dla bezrobotnych

Mechanizmy reformy gospodarczej

- rygorystyczne przestrzeganie zasady bankructwa

- zwiększenie konkurencji między producentami

- sprzedaż akcji przedsiębiorstwa członkom załogi

Odpowiedzi na pytanie o sprzeczności istnienia bezrobocia z zasadami socjalizmu

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

2. Zróżnicowanie opinii wewnątrz grup

Ocena działalności instytucji

* Sklepy /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

** spożywcze

** mięsne

** warzywnicze

** przemysłowe

* Placówki służby zdrowia /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

* Zakłady świadczące usługi dla ludności /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

* Urzędy: gminny, miejski, dzielnicowy

* ADM

* PZU

* ZUS

- Bardzo dobra

- Dobra

- Dostateczna

- Niedostateczna

- Trudno powiedzieć

/tabela/ oraz wykresy/

Tabela - ocena wybranych instytucji przez respondentów korzystających vs niekorzystających z ich usług

Jak Pan(i) uważa, czy ludzie raczej wolą korzystać z usług instytucji / zakładów państwowych czy prywatnych?

* Sklepy

* Zakłady usługowe

* Przychodnie lekarskie

- Raczej z państwowych

- Raczej z prywatnych

- Inne odpowiedzi

/tabela/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Tabela - średnie oceny dla instytucji wg województw

1. Oceny ogólnych warunków życia ludzi w Polsce

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat wg grup społeczno-zawodowych

- Poprawa

- Stagnacja

- Pogorszenie

- Niemożność oceny lub brak opinii

Grupy społeczno-zawodowe

Inteligencja

Technicy, pracownicy handlu i usług

Urzędnicy

Robotnicy

- wykwalifikowani

- niewykwalifikowani

Rolnicy

Emeryci i renciści

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat wg charakteru wypowiedzi

- twierdzący

- życzeniowy

- warunkowy

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat w zależności od poziomu ogólnego zadowolenia z sytuacji materialnej

2. Ocena własnej sytuacji materialnej

Prognozy zmian własnej sytuacji materialnej w ciągu najbliższych 12 miesięcy w zależności od przewidywań co do warunków życia większości ludzi w kraju za 5 lat

- Poprawa

- Stagnacja

- Pogorszenie

- Niemożność oceny lub brak opinii

Przewidywane kierunki zmian we własnej sytuacji materialnej za pięć lat wg grup społeczno-zawodowych

Poziom zaspokojenia potrzeb w podziale na grupy społeczno-zawodowe

Miesięczne dochody wystarczają na zaspokojenie potrzeb na poziomie:

- minimalnym

- podstawowym

- nieco powyżej podstawowego

- znacznie powyżej podstawowego

Poziom zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych a poziom ogólnego zadowolenia

Ocena poziomu konsumpcji

Miesięczne dochody wystarczają na zaspokojenie:

- podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie

- podstawowych potrzeb

- nieco więcej niż podstawowych potrzeb

- znacznie więcej niż podstawowych potrzeb

Standard sytuacji materialnej w różnych grupach społeczno-zawodowych

Zależności między ogólnym zadowoleniem a poziomem sytuacji materialnej

3. Postrzeganie możliwości realizacji oczekiwań związanych z materialnym poziomem życia

W jakim stopniu działalność instytucji dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Kościół

- Sejm

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rząd

- Związki zawodowe

- MO

- PRON

- PZPR

- Środki masowego przekazu

- Opozycja polityczna

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Osobistości życia politycznego

- Prymas J. Glemp

- I sekretarz PZPR i przewodniczący Rady Państwa gen. W. Jaruzelski

- Premier rządu Z. Messner

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen działalności wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Instytucje polityczne i osobistości szczebla lokalnego

- Urząd Wojewódzki

- Biskup

- Wojewoda

- Wojewódzka Rada Narodowa

- Kuria Biskupia

- Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych

- Partyjny dziennik terenowy

- Komitet Wojewódzki PZPR

- I sekretarz KW PZPR

- Wojewódzki Zespół Poselski

- Rada Wojewódzka PRON

- Wojewódzkie Porozumienie Związków Zawodowych

/tabela: odsetki ocen pozytywnych i negatywnych, różnice między odsetkami, ranga/

Stosunek Plaków do wybranych instytucji politycznych:

- Kościół

- Sejm PRL

- Rząd PRL

- PZPR

- opozycja polityczna

/wykres wg terminów badań VI ‘85, XII ‘85, VII ‘86, XII ‘86, VIII ‘87/

Stosunek Polaków do wybranych polityków i działaczy:

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- R. Malinowski

- L. Wałęsa

- A. Miodowicz

/wykres wg terminów badań XII ‘85, VII ‘86, XII ‘86, IV ‘87, VIII ‘87/

Osobistości życia politycznego

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- A. Krawczuk

- Z. Messner

- R. Malinowski

- J. Dobraczyński

- M. Orzechowski

- F. Siwicki

- Z. Michałek

- J. Czyrek

- M. Woźniak

- T. Młyńczak

- M. Kotański

- Z. Szałajda

- J. Kozioł

- M. Gorywoda

- J. Baryła

- K. Barcikowski

- T. Porębski

- J. Główczyk

- L. Wałęsa

- A. Miodowicz

- C. Kiszczak

- M. Rakowski

- J. Urban

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen działalności wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Załącznik

Tabela: Oceny działalności instytucji i reprezentatywnych przedstawicieli wg województw

Z badań nad konfliktogennością zróżnicowań społecznych, ekonomicznych, światopoglądowych

Źródła konfliktów

- Płace, zarobki

- Majątek, stan posiadania

- Posiadana władza, zajmowane stanowisko

- Poglądy polityczne

- Przynależność do PZPR

- Charakter pracy (fizyczna - umysłowa)

- Miejsce zamieszkania (wieś - miasto)

- Wiek (młodsze - starsze pokolenie)

- Wiara i praktyki religijne

- Pochodzenie społeczne

- Wykształcenie

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

- Dobra i dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo zła

-Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji politycznej i gospodarczej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Ocena nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Ocena własnej sytuacji materialnej

- Bardzo zła

- Zła

- Raczej zła

- Średnia, przeciętna

- Dość dobra

- Dobra

- Raczej dobra

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Przejawy dezaprobaty wobec działalności instytucji

- Kościół

- Sejm

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rząd

- Związki zawodowe

- MO

- PRON

- PZPR

- Środki masowego przekazu

- Opozycja polityczna

/VI, XII‘85, VII, X‘86, VIII‘87/

Instytucje polityczne i osobistości szczebla lokalnego

- Urząd wojewódzki

- Biskup

- Wojewoda

- Wojewódzka Rada Narodowa

- Kuria Biskupia

- Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych

- Partyjny dziennik terenowy

- Komitet Wojewódzki PZPR

- I Sekretarz PZPR

- Wojewódzki Zespół Poselski

- Rada Wojewódzka PRON

- Wojewódzkie Porozumienie Związków Zawodowych

1. Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

Jak Pan(i) ogólnie ocenia obecną sytuację polityczną i gospodarczą w Polsce?

- Bardzo dobrze

- Dobrze

- Raczej dobrze

- Ani dobrze, ani źle

- Raczej źle

- Źle

- Bardzo źle

- Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

2. Przewidywania kierunków rozwoju sytuacji gospodarczej i politycznej kraju w ciągu najbliższych dwóch lat

Czy w ciągu najbliższych dwóch lat sytuacja kraju poprawi się, pogorszy, czy też nie ulegnie zmianie?

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

3. Ocena nastrojów społecznych

Nastroje negatywne:

- lęk, obawa przed tym, co przyniesie jutro, niepewność jutra

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

Nastroje pozytywne:

- pewne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie trochę lepiej

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

Czy w społeczeństwie naszym odczuwa się obecnie spokój i odprężenie czy też raczej niepokój i napięcie?

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

Tabele aneksowe

1. Dziennikarze na tle społeczeństwa

Przynależność partyjna

- PZPR

- SD

- ZSL

Stosunek do religii

- Wierzący i praktykujący regularnie

- Wierzący i praktykujący nieregularnie

- Wierzący, ale niepraktykujący

- Niewierzący, ale biorący udział w niektórych praktykach religijnych

- Niewierzący i niepraktykujący

Zainteresowanie polityką

- Bardzo duże

- Duże

- Średnie

- Nikłe

- Żadne

Stan posiadania

Dobra podstawowe

- lodówka

- odkurzacz

- pralka automatyczna

Dobra ponadpodstawowe

- telewizor kolorowy

- mieszkanie własnościowe

- ogródek, działka pracownicza

- działka rekreacyjna, domek letniskowy

Dobra luksusowe

- samochód

- komputer

- magnetowid

Ocena własnych warunków mieszkaniowych

- Bardzo dobre

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Raczej złe

- Złe

- Bardzo złe

Ocena własnych warunków materialnych

- Bardzo dobre

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Raczej złe

- Złe

- Bardzo złe

Ocena obecnej sytuacji politycznej, gospodarczej w Polsce

- Bardzo dobra

- Dobra

- Raczej dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Bardzo zła

Opinie o systemie władzy w Polsce

- Dobry, nie wymaga zmian

- W zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Wysoce nieprawidłowy, konieczne są duże zmiany

- Zły, należałoby go całkowicie zmienić

2. ...o środkach masowego przekazu

Jak krajowe środki masowego przekazu informują polskie społeczeństwo o tym, co się dzieje w kraju?

- Szybko i rzetelnie

- Szybko i nierzetelnie

- Rzetelnie, ale późno

- Nierzetelnie i późno

Najbardziej godne zaufania źródła informacji:

Najbardziej aktualnych informacji dostarczają:

Najbardziej interesujących informacji dostarczają:

Pełnych, wyczerpujących informacji dostarczają:

1.własne obserwacje

2. biuletyny PAP

3. konferencje rzecznika rządu

4. Listy do redakcji

5. Prasa

6. Polskie radio

7. Rozmowy z kolegami

8. Prasa zachodnia

9. To, co ludzie mówią w autobusie, na ulicy

10. telewizja

11. Polskojęzyczne audycje radiowe

12. Żadne z wymienionych

3. ... o prasie

Ankietowanych poproszono o porównanie dzisiejszej prasy z prasą sprzed 10 lat

Informacje publikowane obecnie są:

- rzetelniejsze

- takie same jak 10 lat temu

- mniej rzetelne

Obecnie informacje docierają do czytelników:

- szybciej

- tak samo jak 10 lat temu

- wolniej

Obecnie odbiorca traktuje informacje:

- z większym zaufaniem

- tak samo jak 10 lat temu

- z mniejszym zaufaniem

Dzisiejsze artykuły mają poziom:

- wyższy

- taki sam jak 10 lat temu

- niższy

Dzisiejsza prasa jest:

- ciekawsza

- taka sama jak 10 lat temu

- mniej ciekawa

Dzisiejsza krytyka prasowa jest:

- ostrzejsza

- taka sama jak 10 lat temu

- łagodniejsza

Dzisiejsza krytyka prasowa jest

- skuteczniejsza

- taka sama jak 10 lat temu

- mniej skuteczna

Ingerencja cenzury w treść artykułów prasowych jest obecnie:

- większa

- taka sama jak 10 lat temu

- mniejsza

W polskiej prasie jest: za mało, w sam raz, za dużo

- polemik

- komentarzy

- sprawozdań

- informacji

- felietonów

- reportaży

- wywiadów

Programy, audycje i artykuły na temat reformy gospodarczej są zawsze, przeważnie, często, czasem, rzadko, niezmiernie rzadko:

- interesujące, ciekawe

- jasne, czytelne, zrozumiałe

- prezentacją rzeczywistego stanu gospodarki

- odzwierciedleniem rzeczywistych intencji władz

4. ...o polityce informacyjnej

Polityka informacyjna władz jest:

- elastyczna

- bywa taka i taka

- sztywna

- jasna

- bywa taka i taka

- zagmatwana

- stabilna

- bywa taka i taka

- chwiejna

- planowa

- bywa taka i taka

- przypadkowa

- konsekwentna

- chaotyczna

- fachowa

- dyletancka

- pożyteczna

- szkodliwa

- dalekowzroczna

- nastawiona na doraźny efekt

- mądra

- głupia

- spójna

- wewnętrznie sprzeczna

W obecnych warunkach istnienie cenzury w Polsce jest:

- konieczne

- pożyteczne choć niekonieczne

- zbędne i szkodliwe

Gdyby zlikwidowano cenzurę, o czym by Pan pisał?

Jaki pożytek ma polska prasa z rzecznika rządu J. Urbana?

5. ...o problemach środowiska

Wyznaczniki pozycji zawodowej dziennikarza

1. Pozycja pisma, w którym się pracuje lub publikuje

2. Popularność u czytelników

3. Prestiż w środowisku

4. Dziedzina, którą się zajmuje

5. Wysokość zarobków

6. Stanowisko w redakcji

7. Służbowe wyjazdy zagraniczne

8. Pewność zatrudnienia

Czynniki sprzyjające zdobyciu pozycji zawodowej

- fachowość

- dostęp do informacji

- talent

- układy, znajomości

- rzetelność

- elastyczność

- dyspozycyjność polityczna

- zdolność do kompromisów

- lojalność

- stałość poglądów

- niezależność sądów

Najbardziej cenieni dziennikarze i publicyści

- D. Passent

- K.T.Toeplitz

- Z. Kałużyński

- S. Kisielewski

- S. Podemski

- J. Urban

- Z. Broniarek

- M. Kasz

- S. Albinowski

- K. Koźniewski

- E. Skalski

1. Stosunek do polityki

Samoocena intensywności zainteresowania polityką

- Uważne śledzenie prawie wszystkiego, co dzieje się w polityce

- Dość uważne śledzenie tego, co dzieje się w polityce

- Śledzenie jedynie najważniejszych wydarzeń

- Niezwracanie uwagi nawet na ważne wydarzenia

- Brak zainteresowań /tabela wg terminów badań XII‘84, III, XII‘85, III, XII‘86, IV, VI, VIII‘87/

2. Źródła informacji o aktualnych wydarzeniach politycznych

- Telewizja

- Radio

- Prasa

- Konferencje rzecznika rządu

- Polskojęzyczne rozgłośnie zachodnie

- Radio zagraniczne

- Koledzy

- Rodzina

- To, co mówią ludzie

- Ludzie znający się na polityce

- Własne obserwacje /III, VIII, XII‘85, III, V, VII, XII‘86, VIII‘87/

3. Telewizja

Częstotliwość oglądania: Dziennika TV, Teleekspresu , Panoramy Dnia

- codziennie, prawie codziennie

- kilka razy w tygodniu

- rzadko, okazjonalnie

- wcale /VIII, IV, V‘87/

4. Prasa

Czytelnictwo gazet

Czytający:

- systematycznie

- 2 - 4 razy w tygodniu

- rzadziej niż 2 razy w tygodniu

- Nie czytający

Rodzaje gazet

- Regionalne - organa PZPR, SD, ZSL

Dzienniki centralne w tym:

- Trybuna Ludu

- Dziennik Ludowy

- Rzeczpospolita

- Kurier Polski

- Życie Warszawy

- Sztandar Młodych

- Słowo Powszechne

- Żołnierz Wolności

- Express Wieczorny

Gazety centralne w tym:

- Gromada - Rolnik Polski

- Gazeta Młodych

- Zielony Sztandar

- Świat Młodych

- Sport, Przegląd Sportowy

- Regionalne - niezależne

- Popołudniówki regionalne

Tygodniki

Ilustrowane w tym:

- kobiece

- pozostałe

Społeczno-kulturalne

Katolickie

Regionalne

5. Społeczne oceny środków masowego przekazu

Sposoby zdobywania informacji o aktualnych wydarzeniach

- Tylko źródła oficjalne

- Źródła oficjalne i własne obserwacje

- Źródła oficjalne i to, co mówią ludzie, znajomi

- Źródła oficjalne, własne obserwacje i to, co mówią ludzie

- Źródła oficjalne i zachodnie rozgłośnie

- Źródła oficjalne, zachodnie rozgłośnie i to, co mówią ludzie

- Wszystkie źródła /III, XII‘85, III, XII‘86/

Analiza publicystyki prasowej z pierwszej połowy 1987 r. na temat drugiego etapu reformy gospodarczej