OCENA PRACY MILICJI OBYWATELSKIEJ

Jak większość społeczeństwa ocenia pracę milicji?

A jak Pan(i) osobiście ocenia pracę milicji? /tabela wg danych socjo-demograficznych/

- Zdecydowanie pozytywnie

- Raczej pozytywnie

- Ani pozytywnie, ani negatywnie

- Raczej negatywnie

- Zdecydowanie negatywnie

- Trudno powiedzieć

- Brak danych

Deklarowane postawy wobec systemu władzy

- Akceptujące - istniejący w Polsce system władzy jest dobry i w zasadzie nie wymaga zmian

- Akceptująco-reformatorska - istniejący w Polsce system władzy jest w zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Krytyczno-reformatorska -  istniejący w Polsce system władzy wskazuje wiele nieprawidłowości. Konieczne są duże zmiany

- Odrzucająca - istniejący w Polsce system władzy jest zły. Byłoby z korzyścią dla wszystkich, gdyby go całkowicie zmienić

Czy miejsce, w którym Pan(i) mieszka można nazwać bezpiecznym i spokojnym?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela poczucie bezpieczeństwa a ocena pracy policji/

OCENA ZAWODU MILICJANTA

Jak Pan(i) sądzi, za co ludzie cenią, szanują milicję?

- Poczucie bezpieczeństwa

- Walka z przestępczością

- Ciężka, niewdzięczna praca

- Pomoc ludziom

- Życzliwość, uprzejmość

Za co ludzie nie cenią, nie szanują milicji?

- Złe odnoszenie się do ludzi

- Nadużywanie władzy i uprawnień

- Brutalność, przemoc

- Brak sprawiedliwości

- Opieszałość w działaniu

KONTAKTY Z FUNKCJONARIUSZAMI

Czy i jak często w ciągu ostatnich dwóch lat miał Pan(i) bezpośredni kontakt z funkcjonariuszami MO?

- Często

- Dość często

- Rzadko, sporadycznie

- Brak kontaktu /tabela wg oceny pracy milicji/

PRZYWILEJE MILICYJNE

- System zaopatrzeniowo-handlowy /odrębna sieć sklepów, kasyna, lepsze zaopatrzenie, tańsze towary, możliwość kupna bez kartek/

- Korzyści finansowe i materialne /wysokie zarobki, premie, dochody/

- Sprawa mieszkań /wcześniejsze ich otrzymywanie, dogodne pożyczki i kredyty, /

- Korzystniejszy system emerytur i rent

- Służba zdrowia /własna, dobra kadra, własne sanatoria i szpitale, bezpłatne leki/

Co należałoby zrobić, aby milicja cieszyła się większym uznaniem społeczeństwa?

- postawić większe wymagania przy doborze kandydatów, wymagać większej uczciwości i kultury od funkcjonariuszy

- należy stworzyć milicję pracującą dla społeczeństwa, a nie dla utrzymania władzy

- przywrócić jej funkcję zgodną z nazwą, tj. ochronę obywatela, a nie ochronę interesów państwa

- zwiększyć jej więź ze społeczeństwem

- milicjant powinien być przyjacielem, doradcą obywatela

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /omówienie w tekście/

Przedmiotem opracowania są publikacje na temat wyników referendum, które ukazały się na łamach prasy codziennej i tygodniowej na początku grudnia 1987

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI, GRUP I ORGANIZACJI ODGRYWAJĄCYCH WAŻNĄ ROLĘ W ŻYCIU SPOŁECZNYM I POLITYCZNYM

Czy działalność ... dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- opozycja

- środki masowego przekazu

- ZSL

- SD

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/ oraz /tabela -  średnie zaufania do wybranych instytucji wg cech społeczno-demograficznych/

OPINIE O POLITYKACH

Czy działalność polityków dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami:

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

/omówienie w tekście/ oraz /tabela wg badań VII‘86, XII‘86, VII‘87, XI‘87/ oraz /tabela wg sympatii, braku sympatii, obojętności, nieznajomości/

Często na co dzień używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Gdyby poproszono Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście. [wskaźnik popularności]

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- J. Kozioł

- A. Krawczuk

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michalik

- A. Miodowicz

-T. W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- T. Porębski

- M. F. Rakowski

- Z. Sadowski

- F. Siwicki

- Z. Szałajda

- J. Urban

- M. Woźniak

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość/ oraz /tabela: stosunek do polityków wg terminów badań XII‘85, VII‘86, XII‘86, IV‘87, VII‘87, XI‘87/

Średni poziom zaufania do poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów:

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Średni poziom popularności poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/ tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Aneks - podstawowe dane o zbiorowości badanych

OCENY MIJAJĄCEGO ROKU

Ocena mijającego roku (pozytywna, ani dobra, ani zła, negatywna, brak oceny) w wymiarze spraw:

- osobistych

- rodzinnych

- zakładu pracy

- kraju

- świata /tabela z badań XII‘87, VIII‘86/

Ocena roku:

- pozytywna

- ani dobra, ani zła

- negatywna

- brak oceny /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85, I‘84/ oraz /tabela wg wieku/

Prognoza roku następnego:

- lepszy

- taki sam

- gorszy

- brak prognozy /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85/

Powody zadowolenia w mijającym roku ze sfery życia osobistego, rodzinnego - omówienie w tekście

Powody niezadowolenia badanych w mijającym roku ze sfery życia, rodzinnego - omówienie w tekście

NASTROJE SPOŁECZNE

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji gospodarczej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena obecnej sytuacji gospodarczej w porównaniu ze stanem sprzed 12 miesięcy:

- trochę gorsza

- dużo gorsza

- taka sama

- trochę lepsza

- dużo lepsza

- trudno powiedzieć /tabela/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Postrzegający perspektywę reformy gospodarczej jako:

- sukces

- wynik niepewny

- niepowodzenie /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji politycznej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena napięcia społecznego w kraju:

- spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- duże napięcie /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego:

- tak, wiele na to wskazuje

- wszystko zdaje się wskazywać na możliwość wybuchu konfliktu

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przyczyny wybuchu konfliktu:

1. Położenie materialne społeczeństwa:

- podwyżki cen, stale rosnące ceny

- pauperyzacja społeczeństwa

- niskie płace, zarobki

- złe zaopatrzenie

2. Sytuacja ekonomiczna kraju:

- kryzys, brak stabilizacji gospodarczej

- niepowodzenie reformy gospodarczej

- niemotywacyjny system wynagrodzeń

3. Sytuacja polityczna:

- brak zaufania do władzy

- brak perspektyw przed społeczeństwem

- brak konsekwencji w działaniu władz

- brak demokracji

4. Nie rozwiązane kwestie społeczne

- brak sprawiedliwości

- trudności startu życiowego młodzieży /omówienie w tekście/

OCENA POZIOMU I WARUNKÓW ŻYCIA SPOŁECZEŃSTWA

Ocena dziedzin życia społecznego:

- poziom i warunki życia obywateli

- poziom płac, wysokość zarobków

- poziom cen

- zaopatrzenie rynku w artykuły:

- żywnościowe

- przemysłowe

- sytuacja mieszkaniowa /tabela/

Opinie na temat kłopotów związanych z codziennymi zakupami:

- wzrastają

- są takie, jak były

- maleją

- nie ma takich kłopotów /tabela wg badań XI‘87, VIII‘87, IV‘87/

Ocena własnych warunków materialnych na skali -/tabela wg badań XI‘87, X‘87, VIII‘87, XII‘86/

Odczuwane dolegliwości:

- brak towarów i pieniędzy

- brak bardziej pieniędzy niż towarów

- brak bardziej towarów niż pieniędzy

- brak dolegliwości /tabela wg badań XI‘87, XII‘86/

OPINIA SPOŁECZNA O DZIAŁALNOŚCI RZĄDU W OKRESIE 1985-1987

Opinie o dokonaniach rządu premiera Z. Messnera:

- zrobił wszystko, co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- zrobił wiele, ale nie wszystko

- równie wiele zrobił, co zaniedbał

- niewiele zrobił

- nie zrobił nic, aby poprawić sytuacje w kraju

- trudno powiedzieć

- inne opinie /tabela wg badań XII‘87,VIII‘86/

Stopień zaufania społeczeństwa do władzy:

- ufa władzy we wszystkim lub prawie wszystkim

- na ogół ufa władzy, ale ma różne zastrzeżenia

- odnosi się nieufnie do władzy, ale dostrzega jej dobrą wolę

- we wszystkim lub prawie wszystkim nie ufa władzy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘87, VI‘86, V‘85/

ANEKS - zawiera wykaz badań

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /tabela/

SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA STRUKTURA ZAŁÓG A WSKAŹNIKI PATOLOGII ZACHOWAŃ

STOSUNEK DO PRACY

WNIOSKI

Zmiany w Centrum to zmiany w strukturze ministerstw i centralnych urzędów.

Na czym polegają zmiany w Centrum:

- zmniejszenie liczby ministerstw i ministrów

- zmiany kadrowe na stanowiskach ministrów

- łączenie kilku ministerstw w jedno

- zmniejszenie liczby pracowników administracji centralnej

- karuzela stanowisk

- zmiana funkcji, zakresu działania i metod pracy /omówienie w tekście/

Na czym polegają zmiany w Centrum:

- zmiany oceniane pozytywnie

- zmiany oceniane negatywnie

- wypowiedzi nie zawierające elementów wartościujących

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ocena zmian strukturalnych:

- zadowolenie

- niezadowolenie

- obojętność

- mieszane uczucia /omówienie w tekście/

Jakich zmian Pan(i) oczekiwał(a):

- zmiany całego rządu, rozliczenia całej ekipy

- ogólnie, większych, bardziej radykalnych zmian na lepsze

- dopuszczenia do rządu ludzi młodych, kompetentnych /omówienie w tekście/

Znajomość ministrów:

- Przewodniczący Komisji Planowania - Zdzisław Sadowski

- Minister Zdrowia i Opieki Społecznej - Janusz Komender

- Minister Edukacji Narodowej - Henryk Bednarski

- Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa B. Ferensztajn

- Minister Przemysłu J. Bilip

- Minister Współpracy Gospodarczej z Zagranicą - W. Gwiazda

- Minister Transportu Żeglugi i Łączności - J. Kamiński

- Minister Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych - W. Michna /omówienie w tekście/

Wskazania respondentów znających wszystkich ministrów /tabela wg niektórych cech społeczno-demograficznych)

Ocena wpływu zmian kadrowych na sytuację w kraju:

- korzystne

- bez znaczenia

- niekorzystne

- trudno powiedzieć /tabela wg stopnia zadowolenia ze zmian/

Oceniający zmiany jako:

- wystarczające

- niewystarczające

- trudno powiedzieć /tabela wg stopnia zadowolenia ze zmian/

Lista spraw, w których świat powinien się porozumieć :

- rozbrojenie, redukcja zbrojeń

- pokój, świat bez wojen

- likwidacja głodu, wyżywienie ludzkości

- likwidacja broni jądrowej, zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- rozwiązanie, likwidacja istniejących konfliktów zbrojnych

- ochrona środowiska, problemy ekologii

- walka z chorobami, AIDS, nowotwory, choroby układu krążenia

- współpraca gospodarcza, naukowa, kulturalna miedzy krajami

- porozumienie Wschód - Zachód, ZSRR - USA

- pomoc krajom biednym, rozwijającym się

- spłata kredytów, zadłużenia

- zmniejszenie różnic między biednymi i bogatymi /omówienie w tekście/

Zainteresowanie spotkaniami na "szczycie" M. Gorbaczowa i R. Regana:

- zainteresowani

- nie zainteresowani /omówienie w tekście/

Komu bardziej zależy na utrzymaniu i utrwalaniu pokoju na świecie?

- ZSRR

- obydwu w takim samym stopniu

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Które z wielkich mocarstw więcej uczyniło dla utrzymania i zachowania pokoju?

- ZSRR

- obydwa tyle samo

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Odpowiedzialność za zerwanie rozmów w Reykjawiku ponosi:

- strona amerykańska

- strona radziecka

- obie strony

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

W jakim stopniu likwidacja w Europie rakiet średniego zasięgu i operacyjno-taktycznych przyczyni się do większego bezpieczeństwa Europy:

- w bardzo dużym

- dużym

- niewielkim

- żadnym

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Czy w ciągu kilku najbliższych lat dojdzie do porozumienia między ZSRR a USA w sprawie pełnej likwidacji broni jądrowej?

- tak

- nie

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Stosunek badanych do obu przywódców:

- sympatia - Gorbaczow, Regan

- antypatia - Gorbaczow, Regan /tabela wg badań X‘87, VIII‘87, X‘86, XII‘85/

Na zachowaniu pokoju na świecie bardziej zależy:

- M. Gorbaczowowi

- R. Reganowi

- obu w równym stopniu

- żadnemu z nich

- trudno powiedzieć /tabela z badań XII‘85/

Podejście obu przywódców do spraw międzynarodowych oceniono następująco:

- bardziej przekonujące jest podejście M. Gorbaczowa

- bardziej przekonujące jest podejście R. Regana

- podejścia obu są równie przekonujące

- podejście żadnego z nich nie jest przekonujące

- trudno powiedzieć /tabela z badań XII‘85/

Ma uczciwe zamiary, intencje:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Jest elastyczny w rokowaniach rozbrojeniowych:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Umie się dobrze prezentować:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

Jest godny zaufania:

- raczej Gorbaczow

- raczej Regan

- obaj w jednakowym stopniu /tabela z badań VIII‘87/

-

Preferencje społeczne w kwestii kierunków rozwoju polskiego przemysłu samochodowego:

- przygotować produkcję nowego modelu samochodu według własnych krajowych rozwiązań /tabela aneksowa/

- zakupić licencję od któregoś z państw kapitalistycznych /tabela aneksowa/

- nawiązać współpracę z którymś z państw socjalistycznych i wspólnie przygotować produkcję nowego modelu samochodu

- zrezygnować z produkcji samochodów

- inne wypowiedzi

Tabele aneksowe

Czy uznaje Pan(i) konieczność podwyższenia cen artykułów żywnościowych?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań OBOP ‘82 - ‘87/

Stosunek do uzasadnień rządu co do konieczności wprowadzenia podwyżek

- Dalsze pogłębianie się różnic między kosztami produkcji rolnej a cenami detalicznymi może doprowadzić do wysokich podwyżek w przyszłości

- Są trudne realia, więc prawa ekonomiczne dotyczą także nas

- Przy tak małej wydajności pracy ceny muszą być podniesione

- Podwyżki są konieczne ze względu na decyzje Sejmu o budżecie państwa na 1986 r.

- Wprowadzenie podwyżki jest warunkiem zniesienia reglamentacji na wszystkie artykuły, poza mięsem i cukrem

Rodzaje reakcji na podwyżki, a oceniający reakcje społeczeństwa i własne

- Oburzenie

- Rezygnacja

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /IV‘86, IV‘87/

Ocena sytuacji gospodarczej

- Dobra i dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo zła

- Trudno powiedzieć / tabela wg terminów badań XII‘84, XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, X‘87, XI‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji gospodarczej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć / tabela wg terminów badań XII‘84, XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, X‘87, XI‘87/

Samoocena sytuacji materialnej

- Bardzo zła

- Zła

- Raczej zła

- Przeciętna

- Raczej dobra

- Dobra

- Bardzo dobra /XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV, XI‘87/

Ocena wpływu podwyżek cen na własna sytuacje materialną

- Pogorszy się w stopniu:

- bardzo dużym

- dużym

- niewielkim

Nie zmieni się

Trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87/

Sposoby rekompensowania podwyżek cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów tzw. trwałego użytku - mebli, sprzętów itp.

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę /prasa, kino, teatr, książki itp../

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej w zakładzie lub poza nim

- Rezygnacja z powiększenia /założenia/ rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zapobieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc Kościoła /IV‘86, IV‘87/

Twierdzenia dotyczące podwyżek cen

Podwyżka jest:

- kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

- naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- ceną, która społeczeństwo zapłaci z winy rządu

Przedmiotem analizy są wypowiedzi na temat referendum publikowane na łamach prasy codziennej i tygodniowej w dwóch pierwszych dekadach listopada 1987

1. Frekwencja

Czy Pan(i) osobiście weźmie udział w referendum?

- tak, na pewno wezmę udział

- jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę udział

- jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- nie wezmę udziału /na 17 i na 10 dni przed referendum/ oraz /tabela wg grup społeczno-zawodowych/

2. Jak odpowiem?

3. Po co (w jakim celu) zorganizowano referendum?

Intencje przypisywane organizatorom referendum

- Pozytywne

- Negatywne

- Obojętne

4. Motywy uczestniczenia i nieuczestniczenia w referendum przypisywane innym

Motywy uczestniczenia w referendum

- Poczucie obowiązku wypełnienia swoich obywatelskich powinności

- Przyzwyczajenie, że jak każą, to trzeba głosować

- Przekonanie, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- Obawa, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza sobie to zapamięta

- Przekonanie, że większość pójdzie, więc zrobią tak samo

- Nadzieja, że ich udział zostanie dostrzeżony i oceniony

Motywy nieuczestniczenia w referendum

- Nieufność wobec obietnic władzy

- Przekonanie o nieskuteczności proponowanych rozwiązań

- Brak zainteresowania

- Osobiste, pozapolityczne względy

- Wrogość wobec wszelkich poczynań władzy

- Namowa innych, by nie brać udziału w referendum

5. Klimat wokół referendum

Ocena nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII, XI‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji

* gospodarczej

* politycznej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII, X, XI‘87/

Opinie o dokonaniach rządu

- Zrobił wszystko co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- Zrobił wiele, ale nie wszystko

- Równie wiele zrobił, co zaniedbał

- Niewiele zrobił

- Nic nie zrobił, aby poprawić sytuację w kraju

- Trudno powiedzieć

/XII‘86, XI‘87/

Ocena stosunków między USA, RFN i ZSRR

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Złe

- Trudno powiedzieć

Czego oczekują władze Stanów Zjednoczonych po wizycie wiceprezydenta G. Busha w Polsce?

Wpływ wizyty Georga Busha na:

- pozycję Polski w świecie

- sytuację gospodarczą Polski

- sytuację polityczną Polski

Aneks

Sympatie badanych wobec 18 państw w skali termometru od -50 do +50 stopni

- Japonia

- ZSRR

- USA

- Włochy

- Francja

- Węgry

- Chiny

- CSRS

- Hiszpania

- Indie

- Jugosławia

- Bułgaria

- Kuba

- Wielka Brytania

- NRD

- Rumunia

- RFN

- Izrael

Sympatie badanych do przywódców politycznych świata

- Michaił Gorbaczow

- Ronald Reagan

- Margaret Thatcher

- Francois Mitterand

- Yasuhiro Nakasone

- Helmut Kohl

- Erich Honecker

- Gustaw Husak

- Janos Kadar

- Nicolae Ceausescu

- Todor Żiwkow

- Ajatollah Chomeini

- Augusto Pinochet

- Fidel Castro

- Jan Paweł II

- Wojciech Jaruzelski /sympatia, brak sympatii, obojętność, znajomość/

1. Zagrożenie dla Polski i pokoju światowego

Państwa stanowiące zagrożenie dla pokoju światowego

- USA

- RFN

- ZSRR

- Izrael

- Wielka Brytania

- Iran-Irak

- Chiny

- Francja /VIII‘85, IV‘87/

Państwa zagrażające Polsce

- RFN

- USA

- ZSRR

- NRD

- CSRS

- Wielka Brytania

- Francja /VIII‘85, IV‘87/

Sojusznicy Polski

- ZSRR

- Węgry

- CSRS

- NRD

- Kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Włochy

Polska w ogóle nie ma sojuszników /VIII‘85, IV‘87/

Kraje, w których życie jest najmniej bezpieczne

- USA

- Iran

- Irak

- Liban

- Włochy

Opinie o wpływie restrykcji USA na stan polskiej gospodarki:

- warunkiem poprawy sytuacji gospodarczej jest zniesienie sankcji /XII‘84, VI‘85/

- restrykcje gospodarcze są jedną z przyczyn podwyżek cen /IX‘85/

2. Stosunek do przywódców

Deklaracje sympatii - Gorbaczow, Reagan /XII‘85, X‘86, VIII‘87/

Podejście przywódców do spraw międzynarodowych:

- bardziej przekonuje podejście M. Gorbaczowa

- bardziej przekonuje podejście R. Reagana

- obu tak samo

- ani jednego, ani drugiego

- Trudno powiedzieć /XII‘85/

Oceny przywódców:

- ma uczciwe zamiary

- jest godny zaufania

- jest elastyczny w rokowaniach rozbrojeniowych

- umie się dobrze prezentować /VIII‘87/

3. Ocena sytuacji międzynarodowej, stosunki Wschód - Zachód /III, XII‘85, X‘86/

Ocena sytuacji międzynarodowej

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Trudno powiedzieć /VI, XII‘85, X‘86/

Ocena stosunków Wchód - Zachód

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Złe

- Trudno powiedzieć /III, XII‘85, X‘86/

4. Układ sił na świecie

Jaki powinien być stosunek sił pomiędzy supermocarstwami?

- ZSRR może dysponować większą siłą

- Układ sił musi być koniecznie równy

- USA mogą dysponować większą siłą

- Trudno powiedzieć /IV‘87/

Który układ wojskowy ma obecnie przewagę militarną?

- Układ Warszawski

- NATO

- Oba są równie silne

- Trudno powiedzieć /VIII‘87/

5. Intencje pokojowe i ocena polityki mocarstw

Kto ponosi winę za to, że wyścig zbrojeń trwa?

- ZSRR

- USA

- Oba mocarstwa są jednakowo winne

- Mam inne zdanie

- Trudno powiedzieć / IV‘87/

Zapewnienia R. Reagana o obronnym charakterze broni kosmicznej są:

- wiarygodne

- niewiarygodne

- trudno powiedzieć /XII‘85/

Odpowiedzialność za zerwanie rozmów w Reykjawiku ponosi:

- strona amerykańska

- strona radziecka

- obie strony

- trudno powiedzieć /X‘86/

Które z wielkich mocarstw wykazuje większe zainteresowanie zawarciem układu o kontroli broni atomowej?

- ZSRR

- Oba w równym stopniu

- USA

- Trudno powiedzieć /VIII‘87/

Na zachowaniu pokoju w świecie bardziej zależy:

- M. Gorbaczowowi

- R. Reaganowi

- obu w równym stopniu

- żadnemu z nich

- trudno powiedzieć /XII‘85/

6. Zachód wobec Polski

Zagrożenie ze strony Zachodu wobec Polski

- utrzymuje się na stałym poziomie

- wzrasta

- maleje

- trudno powiedzieć /VIII‘87/

Ocena stosunku do Polski - państw socjalistycznych i państw zachodnich

- Dobry

- Ani dobry, ani zły

- Zły

- Trudno powiedzieć /XII, VI‘85, X‘86/

FREKWENCJA I WARUNKUJĄCE JĄ CZYNNIKI

Czy Pan(i) osobiście weźmie udział w referendum?

- Tak, na pewno wezmę udział

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie wezmę

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie wezmę udziału

- Nie wezmę udziału

/opis/ oraz /tabela wg przewidywanej przez respondenta frekwencji wyborczej/ oraz /tabela wg ogólnych intencji przypisywanych organizatorom referendum/

Po co (w jakim celu) zorganizowano referendum?

- Intencje pozytywne

-- Żeby dowiedzieć się, co ludzie myślą

-- Uzyskanie akceptacji społeczeństwa dla zamierzonych zmian w gospodarce

-- Żeby było lepiej, żeby się poprawiło, żeby wyjść z kryzysu

- Intencje negatywne

-- Wszystko już i tak zostało postanowione, referendum jest fikcją, chwytem propagandowym

-- Jest to zrzucenie odpowiedzialności za ewentualne fiasko przeprowadzonych reform (za kryzys) na społeczeństwo

-- Aby stworzyć pozory demokracji i współuczestniczenia obywateli w rządzeniu krajem

- Wypowiedzi nie przypisujące intencji

-- Władza chce się przekonać, czy ma poparcie społeczne

-- Władza (rząd) chce się dowiedzieć, czy ludzie chcą zmian, czy nie

-- Uzyskanie akceptacji społeczeństwa dla zamierzonych podwyżek cen

Tabela - zamiar udziału w referendum a przekonanie, czy podane kwestie należy rozstrzygać drogą referendum

Jaka będzie, Pana(i) zdaniem, za dwa-trzy lata sytuacja w Polsce, to znaczy, jak będzie z:

* zaopatrzeniem rynku

* usługami

* ochroną środowiska naturalnego

* działaniem urzędów administracji państwowej

* poziomem życia Pana(i) rodziny

* wyposażeniem szkół

* zaopatrzeniem w leki

* wartością złotówki

* sytuacją w budownictwie mieszkaniowym

* udziałem pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwem

* wydajnością pracy

* indywidualną przedsiębiorczość

* modernizacją i unowocześnianiem zakładów

* wpływem obywateli na decyzje władz

* możliwością zrzeszania się obywateli

* wpływem obywateli na wybór posłów i radnych

- Lepiej

- Tak samo

- Gorzej

/tabela/

Tabela - zamiar udziału w referendum a wyobrażenie o zasięgu poprawy (wg liczby dziedzin)

Tabela - zamiar udziału w referendum a znajomość treści pytań referendum

Tabela - zamiar udziału w referendum a zrozumienie treści pytań referendum

Zamiar udziału w referendum a:

- wiek /opis w tekście/

- kategorie zawodowe /tabela/

- przynależność do PZPR /tabela/

- ocena własnej sytuacji materialnej

Jak Pan(i) sądzi, czym będą się kierowali ci, którzy wezmą udział w referendum?

- Poczuciem obowiązku wypełnienia swoich obywatelskich powinności

- Przekonaniem, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- Obawą, że niewzięcie udziału będzie źle ocenione, że władza sobie to zapamięta

- Przekonaniem, że większość pójdzie - więc zrobią tak samo

- Nadzieją, że ich udział zostanie dostrzeżony i oceniony

Jak Pan(i) sądzi, czym będą się kierowali ci, którzy nie wezmą udziału w referendum?

- Nieufnością wobec obietnic władzy

- Przekonaniem o nieskuteczności proponowanych rozwiązań

- Brakiem zainteresowania

- Osobistymi, pozapolitycznymi względami

- Wrogością wobec wszelkich poczynań władzy

- Namową innych, by nie brać udziału w referendum

JAK ODPOWIEMY?

Analiza odpowiedzi respondentów na dwa pytania: jak sami zamierzają odpowiedzieć i jak odpowiedzą na pytania referendum (przytoczone w ankiecie) ludzie, którzy wezmą w nim udział.

1. Nakłady inwestycyjne

Negatywne zjawiska i sytuacje w przedsiębiorstwach

- Przekupstwo i łapownictwo

- Protekcja, kumoterstwo, klikowość

- Leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- Partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- Bierność i obojętność wobec spraw zakładu pracy

- Biurokracja

- Brak dyscypliny

- Zła organizacja pracy

- Nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- Brak kultury, wulgarne zachowanie

- Zanieczyszczanie środowiska

- Kradzieże

- Brak poszanowania cudzego mienia

- Nadużywanie stanowisk dla własnej korzyści

- Bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- Znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- Zawiść, chorobliwe ambicje

- Pazerność na pieniądze

- Kłamstwa, oszustwa

Jaki procent poszczególnych grup pracowniczych można by zwolnić, a mimo to wykonywać zadania przedsiębiorstwa na dotychczasowym poziomie?

2. Rentowne i co z tego?

3. Nakłady inwestycyjne a rentowność

Aneks

Część I

Charakterystyka 17 państwowych zakładów pracy objętych badaniem pod hasłem "W moim zakładzie"

Część II

Opinie dotyczące grup partnerskich i zespołów gospodarczych

1. Frekwencja i wybór odpowiedzi

2. Temat i pytania referendum

Pytania referendum:

- O gospodarkę

- O demokrację

3. Pytania dotyczące zmian w rządzie

Czy Pana(i) zdaniem, są to zmiany:

- bardzo ważne

- raczej ważne

- ważne, ale spóźnione

- raczej nieważne

- zupełnie nieważne

- Trudno powiedzieć

Czy, Pana(i) zdaniem, zmiany kadrowe w rządzie były wystarczające?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

A jaki Pana(i) zdaniem wpływ będą miały zmiany kadrowe w rządzie na sytuację kraju?

- Korzystny

- Nie będą miały żadnego wpływu

- Niekorzystny

- Trudno powiedzieć

CZY POLSKA JEST KRAJEM DEMOKRATYCZNYM?

Czy obserwując praktykę życia politycznego w kraju może Pan(i) powiedzieć, że Polska jest krajem demokratycznym?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Zdecydowanie nie

- Raczej nie

- Trudno powiedzieć

/tabela wg badań VIII 1984, IV 1987/ oraz /tabela wg ocen rzeczywistości społeczno-politycznej/

CZYM DLA POLAKÓW JEST DEMOKRACJA?

Co Pan(i) brał(a) pod uwagę oceniając, czy Polska jest krajem demokratycznym? [pytanie otwarte]

- Udział obywateli w rządzeniu państwem, wpływ na decyzje polityczne

- Zasięg praw i wolności obywatelskich, w tym:

-- prawa polityczne i wolności osobiste

-- prawa ekonomiczne, socjalne, kulturalne

- Stopień realizacji zasady równości i sprawiedliwości w życiu społecznym

- Ocena praktyki życia politycznego poprzez:

-- system wyborczy

-- system partyjny i działalność innych organizacji społeczno-politycznych, związkowych i samorządowych

- Ocena sytuacji politycznej i gospodarczej

- Uzasadnienia przez porównanie z innymi krajami, a także z innymi okresami historycznymi polskiej państwowości

DLACZEGO W POLSCE NIE MA DEMOKRACJI?

Czasami wyrażana jest opinia, że pewne grupy obywateli są pozbawione wpływu na politykę państwa. Czy z taką opinią Pan(i):

- zdecydowanie się zgadza

- raczej się zgadza

- raczej się nie zgadza

- zdecydowanie się nie zgadza

- Trudno powiedzieć, nie wiem

/omówienie w tekście/

Jakie są to grupy? [pytanie otwarte]

- robotnicy

- większość społeczeństwa będąca poza władzą

- chłopi, rolnicy

- opozycja polityczna

- bezpartyjni

- ludzie bierni, niezainteresowani polityką, nienależący do organizacji społeczno-politycznych, związków zawodowych

- inne grupy

/omówienie w tekście/

Prosimy Pana(ią) o określenie miejsca swojej grupy społecznej na skali "wpływu na sprawy dziejące się w kraju". [skala od 1 "brak wpływu na sprawy kraju" do 9 "największy (decydujący) wpływ na sprawy kraju"]

/omówienie w tekście/

Czy Pana(i) zdaniem człowiek taki jak Pan(i) ma wpływ na bieg wydarzeń, na to co dzieje się w:

* Pana(i) zakładzie pracy

* w miejscu zamieszkania (dzielnicy, osiedlu, wsi)

* w kraju

- Tak

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

/tabela - dane z 1986 r./

Czy, Pana(i) zdaniem istnieją w naszym kraju grupy lub grupa ludzi, mających nadmierne przywileje i możliwości?

- Tak

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

/omówienie w tekście - dane z 1986 r./

Jeśli tak, to proszę je scharakteryzować [pytanie otwarte]

- władza, prominenci, ludzie na stanowiskach

- milicja, pracownicy MSW, ORMO

- prywatna inicjatywa, rzemieślnicy, "badylarze"

- pracownicy aparatu partyjnego

- wojsko

- kadra administracyjna na wyższych stanowiskach

- ludzie z marginesu, spekulanci

- mający wysokie zarobki

- mający układy, znajomości

- mający lepsze możliwości zaopatrzenia, dostęp do specjalnych sklepów

- nadużywający władzy

/omówienie w tekście - dane z 1986 r./

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju

- Dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Bardzo zła

- Trudno powiedzieć

Ocena sytuacji politycznej w kraju w ciągu najbliższych dwóch lat

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Trudno powiedzieć

Najważniejsze sprawy Polski i Polaków

- Spokój w kraju, stabilizacja polityczna

- Sytuacja międzynarodowa, pokój, rozbrojenie

- Przezwyciężenie kryzysu gospodarczego

- Spłata zadłużenia

- Stabilizacja cen, zahamowanie inflacji

- Poprawa warunków życia ludności

- Poprawa zaopatrzenia rynku

- Poprawa dyscypliny pracy, stosunku do pracy

- Problemy rozwoju rolnictwa

Ocena istniejącego w Polsce systemu władzy

- Dobry i nie wymaga zmian

- W zasadzie dobry, ale pewne zmiany są potrzebne

- Wykazuje wiele nieprawidłowości, konieczne są duże zmiany

- Zły, należy go całkowicie zmienić /respondenci z próby i ogólnopolskiej i ludności wiejskiej: ogółem, rolnicy indywidualni, chłopi robotnicy, robotnicy rolni, inteligencja/

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę opisu warunków życia i pracy rolników indywidualnych na podstawie wypowiedzi sołtysów.

1. Gospodarność i aktywność

Czy wieś należy do bardziej aktywnych czy też mniej aktywnych w gminie?

2. Następcy i migracja

3. Infrastruktura socjalno-kulturalna

4. Sylwetka sołtysa

1. Kto napisał list?

2. Do kogo jest adresowana wypowiedź?

3. Kim są nadawcy?

4. Nastroje - prognoza - emocje

5. Bariery i szanse rozwoju i unowocześnienia wsi i rolnictwa

Analiza artykułów prasowych na temat rolnictwa

1. Ocena warunków życia na wsi

Ocena zmian w warunkach życia ogółu mieszkańców wsi i rolników indywidualnych w ostatnich latach

- Poprawa

- Raczej poprawa

- Bez zmian

- Raczej pogorszenie

- Pogorszenie

- Trudno powiedzieć

Czy różnice między tymi, którzy żyją na wsi najlepiej, a tymi, którzy żyją najgorzej zmniejszają się czy też zwiększają?

- Wyraźnie zwiększają się

- Raczej zwiększają się

- Nie widać zmian

- Raczej zmniejszają się

- Wyraźnie zmniejszają się

- Trudno powiedzieć

Czy różnice między rolnikami, którzy żyją lepiej, a rolnikami, którzy żyją gorzej w ostatnich latach zwiększyły się czy też zmniejszyły?

- Znacznie się zwiększyły

- Trochę się zwiększyły

- Pozostały bez zmian

- Trochę się zmniejszyły

- Znacznie się zmniejszyły

- Trudno powiedzieć

Komu żyje się lepiej, ludziom w mieście czy ludziom na wsi?

- Ludziom w mieście

- Ludziom na wsi

- Nie widzę różnic

- Mam inne zdanie

Czy jest Pan(i) zadowolony(a), że mieszka na wsi, a nie w mieście?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy zamierza Pan(i) pozostać na wsi czy też przenieść się do miasta?

- Pozostać na wsi

- Raczej pozostać na wsi

- Raczej przenieść się do miasta

- Przenieść się do miasta

- Trudno powiedzieć

2. Społeczny i gospodarczy aspekt funkcjonowania społeczności wiejskiej

Ocena więzi społecznych na wsi

Mieszkańcy wsi:

- pomagają sobie wzajemnie w trudnych sytuacjach życiowych

- pomagają sobie wzajemnie w sprawach gospodarczych

- wspólnie rozwiązują problemy wsi

- chętnie uczestniczą w pracach na rzecz wsi

Ocena działalności /funkcjonowania/ organizacji i instytucji społecznych na wsi

- Koło ZSL

- Organizacja partyjna /POP/

- Koło ZSMP

- Koło ZMW

- Kółko Rolnicze

- Koło Gospodyń Wiejskich

- Sołtys

- Parafia /księża/

- Milicja /posterunek MO/

Ocena funkcjonowania sfer obsługi ludności wiejskiej /rolniczej/

- Handel detaliczny

- Zaopatrzenie w środki do produkcji rolnej

- Skup produktów rolnych

- Służba weterynaryjna

- Komunikacja

- Szkolnictwo

- Opieka nad małymi dziećmi

- Usługi dla rolnictwa

- Służba zdrowia

- Instytucje kulturalne

Ocena funkcjonowania jednostek obsługi produkcyjnej rolnictwa

Spółdzielczość mleczarska

- skup mleka

Spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu:

- skup żywca

- zaopatrzenie w środki do produkcji rolnej

"Agroma"

- zaopatrzenie w maszyny i części zamienne

Spółdzielczość ogrodniczo-pszczelarska

- skup owoców i warzyw

Spółdzielnia usług rolniczych

Bariery wzrostu produkcji rolnej w gospodarce chłopskiej

- Brak ludzi do pracy

- Trudności w zakupie środków do produkcji rolnej

- Wysokie ceny środków do produkcji rolnej

- Niska jakość maszyn, urządzeń i innych środków do produkcji rolnej

- Niski poziom wiedzy fachowej rolników

- Zła organizacja usług dla rolnictwa

- Zbyt wysokie ceny usług rolniczych

- Niska jakość usług rolniczych

- Zbyt wysokie podatki i opłaty

- Złe funkcjonowanie urzędów i instytucji

- Zła organizacja skupu produktów rolnych

- Niskie ceny produktów rolnych

- Inne czynniki

3. Ocena polityki rolnej

Polityka rolna sprzyja:

- wzrostowi produkcji rolnej

- rozwojowi i unowocześnianiu gospodarstw chłopskich

- rozwojowi i unowocześnianiu PGR i RSP

- poprawie warunków pracy i życia rolników

Ocena obecnej polityki rolnej w stosunku do rolników indywidualnych

- Korzystna

- Niekorzystna

- Trudno powiedzieć

Dyskusja na łamach prasy wokół II etapu reformy gospodarczej.

Skojarzenia z reformą

- Ciągły wzrost cen

- Lepsze zaopatrzenie sklepów

- Zwiększenie dyscypliny

- Porządkowanie gospodarki

- Poprawa warunków życia

- Zwiększenie zarobków

- Wzrost biurokracji

- Wzrost przedsiębiorczości

- Obniżenie poziomu życia

- Pojawienie się konkurencji

- Korzystniejsze systemy plac

- Wzrost samodzielności przedsiębiorstw

- Poprawa efektywności gospodarowania

"Co praktycznie oznacza proponowana operacja cenowo-dochodowa?

- wielka podwyżka cen

- obniżenie stopy życiowej"

Propozycje zmian w polskiej gospodarce

- Zniesienie ograniczeń w tworzeniu nowych przedsiębiorstw przez instytucje państwowe, spółdzielnie, rady narodowe i osoby prywatne

- Stworzenie spółek mieszanych, przedsiębiorstw państwowych i spółdzielczych oraz osób prywatnych

- Stworzenie warunków do rozwoju w gospodarce różnych form konkurencji

- Umożliwienie kadrze kierowniczej dobrze funkcjonujących przedsiębiorstw osiągania płac wielokrotnie większych niż przeciętne

- Stworzenie szans na bardzo duży wzrost zarobków ludziom podejmującym działania nowatorskie lub wymagające wysiłku czy ryzyka

- Wyraźne zróżnicowanie dochodów, stworzenie sytuacji, aby dobrze pracujący zarabiali lepiej, a źle pracujący gorzej

- Obniżenie w przedsiębiorstwach deficytowych płac wszystkim pracownikom

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo złą

- Trudno powiedzieć /wg terminów badań XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji gospodarczej i politycznej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć /wg terminów badań XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X‘87/

1. Zróżnicowanie opinii pomiędzy grupami

Ekonomiczne skutki bezrobocia

- Poprawa dyscypliny i wydajności pracy

- Zwiększenie możliwości oceny i doboru pracowników przez kadrę kierowniczą

- Przyspieszenie przezwyciężenia trudności gospodarczych

Społeczne skutki bezrobocia

- Utrata ważnej zdobyczy świata pracy

- Powstanie konfliktów między ludźmi pracującymi a ludźmi nie mogącymi dostać pracy

- Możliwość stosowania przez dyrektorów represji wobec ludzi niewygodnych

- Zwiększenie szacunku dla pracy

- Zaprzestanie wykonywania pracy przez osoby skłonne do utrzymania się z zasiłku dla bezrobotnych

Mechanizmy reformy gospodarczej

- rygorystyczne przestrzeganie zasady bankructwa

- zwiększenie konkurencji między producentami

- sprzedaż akcji przedsiębiorstwa członkom załogi

Odpowiedzi na pytanie o sprzeczności istnienia bezrobocia z zasadami socjalizmu

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

2. Zróżnicowanie opinii wewnątrz grup

Ocena działalności instytucji

* Sklepy /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

** spożywcze

** mięsne

** warzywnicze

** przemysłowe

* Placówki służby zdrowia /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

* Zakłady świadczące usługi dla ludności /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

* Urzędy: gminny, miejski, dzielnicowy

* ADM

* PZU

* ZUS

- Bardzo dobra

- Dobra

- Dostateczna

- Niedostateczna

- Trudno powiedzieć

/tabela/ oraz wykresy/

Tabela - ocena wybranych instytucji przez respondentów korzystających vs niekorzystających z ich usług

Jak Pan(i) uważa, czy ludzie raczej wolą korzystać z usług instytucji / zakładów państwowych czy prywatnych?

* Sklepy

* Zakłady usługowe

* Przychodnie lekarskie

- Raczej z państwowych

- Raczej z prywatnych

- Inne odpowiedzi

/tabela/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Tabela - średnie oceny dla instytucji wg województw

1. Oceny ogólnych warunków życia ludzi w Polsce

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat wg grup społeczno-zawodowych

- Poprawa

- Stagnacja

- Pogorszenie

- Niemożność oceny lub brak opinii

Grupy społeczno-zawodowe

Inteligencja

Technicy, pracownicy handlu i usług

Urzędnicy

Robotnicy

- wykwalifikowani

- niewykwalifikowani

Rolnicy

Emeryci i renciści

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat wg charakteru wypowiedzi

- twierdzący

- życzeniowy

- warunkowy

Przewidywane kierunki zmian w warunkach życia społeczeństwa za pięć lat w zależności od poziomu ogólnego zadowolenia z sytuacji materialnej

2. Ocena własnej sytuacji materialnej

Prognozy zmian własnej sytuacji materialnej w ciągu najbliższych 12 miesięcy w zależności od przewidywań co do warunków życia większości ludzi w kraju za 5 lat

- Poprawa

- Stagnacja

- Pogorszenie

- Niemożność oceny lub brak opinii

Przewidywane kierunki zmian we własnej sytuacji materialnej za pięć lat wg grup społeczno-zawodowych

Poziom zaspokojenia potrzeb w podziale na grupy społeczno-zawodowe

Miesięczne dochody wystarczają na zaspokojenie potrzeb na poziomie:

- minimalnym

- podstawowym

- nieco powyżej podstawowego

- znacznie powyżej podstawowego

Poziom zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych a poziom ogólnego zadowolenia

Ocena poziomu konsumpcji

Miesięczne dochody wystarczają na zaspokojenie:

- podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie

- podstawowych potrzeb

- nieco więcej niż podstawowych potrzeb

- znacznie więcej niż podstawowych potrzeb

Standard sytuacji materialnej w różnych grupach społeczno-zawodowych

Zależności między ogólnym zadowoleniem a poziomem sytuacji materialnej

3. Postrzeganie możliwości realizacji oczekiwań związanych z materialnym poziomem życia

W jakim stopniu działalność instytucji dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Kościół

- Sejm

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rząd

- Związki zawodowe

- MO

- PRON

- PZPR

- Środki masowego przekazu

- Opozycja polityczna

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Osobistości życia politycznego

- Prymas J. Glemp

- I sekretarz PZPR i przewodniczący Rady Państwa gen. W. Jaruzelski

- Premier rządu Z. Messner

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen działalności wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Instytucje polityczne i osobistości szczebla lokalnego

- Urząd Wojewódzki

- Biskup

- Wojewoda

- Wojewódzka Rada Narodowa

- Kuria Biskupia

- Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych

- Partyjny dziennik terenowy

- Komitet Wojewódzki PZPR

- I sekretarz KW PZPR

- Wojewódzki Zespół Poselski

- Rada Wojewódzka PRON

- Wojewódzkie Porozumienie Związków Zawodowych

/tabela: odsetki ocen pozytywnych i negatywnych, różnice między odsetkami, ranga/

Stosunek Plaków do wybranych instytucji politycznych:

- Kościół

- Sejm PRL

- Rząd PRL

- PZPR

- opozycja polityczna

/wykres wg terminów badań VI ‘85, XII ‘85, VII ‘86, XII ‘86, VIII ‘87/

Stosunek Polaków do wybranych polityków i działaczy:

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- R. Malinowski

- L. Wałęsa

- A. Miodowicz

/wykres wg terminów badań XII ‘85, VII ‘86, XII ‘86, IV ‘87, VIII ‘87/

Osobistości życia politycznego

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- A. Krawczuk

- Z. Messner

- R. Malinowski

- J. Dobraczyński

- M. Orzechowski

- F. Siwicki

- Z. Michałek

- J. Czyrek

- M. Woźniak

- T. Młyńczak

- M. Kotański

- Z. Szałajda

- J. Kozioł

- M. Gorywoda

- J. Baryła

- K. Barcikowski

- T. Porębski

- J. Główczyk

- L. Wałęsa

- A. Miodowicz

- C. Kiszczak

- M. Rakowski

- J. Urban

/tabela: różnice między odsetkami pozytywnych i negatywnych ocen działalności wg terminów badań VI‘85, XII‘85, VII‘86, XII‘86, VIII‘87/

Załącznik

Tabela: Oceny działalności instytucji i reprezentatywnych przedstawicieli wg województw

Z badań nad konfliktogennością zróżnicowań społecznych, ekonomicznych, światopoglądowych

Źródła konfliktów

- Płace, zarobki

- Majątek, stan posiadania

- Posiadana władza, zajmowane stanowisko

- Poglądy polityczne

- Przynależność do PZPR

- Charakter pracy (fizyczna - umysłowa)

- Miejsce zamieszkania (wieś - miasto)

- Wiek (młodsze - starsze pokolenie)

- Wiara i praktyki religijne

- Pochodzenie społeczne

- Wykształcenie

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

- Dobra i dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła i bardzo zła

-Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji politycznej i gospodarczej

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Ocena nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Ocena własnej sytuacji materialnej

- Bardzo zła

- Zła

- Raczej zła

- Średnia, przeciętna

- Dość dobra

- Dobra

- Raczej dobra

/XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/

Przejawy dezaprobaty wobec działalności instytucji

- Kościół

- Sejm

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rząd

- Związki zawodowe

- MO

- PRON

- PZPR

- Środki masowego przekazu

- Opozycja polityczna

/VI, XII‘85, VII, X‘86, VIII‘87/

Instytucje polityczne i osobistości szczebla lokalnego

- Urząd wojewódzki

- Biskup

- Wojewoda

- Wojewódzka Rada Narodowa

- Kuria Biskupia

- Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych

- Partyjny dziennik terenowy

- Komitet Wojewódzki PZPR

- I Sekretarz PZPR

- Wojewódzki Zespół Poselski

- Rada Wojewódzka PRON

- Wojewódzkie Porozumienie Związków Zawodowych

1. Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej

Jak Pan(i) ogólnie ocenia obecną sytuację polityczną i gospodarczą w Polsce?

- Bardzo dobrze

- Dobrze

- Raczej dobrze

- Ani dobrze, ani źle

- Raczej źle

- Źle

- Bardzo źle

- Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X, XII‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

2. Przewidywania kierunków rozwoju sytuacji gospodarczej i politycznej kraju w ciągu najbliższych dwóch lat

Czy w ciągu najbliższych dwóch lat sytuacja kraju poprawi się, pogorszy, czy też nie ulegnie zmianie?

- Poprawi się

- Nie zmieni się

- Pogorszy się

- Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

3. Ocena nastrojów społecznych

Nastroje negatywne:

- lęk, obawa przed tym, co przyniesie jutro, niepewność jutra

- rezygnacja, pogodzenie się z losem

- ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

Nastroje pozytywne:

- pewne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie trochę lepiej

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

Czy w społeczeństwie naszym odczuwa się obecnie spokój i odprężenie czy też raczej niepokój i napięcie?

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

Trudno powiedzieć /XII‘85, IV, VII, X‘86, IV, VIII‘87/ oraz /tabele wg danych socjo-demograficznych/

Tabele aneksowe

1. Dziennikarze na tle społeczeństwa

Przynależność partyjna

- PZPR

- SD

- ZSL

Stosunek do religii

- Wierzący i praktykujący regularnie

- Wierzący i praktykujący nieregularnie

- Wierzący, ale niepraktykujący

- Niewierzący, ale biorący udział w niektórych praktykach religijnych

- Niewierzący i niepraktykujący

Zainteresowanie polityką

- Bardzo duże

- Duże

- Średnie

- Nikłe

- Żadne

Stan posiadania

Dobra podstawowe

- lodówka

- odkurzacz

- pralka automatyczna

Dobra ponadpodstawowe

- telewizor kolorowy

- mieszkanie własnościowe

- ogródek, działka pracownicza

- działka rekreacyjna, domek letniskowy

Dobra luksusowe

- samochód

- komputer

- magnetowid

Ocena własnych warunków mieszkaniowych

- Bardzo dobre

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Raczej złe

- Złe

- Bardzo złe

Ocena własnych warunków materialnych

- Bardzo dobre

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Raczej złe

- Złe

- Bardzo złe

Ocena obecnej sytuacji politycznej, gospodarczej w Polsce

- Bardzo dobra

- Dobra

- Raczej dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Bardzo zła

Opinie o systemie władzy w Polsce

- Dobry, nie wymaga zmian

- W zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Wysoce nieprawidłowy, konieczne są duże zmiany

- Zły, należałoby go całkowicie zmienić

2. ...o środkach masowego przekazu

Jak krajowe środki masowego przekazu informują polskie społeczeństwo o tym, co się dzieje w kraju?

- Szybko i rzetelnie

- Szybko i nierzetelnie

- Rzetelnie, ale późno

- Nierzetelnie i późno

Najbardziej godne zaufania źródła informacji:

Najbardziej aktualnych informacji dostarczają:

Najbardziej interesujących informacji dostarczają:

Pełnych, wyczerpujących informacji dostarczają:

1.własne obserwacje

2. biuletyny PAP

3. konferencje rzecznika rządu

4. Listy do redakcji

5. Prasa

6. Polskie radio

7. Rozmowy z kolegami

8. Prasa zachodnia

9. To, co ludzie mówią w autobusie, na ulicy

10. telewizja

11. Polskojęzyczne audycje radiowe

12. Żadne z wymienionych

3. ... o prasie

Ankietowanych poproszono o porównanie dzisiejszej prasy z prasą sprzed 10 lat

Informacje publikowane obecnie są:

- rzetelniejsze

- takie same jak 10 lat temu

- mniej rzetelne

Obecnie informacje docierają do czytelników:

- szybciej

- tak samo jak 10 lat temu

- wolniej

Obecnie odbiorca traktuje informacje:

- z większym zaufaniem

- tak samo jak 10 lat temu

- z mniejszym zaufaniem

Dzisiejsze artykuły mają poziom:

- wyższy

- taki sam jak 10 lat temu

- niższy

Dzisiejsza prasa jest:

- ciekawsza

- taka sama jak 10 lat temu

- mniej ciekawa

Dzisiejsza krytyka prasowa jest:

- ostrzejsza

- taka sama jak 10 lat temu

- łagodniejsza

Dzisiejsza krytyka prasowa jest

- skuteczniejsza

- taka sama jak 10 lat temu

- mniej skuteczna

Ingerencja cenzury w treść artykułów prasowych jest obecnie:

- większa

- taka sama jak 10 lat temu

- mniejsza

W polskiej prasie jest: za mało, w sam raz, za dużo

- polemik

- komentarzy

- sprawozdań

- informacji

- felietonów

- reportaży

- wywiadów

Programy, audycje i artykuły na temat reformy gospodarczej są zawsze, przeważnie, często, czasem, rzadko, niezmiernie rzadko:

- interesujące, ciekawe

- jasne, czytelne, zrozumiałe

- prezentacją rzeczywistego stanu gospodarki

- odzwierciedleniem rzeczywistych intencji władz

4. ...o polityce informacyjnej

Polityka informacyjna władz jest:

- elastyczna

- bywa taka i taka

- sztywna

- jasna

- bywa taka i taka

- zagmatwana

- stabilna

- bywa taka i taka

- chwiejna

- planowa

- bywa taka i taka

- przypadkowa

- konsekwentna

- chaotyczna

- fachowa

- dyletancka

- pożyteczna

- szkodliwa

- dalekowzroczna

- nastawiona na doraźny efekt

- mądra

- głupia

- spójna

- wewnętrznie sprzeczna

W obecnych warunkach istnienie cenzury w Polsce jest:

- konieczne

- pożyteczne choć niekonieczne

- zbędne i szkodliwe

Gdyby zlikwidowano cenzurę, o czym by Pan pisał?

Jaki pożytek ma polska prasa z rzecznika rządu J. Urbana?

5. ...o problemach środowiska

Wyznaczniki pozycji zawodowej dziennikarza

1. Pozycja pisma, w którym się pracuje lub publikuje

2. Popularność u czytelników

3. Prestiż w środowisku

4. Dziedzina, którą się zajmuje

5. Wysokość zarobków

6. Stanowisko w redakcji

7. Służbowe wyjazdy zagraniczne

8. Pewność zatrudnienia

Czynniki sprzyjające zdobyciu pozycji zawodowej

- fachowość

- dostęp do informacji

- talent

- układy, znajomości

- rzetelność

- elastyczność

- dyspozycyjność polityczna

- zdolność do kompromisów

- lojalność

- stałość poglądów

- niezależność sądów

Najbardziej cenieni dziennikarze i publicyści

- D. Passent

- K.T.Toeplitz

- Z. Kałużyński

- S. Kisielewski

- S. Podemski

- J. Urban

- Z. Broniarek

- M. Kasz

- S. Albinowski

- K. Koźniewski

- E. Skalski

1. Stosunek do polityki

Samoocena intensywności zainteresowania polityką

- Uważne śledzenie prawie wszystkiego, co dzieje się w polityce

- Dość uważne śledzenie tego, co dzieje się w polityce

- Śledzenie jedynie najważniejszych wydarzeń

- Niezwracanie uwagi nawet na ważne wydarzenia

- Brak zainteresowań /tabela wg terminów badań XII‘84, III, XII‘85, III, XII‘86, IV, VI, VIII‘87/

2. Źródła informacji o aktualnych wydarzeniach politycznych

- Telewizja

- Radio

- Prasa

- Konferencje rzecznika rządu

- Polskojęzyczne rozgłośnie zachodnie

- Radio zagraniczne

- Koledzy

- Rodzina

- To, co mówią ludzie

- Ludzie znający się na polityce

- Własne obserwacje /III, VIII, XII‘85, III, V, VII, XII‘86, VIII‘87/

3. Telewizja

Częstotliwość oglądania: Dziennika TV, Teleekspresu , Panoramy Dnia

- codziennie, prawie codziennie

- kilka razy w tygodniu

- rzadko, okazjonalnie

- wcale /VIII, IV, V‘87/

4. Prasa

Czytelnictwo gazet

Czytający:

- systematycznie

- 2 - 4 razy w tygodniu

- rzadziej niż 2 razy w tygodniu

- Nie czytający

Rodzaje gazet

- Regionalne - organa PZPR, SD, ZSL

Dzienniki centralne w tym:

- Trybuna Ludu

- Dziennik Ludowy

- Rzeczpospolita

- Kurier Polski

- Życie Warszawy

- Sztandar Młodych

- Słowo Powszechne

- Żołnierz Wolności

- Express Wieczorny

Gazety centralne w tym:

- Gromada - Rolnik Polski

- Gazeta Młodych

- Zielony Sztandar

- Świat Młodych

- Sport, Przegląd Sportowy

- Regionalne - niezależne

- Popołudniówki regionalne

Tygodniki

Ilustrowane w tym:

- kobiece

- pozostałe

Społeczno-kulturalne

Katolickie

Regionalne

5. Społeczne oceny środków masowego przekazu

Sposoby zdobywania informacji o aktualnych wydarzeniach

- Tylko źródła oficjalne

- Źródła oficjalne i własne obserwacje

- Źródła oficjalne i to, co mówią ludzie, znajomi

- Źródła oficjalne, własne obserwacje i to, co mówią ludzie

- Źródła oficjalne i zachodnie rozgłośnie

- Źródła oficjalne, zachodnie rozgłośnie i to, co mówią ludzie

- Wszystkie źródła /III, XII‘85, III, XII‘86/

Analiza publicystyki prasowej z pierwszej połowy 1987 r. na temat drugiego etapu reformy gospodarczej

Cele pracy zawodowej:

- korzyści finansowe

- emerytura

- awans, kwalifikacje zawodowe

- satysfakcja zawodowa

Kryteria ocen pracowników

- wyróżnianie się w pracy

- wywiązywanie się z obowiązków

- sposób zachowywania się

- układy, znajomości

Kryteria nagradzania pracowników

- wyróżnienie się w pracy

- dobra praca

- zdyscyplinowanie

- dobre stosunki z szefem

Badane grupy zawodowe:

- Wyższa kadra kierownicza

- Inteligencja

- nietechniczna

- techniczna

- Administracja

- Brygadziści

- Robotnicy

- wykwalifikowani

- niewykwalifikowani

1. Ocena własnej sytuacji materialnej w podstawowych grupach społecznych

Ocena sytuacji materialnej gospodarstwa domowego w podziale na grupy społeczno-zawodowe

- dobra

- raczej dobra

- średnia, przeciętna

- raczej zła

- zła

Ocena zadowolenia z sytuacji materialnej własnego gospodarstwa domowego w podziale na grupy społeczno-zawodowe

- zadowoleni

- raczej zadowoleni

- częściowo zadowoleni, częściowo niezadowoleni

- raczej niezadowoleni

- niezadowoleni

Ocena własnej sytuacji materialnej w porównaniu z innymi gospodarstwami w podziale na grupy społeczno-zawodowe

- dużo lepsza

- lepsza

- nieco lepsza

- podobna, taka sama

- nieco gorsza

- gorsza

- dużo gorsza

- trudno powiedzieć

Porównanie miesięcznych dochodów osiąganych i pożądanych w ramach grup społeczno-zawodowych

Przewidywane zmiany w sytuacji materialnej gospodarstw domowych w ciągu najbliższych 12 miesięcy

- poprawa

- stagnacja

- pogorszenie

- niemożność przewidzenia lub brak opinii

Badane grupy:

- Inteligencja

- Technicy, pracownicy handlu i usług

- Urzędnicy

- Robotnicy: wykwalifikowani

- Robotnicy niewykwalifikowani

- Rolnicy

- Emeryci i renciści

2. Poczucie zabezpieczenia finansowego na wypadek nieprzewidzianych wydatków

Poziom zaspokojenia potrzeb

Deklarowane przez badanych przygotowanie swoich gospodarstw na nieprzewidziane wydatki

3. Reakcje na podwyżki cen detalicznych z marca br.

Ocena sytuacji materialnej gospodarstw po podwyżce cen w podziale na grupy społeczno-zawodowe

W jaki sposób można w Pana zakładzie "zdobyć" pieniądze?

- w moim zakładzie nie da się tego osiągnąć

- solidna , fachowa praca

- wykonywanie pracy, aby nie narażać się przełożonym

- wyrobienie sobie takich układów, aby dostawać najlepiej płatne zadania

- wykłócanie się o swoje sprawy

- aktywna działalność społeczno0polityczna

- wyrobienie sobie takich układów, aby mieć czas i możliwość robienia "fuch"

- takie wykonywanie pracy, aby nie narażać się kolegom /omówienie w tekście/

Wskazywany sposób na "zdobycie pieniędzy":

- zgodny z umową o pracę

- częściowo zgodny z umową o pracę

- całkowicie niezgodny z umową o pracę /tabela wg oceny współpracy z zakładem/ oraz /tabela wg wysokości wynagrodzenia/ oraz /tabela wg warunków materialnych/

1. Stosunek do własnej przyszłości

Czy możesz o sobie powiedzieć, że masz jakieś plany i zamierzenia, których realizacja rozciągać się będzie na daleką przyszłość?

- tak, wiem tylko w ogólnych zarysach, co pragnę robić i osiągnąć w przyszłości

- tak, mam takie, w miarę jasno sprecyzowane plany i zamiary

- nawet w ogólnych zarysach nie wiem, co będę robić w dalszej przyszłości

- unikam zajmowania się swoją przyszłością

2. Najbliższe plany i zamierzenia życiowe, wizja ich realizacji

3. Aspiracje życiowe - cenione wartości i cele życiowe, ocena szans ich realizacji

Jakie są twoje pragnienia życiowe, co chciał(a)byś przede wszystkim osiągnąć?

- szczęśliwe życie rodzinne /założenie rodziny, wychowanie dzieci/

- wykształcenie /zdanie matury, zdobycie kwalifikacji, uzyskanie dyplomu ukończenia studiów/

- zdobycie dobrej pracy, ciekawej, dającej satysfakcję

- posiadanie konkretnych dóbr typu samochód, wideo itp..

- posiadanie mieszkania

- posiadanie willi

- dobra sytuacja materialna

- wyjazd za granicę, również w celach zarobkowych

- podróże, zwiedzanie świata

- życie w luksusie, posiadanie dużej ilości pieniędzy

- prowadzenie prywatnej firmy

Czy młodzież w Polsce ma obecnie szanse realizacji swoich celów i dążeń życiowych?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć /‘84, ‘85, ‘86, ‘87/

Przewidywania co do zmian możliwości realizacji celów i dążeń życiowych w ciągu najbliższych 5 lat

- Nastąpi wyraźna poprawa

- Nastąpi pewna poprawa

- Będzie mniej więcej tak samo

- Nastąpi pewne pogorszenie

- Nastąpi znaczne pogorszenie

- Trudno powiedzieć /‘85, ‘86, ‘87/

Przyczyny braku możliwości realizacji przez młodzież swoich planów i zamierzeń życiowych upatrywano przede wszystkim w:

- niedocenianiu młodzieży, ograniczaniu jej dróg awansu przez starsze pokolenie

- niewłaściwej polityce państwa wobec ludzi młodych

- niskim standardzie życia społeczeństwa, panującym ubóstwie

- kryzysowej sytuacji gospodarczej kraju

- niewłaściwej polityce zatrudnienia absolwentów

- trudnej sytuacji mieszkaniowej społeczeństwa

4. Stereotyp powodzenia, kariery.

Czynniki decydujące o osiąganiu zamierzonych celów

- zaradność, spryt życiowy

- pracowitość

- wiedza, fachowość

- inteligencja, zdolności

- umiejętność współżycia z ludźmi

- znajomości, układy

- ambicje

- pomoc rodziców

- wykształcenie

- odwaga

- szczęście, przypadek

- pozycja społeczno-zawodowa rodziców

- aktywność społeczna

- przynależność do PZPR

- poglądy polityczne

- przynależność do innych organizacji społeczno-politycznych

- pomoc państwa

5. Deklaracje uczestnictwa w życiu społecznym a poczucie wpływu na bieg wydarzeń w skali kraju i najbliższego otoczenia

Czy Ty sam osobiście odczuwasz potrzebę jakiegoś angażowania się w sprawy społeczne?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Odczuwający potrzebę angażowania się w działalność społeczną preferowali takie jego formy:

- pomoc ludziom potrzebującym

- aktywna działalność w obecnie istniejących organizacjach społeczno-politycznych

- działalność indywidualna, poza organizacjami

- działalność dla dobra ludzkości, walka ze złem

- działalność, praca dla swojego środowiska, miejsca zamieszkania

6. Wizja przyszłości kraju

7. Poglądy polityczne młodzieży. Postrzeganie władzy, ocena polityki rządu

Często w rozmowach posługujemy się określeniami "władza coś postanowiła", "władza coś chce osiągnąć" itp.. Kogo masz zwykle na myśli, mówiąc lub słysząc określenie "władza"?

Jaki sposób rządzenia, rozstrzygania ważnych spraw jest obecnie najbardziej korzystny dla naszego kraju?

Czy obserwując to, co dzieje się w kraju, możesz powiedzieć, że Polska jest krajem demokratycznym?

Co dla ciebie oznacza socjalizm, jak ty osobiście rozumiesz to pojęcie?

- społeczna własność środków produkcji

- równość, brak podziałów

- demokracja, stosowanie zasady uczestnictwa obywateli w rządzeniu

- ustrój o dobrych zasadach

- utopia, ustrój nierealny

- bezpłatna oświata, nauka

- decydujący głos należy do ludzi pracy

- gwarantowanie swobód i wolności obywatelskich

- sprawiedliwość

Ocena dorobku socjalizmu

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań ‘84, ‘85, ‘86, ‘87/

Czy po dotychczasowych doświadczeniach warto dalej budować socjalizm w naszym kraju?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

- Inne zdanie

8. Obawy i nadzieje związane z sytuacją międzynarodową

9. Poczucie zagrożenia wojną

Jakie jest prawdopodobieństwo wybuchu wojny w ciągu najbliższych 10 lat?

10. Zagrożenia cywilizacyjne

- wyścig zbrojeń

- AIDS

- zatruwanie środowiska naturalnego

- narkomania

- znieczulica

- katastrofy, awarie elektrowni atomowych

- alkoholizm

- terroryzm

- przestępczość

- przerywanie ciąży

- choroby nowotworowe

- zagrożenie trwałości rodziny

- katastrofy komunikacyjne

Aneks

1. Opinie o reformie w latach 1982-1987

Czy reforma wywołała już jakieś zmiany w gospodarce narodowej i sytuacji kraju?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Opinie o następstwach reformy gospodarczej

- W wyniku reformy interesy jednostkowe wyszły na plan pierwszy

- Reforma spowodowała rozpowszechnienie się podejścia materialnego, dążenia do zdobycia majątku

- Radykalnych reform w gospodarce nie da się pogodzić z socjalizmem

- Wychodzenie z kryzysu gospodarczego jest rezultatem reformy gospodarczej

- Reforma gospodarcza zepchnęła na dalszy plan interesy klasy robotniczej i stworzyła raj dla prywatnej inicjatywy

- Reforma gospodarcza sprzyja chłopom, a nie robotnikom

Opinie o przebiegu wdrażania reformy

- Proces przebiega w miarę prawidłowo

- Reforma w zasadzie wchodzi w życie, choć napotyka trudności i ograniczenia

- Trudności i odstępstwa od zasad reformy stawiają pod znakiem zapytania skuteczność jej wprowadzania

- Więcej jest pozorów niż rzeczywistych działań, wskazuje to na fikcję reformy

- Tak pomyślana reforma nie może się udać, już w założeniach było sporo niekonsekwencji

- Trudno to oceniać, nie zetknąłe(a)m się z istotnymi przejawami reformy

- Jest ciągle za wcześnie na reformę

- Nie można skutecznie wprowadzać reformy w okresie kryzysu gospodarczego

- Nie wiem, nie interesowałe(a)m się tym

- Widzę to inaczej

- Trudno powiedzieć

Przedmiot oceny

- Wielkość produkcji przemysłowej

- Jakość produkcji przemysłowej

- Eksport polskich towarów

- Zaopatrzenie rynku w towary: przemysłowe, spożywcze

- Sytuacja: materialna, mieszkaniowa

- Stosunki Państwo-Kościół

- Nastroje społeczne

- Wpływ społeczeństwa na decyzje rządu

- Wpływ szeregowych pracowników na zarządzanie przedsiębiorstwem

- Ochrona zdrowia

Z czym kojarzy się reforma gospodarcza?

Jak widzi się przyszłość procesu reform?

2. Znajomość i oceny założeń II etapu reformy gospodarczej

Czy opinia społeczna jest poinformowana o założeniach II etapu reformy?

Jakie zmiany są potrzebne dla lepszego funkcjonowania gospodarki?

Jakie są reakcje emocjonalne na II etap reformy?

Przewidywane reakcje na zapowiadane zmiany w gospodarce

- Gniew - bo ciągle mówi się o reformie i wychodzeniu z kryzysu, a żyje się coraz gorzej

- Lęk - obawa przed pogorszeniem warunków życia, konieczność cięższej pracy za te same pieniądze

- Niewiara, że cokolwiek zmieni się, przekonanie, że wszystko pozostanie w sferze zamierzeń lub nie przyniesie oczekiwanych rezultatów

- Przekonanie, że są to zmiany konieczne i pożyteczne, chociaż będą wymagały wyrzeczeń i nie w całości spełnią oczekiwania

- Wiara, że poprawi to sytuację gospodarczą kraju i bytową społeczeństwa

- Inne zdanie

- Brak zainteresowania

- Trudno powiedzieć

Jak są oceniane niektóre konkretne rozwiązania proponowane w ramach II etapu reformy?

Opinie o potrzebie zmian w poziomie i strukturze cen

- Pozostawić bez zmian

- Zmieniać przez 5 lat

- Zmienić w ciągu 2 lat

- Zmienić od razu, od nowego roku

- Brak zdania

3. Zwolennicy i przeciwnicy reformy

Czy kierownictwo kraju chce rzeczywiście przeprowadzić reformy?

Kim są przeciwnicy reformy?

Przeciwnicy władzy

Część aparatu władzy

Ludzie

- żyjący w dostatku

- nieuczciwi

- mało pracowici

Nie ma przeciwników reformy

Trudno powiedzieć

Kto płaci za kryzys, kto na nim korzysta?

Czy istnieją szanse zmian na lepsze w gospodarce?

Aneks

Każde społeczeństwo jest jakoś zróżnicowane wewnętrznie. Na jakie grupy podzielił(a)by Pan(i) społeczeństwo polskie?

- Podręcznikowe (klasowo-warstwowe)

- Polityczne

- Partyjne

- Majątkowe

- Moralne

- Rodzaj pracy

- Wykształcenie

- Psychologiczne

- Pokoleniowe

- Miejsce zamieszkania (miasto - wieś)

Czynniki konfliktogenne:

- Pensje, płace, zarobki

- Majątek, stan posiadania

- Władza, stanowisko

- Poglądy polityczne

- Przynależność do PZPR

- Charakter pracy (fizyczna, umysłowa)

- Miejsce zamieszkania (wieś, miasto)

- Wiek (młodsze - starsze pokolenie)

- Religijność

- Pochodzenie społeczne

- Wykształcenie

Grupy uprzywilejowane

- władza, prominenci, ludzie na stanowiskach

- prywatna inicjatywa, rzemieślnicy, polonusy, badylarze

- pracownicy aparatu partyjnego

- wojsko

- kadra administracyjna na wyższych stanowiskach

- ludzie z marginesu, spekulanci

Na czym polegają ich przywileje?

- wysokie zarobki

- układy, znajomości

- lepsza możliwość zaopatrzenia - specjalne sklepy

- nadużywanie władzy

- dostęp do dóbr deficytowych (talony na samochód, inne dobra wyższego rzędu)

- bezkarność

Kto należy do pokrzywdzonych?

- emeryci, renciści

- robotnicy, pracownicy fizyczni

- ludzie starzy, samotni

- pracownicy o niskich zarobkach

- uczciwie pracujący

Na czym polega ich krzywda?

- niskie renty, emerytury

- niskie zarobki

- ubóstwo

Sposoby bogacenia się:

- Wyjazdy do pracy za granicą

- Posiadanie prywatnego zakładu

- Częste wyjazdy za granicę

- Zajmowanie stanowiska państwowego lub partyjnego

- Posiadanie rodziny za granicą

- Zajmowanie się nielegalnym handlem, spekulacją

- Posiadanie dużego gospodarstwa rolnego

- Posiadanie układów i znajomości

- Praca w dobrze płatnym zawodzie

- Pochodzenie z zamożnego domu

- Oszczędność, pomysłowość, inicjatywa

- Fachowość, umiejętności, wysokie kwalifikacje

- Zaradność, zapobiegliwość

- Pracowitość

- Uczciwa praca

- Wykształcenie

1. Ocena wystąpienia W. Jaruzelskiego na posiedzeniu Komisji ds.. Reformy Gospodarczej

2. Ocena zaufania społecznego

3. Stopień akceptacji polityki i stosunek do osoby Generała

Stosunek do polityki prowadzonej przez W. Jaruzelskiego

- zwolennicy

- obojętni

- przeciwnicy /a zaufanie społeczne do W. Jaruzelskiego/

Stosunek do W. Jaruzelskiego

- Sympatia

- Antypatia

- Nieznajomość osoby, trudno powiedzieć /XII‘85, VII‘86, XII‘86, IV‘87/

Ocena sytuacji politycznej i gospodarczej kraju

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

4. Młodzież o gen. W. Jaruzelskim

Cieszy się zaufaniem

- sposób rządzenia i podejmowane decyzje polityczne

- dobre intencje, zamiary

- pozytywne cechy osobiste

- korzystne efekty działań gospodarczych

Nie cieszy się zaufaniem

- sposób rządzenia i podejmowane decyzje polityczne

- niekorzystne efekty działań gospodarczych

- negatywne cechy osobiste

- kryzys zaufania do władzy w ogóle

Aneks

Zaufanie społeczeństwa do gen. W. Jaruzelskiego wg cech społeczno-demograficznych - wykresy

Stosunek badanych do polityki W. Jaruzelskiego wg cech społeczno-demograficznych - wykresy

Stosunek badanych do osoby W. Jaruzelskiego - sympatia, antypatia, nieznajomość - wg cech społeczno-demograficznych - wykresy

Prawdopodobieństwo wybuchu wojny

- Wybuchnie na pewno

- Nie ma takiego niebezpieczeństwa

- Brak odpowiedzi /tabela wg terminów badań IV‘87, VIII‘85/

Państwa stanowiące zagrożenie dla pokoju światowego:

- Stany Zjednoczone

- Republika Federalna Niemiec

- Związek Radziecki

- Izrael

- Wielka Brytania

- Iran - Irak

- Chiny

- Francja

- Republika Południowej Afryki

- Kraje Bliskiego Wschodu /tabela wg terminów badań IV‘87, VIII‘85/

Państwa zagrażające Polsce:

- Republika Federalna Niemiec

- Stany Zjednoczone

- Związek Radziecki

- Niemiecka Republika Demokratyczna

- Czechosłowacja

- Wielka Brytania

- Francja /tabela wg terminów badań IV‘87, VIII‘85/

Sojusznicy Polski

- Związek Radziecki

- Węgry

- Czechosłowacja

- Niemiecka Republika Demokratyczna

- Kraje socjalistyczne

- Stany Zjednoczone

- Francja

- Włochy

- Republika Federalna Niemiec

- Austria

- Polska w ogóle nie ma sojuszników /tabela wg terminów badań IV‘87, VIII‘85/

Dlaczego Twoim zdaniem poziom gospodarki w krajach Europy Zachodniej jest wyższy niż w Polsce?

Uwarunkowania gospodarcze

- Wolnorynkowy, konkurencyjny model gospodarki

- Lepsza organizacja pracy

- Wydajność i jakość pracy

- Wysoka dyscyplina pracy

- Nowoczesność, postęp techniczny

- Właściwy system wynagradzania

- Wyższy poziom płac

- Prywatna własność środków produkcji

- Bezrobocie - konkurencja na rynku pracy

Uwarunkowania w etosie społecznym

- Stosunek społeczeństwa do pracy, pracowitość

- Poczucie obowiązku, uczciwość

- Inna mentalność, inny sposób myślenia

- Dążenie do życia na wyższym poziomie

- Wyższe morale - nieuleganie nałogom

Uwarunkowania polityczne

- Mechanizmy ustrojowe

- Polityka władz, sposób rządzenia

W jakim stopniu można Twoim zdaniem dopuścić prywatną inicjatywę /firmy prywatne/ do wymienionych niżej sfer gospodarki?

- Rzemiosło

- Handel

- Niewielkie zakłady przemysłowe

- Banki

- Średnie zakłady przemysłowe

- Handel zagraniczny

- Przemysł ciężki, huty, kopalnie

Wielopłaszczyznowa analiza odpowiedzi na serię pytań otwartych:

Istnieją różne poglądy na temat tego, co dzieje się w ZSRR. Jak Pan(i) krótko określił(a)by swoje odczucia na ten temat? Do czego dąży kierownictwo tego kraju, co chce osiągnąć przez swoje działanie, czy można spodziewać się trwałych efektów?

Rozdziały:

1. Co się dzieje w ZSRR?

2. Społeczne reakcje, klimat, atmosfera towarzysząca procesowi przeobrażeń w Związku Radzieckim

3. Wpływ zmian zachodzących w ZSRR na sytuację ogólnoświatową

Stopień konfliktogenności wyznaczników sytuacji życiowej:

Wyznaczniki sytuacji życiowej

Ekonomiczne:

- płace, zarobki

- majątek, stan posiadania

Polityczne:

- posiadana władza, zajmowane stanowisko

- poglądy polityczne

- przynależność do PZPR

Pozostałe:

- charakter pracy /fizyczna - umysłowa/

- Miejsce zamieszkania /wieś - miasto/

- Wiek /młodsze - starsze pokolenie/

- wiara i praktyki religijne

- pochodzenie społeczne

- wykształcenie

Ocena systemu władzy w zależności od opinii o konfliktogenności posiadanej władzy, zajmowanego stanowiska

Postrzeganie posiadanej władzy, zajmowanego stanowiska jako źródła konfliktów w zależności od oceny systemu władzy

Spójność opinii na temat konfliktogenności wyznaczników politycznych i ekonomicznych w zależności od:

- wykształcenia

stopnia zadowolenia z własnej sytuacji materialnej

- afiliacji materialnej

1. Sposób rozumienia powodzenia życiowego

Wskaźniki powodzenia życiowego

Materialne:

- wysokie dochody, posiadanie dużej ilości pieniędzy

- stan posiadania, nagromadzony majątek

- dobra sytuacja materialna, wysoki standard życia

- wysoki poziom konsumpcji i zaspokajania potrzeb

Pozamaterialne:

- szczęście, powodzenie w życiu

- szczęśliwe życie osobiste i rodzinne

- zdrowie

- zdobycie stanowiska, pozycji społecznej

- satysfakcja z wykonywanej pracy lub zajęcia

Wskaźniki i sposoby osiągania powodzenia życiowego

- dobra sytuacja materialna

- duże dochody, posiadanie dużej ilości pieniędzy

- stan posiadania, nagromadzony majątek

- wysoki poziom konsumpcji i zaspokajania potrzeb

- pracowitość, uczciwość

- posiadanie układów i znajomości

- spryt, dbanie o własne interesy, umiejętne przystosowanie się do warunków życia

- nielegalne sposoby zdobywania dochodów, kombinatorstwo, spekulacja

- gospodarność, oszczędność

Tabela - Grupy ludzi dobrze żyjących w opinii badanych o postawie: popierającej, krytycznej, centrystycznej, niezdecydowanej

2. Stosunek do ludzi bogatych i modele osiągania bogactwa w Polsce i na Zachodzie

Określenia wyrażające stosunek do ludzi bogatych

- podziwiam ich

- darzę ich uznaniem

- lubię ich

- są mi obojętni

- nie lubię ich

- zazdroszczę im

- denerwują mnie

Stosunek do ludzi bogatych a:

- grupa społeczno-zawodowa

- stopień zadowolenia z sytuacji materialnej

- postawy polityczne

Warunki osiągnięcia bogactwa w Polsce:

- Częste wyjazdy za granicę

- Uczciwa praca

- Oszczędność, gospodarność

- Wykształcenie

- Posiadanie dużego gospodarstwa rolnego

- Fachowość, umiejętności, wysokie kwalifikacje

- Posiadanie rodziny za granicą

- Pracowitość

- Posiadanie prywatnego zakładu

- Zajmowanie wysokiego stanowiska państwowego lub partyjnego

- Wyjazdy do pracy za granicę

- Energiczność, pomysłowość, inicjatywa

- Praca w dobrze płatnym zawodzie

- Pochodzenie z zamożnego domu

- Zaradność, zapobiegliwość

- Zajmowanie się nielegalnym handlem, spekulacja

- Posiadanie "układów", znajomości

1. Zainteresowanie wizytą Jana Pawła II w Polsce

Źródła informacji

- Transmisje telewizyjne

- Informacje telewizyjne /np.. W dziennikach/

- Transmisje radiowe

- Informacje:

- radiowe

- w prasie katolickiej

- w pozostałej prasie codziennej

- przekazywane przez polskojęzyczne rozgłośnie zachodnie

- przekazywane przez zagraniczne /obcojęzyczne/ źródła

- z przekazów kościelnych

- z tego co mówili ludzie

2. Społeczna ocena wizyty papieża w Polsce

Opinie:

- Jestem pod wrażeniem patriotyzmu papieża

- Jestem zafascynowany osobą Jana Pawła II

- Zawiodłem się na papieżu, nie jest taki, jak dawniej

- Było to wielkie przeżycie dla Polaków

- Była wydarzeniem o doniosłym znaczeniu historycznym

- Spełniła moje najśmielsze oczekiwania

- Jestem rozczarowany zachowaniem witających papieża, nie zawsze zachowywali się godnie

- Za mało wiary i szczerej modlitwy, za dużo fetowania

Instytucje i służby - ocena

- Kościelna służba porządkowa

- MO, ORMO

- Służba medyczno-sanitarna

- Komunikacja

- Gastronomia /zaopatrzenie w posiłki i napoje/

3. Opinie o politycznych aspektach wizyty papieża

Jaki jest Pana(i) stosunek do organizatorów demonstracji ulicznych ?

- Raczej ich popieram

- Uważam, że mieli oni dobre intencje, ale źle je wyrazili

- Raczej ich potępiam

- Mam inne zdanie

- Trudno powiedzieć

4. Oczekiwania i nadzieje związane z wizytą papieża w Polsce

Twierdzenia dotyczące skutków wizyty papieża

- Spowodowała wzrost zainteresowania Polską w świecie

- Przyczyni się do wzrostu religijności, uczuć i praktyk religijnych

- Korzystnie wpłynie na stosunki między państwem i Kościołem

- Spowoduje nasilenie się, wzrost uczuć patriotycznych

- Przyspieszy porozumienie się większości Polaków w najważniejszych sprawach

- Złagodzi wewnętrzne konflikty

- Wpłynie na poprawę stosunków z Zachodem

- Uaktywni podziemie polityczne

Aneks

1. Prywatna inicjatywa w gospodarce

Postulowany zakres swobody działania prywatnej inicjatywy w wybranych działach gospodarki

dopuścić do działania

- bez ograniczeń

- w ograniczonym zakresie

- w wyjątkowych przypadkach

nie dopuszczać do działania

Działy gospodarki:

- Rzemiosło

- Handel: detaliczny, hurtowy

- Niewielkie zakłady przemysłowe

- Banki

- Zakłady przemysłowe średniej wielkości

- Handel zagraniczny

- Duże zakłady przemysłowe

2. Opinie o spółkach kapitałowych

Typ rozwiązania

- Sprzedaż firmom zachodnim części akcji przedsiębiorstw /poniżej 50% akcji/

- Sprzedaż pracownikom akcji /udziałów/ przedsiębiorstwa

Odpowiedzi na pytanie o zgodę na zmianę typu własności w przedsiębiorstwie deficytowym

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

3. Opinie a przekonania

Przekonania dotyczące zakresu prywatyzacji gospodarki

- rzemiosło i handel detaliczny

- rzemiosło, handel detaliczny i przemysł drobny

- przemysł drobny i średni

- przemysł wielki i bankowość

4. Wewnątrzgrupowe zróżnicowanie przekonań

Przekonania dotyczące roli rozwiązań kapitałowych w gospodarce uspołecznionej

Rozwiązania prowadzące do zmiany stosunków własności w gospodarce uspołecznionej:

- Sprzedaż części akcji przedsiębiorstw /poniżej 50%/ firmom zachodnim oraz sprzedaż akcji /udziałów/ pracownikom

- Sprzedaż części akcji przedsiębiorstw /poniżej 50%/ firmom zachodnim, sprzedaż akcji /udziałów/ pracownikom oraz przejęcie deficytowych przedsiębiorstw przez spółki kapitałowe

5. Przekonania własnościowe a stosunek do kwestii związkowej

Jaki jest Pana(i) stosunek do związków zawodowych działających w Pana(i) zakładzie pracy?

Czy jest Pan(i) za tym, żeby w Pana(i) zakładzie pracy mogło działać kilka różnych związków zawodowych?

6. Podsumowanie

Aneks

Proponowane zróżnicowanie zarobków w przedsiębiorstwie

- między robotnikiem opłacanym najwyżej i najniżej

- między dyrektorem a najniżej opłacanym robotnikiem

Jak duże mogą to być różnice?

Proponowane przez respondentów średnie miesięczne wynagrodzenie pracownika wykonującego swoje obowiązki

Zawód:

- Nauczyciel

- Ślusarz

- Dyrektor dużego przedsiębiorstwa przemysłowego

- Ekspedientka

- Lekarz rejonowy

- Górnik dołowy

- Referent w biurze

- Aktor w teatrze

- Robotnik w hucie

- Pielęgniarka

- Technik na stanowisku mistrza

- Dziennikarz

- Robotnik rolny

- Inżynier na stanowisku kierownika wydziału

Wyrównywać, różnicować czy płacić sprawiedliwie?

1. Zainteresowanie wizytą papieża

2. Deklarowany udział w spotkaniach z papieżem

3. Sposób postrzegania wizyty i nadawane jej znaczenie

Czy z wizytą papieża wiąże Pan(i) jakieś nadzieje, oczekiwania?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

1. POP wśród instytucji i organizacji działających w miejscu zamieszkania

Instytucje i organizacje - okazujący zaufanie i postrzegający wpływ

- Naczelnik (gminy, miasta, dzielnicy)

- Rada narodowa (gminna, miejska, dzielnicowa)

- Podstawowa organizacja partyjna PZPR

- Komitet PZPR (gminny, miejski, dzielnicowy)

- Rada PRON

- Urząd spraw wewnętrznych, jednostka Milicji Obywatelskiej

- Komitet gminny ZSL

- Proboszcz, księża, parafia

2. Opinie o roli POP w rozwiązywaniu problemów w miejscu zamieszkania i zakładzie pracy

Aktywność organizacji partyjnej oraz jej stosunek do problemów pracowników

Czy Pana(i) zdaniem POP w zakładzie, w którym Pan(i) pracuje, lub w Pana(i) miejscu zamieszkania podejmuje walkę ze złem, z nieprawidłowościami w naszym życiu społeczno-politycznym?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Zdecydowanie nie

- Raczej nie

- Trudno powiedzieć

3. Społeczne i polityczne uwarunkowania oceny POP

Opinia o systemie władzy w Polsce a nastawienie wobec POP

- Jest dobry i w zasadzie nie wymaga zmian

- Jest w zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Wykazuje wiele nieprawidłowości. Konieczne są duże zmiany

- Jest zły. Byłoby z korzyścią dla wszystkich, gdyby całkowicie go zmienić

- Trudno powiedzieć

4. Członkowie POP w opinii pracowników gospodarki uspołecznionej

Opinie o członkach POP

- Dobrzy, solidni pracownicy

- Dużo gadają, mało robią

- Co innego mówią na zebraniach, co innego w domu

- Aktywni, zaangażowani w sprawy zakładu /miejscowości/

- Działają w partii głównie dlatego, żeby się dobrze urządzić, ustawić

- Wrażliwi na sprawy innych ludzi, reagują, gdy komuś dzieje się krzywda

- Mają skrystalizowane socjalistyczne lub komunistyczne poglądy

- Wrażliwi na sprawy społeczne, reagują, gdy dostrzegają przejawy zła, niesprawiedliwości, nieprawidłowości

- Należą bez przekonania - bo tak wypada lub jest wygodnie

- Należą do partii dlatego, że nie potrafili odmówić, gdy ich namawiano

1. Jak radzono sobie z zimą w miejscu zamieszkania badanych?

Zinstytucjonalizowane sfery obsługi - ocena funkcjonowania

- Komunikacja lokalna /np. dojazdy do pracy/

- Komunikacja dalekobieżna

- Dostawy prądu

- Zaopatrzenie w podstawowe artykuły spożywcze

- Służba zdrowia

- Telefon, poczta

- Przejezdność dróg

- Ogrzewanie mieszkań

- Oczyszczanie ulic, chodników

- Wywóz nieczystości, śmieci

- Zaopatrzenie w opał

2. Jak radzono sobie z zimą w kraju i w poszczególnych województwach?

3. Zimowe uciążliwości w życiu codziennym i w pracy

- Zimno w pomieszczeniach

- Dojazdy /kłopoty komunikacyjne/

- Trudności typowo zimowe, klimatyczne /śnieg, mróz/

- Trudności z opałem, brak węgla, koksu

- Kłopoty zdrowotne, absencja chorobowa

- Przerwy w dostawie prądu, wyłączenia

- Przerwy w dostawie wody, awarie kanalizacyjne

- Brak kłopotów - postawa racjonalna wobec zimy

1. Zainteresowanie wizytą papieża

2. Znaczenie wizyty papieża

Czym będzie wizyta papieża dla Pana(i) osobiście?

3. Przewidywane skutki wizyty papieża

Czy wizyta papieża spowoduje uaktywnienie sił politycznych podziemia?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy z wizytą papieża wiąże Pan(i) jakieś nadzieje i oczekiwania?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Omówienie artykułów prasowych na temat PZPR i POP (Podstawowych Organizacji Partyjnych)

Rodzaje reakcji na podwyżki:

- Oburzenie

- Rezygnacja

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /IV‘86, IV‘87/

Ocena wpływu podwyżek na ocenę własnej sytuacji materialnej

Pogorszy się w stopniu:

- bardzo dużym

- dużym

- niewielkim

Nie zmieni się

Trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87/

Sposoby rekompensowania podwyżek cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego co możliwe we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów tzw. Trwałego użytku - mebli, sprzętów itp..

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę /prasa, kino, teatr, książki itp./

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej w zakładzie lub poza nim

- Rezygnacja z powiększenia /założenia rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zabieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc Kościoła /IV‘86, IV‘87/

Ocena sytuacji materialnej:

- bardzo zła

- zła

- raczej zła

- średnia, przeciętna

- dość dobra

- dobra

- bardzo dobra /tabela wg badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87/

Ocena sytuacji gospodarczej i politycznej:

- sytuacja gospodarcza:

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87/

- sytuacja polityczna

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- zła i bardzo zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87/

Perspektywy poprawy sytuacji gospodarczej i politycznej:

- sytuacja gospodarcza

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘85, IV‘86,X‘86, IV‘87/

- sytuacja polityczna

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘85, IV‘86,X‘86, IV‘87/

Ocena nastrojów społecznych

- całkowity spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- bardzo duże napięcie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘85, IV‘86,XII‘86, IV‘87/

Twierdzenia dotyczące podwyżek:

- podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

- podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- podwyżka jest ceną, którą społeczeństwo zapłaci z winy rządu /tabela wg badań XII‘83, IV‘86, IV‘87/

Klasyfikacja stanowisk wobec negocjacji:

- akceptujący negocjacje

- związki zawodowe powinny zabiegać o minimalizację podwyżek

- związki zawodowe powinny zabiegać o minimalizację podwyżek, negocjacje były manewrem propagandowym

- negocjujący negocjacje

- negocjacje były manewrem propagandowym

- negocjacje były manewrem propagandowym; ceny powinny być wyznaczane przez rynek

- ceny powinny być wyznaczane przez rynek

- negocjujący zasadność podwyżki

- ceny powinny być wyznaczane przez rynek; związki zawodowe powinny zabiegać o minimalizację podwyżek

- ceny powinny być wyznaczane przez rynek; związki zawodowe powinny zabiegać o minimalizację podwyżek; negocjacje były manewrem propagandowym

- akceptujący podwyżki

- przyzwolenie na podwyżki

- przyzwolenie na podwyżki; ceny powinny być wyznaczane przez rynek

- nie sklasyfikowane

- inne /tabela/

1. POP wśród instytucji i organizacji działających w miejscu zamieszkania

Oceniane instytucje i organizacje

- Naczelnik /gminy, miasta, dzielnicy/

- Rada narodowa /gminna, miejska, dzielnicowa/

- Podstawowa Organizacja Partyjna PZPR

- Komitet PZPR /gminny, miejski, dzielnicowy/

- Rada PRON /gminna, miejska, dzielnicowa/

- Urząd spraw wewnętrznych, jednostka MO

- Komitet gminny ZSL

- Proboszcz, księża, parafia

2. Opinie o roli POP w rozwiązywaniu problemów w miejscu zamieszkania i zakładzie pracy

Badanych zapytano, czy POP w ich zakładzie podejmuje ważne sprawy środowiska i stara się uczestniczyć w ich rozwiązywaniu.

- Tak i na ogół robi to skutecznie

- Tak, chociaż nie zawsze skutecznie

- Raczej nie dostrzegam skutecznych działań

- Nigdy nie podejmuje działań na rzecz rozwiązania rzeczywiście różnych spraw środowiska

- Trudno powiedzieć

Czy Pana/i/ zdaniem POP w zakładzie, w którym Pan pracuje, lub w Pana/i/ miejscu zamieszkania podejmuje walkę ze złem, z nieprawidłowościami w naszym życiu społeczno-politycznym?

3. Członkowie POP w opinii społecznej

Opinie o członkach POP

- Dobrzy, solidni pracownicy

- Dużo gadają, mało robią

- Uczciwi, porządni ludzie

- Co innego mówią na zebraniach, co innego w domu

- Aktywni, zaangażowani w sprawy zakładu /miejscowości/

- Działają w partii głównie dlatego, aby się dobrze urządzić, ustawić

- Wrażliwi na sprawy innych ludzi, reagują, gdy komuś dzieje się krzywda

- Mają skrystalizowane socjalistyczne lub komunistyczne poglądy

- Wrażliwi na sprawy społeczne, reagują, gdy dostrzegają przejawy zła, niesprawiedliwości, nieprawidłowości

- Należą bez przekonania - bo tak wypada lub jest wygodnie

- Należą do partii dlatego, że ich nakłoniono, że nie potrafili odmówić, gdy ich namawiano

4. Rola POP i komitetu PZPR w rozwiązywaniu problemów obywateli

Sprawy, z którymi badani zwracali się w ciągu ostatniego roku do

podstawowych organizacji partyjnych i  komitetów gminnych, miejskich, dzielnicowych PZPR:

- osobiste

- warunków pracy w zakładzie, problemy pracowników

- produkcji, zakładu, funkcjonowania instytucji, przedsiębiorstwa

- gminy, miasta

- konflikty i napięcia w stosunkach między ludźmi

- partii

- innych ludzi, pomoc ludziom potrzebującym

- dotyczące problemów politycznych, społecznych, gospodarczych

1. Co powszechnie o PRON wiadomo?

Czy sądzi Pan(i), że są w naszym kraju ludzie, którzy nie wiedzą, co to jest PRON?

- Tak, sam do nich należę

- Tak, jest ich dość sporo

- Tak, ale jest ich niewiele

- Być może są takie wyjątki, ale to zupełny margines

- Trudno powiedzieć

W jakim stopniu Pana(i) zdaniem dotychczasowa działalność PRON przyczyniła się do:

1. Złagodzenia napięć, konfliktów społecznych

2. Zniesienia stanu wojennego

3. Uwolnienia więzionych za działalność polityczną

4. Zwiększenia możliwości wypowiadania krytycznych słów o polityce władz

5. Przestrzegania swobód i wolności obywatelskich

6. Wprowadzenia nowej, bardziej demokratycznej ordynacji wyborczej

7. Wzrost aktywności społecznej obywateli

8. Ujawniania nieprawidłowości w Pana(i) środowisku /miejscu zamieszkania, pracy/

9. Rozwiązywania ważnych problemów Pana(i) środowiska

10. Dogadania się, porozumienia się wszystkich ludzi akceptujących ustrój, ale różniących się w poglądach politycznych

Odpowiedzi badanych na pytanie, czy w ich miejscu zamieszkania działalność instytucji, osób dobrze służy mieszkańcom, jest zgodna z ich interesami

- Naczelnik urzędu

- Rada narodowa

- Podstawowa Organizacja Partyjna

- Komitet PZPR

- Rada PRON

- Urząd Spraw Wewnętrznych, jednostka MO

- Komitet ZSL

- Ksiądz, proboszcz

2. Co to jest PRON?

3. Komu służy PRON?

Czy wymienione instytucje, organizacje, osoby, ugrupowania polityczne dobrze służą społeczeństwu?

- Prymas Polski - kardynał J. Glemp

- Kościół

- Sejm

- I Sekretarz KC PZPR i przewodniczący Rady Państwa gen. W. Jaruzelski

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rada, Rada Ministrów

- Premier rządu Z. Messner

- Związki zawodowe

- PRON

- PZPR

- MO

- Środki masowego przekazu

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

- Opozycja

- L. Wałęsa

- Podziemne struktury b. "Solidarności"

Zaufanie do instytucji i organizacji

4. Jaką rolę odgrywa PRON w życiu kraju?

Prasa o drugim etapie reformy gospodarczej

1. Bariery rozwoju gospodarczego przedsiębiorstw

2. Pozycja decyzyjna dyrektora

Przedmiot decyzji a autonomia dyrektora

- Wielkość funduszu płac

- Wielkość produkcji

- Przeznaczenie środków z funduszu postępu techniczno-ekonomicznego

- Asortyment produkcji

- Przeznaczenie środków z ROD przedsiębiorstwa lub zrzeszenia

- Taryfikatory płac

- Struktura zatrudnienia

- Wielkość zatrudnienia

- Sposoby wykorzystania kredytów inwestycyjnych

- Wybór odbiorcy

- Wybór kooperanta

- Wybór zagranicznych rynków zbytu

- Wybór dostawcy

- Wybór kierunków inwestowania z funduszy zewnętrznych /tabela/

Wielkość wpływu dyrektora na efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa

- Planowanie

- Płace

- Struktura produkcji

- Inwestycje

- Eksport i import

- Zaopatrzenie

- Zbyt

- Ceny

3. Rola instytucjonalnego otoczenia przedsiębiorstwa w trudnych sytuacjach decyzyjnych

Jest to głos w dyskusji panelowej, w ramach konferencji zorganizowanej przez Instytut Gospodarki Narodowej 25 lutego 1987 r. w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.

1. Opinie o gospodarce

Czy dotychczasowa polityka stwarza szansę wyjścia z kryzysu gospodarczego? /IX‘85, IV‘86/

2. Przewidywane zmiany sytuacji gospodarczej kraju w ciągu 2-5 lat

3. Opinie o warunkach życia w Polsce

4. Sprawy Polaków

Jakie problemy są w chwili obecnej najważniejsze dla Polski i Polaków?

Kogo badani winią za kłopoty i trudności dnia codziennego, za istniejący stan rzeczy?

5. Potrzeby Polski i Polaków

Jak Pan(i) sądzi, czego w tej chwili najbardziej potrzebują Polska i Polacy?

6. Jakiej aktywności społecznej można się spodziewać?

7. Nadzieje na przyszłość

8. Prywatyzacja - aktywność na własny rachunek

9. Wyzwalanie energii społecznej

1. GRANICE RÓŻNIC PŁACOWYCH

Postrzeganie kwestii rozpiętości płac w przedsiębiorstwie

- Zwolennicy egalitaryzmu

- Zwolennicy selektywnego zróżnicowania

- Zwolennicy silnego zróżnicowania /wykres/

Opinie o rozpiętości płac dyrektora i robotnika wg poziomu wykształcenia /tabela/

2. KRYTERIA AWANSU PŁACOWEGO

Kryteria awansu płacowego w opinii robotników i kierowników

- Wysoki poziom fachowości

- Duża wydajność pracy

- Praca o wysokim stopniu odpowiedzialności

- Praca nadzorcza /mistrza, kierownika/

- Sumienność i zdyscyplinowanie

- Praca szczególnie uciążliwa

- Długi staż pracy

- Talenty organizatorskie, inicjatywa

- Dobre układy z przełożonymi

- Przynależność do partii

Analiza materiałów prasowych na temat powołania rzecznika praw obywatelskich.

1. CZY BĘDZIE DRUGI ETAP REFORMY?

Które z podanych w ankiecie szczegółowych rozwiązań uznają za charakterystyczne dla drugiego etapu reformy:

- Dobre płace w dobrze gospodarujących przedsiębiorstwach, a złe - w źle gospodarujących

- Brak kolejek, ale i drożyzna

- Zniesienie dotacji dla przedsiębiorstw, ale i podwyżki cen

- Lepsza jakość i większy wybór towarów, ale za wyższą niż obecnie cenę przy tej samej realnej płacy

- Wyższe ceny, ale i więcej pieniędzy na cele przedsiębiorstwa

- Równoważenie gospodarki, ale i jej centralizacja

2. CENY I DOTACJE

3. OBSZARY CHRONIONE

Ocena wpływu ewentualnych decyzji rządu na osiągnięcie równowagi rynkowej

_ Zniesienie przywilejów branżowych

- Wprowadzenie obowiązkowej pracy we wszystkie wolne soboty

- Zniesienie dopłat do wczasów i kolonii

- Wprowadzenie zasady odpłatności za opiekę zdrowotną

- Zniesienie płatnych urlopów macierzyńskich

- Opodatkowanie wszystkich pracowników, których płace są wyższe od średniej płacy krajowej

1. Zainteresowanie polityką i uznawane w tej dziedzinie autorytety

Deklarowane zainteresowanie polityką

- Duże i bardzo duże

- Średnie

- Niewielkie, żadne

- Trudno powiedzieć, inne wypowiedzi

/tabela ‘86, ‘85/

Gdybyś chciał(a) dowiedzieć się prawdy o jakimś wydarzeniu politycznym w kraju, to do kogo zwrócił(a)byś się z prośbą o informację lub z jakich źródeł skorzystał(a)byś?

- codzienna prasa, tygodniki, radio, telewizja

- nielegalne wydawnictwa, rozgłośnie zachodnie

- rodzice

- działacze organizacji młodzieżowych

- nauczyciele

- księża, duchowni

- działacze podziemia politycznego

- koledzy, koleżanki

2. Stosunek młodzieży do ustroju i systemu społeczno-politycznego

Ocena dorobku ustroju socjalistycznego w Polsce

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Trudno powiedzieć

/tabela ‘84, ‘85, ‘86/

Ocena przestrzegania zasad ustrojowych w praktyce

- Uzależnienie szans życiowych od:

-- sytuacji materialnej

-- światopoglądu i przynależności partyjnej

- Niestwarzanie obywatelom możliwości wywierania wpływu na rządzenie krajem

- Uzależnienie szans życiowych od pochodzenia społecznego

- Niezapewnienie wszystkim obywatelom przyzwoitego standardu życia

- Sprawowanie władzy w sposób niedemokratyczny

- Niegwarantowanie swobód i wolności obywatelskich

- Nietolerowanie odmiennego światopoglądu

- Ograniczanie samorządności obywatelskiej

/tabela: młodzież ‘84, ‘85, ‘86; nauczyciele ‘86/

3. Stosunek do instytucji i ugrupowań politycznych

Jak sądzisz, jaki wpływ na losy naszego kraju mają wymienione niżej instytucje i organizacje?

- Sejm

- Kościół

- Wojsko

- Rząd

- PRON

- Organizacje młodzieżowe

- PZPR

- Milicja

- ZSL

- SD

- Opozycja polityczna

/tabela ‘84, ‘85, ‘86/

Jak sądzisz, czyje przede wszystkim interesy reprezentuje Kościół?

Twierdzenia dotyczące działalności podziemnych struktur b. "Solidarności":

- Wskazują na błędy władzy i tym samym przyczyniają się do poprawy sytuacji kraju

- Występują w obronie społeczeństwa, walczą o słuszne, ważne sprawy dla Polaków

- Mają koncepcje, których wprowadzenie w życie mogłoby przyczynić się do wyjścia z kryzysu

- Ich działalność:

- przyczynia się do zakłócenia spokoju i porządku społecznego

- służy interesom wrogów Polski

- Ich koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie

- Ich działalność utrudnia wyprowadzenie kraju z kryzysu

- Głoszone przez nie hasła są jedynie parawanem dla działalności antysocjalistycznej

- Ich działalność:

-- nie ma żadnego znaczenia

-- utrudnia proces demokratyzacji

/tabela: młodzież, nauczyciele ‘86; ogół dorosłej ludności ‘85, ‘86/

Klasyfikacja postaw wobec podziemia

- Bezwzględna aprobata - wyłącznie pozytywne opinie

- Potencjalna aprobata -  brak warunków dla skutecznego działania

- Dystans - koncepcje niemożliwe do wprowadzenia w życie

- Ambiwalencja - pozytywne i negatywne opinie

- Potępienie - wyłącznie negatywne opinie

/tabela: młodzież, nauczyciele ‘86; ogół dorosłej ludności ‘85, ‘86/

Osoby prowadzące antyustrojową działalność polityczną:

- powinno się karać

-- tak jak dotychczas

-- surowiej

-- łagodniej

- w ogóle nie powinny być karane

/tabela: młodzież, nauczyciele ‘86; ogół dorosłej ludności ‘85/ oraz /tabela wg postaw wobec podziemnych struktur b. "Solidarności"

4. Młodzież o skali i przyczynach niezadowolenia społecznego

Przyczyny niezadowolenia społecznego:

- Ekonomiczne

-- Podwyżki cen

-- Złe zaopatrzenie

- Wysokość płac, zarobków

- Dysfunkcje życia społecznego

-- Zła, opieszała biurokratyczna praca urzędów

-- Spekulacja

-- Wysokie dochody prywatnej inicjatywy

- Polityczne

-- Nieliczenie się władzy ze społeczeństwem

-- Nieprawdziwe przedstawianie rzeczywistości przez prasę, radio, telewizję

-- Nadmierne przywileje osób na stanowiskach

-- Utrata przez społeczeństwo zdobyczy Sierpnia ‘80

-- Nieprzestrzeganie zasad praworządności

/tabela/

Przewidywane reakcje społeczeństwa, gdy w dziedzinach budzących niezadowolenie nie nastąpi poprawa

- Nic się nie stanie

- Będzie narastać niezadowolenie

- Nastąpi gwałtowny wybuch niezadowolenia

- Trudno mi powiedzieć i inne wypowiedzi

/tabela: młodzież ‘86, ogół dorosłej ludności ‘84/ oraz /tabela: przyczyny niezadowolenia społecznego a przewidywane reakcje społeczne - młodzież/

1. Najważniejsze sprawy młodego pokolenia

- Problemy związane ze startem życiowym /zdobycie mieszkania, zagospodarowanie się itp../

- Sytuacja międzynarodowa /obawy o pokój/

- Sytuacja polityczna i gospodarcza kraju

- Zatrudnienie /wybór zawodu, miejsca pracy/

- Odpowiedni standard materialny

- Ukończenie szkoły, zdobycie wykształcenia

- Rozrywka, sport

- Patologie społeczne wśród młodzieży /alkoholizm, narkomania/

- Założenie rodziny, usamodzielnienie się

- Brak problemów - wypowiedzi charakteryzujące młodzież jako beztroską, rozleniwioną, żyjącą z dnia na dzień

2. Opinie o młodym pokoleniu

Zjawiska uznane za charakterystyczne dla większości środowiska młodzieżowego

- Nałogowe palenie papierosów

- Kult pieniądza, pogoń za pieniądzem

- Pijaństwo

- Brak zaangażowania w życie społeczne i polityczne kraju, brak wartości ideowych

- Bezkrytyczne stosowanie się do wymogów mody młodzieżowej /"szpanerstwo"/

- Obojętność wobec spraw innych ludzi /"znieczulica"/

- Bezkrytyczne przejmowanie wzorów życia młodzieży z Zachodu

- Brak szacunku dla tradycji

- Brak szacunku dla nauczycieli

- Zbytnia swoboda seksualna

- Niechęć do nauki - pogarda dla wiedzy

- Małe ambicje życiowe, zanik aspiracji życiowych

- Brak szacunku dla rodziców

- Cynizm, pogarda dla ogólnie uznanych wartości

- Narkomania

- Brak zainteresowań

Czy nauczyciele jednakowo traktują i oceniają wszystkich uczniów w Twojej klasie, czy też traktują ich różnie, w zależności od tego, kim są rodzice ucznia?

Pozycja społeczno-zawodowa rodziców uczniów uprzywilejowanych bądź upośledzonych pod względem traktowania przez nauczycieli

Rodzice uczniów uprzywilejowanych:

- Nauczyciele i ich znajomi, pracownicy oświaty

- Dyrektorzy, ludzie na wysokich kierowniczych stanowiskach

- Inteligencja /lekarze, inżynierowie i inni/

- Osoby wpływowe, mogące coś załatwić

- Ludzie zamożni, prywatna inicjatywa

Rodzice uczniów upośledzonych

- Robotnicy, pracownicy fizyczni

- Rolnicy, chłopi

- Zwykli, prości ludzie, osoby na szeregowych stanowiskach, osoby nie mające możliwości załatwienia czegoś

- Ludzie o niskim statusie, wykształceniu, źle sytuowani, biedni

3. Orientacje życiowe

Cele i wartości życiowe

- Szczęśliwe życie rodzinne

- Samodzielne mieszkanie

- Ciekawa praca

- Grono przyjaciół i znajomych

- Wysokie dochody

- Możliwość korzystanie z dóbr kultury

- Możliwość rozwijania swoich zainteresowań, zdobycia wiedzy

- Spokojny byt bez niespodzianek

- Możliwość wpływu na to, co się dzieje w kraju

- Wykształcenie

- Kierownicze stanowisko w pracy

4. Najbliższe plany życiowe

Deklarowane zamierzenia

- Dalsza nauka:

- w technikum

- studia

- studia pomaturalne

Praca i nauka w technikum

Praca w:

- zakładzie uspołecznionym

- zakładzie prywatnym

- firmie polonijnej

- gospodarstwie rolnym

- własnym warsztacie, sklepie

Wyjazd za granicę:

- na dłuższy czas

- na stałe

- Prowadzenie domu, wychowywanie dzieci

- Służba wojskowa /młodzież zasadniczych szkół zawodowych ‘84, ‘86/ oraz /młodzież wg typów szkół średnich ‘84, ‘86/

5. Ocena realizacji szans życiowych

Czy młodzież w Polsce ma obecnie możliwości realizacji życiowych dążeń?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć, mam inne zdanie /młodzież ‘84, ‘85, ‘86/ oraz /młodzież wg typów szkół/

Aneks

Podstawowe dane o zbiorowości badanych uczniów

Analiza artykułów prasowych na temat przebiegu atestacji i związanej z nią reorganizacji kadrowej w administracji państwowej, gospodarce uspołecznionej i strukturach partyjnych.

1. Opinie o sposobach przygotowania do pracy zawodowej

2. Opinie o obecnym miejscu zatrudnienia

Czy w Pana(i) zakładzie pracy przełożeni wymagają od Pana(i) za dużo pracy?

- Tak

- Nie

Czy jest Pan(i) zadowolony(a), że pracuje Pan(i) w tym zakładzie?

Oceniane kwestie związane z pracą:

Ilość czasu na inne sprawy poza pracą:

- mało

- ani mało, ani dużo

- dużo

Wysokość zarobków:

- niskie

- średnie

- wysokie

Możliwości wykazania się w pracy:

- małe

- ani małe, ani duże

- duże

3. Poglądy na temat pracy - efekt ocen czy norm społecznych?

Czy zgadza się Pan(i) z twierdzeniem, że większość ludzi jest ze swojej pracy niezadowolona; jeśli mówią, że są zadowoleni, to dlatego, że nie wypada im mówić inaczej?

- tak

- jest mi to obojętne

- nie

Dolegliwe sprawy:

- Konieczność stania w kolejkach

- Konieczność kupowania tego, co jest, a nie tego, co się chce

- Konieczność zabiegania o przychylność sprzedawców

- Niska jakość kupowanych towarów i usług

- Niedostępność wielu towarów i usług na rynku krajowym

- Podwyżki cen artykułów powszechnego użytku i usług

- Marnotrawstwo czasu ludzi i energii życiowej

- Stosunek administracji do obywateli

Czy i kiedy, Pana(i) zdaniem, sprawy te w naszym kraju nie będą tak dolegliwe jak obecnie dla ludzi takich, jak Pan(i)?

zasadnicza poprawa nastąpi w okresie

- 1-2 lata

- 3-5 lat

- dłuższym niż 5 lat

nic się nie zmieni, będzie tak samo, jak jest obecnie

sytuacja będzie się pogarszać

1. OBSZARY NIEZADOWOLENIA SPOŁECZNEGO

"Jakie problemy i instytucje wybraliby do kontroli, gdyby byli członkami społecznej grupy kontrolnej?"

Lista instytucji

1. Handel, sklepy, targowiska

2. Administracja państwowa centralna i terenowa, urzędy, instytucje, biura

3. Zakłady pracy i instytucje

4. Budownictwo, przedsiębiorstwa budowlane

5. Spółdzielnie mieszkaniowe, zarządy budynków, ADM, gospodarka lokalowa

6. SKR-y, GS-y, punkty skupu, banki rolne

7. Zakłady produkujące żywność, zakłady mięsne, piekarnie, mleczarnie itd..

Lista zjawisk i spraw

1. Problemy funkcjonowania handlu i zaopatrzenia ludności

2. Marnotrawstwo i niegospodarność

3. Biurokracja, lekceważący stosunek do interesantów w urzędach

4. Łapownictwo, kumoterstwo, klikowość

5. Przydziały mieszkań, kontrola spółdzielni mieszkaniowych

6. Przydziały towarów deficytowych, sprawiedliwy rozdział dóbr

7. Wydajność, jakość i dyscyplina pracy, organizacja pracy

8. Problemy lecznictwa, warunki leczenia, dostępność, stosunek do pacjentów

9. Spekulacja

10. Problemy budownictwa mieszkaniowego, bałagan na placach budów, wykorzystanie materiałów,

remonty budynków

11. Problemy pracownicze i płacowe, sprawiedliwe płace, kontrole rozdziału premii

Instytucje, organy wywiązujące się ze swych obowiązków: w pełni, częściowo, w małym stopniu

- Milicja

- Prokuratura

- Sądy

2. DOSTĘPNOŚĆ USŁUG

3. KADRA SFERY OBSŁUGI I MOŻLIWOŚCI JEJ DZIAŁANIA

Ocena administracji państwowej szczebla: podstawowego, wojewódzkiego

- Jest ich za dużo

- Jest ich akurat

- Jest ich za mało

- Trudno powiedzieć

4. OCENA PRACY INSTYTUCJI SFERY OBSŁUGI

Ocena kontaktu z daną instytucją lub urzędem:

- Urząd administracji

- Inne urzędy: poczta, bank, PZU, ZUS

- Administracja mieszkaniowa, osiedlowa, PGM, ROM

- Ośrodek zdrowia - korzystanie z pomocy lekarskiej, zabiegów

- Administracja zakładu pracy

Ocena urzędów administracji oraz ich pracowników w wymiarze:

- lokalnym (urząd właściwy miejscu zamieszkania)

- ogólnokrajowym

Obszary działalności urzędów

Sprawy:

- mieszkaniowe

- finansowe i podatkowe

- ewidencji ludności

- przydziału środków do produkcji rolnej

- zdrowia

- opieki społecznej

Opracowanie zawiera między innymi porównanie opinii robotników i kadry kierowniczej na temat:

- wykorzystania maszyn i urządzeń oraz czasu pracy

- konkurencyjności na rynku krajowym i zagranicznym

- perspektyw rozwojowych przedsiębiorstwa

- zróżnicowania zarobków

- zmian własnościowych

Na podstawie pytań o stosunek do związków zawodowych oraz pluralizmu związkowego stworzono modele postaw prezentowanych przez respondentów:

- pluraliści

- unioniści

- liberałowie

- anarchiści

- asekuranci - pluraliści

- asekuranci - unioniści

- bez postawy

/omówienie w tekście oraz wykresy/

Funkcjonowanie sektora prywatnego, m.in.: miejsce i rola w gospodarce Polski Ludowej, warunki działania rzemiosła, działalność firm polonijnych - analiza artykułów prasowych z lat 1985-1986

1. Charakterystyka socjodemograficzna badanej populacji

2. Rodowód

3. Motywacje

Własne:

- Niezależność, swoboda działania

- Zapewnienie przyszłości sobie i rodzinie, wzrost standardu życia

- Osobista satysfakcja, poczucie własnej wartości

- Wysokie dochody

- Szacunek otoczenia

- Spokojne, bezpieczne życie

Innych

- Wysokie zarobki, zysk, lepsze zarobki

- Niezależność, swoboda dysponowania własnym czasem

- Samodzielność w organizowaniu własnej pracy

- Chęć sprawdzenia się, satysfakcja z pracy

- Chęć dorobienia się, podwyższenie standardu życia

- Trudności finansowe, zbyt niskie zarobki na posadach państwowych

4. Relacje sektor prywatne - otoczenie społeczne

Jak przedstawiciele sektora prywatnego sytuują siebie na tle tak postrzeganego społeczeństwa?

I. Ocena własnej pozycji niższa niż pozycja przypisywana wszystkim pozostałym

II. Ocena własnej pozycji równa przypisanej robotnikom wykwalifikowanym lub przeciętnym urzędnikom, ocenionym niżej niż pozostali

III. Ocena własnej pozycji wyższa od którejkolwiek z pozostałych po wyłączeniu II grupy wypowiedzi

Przyczyny nastawienia społeczeństwa do sektora prywatnego w opinii badanych

- korzyści dla społeczeństwa

- duży wkład i wysoka jakość pracy

- pozytywne cechy osobiste

- inne pozytywne uzasadnienia

- cechy systemu społeczno-politycznego

- brak wiedzy o warunkach pracy w sektorze prywatnym

- zawiść

- kontrowersyjny styl życia i pracy poszczególnych przedstawicieli sektora prywatnego

- inne negatywne uzasadnienia /tabela/

5. Opinie przedstawicieli sektora prywatnego o polityce i gospodarce

Deklaracje co do zainteresowania polityką

- Bardzo duże - uważnie /szczegółowo śledzę prawie wszystko, co dzieje się w polityce

- Duże - dość uważnie śledzę to, co dzieje się w polityce

- Średnie - śledzę jedynie główne wydarzenia

- Nikłe, niewielkie - często umykają mojej uwadze nawet ważne wydarzenia

- Żadne - praktycznie mnie to nie interesuje

- Określiłbym to inaczej

Ocena własnego rozeznania w polityce

- Polityka nie jest dla mnie skomplikowana, zwykle /prawie zawsze/ rozumiem większość spraw, które dzieją się w polityce

- W polityce jest dla mnie tak samo wiele spraw, które rozumiem, jak i tych, których nie mogę pojąć

- Polityka jest dla mnie tak skomplikowana, że nie mogę tego, co się dzieje

- Określiłbym to inaczej

Czy kontynuacja obecnej polityki gospodarczej rządu stwarza szansę wyjścia z kryzysu?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Nie wiem

Przedsięwzięcia zmierzające do rozwoju gospodarczego naszego kraju:

- Rygorystyczne przestrzeganie zasad reformy gospodarczej łącznie z likwidacją nierentownych przedsiębiorstw

- Kontynuowanie wdrażania i egzekwowanie stosowania zasad reformy przy jednoczesnym dostosowaniu przepisów do specyfiki działania poszczególnych sektorów /np.. drobnej wytwórczości/

- Powrót do systemu nakazowo-rozdzielczego - przedsiębiorstwa i ich załogi nie dorosły do trzech "S"

- Stworzenie korzystnych warunków:

- do ekspansywnego rozwoju prywatnej inicjatywy

- ekonomicznych /podatki/ do modernizacji istniejącej bazy wytwórczej i usługowej /prywatnej i uspołecznionej/

- do zacieśnienia kooperacji pomiędzy przemysłem kluczowym a drobną wytwórczością /prywatną i uspołecznioną/

- do uzyskania wysokich dochodów przez tych wszystkich, którzy wykazują inicjatywę

6. Opinie o trwałości miejsca sektora prywatnego w gospodarce uspołecznionej

- Będzie lepiej - władze docenią korzyści płynące z funkcjonowania sektora prywatnego

- Będzie tak samo dobrze jak dotychczas

- Będzie tak jak jest - ani dobrze, ani źle

- Będzie tak samo źle jak dotychczas

- Będzie gorzej - władze będą dążyły do likwidacji sektora prywatnego

- Nie wiem, nie zastanawiałe(a)m się nad tym

Jak Pan(i) sądzi, jak długo może utrzymać się na rynku przedstawiciel sektora prywatnego respektujący w 100% dotyczące go przepisy?

- to w ogóle nie jest możliwe

- kilka miesięcy

- 1 rok

- 2-4 lata

- 5 lat i więcej

- to zawsze jest możliwe

- brak odpowiedzi

1. Płace a struktura gospodarki

2. Przesłanki polityki płacowej dyrektorów

Wielkość podwyżki płac niezbędna dla zahamowania odpływu kadr z zakładu pracy /wykres/

Społeczne uwarunkowania decyzji płacowych dyrektorów

- Konkurencyjne płace w innych zakładach

- Obawa o odejście pracowników z zakładu

- Wzrost kosztów utrzymania

- Dbałość o dobrą opinię firmy

- Naciski organizacji społeczno-politycznych w przedsiębiorstwie

- Obawa o wzrost napięcia wśród załogi

- Presja rady pracowniczej /tabela/

Ekonomiczne uwarunkowania decyzji płacowych dyrektora

- Wzrost wydajności pracy

- Wzrost produkcji

- Obniżka kosztów

- Racjonalizacja zatrudnienia

- Uzyskanie ulg

- Zmiana asortymentu produkcji

- Obniżka zapasów materiałowych

- Wzrost cen zbytu

- Zmiany: stanu produkcji w toku, stanu rozliczeń międzyokresowych, wielkości amortyzacji

- Uzyskanie dotacji /tabela/

Przesłanki przyjęcia określonego tempa wzrostu płacy średniej w planie na 1985 rok

- wzrost produkcji

- stabilizacja stanu zatrudnienia

- wzrost wydajności pracy

- uzyskanie ulg i preferencji

- wzrost kosztów utrzymania

- niższe płace w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami

- inne /tabela/

Strategie dyrektorów wobec otoczenia organizacyjno-instytucjonalnego przedsiębiorstwa

1. Ocena dotychczasowej działalności Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej

2. Oczekiwania i potrzeby społeczne dotyczące spraw i miejsc wymagających kontroli

3. Deklaracje czynnego uczestnictwa w działalności Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej

4. Wcześniejsze i obecne opinie o Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej

Skąd badani czerpali informacje o apelu Kościoła?

Czy apel Kościoła był skuteczny?

Kto i jak postrzega skutki apelu Kościoła?

Ocena konsumpcji alkoholu w sierpniu w porównaniu z okresem minionym a wiedza na temat apelu Kościoła /tabela/

Częstotliwość praktyk religijnych a spożycie alkoholu

Oceniane instytucje, organizacje, osoby, ugrupowania polityczne

- Prymas Polski - kardynał J. Glemp

- Kościół

- Sejm

- I Sekretarz KC PZPR i przewodniczący Rady Państwa gen W. Jaruzelski

- Wojsko

- Rada Państwa

- Rząd, Rada Ministrów

- Premier rządu - Z. Messner

- Związki zawodowe

- MO

- PRON

- PZPR

- Środki masowego przekazu

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

- Opozycja

- L. Wałęsa

- Podziemne struktury b. "Solidarności"

/tabela wg terminów badań VI, XII‘85, VII, XII‘86: akceptacja, brak akceptacji, brak zdania/

Politycy

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- A. Bronikowski

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- J. Jaskiernia

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- R. Malinowski

- Z. Messner

- A. Miodowicz

- M. Rakowski

- Z. Szeliga

- J. Urban

- L. Wałęsa

/tabela wg terminów badań XII‘85, VII, XII‘86: sympatia, brak sympatii, nieznajomość/

Który z działaczy, polityków, mężów stanu najbardziej w 1986 roku zasłużył się dla świata?

/omówienie w tekście/

Który zaś z polityków i działaczy najbardziej zasłużył się w ostatnim roku dla Polski?

/omówienie w tekście/

OCENY MIJAJĄCEGO 1986 ROKU

Oceny roku w kontekście spraw:

* osobistych

* rodzinnych

* zakładu pracy

* kraju

* świata

- Pozytywne

- Ani dobre, ani złe

- Negatywne

- Brak oceny

/tabela/

Oceny roku w kontekście spraw kraju - tabela wg terminów badań 1984, 1985, 1986

Które z wydarzeń roku 1986 szczególnie utkwiło w Pana(i) pamięci?

Co Pana(i) zdaniem w naszym kraju wydarzyło się dobrego lub ułożyło się pomyślnie w ciągu roku?

A co w tym roku wydarzyło się złego lub ułożyło się niepomyślnie w naszym kraju?

Co w tym roku przyniosło Panu(i) najwięcej zadowolenia, korzyści?

A co przysporzyło Panu(i) niezadowolenia, kłopotów?

PRZEWIDYWANIA NA NOWY ROK

Jaki dla naszego kraju będzie nowy rok?

- lepszy

- taki sam

- gorszy

- brak oceny

/tabela wg terminów badań XII‘85, XII‘86/

Jesteśmy u progu 1987 roku. Jakie są Pana(i) nadzieje, oczekiwania? Jak Pan(i) myśli, co on przyniesie?

* w Pana(i) sprawach osobistych

* w Pana(i) zakładzie pracy

* w Polsce

* w świecie

NASTROJE SPOŁECZNE

Ocena sytuacji gospodarczej

- Bardzo dobra, dobra, dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła, zła, bardzo zła

- Brak zdania

/tabela ,XII‘84, XII‘85, IV, VII, X, XII‘86/

Ocena ogólnej sytuacji politycznej

- Bardzo dobra, dobra, dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła, zła, bardzo zła

- Brak zdania

/tabela ,XII‘84, XII‘85, IV, VII, X, XII‘86/

Jakie zjawiska zagrażają w największym stopniu Polsce i Polakom:

- Pijaństwo

- Marnotrawstwo i niegospodarność

- Zadłużenie i brak perspektyw na jego spłatę

- Spadek wartości złotówki, ciągły wzrost cen i płac

- Lenistwo i mała dyscyplina pracy

- Przestępczość

- Złe wychowanie młodego pokolenia

- Narkomania

- Zacofanie techniczne gospodarki

- Zanieczyszczenie środowiska naturalnego

- Wyścig zbrojeń

- Zmniejszenie produkcji towarów rynkowych, gorsze zaopatrzenie

- Nadmierne bogacenie się jednych, szybkie ubożenie innych

- Złe stosunki między ludźmi

- Błędne decyzje władz

- Nieliczenie się władzy ze społeczeństwem

- Brak warunków do krytyki błędnych decyzji władz

- Zastój i marazm w większości dziedzin życia społecznego

- Ograniczenia we wprowadzaniu reformy gospodarczej

- Przerywanie ciąży

- Brak dialogu i porozumienia się Polaków w sprawach zasadniczej wagi

- Lekceważenie tradycji i historii, brak patriotyzmu

- Ograniczenie roli samorządów

- Nasilanie się działań przeciwników ustroju

Przyczyny niezadowolenia społeczeństwa:

- Poziom cen

- Wysokość płac

- Zaopatrzenie

- Sprawiedliwość społeczna, rozpiętość w poziomie dochodów, różnice w poziomie życia

- Przywileje osób na stanowiskach

- Spekulacja

- Traktowanie ludzi w urzędach, instytucjach

- Organizacja pracy

- Wysokość dochodów prywatnej inicjatywy

- Zarządzanie gospodarką kraju

- Dyscyplina pracy

- Wykorzystywanie materiałów, surowców i ludzkiej pracy

- Sposób przedstawiania rzeczywistości przez prasę, radio, telewizję

- Stosunek władzy do społeczeństwa

- Realizacja porozumień z sierpnia ‘80

- Stosunki handlowe z zagranicą

- Stosunek kierownictwa do pracowników

- Polityka zagraniczna władz, sojusze międzynarodowe

- Uwzględnianie zasad praworządności w działaniach władz

- Kierowanie przedsiębiorstwami gospodarczymi

OPINIE O PRACY RZĄDU W ROKU 1986

Opinie o dokonaniach rządu

- Zrobił wszystko, co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- Zrobił wiele, ale nie wszystko

- Równie wiele zrobił, co zaniedbał

- Niewiele zrobił

- Nie zrobił nic, aby poprawić sytuację w kraju

- Trudno powiedzieć

- Inne opinie

Sprawy o największym odsetku wskazań na niekompetencję własną

- Dobór dobrych fachowców na kierownicze stanowiska we władzach centralnych

- Dobór dobrych fachowców na kierownicze stanowiska we władzach terenowych

- Funkcjonowanie przedsiębiorstw gospodarczych

- Stosunki państwo - kościół

- Kultura, sztuka

Sprawy o najmniejszym odsetku wskazań na niekompetencję własną

- Budownictwo mieszkaniowe

- Służba zdrowia

- Zaopatrzenie rynku

- Warunki materialne społeczeństwa

- Opieka socjalna, sytuacja emerytów i rencistów

- Skłanianie ludzi do lepszej i wydajniejszej pracy - system płac i wynagrodzeń

SYTUACJA MATERIALNA I PERSPEKTYWY JEJ POPRAWY

Ocena warunków materialnych społeczeństwa - tabela /IV, XII‘86/

DOSTĘPNOŚĆ TOWARÓW. DROGI DO RÓWNOWAGI RYNKOWEJ

Odczuwane dolegliwości wynikające z braku

- towarów i pieniędzy

- bardziej:

-- pieniędzy niż towarów

-- towarów niż pieniędzy

Brak dolegliwości

PODSTAWOWE DANE O ZBIOROWOŚCI BADANYCH

1. Opinie o amnestii

W połowie września br. roku uwolniono wszystkich więzionych za działalność polityczną. Czy ludzie, z którymi styka się Pan(i) na co dzień, rozmawiali o tym?

- Tak

- Nie

Jak to przyjęto? [Pytanie otwarte; odpowiedzi osób, w których najbliższym otoczeniu rozmawiano o amnestii]

/omówienie w tekście/

Stosunek do amnestii postrzegany w najbliższym otoczeniu

- entuzjazm

- aprobata

- obojętność

- ambiwalencja

- dezaprobata

/tabela wg stosunku do rzeczywistości społecznej/ oraz /tabela wg przewidywanego wpływu amnestii na sytuację w kraju/

Jak Pan(i) sądzi, co wpłynęło na taką decyzję władz? [pytanie otwarte]

/omówienie w tekście/

2. Opinie o Tymczasowej Radzie

Działacze byłej "Solidarności" po amnestii powołali Tymczasową Radę. jakie Pana(i) zdaniem przyświecają im intencje, co chcą osiągnąć? [pytanie otwarte]

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) myśli, na czym będzie polegała ich działalność i jaki będzie to miało wpływ na sytuację w kraju? [pytanie otwarte]

/omówienie w tekście/

Aneks

Przykładowe odpowiedzi na pytanie otwarte:

Jak Pan(i) sądzi, co wpłynęło na decyzję władz o uwolnienie osób więzionych za działalność polityczną?

- Przymus ekonomiczny i polityczny

- Spokój w kraju

- Dążenie do dialogu ze społeczeństwem, do osiągnięcia porozumienia narodowego

- Chwyt propagandowy

- Inne

Przykłady odpowiedzi na pytanie otwarte:

Działacze b. "Solidarności" po amnestii powołali Tymczasową Radę. Jakie, Pana(i) zdaniem, przyświecają im intencje, co chcą osiągnąć?

- Dobre intencje

- Intencje niezgodne z interesami państwa i społeczeństwa

- Krytyczne uwagi o działalności twórców Rady

- Potępienie twórców Tymczasowej Rady

- Dążenie do zrealizowania celów osobistych

- Dążenie do stworzenia legalnych struktur opozycyjnych

- Inne

Analiza publicystyki prasowej na temat drugiego etapu reformy gospodarczej.

Ogólne przedstawienie tendencji w opinii społecznej na podstawie sondaży (i ich analiz) zrealizowanych przez CBOS w roku 1986. Brak odwoływania się do konkretnych badań CBOS.

Opis wniosków wynikających z badania przeprowadzonego wśród dyrektorów państwowych przedsiębiorstw przemysłowych zatrudniających powyżej 500 osób.

Omówione kwestie dotyczą płac w przedsiębiorstwach oraz obiektywnych czynników wpływających na zróżnicowanie poziomu plac w przemyśle.

Ocena ogólnej sytuacji gospodarczej

- Bardzo dobra, dobra, dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła, zła, bardzo zła

- Brak zdania

/XII‘84, XII‘85, IV, VII, X‘86/

Ocena stanu gospodarki

- dobra

- ani dobra, ani zła

- zła

- bardzo zła, tragiczna

Opinie o przyszłym stanie gospodarki

- Zdecydowanie się poprawi

- Nieznacznie się poprawi

- Pozostanie bez zmian

- Nieznacznie się pogorszy

- Zdecydowanie się pogorszy

- Brak zdania

/XII84, XII‘85, IV, VII, X‘86/

Warunki poprawy sytuacji gospodarczej

- Lepsza praca na każdym stanowisku

- Lepsza kadra kierownicza

- Lepsza, mądrzejsza polityka rządu

- Większe wymagania wobec przedsiębiorstw i lepsza ich kontrola

- Większa samodzielność przedsiębiorstw

Ocena pewnych zjawisk gospodarczych

- Zaopatrzenie rynku w artykuły przemysłowe

- Zaopatrzenie rynku w artykuły spożywcze

- Realna wartość zarobków

- Organizacja gospodarki, porządek w niej

- Oszczędność surowców i materiałów

- Związek płacy z pracą

- Wydajność pracy większości:

-- pracowników

-- zakładów pracy

- Organizowanie pracy przez przełożonych

- Dyscyplina i wykorzystanie czasu pracy:

- - we własnym zakładzie

-- w większości zakładów

Stopień przekonania o potrzebie podejmowania danego działania:

- Dokładanie starań do oszczędzania materiałów i surowców

- Lepsza organizacja pracy własnej i podwładnych

- Solidna, wydajna praca

- Zgłaszanie wniosków racjonalizatorskich

- Przeciwstawianie się nieprawidłowościom w miejscu pracy

- Zainteresowanie samorządem pracowniczym

- Zainteresowanie związkami zawodowymi

- Krytyka na zebraniach partyjnych zjawisk negatywnych

1. Długookresowe tendencje kształtowania się opinii o sytuacji społeczno-politycznej

Ocena aktualnej sytuacji politycznej

- Bardzo dobra

- Dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła

- Bardzo zła

- Brak zdania

/tabela wg terminów badań XII‘84, IV, XII‘85, VII, X‘86/

Ocena aktualnej i przyszłej sytuacji politycznej:

- Dobra i poprawi się

- Przeciętna i poprawi się

- Dobra i pozostanie bez zmian

- Przeciętna i pozostanie bez zmian

- Zła i poprawi się

- Dobra i pogorszy się

- Przeciętna i pogorszy się

- Zła i pozostanie bez zmian

- Zła i pogorszy się

- bez oceny

/XII‘85, IV, VII, X‘86/

Ocena nastrojów społeczeństwa

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań XII‘84, IV, XII‘85, VII, X‘86/

Akceptacja poglądu o wyjściu z kryzysu (zakończeniu się konfliktu politycznego)

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć, mam inny pogląd

/XII‘84, XII‘85, VII‘86/

2. Sprawowanie władzy: przeszłość - stan aktualny - konsekwencje dla przyszłości

Kierunek i wielkość zmian w metodach sprawowania władzy

- Znaczne zmiany na lepsze

- Pewne zmiany na lepsze

- Pewne zmiany na gorsze

- Znaczne zmiany na gorsze

- Trudno powiedzieć

Opinie o działaniu władz w czasie stanu wojennego

- Zbyt pobłażano przeciwnikom socjalizmu

- Środki przemocy stosowano wtedy, gdy było to konieczne

- Działano zbyt surowo

- Zdecydowanie nadużywano środków przemocy

- Trudno powiedzieć

Opinie o istnieniu możliwości wypowiadania sądów o polityce władz:

- Istnieją możliwości:

-- nieograniczone

-- z pewnymi ograniczeniami

-- najwyżej w niektórych sprawach

- Nie ma możliwości

- Trudno powiedzieć

/IV, VII‘86/

Opinie o stworzeniu szans na osiągnięcie porozumienia większości Polaków przez kontynuację dotychczasowej polityki

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Brak zdania

/IV, VII‘86/

Opinie o podejmowaniu działań zapobiegających nawrotom kryzysów przez władze: a - w ogóle, b - centralne, c - lokalne

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Brak zdania

/IV, VII‘86/

3. Zaufanie do władz i opinie o jej funkcjonowaniu

* Ocena zaufania społeczeństwa do władz

* Ocena sytuacji wewnętrznej w krajach socjalistycznych

* Zaufanie społeczeństwa do władz centralnych

* Działalność władz terenowych

* Zaufanie do kierownictwa politycznego

* Zakres swobód obywatelskich

* Aktywność polityczna i społeczna obywateli

- Bardzo dobra

- Dobra

- Dość dobra

- Ani dobra, ani zła

- Raczej zła

- Zła

- Bardzo zła

- Brak oceny

/tabele wg terminów badań XII‘84, IV, XII‘85, VII, X‘86/

4. Nastawienie polityczne a opinie w niektórych kwestiach politycznych

1. Ocena ogólnych warunków życia ludzi w Polsce

2. Sytuacja materialna gospodarstw domowych

Dochody deklarowane i pożądane w poszczególnych grupach społeczno-zawodowych

- Inteligencja

- Urzędnicy

- Robotnicy wykwalifikowani

- Robotnicy niewykwalifikowani

/tabela/

Ocena własnej sytuacji materialnej i stopnia zadowolenia z niej w grupach społeczno-zawodowych /tabela/

Zmiany sytuacji materialnej gospodarstw domowych w poszczególnych grupach społeczno-zawodowych

- znaczne pogorszenie

- pogorszenie

- poprawa

- znaczna poprawa

/tabela/

3. Stosunek do ludzi bogatych

Określenia

- podziwiam ich

- darzę ich uznaniem

- lubię ich

- są mi obojętni

- nie lubię ich

- zazdroszczę im

- denerwują mnie

Stosunek różnych grup społeczno-zawodowych do ludzi bogatych

- pozytywny

- negatywny

- neutralny

/tabela/

Wybory cech charakterystycznych dla ludzi bogatych w Polsce

- Wykształceni, mądrzy

- Uczciwi

- Pracowici

- Mające popłatne zawody

- Dobrzy fachowcy

- Energiczni, z pomysłami, z inicjatywą

- Zaradni, zapobiegliwi

- Mający "układy", znajomości

- Zajmujący wysokie stanowiska państwowe i partyjne, powiązani z władzą

- Spryciarze, handlarze, żyjący cudzym kosztem, omijający prawo

- Prywatna inicjatywa /właściciele małych zakładów produkcyjnych, szklarni, sadów itp../

- Właściciele dużych gospodarstw rolnych

- Pracujący za granicą

- Często wyjeżdżający za granicę

- Mający rodziny za granicą

/tabela wg grup społeczno-zawodowych/ oraz /tabela wg stosunku do ludzi bogatych/

Aneks:

Zestawienie ocen sytuacji materialnej dokonywanej przez respondentów na siedmiostopniowej skali w badaniach zrealizowanych na próbach udziałowych dorosłej ludności Polski w 1985 r. /tabela/

1. Działania rządu niezbędne dla zniesienia reglamentacji mięsa

- Zmiana polityki rolnej

- Doprowadzenie do określonych zmian na rynku

- Rząd powinien podjąć jakieś decyzje, coś zrobić dla uzdrowienia sytuacji

- Zmiana polityki eksportowo-importowej

2. Podwyżka cen jako warunek odstąpienia od reglamentacji

Ocena znaczenia wizyty N. Ryżkowa

- Zdecydowanie korzystne

- Raczej korzystne

- Ani korzystne, ani niekorzystne

- Raczej niekorzystne

- Zdecydowanie niekorzystne

- Trudno powiedzieć

Jak w aspekcie wizyty premiera ZSRR są oceniane stosunki łączące Polskę z innymi krajami?

- Stosunki polsko-radzieckie

- Stosunek państw socjalistycznych do Polski

- Sytuacja wewnętrzna w krajach socjalistycznych

/tabela/

Stosunek państw zachodnich do Polski

- Stosunki Wschód - Zachód

- Sytuacja międzynarodowa

- Stosunek państw socjalistycznych do Polski

- Sytuacja wewnętrzna w krajach socjalistycznych

- Stosunki polsko-radzieckie

/wykres/

Jak Pan(i) sądzi, jakie były przyczyny wzrostu naszego zadłużenia w ostatnich sześciu latach? Prosimy wybrać trzy najważniejsze

- Niekonsekwencje w realizacji reformy gospodarczej

- Sankcje rządu USA wobec Polski

- Niekorzystne zjawiska w gospodarce światowej

- Działalność opozycji

- Błędy w zarządzaniu gospodarką na poziomie centralnym

- Błędy w zarządzaniu gospodarką na poziomie przedsiębiorstwa

- Nieudolność handlu zagranicznego

- Konieczność utrzymania importu niezbędnych towarów i surowców

- Niska wydajność zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej

- Spłaty odsetek od długów zaciągniętych w latach siedemdziesiątych

- Inne (jakie?)

Jak Pan(i) sądzi, ile wynosi obecne zadłużenie Polski?

Czy Pana(i) zdaniem możliwe będzie kiedyś zlikwidowanie nadmiernego zadłużenia naszego kraju?

- Tak

- Nie

- Nie wiem

Jeśli tak, to kiedy to będzie możliwe i pod jakimi warunkami?

STOPIEŃ ZORIENTOWANIA

Czy słyszał(a) Pani(i) o wizytach Przewodniczącego rady Państwa gen. W. Jaruzelskiego w krajach Azji?

- Tak

- Nie

Proszę wymienić kraje, w których przebywał

[odpowiadali respondenci, którzy słyszeli o wizytach]

- Wymieniono wszystkie trzy kraje goszczące gen. W. Jaruzelskiego

- Wymieniono dwa z tych krajów

- Chiny

- Mongolia

- Korea

- Błędna odpowiedź

- Nie słyszałe(a)m

OPINIE O ZNACZENIU WIZYT DLA POLSKI

Jakie znaczenie Pana(i) zdaniem mogą mieć te wizyty dla:

* zwiększenia prestiżu Polski w świecie

* poprawy sytuacji gospodarczej

* poprawy sytuacji politycznej Polski

*poprawy warunków życia ludzi w naszym kraju

- Zdecydowanie korzystne

- Korzystne

- Obojętne

- Niekorzystne

- Zdecydowanie niekorzystne

- Trudno powiedzieć

/tabela: opinie ogółu respondentów w porównaniu z opiniami respondentów zorientowanych, jakie kraje odwiedził gen. Jaruzelski/

Przedmiotem analizy podjętej w opracowaniu jest przebieg dróg zawodowych kadry kierowniczej w gospodarce uspołecznionej i w administracji państwowej.

Podjęto w nim próbę odpowiedzi na następujące pytania:

- jak przebiegają drogi zawodowe kadry kierowniczej

- jakie typy kariery dają się empirycznie wyróżnić

- w jakiej mierze typy karier wiążą się ze stanem świadomości badanych

1. U progu kariery

Pierwsze stanowisko pracy

- Szeregowe

- Kierownicze

- niższe

- średnie i wyższe /tabela wg miejsca zamieszkania/

2. Drogi zawodowe

- Lokalizacja zakładów pracy

- Zmienność ról zawodowych

- Rodzaj pracy

3. "Czystość" drogi zawodowej

Jak Pan(i) sądzi, co Pan(i) będzie robił(a) za 5 lat?

- będę nadal pracować

- będę robić to samo w tej samej firmie

- mam nadzieję na awans

- nie wiem, trudno powiedzieć

- będę przygotowywać się do emerytury

Kto będzie miał wpływ na dalsze Pana(i) losy?

- sam(a)

- moi zwierzchnicy

- czas, los, przypadek, zbieg okoliczności

- ktoś inny

4. Typ karier

- Kariera skokowa

- Kariera stopniowa

- Kariera "dyrektorska"

Ocena sytuacji:

- politycznej

- gospodarczej

- materialnej większości ludzi /tabela wg typu kariery/

5. Położenie społeczne kadry kierowniczej i opinie o polityce kadrowej

Czy w Polsce prowadzi się planową politykę kadrową?

Czy stanowiska kierownicze są atrakcyjne, godne zazdrości?

- tak, wszystkie

- tak, ale nie wszystkie

- nie wiem

- nie, większość jest nieatrakcyjna

- nie, wszystkie są nieatrakcyjne

Czy radził(a)by Pan(i) objąć stanowisko kierownicze?

Aneks

1. Terytorialny aspekt ruchliwości zawodowej kadry kierowniczej przemysłu

2. Terytorialny aspekt ruchliwości zawodowej kadry kierowniczej administracji państwowej

3. Ruchliwość zawodowa kadry kierowniczej przemysłu w aspekcie rodzaju pracy

4. Ruchliwość zawodowa kadry kierowniczej administracji państwowej w aspekcie rodzaju pracy

5. Statusowy aspekt ruchliwości zawodowej kadry kierowniczej przemysłu

6. Statusowy aspekt ruchliwości zawodowej kadry kierowniczej administracji państwowej

1. Klasyfikacja postaw wobec związków zawodowych

Postawy badanych wobec związków zawodowych

- zwolennicy

- przeciwnicy

- centrum

- obserwatorzy

Stosunek do związku

Stosunek do koncepcji pluralizmu związkowego

2. Opis zróżnicowania społeczno-demograficznego reprezentantów poszczególnych postaw

Przynależność organizacyjna a postawy wobec związków zawodowych

- członkowie PZPR

- nie należący do żadnej organizacji

3. Ocena działalności związków zawodowych w zakładzie pracy

Pozytywne oceny poszczególnych rodzajów działalności związków zawodowych

Rodzaje działalności:

- Poprawa gospodarności

- Poprawa warunków i bezpieczeństwa pracy

- Zapewnienie stałego wzrostu płac

- Organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych

- Pomoc w przypadku konfliktu z dyrekcją

Ocena dynamiki działalności związków w okresie 2-3 lat - wskazania na poprawę w danej dziedzinie

- Obrona interesów indywidualnych pracowników

- Podział świadczeń socjalnych

- Poprawa gospodarności

- Poprawa warunków i bezpieczeństwa pracy

- Zapewnienie stałego wzrostu płac

- Organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych

- Organizowanie wczasów i kolonii

4. Ocena autorytetu działaczy związkowych

5. Niezależność decyzyjna związków

Podmioty decyzyjne:

- Dyrekcja

- Organizacje społeczno-polityczne

6. Związki zawodowe a interesy grupowe

7. Udział aktywu związkowego w życiu politycznym

8. Bariery rozwoju związków zawodowych

Czynniki społeczne i polityczne o dużym wpływie na decyzje pracowników zakładu o nie wstępowaniu do związków

- Brak zaufania do władzy

- Sposób tworzenia związków

- Brak widocznych rezultatów działalności związków

- Wierność idei "Solidarności"

9. Pozycja związków zawodowych w państwie

1. Wypełnianie podstawowych funkcji w zakładzie pracy

Ocena aktualnej działalności związków zawodowych

- Poprawa gospodarności

- Poprawa warunków i bezpieczeństwa pracy

- Zapewnienie stałego wzrostu płac

- Organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych

- Pomoc w przypadku konfliktu z dyrekcją

Ocena dynamiki działalności związków zawodowych

Ocena autorytetu działaczy związkowych

- Założyciele związków zawodowych

- Aktualnie pełniący funkcje

Wskaźniki uznania autorytetu działaczy związkowych przez grupy społeczno-zawodowe

- Robotnicy przemysłowi

- Kadra inżynieryjno-techniczna

- Pracownicy handlu i usług

- Pracownicy nadbudowy

Ocena niezależności decyzyjnej związku zawodowego

- Dyrekcja

- Organizacje społeczno-polityczne w przedsiębiorstwie

- Instytucje i organizacje spoza przedsiębiorstwa

2. Stosunek wobec związków zawodowych

Jaki jest stosunek do związków zawodowych działających w Pana(i) zakładzie pracy?

- zdecydowanie popieram

- popieram, ale mam pewne zastrzeżenia

- nie popieram, mam dużo zastrzeżeń

- jestem zdecydowanym przeciwnikiem

- nie interesuję się działalnością związków zawodowych

Czyje interesy reprezentuje przede wszystkim organizacja związkowa?

- interes członków związku

- interes całej załogi

- interes kadry kierowniczej i dyrekcji

- interes aktywu związkowego

- interes robotników

3. Ocena działalności OPZZ

4. Ocena faktu sprawowania funkcji politycznych przez działaczy związkowych

Organizacje lub instytucje

- Prezydium rady pracowniczej

- Egzekutywa komitetu zakładowego PZPR

- Prezydium wojewódzkiej rady narodowej

- Egzekutywa komitetu wojewódzkiego PZPR

- Rada Państwa

- Komitet Centralny PZPR

- Biuro polityczne KC PZPR

5. Bariery rozwoju związków zawodowych

Wpływ ograniczeń społecznych i politycznych na decyzje o nie wstępowaniu do związków

- Brak zaufania do władzy

- Zniechęcenie do wszelkiej działalności społeczno-politycznej

- Brak widocznych rezultatów działalności związków zawodowych

- Sposób tworzenia związków zawodowych

- Objęcie funkcji związkowych przez ludzi nie budzących zaufania

- Wierność idei "Solidarności

- Obawa przed szykanami ze strony kolegów

- Oddziaływanie podziemia politycznego

6. Oczekiwania wobec związków zawodowych

- Sprawy socjalno-bytowe

- Płace

- Warunki pracy

- Obrona interesów ludzi pracy

- Obrona pracowników w przypadku konfliktu z dyrekcją

- Reprezentacja ludzi pracy w rozmowach z rządem, wpływ na decyzje gospodarcze

- Pomoc w sprawach osobistych

- Problemy pracy i produkcji

- Kwestia cenowa, podwyżki cen

- Poziom życia

ANEKS

Charakterystyka społeczno-demograficzna badanych

Zainteresowanie spotkaniem M. Gorbaczowa z R. Reaganem w Reykjaviku i w Genewie

- Bardzo duże

- Duże

- Niewielkie

- Brak

Ocena sytuacji międzynarodowej

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Trudno powiedzieć /VI, XII‘95, X‘96/

Ocena stosunków Wschód - Zachód

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Trudno powiedzieć /III, XII‘95, X‘96/

Opinie o odpowiedzialności za zerwanie rozmów w Reykjaviku Badani obwiniający:

- stronę amerykańską

- stronę radziecką

- obie strony

- Niemający zdania

/tabela zróżnicowań społeczno-demograficznych/

Tabela - sympatia wobec M. Gorbaczowa i R. Reagana (badani: darzący każdego z polityków sympatią, obojętni, nie darzący sympatią, nie mający zdania)

Tabela - grupy badanych o najwyższym i najniższym odsetku darzących sympatią M. Gorbaczowa i R. Reagana

1. Zmiany w polityce i ich ocena - ogólne tendencje

Czy Pana(i) zdaniem coś się u nas w polityce zmienia?

Badani dostrzegają zmiany w następujących sferach rzeczywistości:

- Polityka wewnętrzna

- Władze państwowe

- Gospodarka

- Warunki życia społeczeństwa

- Zasady ustrojowe

- Nastroje społeczne

- Polityka zagraniczna

- Patologie społeczne

- X Zjazd PZPR

- Inne

- Nie interesują się polityką

- Trudno powiedzieć

Stosunek badanych do zmian w polityce

- zadowolenie - są zmiany na lepsze

- ambiwalencja - zmiany są niewystarczające

- niezadowolenie:

- źle, że nie ma zmian

- są zmiany na gorsze

Polityka władz

- Stwarza szanse osiągnięcia porozumienia narodowego

- Nie stwarza szans osiągnięcia porozumienia narodowego

Zaufanie do władz

- Ufam we wszystkim władzy

- Nie ufam władzy

Sytuacja gospodarcza

- Jest dobra

- Jest tragiczna

Nastroje społeczne

- W społeczeństwie odczuwa się spokój

- W społeczeństwie odczuwa się bardzo duże napięcie

2. Zmiany w polityce i ich ocena - przykłady wypowiedzi badanych

- Zmiany pozytywne

- Zmiany niewystarczające

- Zmiany negatywne

Przyczyny braku zmian w polityce

Opis tematyki i form przekazu - analiza 11 tytułów czasopism wydawanych w pierwszej połowie 1984 r. w większych zakładach przemysłowych

ROLA PZPR W ŻYCIU POLITYCZNYM I SPOŁECZNYM KRAJU

OPINIE O MIEJSCU I ROLI PZPR W POLSKIM SYSTEMIE POLITYCZNYM

Co oznacza słowo władza:

- partia, aparat partyjny

- rząd

- ci, co rządzą, podejmują decyzje

- Sejm, posłowie /omówienie w tekście/

Jakie instytucje, osoby lub kręgi osób mają w tej chwili decydujący, faktyczny głos w sprawach kraju:

- KC PZPR, Biuro Polityczne, aparat partyjny, PZPR

- rząd, premier, Rada Ministrów

- gen. W. Jaruzelski

- Sejm, Rada Państwa

Jak wielki wpływ na sprawy kraju mają przedstawione instytucje i organizacje:

- Rząd

- PZPR

- Sejm

- Wojsko

- Rada Państwa

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Kościół

- PRON

- ZSL

- Związki zawodowe

- SD

- Opozycja /tabela wg postrzegających duży lub znaczny wpływ, nie mających zdania/

Jaka część dorosłego społeczeństwa gotowa byłaby dobrowolnie podporządkować się zaleceniom, apelom i programom wymienionych instytucji:

- Kościół

- Sejm

- Rząd

- Wojsko

- PZPR

- PRON

- związki zawodowe

- opozycja /tabela/

Czy dostrzega Pan(i) jakieś zmiany w działalności PZPR w porównaniu z okresem sprzed sierpnia ‘80.

- zmiany korzystne

- brak zmian

- zmiany niekorzystne

- trudno powiedzieć /tabela wg badań II‘86, VII‘86/

ZASADA KIEROWNICZEJ ROLI PARTII W OPINII SPOŁECZNEJ

Odsetki respondentów przekonanych o akceptowaniu poniższych zasad przez większość społeczeństwa:

- gwarancja rodzinnej własności indywidualnych gospodarstw rolnych

- państwowa własność środków produkcji

- przewodnia rola klasy robotniczej

- rozdział Kościoła od państwa

- sojusz z ZSRR i państwami socjalistycznymi

- kierownicza rola PZPR /tabela /

Ocena różnych sposobów wypracowywania decyzji w ważnych kwestiach, co do których poglądy w społeczeństwie są podzielone:

- pytanie o zdanie wszystkich obywateli - ogólnonarodowe referendum

- wszystko jest dyskutowane i rozstrzygane w Sejmie

- decyzje są podejmowane po dyskusjach i uzgodnieniach między związkami zawodowymi i organizacjami a rządem

- rozstrzygnięcia następują po dyskusjach między związkami zawodowymi i organizacjami a partią i stronnictwami politycznymi

- rozstrzygnięcia zapadają w drodze dyskusji i uzgodnień różnych ugrupowań społeczeństwa w ramach PRON

- dyskusje i rozstrzygnięcia są sprawą PZPR i stronnictw politycznych

- dyskusje i rozstrzygnięcia należą do PZPR - przodującej siły politycznej społeczeństwa /omówienie w tekście/

Gwarancja wpływu potencjalnego obywatela na losy kraju to:

- poszanowanie indywidualnych praw i swobód obywateli

- swoboda w wyrażaniu opinii w sprawach publicznych

- poparcie i zaufanie społeczeństwa do władz

- pełna niezawisłość wymiaru sprawiedliwości

- liczenie się z interesami klasy robotniczej

- stała troska instytucji politycznych, aby działać zgodnie z odczuciami społecznymi

- kontrola rządu przez Sejm

- niezależność i samorządność związków zawodowych i innych organizacji

- udział samorządu pracowniczego w zarządzaniu przedsiębiorstwem

- sprawowanie przez rady narodowe kontroli nad administracją terenową

WIARYGODNOŚĆ PZPR W OPINII SPOŁECZNEJ

PROGRAMY PARTII I ICH REALIZACJA W OPINII SPOŁECZNEJ

Czy wiąże Pan(i) oczekiwania i nadzieje z X Zjazdem PZPR:

- duże i bardzo duże

- niewielkie

- nie

- trudno powiedzieć /tabela wg badań III‘86, V‘86, VII‘86/

Opinie o programie X Zjazdu PZPR:

- optymistyczne

- pesymistyczne

- trudno powiedzieć /tabela wg badań V‘86, VII‘86/

DZIAŁALNOŚĆ PARTII A INTERESY SPOŁECZNE W OPINII BADANYCH

Czy działalność niektórych grup, instytucji i organizacji pełniących ważną rolę w życiu publicznym dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? Instytucje i organizacje:

- Wojsko

- Kościół

- Sejm PRL

- Rząd

- Rada Państwa

- Związki Zawodowe

- ZSL

- PRON

- Milicja

- PZPR

- SD

- Opozycja /tabela wg badań VI‘85, XII‘85, VII‘86/

PARTIA W ZAKŁADZIE PRACY

OPINIE O CZŁONKACH PZPR

Dlaczego Pana(i) zdaniem ludzie należą do PZPR?

ZAINTERESOWANIE SPOŁECZNE ŻYCIEM PARTII

Badanym przedstawiono listę nazwisk z prośbą o ocenę w dwóch wymiarach:

- popularność danej osoby

- sympatia lub antypatia

Osoby znaczące w życiu publicznym:

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- S. Ciosek

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- M. Gorbaczow

- M. Gorywoda

- J. Glemp

- J. Główczyk

- M. Janiszewski

- Jan Paweł II

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- Z. Komender

- R. Malinowski

- T.W. Młyńczak

- Z. Michałek

- Z. Messner- A. Miodowicz

- M. Orzechowski

- T. Porębski

- M. F. Rakowski

- R. Reagan

- F. Siwicki

- Z. Szałajda

- J. Urban

- L. Wałęsa

- M. Woźniak /tabela wg sympatii, antypatii, nieznajomości z badań VII‘86, XII‘85/

Czy działalność W. Jaruzelskiego, J. Glempa, L. Wałęsy jest zgodna z interesem społecznym i dobrze służy społeczeństwu? /tabela/

Czy działalność niżej wymienionych instytucji i organizacji dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Kościół

- Wojsko

- Sejm

- Rada Państwa

- Rząd (Rada Ministrów)

- związki zawodowe

- PZPR

- MO

- PRON

- Opozycja

/tabela: akceptacja, brak akceptacji, brak zdania wg badań VII ‘86, XII ‘85, VI ‘85/

Przedmiotem analizy są publikacje dotyczące atestacji stanowisk pracy i związanego z nią przeglądu funkcjonowania struktur organizacyjnych w administracji państwowej i gospodarce.

Ukazywały się w one prasie w okresie lipiec - wrzesień ‘86.

Analiza odpowiedzi na pytanie:

Jak Pan(i) sądzi, czego w tej chwili najbardziej potrzebują Polska i Polacy?

JĘZYK I FORMA WYPOWIEDZI

TREŚĆ WYPOWIEDZI

Jak Pan(i) sądzi, czego w tej chwili najbardziej potrzebują Polska i Polacy?

- problemy gospodarcze dotyczące funkcjonowania systemu ekonomicznego, zasady i prawa ekonomii

- sytuacja materialna, zarobki, renty, poziom życia obywateli

- handel wewnętrzny, rynek, reglamentacja, ceny , zaopatrzenie

- polityka społeczna, problematyka zdrowia, ochrona środowiska naturalnego, nauka, kultura, oświata, patologie społeczne

- system społeczno-polityczny, polityka zagraniczna, funkcjonowanie władzy i instytucji państwowych, sytuacja wewnętrzna, relacje władza - społeczeństwo, opozycja polityczna i wolności obywatelskie

Tematy najczęściej poruszane (na pierwszym miejscu)

- spokój w kraju

- zaopatrzenie rynku

- stabilizacja gospodarcza

- poprawa warunków życia

- dyscyplina pracy

- system płac

- zmiana sposobu zarządzania

- problemy budownictwa

- stosunek władza - społeczeństwo

- sytuacja międzynarodowa, pokój

- stabilizacja cen

ORIENTACJE POLITYCZNE

Wyróżniliśmy cztery typy orientacji politycznych (na podstawie analizy wypowiedzi)

- afirmująca władzę i ustrój

- akceptująca władzę z pewnymi zastrzeżeniami

- krytyczna wobec władzy i jej posunięć

- opozycyjna wobec władzy i ustroju /omówienie w tekście/

Tabele - układ podstawowych cech społeczno-demograficznych:

- wiek

- miejsce zamieszkania

- wykształcenie

- przynależność do organizacji społeczno-politycznych

- przynależność do związków zawodowych istniejących w przeszłości

- stosunek do religii

- ocena własnej sytuacji materialnej

Orientacje polityczne:

- prosocjalistyczna

- akceptująca władzę z pewnymi zastrzeżeniami

- krytyczna wobec władzy

- opozycyjna

- niemożliwa do interpretacji

Przewidywany kierunek rozwoju sytuacji gospodarczej wg orientacji politycznych - tabela

Przewidywany kierunek rozwoju sytuacji politycznej wg orientacji politycznych - tabela

Jakie problemy są w chwili obecnej najważniejsze dla Polski i Polaków?

Badane sfery:

- ogólnogospodarcza

- materialnych warunków bytu

- polityczna

- funkcjonowania przedsiębiorstwa

- funkcjonowania życia społecznego

Kogo badani winią za kłopoty i trudności dnia codziennego, za istniejący stan rzeczy?

- rząd

- społeczeństwo

- władze terenowe

- ustrój

- PZPR

- kryzys

Co nas w codziennym życiu cieszy, daje zadowolenie?

Oczekiwania wobec rządu i władz

Odpowiedzialni za kłopoty i trudności dnia codziennego

- Rząd

- Społeczeństwo

- Władze terenowe, resortowe

- Ustrój, system

- PZPR

- Kryzys

Typy nastawień do rzeczywistości politycznej i gospodarczej

- optymizm

- przekonanie o stagnacji

- pesymizm

Aneks

Szczegółowy rozkład wypowiedzi na pytanie o najważniejsze problemy Polski i Polaków oraz ranga nadawana poszczególnym problemom /I, V, IX‘84, III/IV, VII‘86/