1. Charakterystyka badanych

Przynależność społeczno-polityczna

- PZPR

- SD

- ZSL

- Organizacje młodzieżowe

- Związki zawodowe

- Inne

- Nie należę do żadnej organizacji

/tabela : nauczyciele, ogół społeczeństwa/

Zainteresowanie polityką

2. Ocena sytuacji gospodarczo-politycznej i nastrojów społecznych

3. Opinie o systemie społeczno-politycznym

Instytucje i organizacje - czy dobrze służą społeczeństwu, zgodnie z jego interesami

- Sejm

- Wojsko

- Rząd

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- PRON

- PZPR

- Kościół

- MO

- Opozycja polityczna

/tabela: nauczyciele, ogół społeczeństwa, młodzież/

4. Opinie o opozycji

Opinie o strukturach b. "Solidarności"

- Swoją działalnością przyczyniają się do zakłócenia spokoju i porządku społecznego

- Wskazują na błędy władzy i przyczyniają się tym samym do poprawy sytuacji w kraju

- Ich działalność służy interesom wrogów Polski

- Ich koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie

- Głoszone przez nich hasła są jedynie parawanem dla działalności antysocjalistycznej

- Mają dobre koncepcje, propozycje, które wprowadzone w życie mogłyby się przyczynić do wyjścia z kryzysu

- Ich działalność nie ma żadnego znaczenia

- Ich działalność utrudnia proces demokratyzacji życia w kraju

- Ich działalność jest przeszkodą w procesie wyprowadzania kraju z kryzysu

- Występują w obronie społeczeństwa, walczą o słuszne, ważne sprawy Polaków

/tabela: nauczyciele, próba ogólnopolska/

Stosunek nauczycieli do działalności podziemia

- Aprobata - same pozytywne stwierdzenia

- Aprobata - brak warunków dla skutecznego działania

- Dystans - koncepcje niemożliwe do wprowadzenia w życie

- Ambiwalencja - pozytywne i negatywne stwierdzenia

- Potępienie - same negatywne stwierdzenia

/tabela/

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej i politycznej - średnia ocen dla poszczególnych grup ze względu na uwikłania ideologiczno-polityczne - wykres

Dezaprobata tezy, ze działalność rządu, PZPR, Kościoła i opozycji służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami - wykres

Opinie o rzeczywistości politycznej w Polsce - średnia dezaprobaty dla poszczególnych grup ze względu na uwikłania ideologiczno-polityczne - wykres

Analiza artykułów prasowych z przełomu 1985/1986 r. , poruszających temat rozporządzenia mającego działać wstecz, a wprowadzającego podwyżkę opłat za mieszkania wykupione niegdyś od państwa.

1. Zainteresowanie X Zjazdem PZPR

Znajomość projektu programu PZPR

- Przeczytałe(a)m dokładnie

- Tylko przeczytałe(a)m

- Mam zamiar przeczytać

- Nie mam zamiaru czytać

/tabela/

Jakie oczekiwania, nadzieje wiąże Pan(i) z X Zjazdem?

- bardzo duże

- duże

- niewielkie

- żadne

/omówienie w tekście/

Zainteresowanie

- przygotowaniami do X Zjazdu PZPR

- przebiegiem obrad XXVII Zjazdu KPZR

/tabela/

2. "Potwór w smokingu"

W tym samym sondażu telefonicznym były też pytania dotyczące numeru "Polityki", w którym zamieszczono podane przez Jerzego Urbana fragmenty książki pt. "Umierający i zmartwychwstali" wydanej w podziemiu. Artykuł nosił tytuł "Potwór w smokingu".

1. Samorząd a struktura organizacyjna przedsiębiorstwa

2. Wielkość przedsiębiorstwa

3. Uspołecznienie systemu zarządzania

4. Struktura organów samorządu

5. Strategia administracji gospodarczej

1. Ograniczenie samodzielności decyzyjnej rady

2. Ograniczenie dostępu do informacji

3. Taktyka działań biurokratycznych

6. Na rozdrożu

Omówienie publicystyki, wypowiedzi prasowych ekonomistów na temat sytuacji gospodarczej, reformy gospodarczej w Polsce. Analiza obejmuje prasę z końca 1985 r. i pierwszego kwartału 1986 r.

1. Postrzeganie problemów społecznych a doświadczenia z kampanii wyborczej

Zadania dla Sejmu na najbliższy okres:

- działalność legislacyjno-kontrolna

- gospodarka

- sprawy socjalno-bytowe

- rolnictwo

- ochrona środowiska

- sprawy polityczne

- ład społeczny i porządek prawny

/wykres/

Problemy najczęściej krytykowane na spotkaniach przedwyborczych:

- ochrona środowiska

- sytuacja mieszkaniowa

- służba zdrowia

- polityka rolna

- zaopatrzenie rynku

- wzrost cen

- działalność administracji szczebla podstawowego

- reforma gospodarcza

- ordynacja wyborcza, przebieg kampanii

- działalność władz centralnych

- warunki pracy w zakładach

- stosunki władza - społeczeństwo

- sposób informowania społeczeństwa

- sytuacja międzynarodowa

/wykres/

2. Ocena polityki gospodarczej i preferowane modele zarządzania gospodarką

Postulowane modele zarządzania gospodarką:

- model etatystyczny - państwo rozpoznaje potrzeby a następnie zobowiązuje przedsiębiorstwa do produkowania tego, co potrzebne

- model rynkowy - przedsiębiorstwa mają pełną swobodę działania i produkują to, co ludziom jest potrzebne

- brak danych

/wykres/ oraz /wykres wg przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

3. Szanse osiągnięcia porozumienia narodowego

Postrzeganie przeszkód w osiąganiu porozumienia narodowego:

- istnieją

- nie istnieją

- trudno powiedzieć

/wykres wg przynależności do organizacji społeczno-politycznych/

Przeszkody w realizowaniu koncepcji porozumienia narodowego

- aktywność sił wrogich

- błędy władzy

- brak jedności społeczeństwa

- zmęczenie kryzysem

/wykres/

4. Orientacje polityczne posłów

Warunki niezbędne dla szybszego wyjścia z kryzysu:

- dobra praca

- dyscyplina społeczna

- pozytywne cechy charakteru

- aktywność społeczna

- zaufanie do władzy, jedność

/wykres/

5. Typologia motywacji uczestnictwa posłów w życiu politycznym

Postrzegane powody wysunięcia na kandydata

- aktywność społeczno-polityczna i zawodowa posła

- zalety osobiste posła

- "wynikało to z klucza", przypadek

- doświadczenie poselskie z poprzedniej kadencji

/wykres/

Motywy wyrażenia zgody na kandydowanie:

- chęć służenia Polsce i społeczeństwu

- osobiste wyróżnienie, zaspokojenie osobistych ambicji

- dyscyplina organizacyjna

- możliwości kontynuacji działalności na wyższym szczeblu

- chęć sprawdzenia się, zdobycia nowych doświadczeń

/wykres/

6. Skład społeczny badanych

Analiza artykułów prasowych na temat aktualnej polityki kadrowej.

1. Strategia czy przypadek?

Czy polityka kadrowa jest prowadzona w sposób planowy?

- Tak

- Nie

- Nie wiem /tabela wg grup społeczno-zawodowych/

Stopień akceptacji twierdzeń o zasadach stosowanych w polityce kadrowej na szczeblu zakładu pracy, instytucji

- Przeglądy kadrowe służą rzeczywistej selekcji pracowników

- Tworzenie rezerwowej kadry na stanowiska kierownicze jest działaniem pozornym, bo i tak się tych ludzi nie awansuje

- Degradacja czy awans nie mają nic wspólnego ze sprawnością i kompetencjami, decydują o tym przypadkowe okoliczności

- Ktoś, kto raz został kierownikiem, nawet jeśli się nie sprawdza, to go raczej awansują niż degradują

- Dobór kadr jest podporządkowany przede wszystkim sprawności, efektywności decyzji i działań w każdej sferze

- Kadry kierownicze dobiera się tak, aby zagwarantować nienaruszalność ustroju /tabela wg odpowiedzi: zdecydowanie tak, raczej tak, trudno powiedzieć, raczej nie, zdecydowanie nie/

Kto decyduje o awansie na stanowisko kierownicze?

- szef instytucji

- bezpośredni przełożony

- organizacja partyjna

- samorząd pracowniczy

- ktoś ważny spoza instytucji

- inne odpowiedzi

Realizacji czyich interesów sprzyjają zasady doboru kadry kierowniczej?

- narodu

- klasy robotniczej

- PZPR

- sprawujących obecnie władzę

- resortu, branży

- społeczności lokalnej

- zakładów pracy

Czy polityka kadrowa daje pożądane efekty?

- zdecydowanie tak

- częściowo tak

- zdecydowanie nie

- nie wiem

2. Cechy decydujące o awansie

Cechy:

- Wykształcenie

- Wiedza zawodowa, fachowość

- Doświadczenie zawodowe

- Pracowitość, rzetelne wykonywanie powierzonych zadań

- Lojalność wobec przełożonych

- Umiejętność współżycia z ludźmi

- Zdolności organizatorskie

- Samodzielność

- Umiejętność podejmowania decyzji

- Właściwa postawa ideowo-polityczna

- Aktywność w organizacji partyjnej

- Opieranie się na znajomościach, układach

Jakie cechy w sposób drastyczny mogą utrudniać awans?

- Brak kompetencji, głupota

- Ukrywanie własnego zdania

- Dążenie do awansu za wszelką cenę

- Uniżoność

- Uczciwość

- Stanowczość

Najczęściej postulowane cechy bezpośredniego zwierzchnika:

- wiedza

- doświadczenie

- wykształcenie

- uczciwość

- umiejetność podejmowania decyzji

- zdolności organizatorskie

- umiejętność współżycia z ludźmi

- samodzielność

3. Czy ludzie chcą obejmować stanowiska kierownicze?

1. Podmioty polityki kadrowej

2. Kryteria awansu

Stosowanie kryteriów awansu w opinii badanych grup:

- lojalność służbowa i polityczna: dobre stosunki z przełożonymi, znajomości i układy, przynależność do partii, przynależność do związków

- kryterium kwalifikacji formalnych: staż pracy, wykształcenie

- efektywność pracy: jakość pracy, wydajność pracy, chęć wykonywania dodatkowych zadań, talenty organizatorskie

3. Stanowisko pracy a przynależność partyjna

Kryterium awansu

- Wydajność pracy

- Jakość pracy

- Chęć wykonywania dodatkowych zadań

- Przynależność do partii

- Przynależność do związków zawodowych

- Dobre stosunki z przełożonymi

- Staż pracy

- Talenty organizatorskie

- Wykształcenie

- Znajomości i układy

/tabela: robotnicy, mistrzowie, kierownicy/

4. Reforma a kryteria awansu

5. Ocena efektów decyzji kadrowych

Skuteczność decyzji kadrowych w opinii badanych grup:

- zatrudnienie zgodnie z kwalifikacjami

- awansowanie najlepszych na stanowiska kierownicze

- odwoływanie osób niekompetentnych ze stanowisk kierowniczych

Wnioski

Opinie o kosztach nauki

- Jest bezpłatna

- Nie jest bezpłatna

- Brak zdania

/tabela wg typów szkół/ oraz /tabela wg sytuacji materialnej rodziny/ oraz /tabela wg oceny 40-lecia Polski Ludowej/

Jakie koszty ponosi Pan(i) w związku z nauką i wykształceniem dziecka/dzieci?

- Zakup książek, zeszytów i pomocy szkolnych

- Składki na komitet rodzicielski

- Opłaty za wycieczki szkolne

- Opłaty za imprezy kulturalne organizowane przez szkołę

- Opłaty za naukę języków obcych

- Opłaty za korepetycje

- Składki z okazji imienin nauczycieli

- Prezenty dla nauczycieli z okazji "Dnia nauczyciela" i zakończenia roku szkolnego

- Inne koszty (jakie?)

/omówienie w tekście/

1. Dane społeczno-demograficzne o przebadanej zbiorowości

2. Kryzys wychowania - zagrożenie czy stan faktyczny

Czy według nauczycieli można mówić o kryzysie wychowania młodzieży?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno mi powiedzieć

Źródła kryzysu wychowania młodzieży

- Brak spójnej koncepcji modelu wychowania ze strony wszystkich instytucji wychowujących

- Kryzys gospodarczy

- Kryzys moralny społeczeństwa

- Rodzina

- Obniżenie rangi społecznej zawodu nauczyciela

- Konflikt społeczno-polityczny

- Polityka władz

- Brak wpływu środowiska nauczycielskiego na decyzje dotyczące programu i metod nauczania

- Środki masowego przekazu

- Szkoła

- Organizacje młodzieżowe

- Nauczyciele

- Oddziaływanie opozycji politycznych na młodzież

- Kościół, księża

3. Opinie o młodzieży i jej wychowaniu

O młodym pokoleniu można powiedzieć:

- tyle samo dobrego, co złego

- więcej dobrego niż złego

- więcej złego niż dobrego

Zjawiska charakteryzujące środowisko młodzieżowe

- Konsumpcyjny model życia, kult pieniądza

- Brak wartości ideowych

- Nałogowe palenie papierosów

- Zanik aspiracji życiowych

- Znieczulica wobec spraw innych ludzi

- Brak szacunku do tradycji

- Brak szacunku dla nauczycieli

- Bezkrytyczne przyjmowanie wzorów życia od młodzieży zachodniej

- Cynizm, pogarda dla ogólnie uznawanych wartości

- Brak szacunku dla rodziców

- Snobizm

- Tendencje do izolowania się od świata ludzi dorosłych - tworzenie własnego systemu wartości, podkultury młodzieżowej

- Bezkrytyczne stosowanie się do wymogów mody młodzieżowej /"szpanerstwo"/

- Pijaństwo

- Zbytnia swoboda seksualna

- Uleganie naciskom gangów młodzieżowych

- Narkomania

4. Wpływ szkoły i innych instytucji wychowujących na kształtowanie cech i postaw życiowych oraz poglądów politycznych młodzieży

Największy wpływ na wychowanie młodych ludzi nauczyciele przypisują następującym instytucjom:

- Rodzice, dom rodzinny

- Szkoła

- Rówieśnicy, koledzy, przyjaciele

- Środki masowego przekazu

- Księża, katecheci, Kościół

- Harcerstwo

- Inne organizacje młodzieżowe

- Dziadkowie

Instytucje i osoby, które zdaniem badanych w bardzo dużym stopniu wpływają na kształtowanie poglądów młodzieży:

- Rodzice

- Rodzina

- Rówieśnicy, koledzy

- Nauczyciele

- Szkoła

- Księża, Kościół

- TV

- Radio

- Prasa

- Harcerstwo, ZSMP, ZMW

- Audycje rozgłośni zagranicznych

- Opozycja polityczna

- Publikacje nielegalne

- Inne organizacje młodzieżowe

5. Postulowany model pracy szkoły

Czy zgadza się Pan(i) z następującymi stwierdzeniami dotyczącymi kierunków pracy szkoły?

- Nauczyciele powinni mieć większy wpływ na tworzenie programu nauczania

- szkoła powinna przede wszystkim rozwijać inicjatywę uczniów

- Zadaniem szkoły powinno być przede wszystkim premiowanie umiejętności samodzielnego myślenia

- Szkoła powinna zwiększyć dyscyplinę i wymagania wobec uczniów

- Należy ograniczyć ingerencję różnego typu władz w pracę szkoły

- Szkoła powinna uczyć mniej a lepiej

- Zadaniem szkoły powinno być przede wszystkim wychowanie lojalnego obywatela

- Szkoła powinna odstąpić od tradycyjnego systemu wychowania, w większym stopniu rozwijać samorządność uczniów

- Dotychczas stosowane metody dydaktyczne są przestarzałe i wymagają zmian

- Działalność szkoły powinny regulować przede wszystkim przepisy gwarantujące realizację polityki państwa

- Powinno zmniejszyć się dystans między uczniem a nauczycielem, oprzeć się na zasadach pełnego partnerstwa

- Szkoła powinna przejąć więcej funkcji wychowawczych

- Szkołę powinien cechować dystans do codzienności, pewna izolacja od bieżących wydarzeń

- Szkoła powinna przede wszystkim uczyć, a nie wychowywać

Czy dyskusje z lat 1980-1981 przyniosły takie koncepcje pracy szkoły, które należałoby rozwijać?

- tak

- nie

- nie wiem

Gdyby Kościół miał możliwość współdecydowania w sprawach szkolnictwa, to czy sytuacja w tej dziedzinie byłaby lepsza, taka sama czy gorsza?

- lepsza

- taka sama

- gorsza

- trudno powiedzieć

Czy w przyszłości znaczenie nauczyciela

- w procesie nauczania będzie rosło czy malało?

- w procesie wychowania będzie rosło czy malało?

6. Obowiązki i powinności nauczyciela

Czy zgodził(a)by się Pan(i) ze stwierdzeniem, że zawód nauczyciela to zawód szczególny, wymagający powołania?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy Pana(i) zdaniem nauczyciel oprócz obowiązków zawodowych powinien spełniać w społeczeństwie inne jeszcze zadania?

- Tak, powinien

- Może, ale nie jest to konieczne

- Powinien zająć się wyłącznie pracą zawodową

- Inne określenia

Cechy i zachowania konieczne do wykonywania zawodu nauczyciela

- Wysoka kultura osobista

- Krytycyzm wobec niedomogów własnej pracy

- Przygotowanie metodyczne

- Wrażliwość na sprawy innych ludzi

- Nienaganność postawy moralnej

- Wysokim poziom wiedzy ogólnej

- Tolerancja światopoglądowa

- Powołanie do zawodu

- Krytycyzm wobec otaczającej nas rzeczywistości

- Innowacyjność, szukanie nowych rozwiązań dydaktycznych i wychowawczych

- Korzystanie z dóbr kultury

- Lojalność wobec władz

- Wychowanie młodzieży w duchu lojalności i posłuszeństwa wobec władzy państwowej

- Ujawnianie prawdy niezależnie od istniejącej oficjalnie wersji

- Wyższe wykształcenie

- Zaangażowanie w pracy społecznej

- Świecki tryb życia, niemanifestowanie swoich uczuć religijnych

- Neutralność polityczna

- Materialistyczny światopogląd

- Aktywność polityczna

Czy Pana(i) zdaniem obowiązkiem nauczyciela jest - niezależnie od własnych przekonań - wpajanie uczniom lojalności wobec państwa?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy zdarzyło się Panu(i), że w dyskusjach z młodzieżą musiał(a) zachować się Pan(i) niezgodnie z własnymi przekonaniami?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

7. Ocena własnej grupy zawodowej

Czy Pana(i) zdaniem mamy do czynienia ze zjawiskiem stałego pogarszania się "jakości" nauczycieli, obniżania się ich poziomu zawodowego?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

W stosunku do jakiej części środowiska nauczycielskiego niżej wymienione zarzuty uważa Pan(i) za uzasadnione?

- Mała aktywność społeczno-polityczna

- Nadmierna wrażliwość na krytykę środowiska nauczycielskiego

- Brak krytycyzmu wobec niedomogów własnej pracy

- Niecenienie samodzielności myślenia u uczniów

- Nie czują potrzeby doskonalenia swoich kwalifikacji

- Zbyt mała samodzielność myślenia

- Zbyt małe wymagania wobec uczniów, nieegzekwowanie wiedzy

- Niskie kwalifikacje

- Brak przygotowania metodycznego

- Konserwatyzm, negatywne nastawienie wobec innowacji

- Małe zaangażowanie w pracy

- Nie mają predyspozycji do wykonywania zawodu, nie lubią swojej pracy

- Brak lojalności wobec państwa i władzy

- Czerpanie korzyści materialnych (prezenty, gratyfikacje materialne, "korepetycje")

Czy Pana(i) zdaniem większość nauczycieli w wystarczającym stopniu:

- jest zaangażowana w rozwiązywanie problemów szkolnictwa

- wywiązuje się ze swoich obowiązków dydaktyczno-wychowawczych

8. Sytuacja zawodowa nauczycieli

Czy obecnie stosowany system oceny pracy nauczycieli motywuje ich do lepszej pracy?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Kto najbardziej obiektywnie ocenia wyniki pracy nauczyciela?

- Uczniowie

- Dyrektor szkoły

- Sam nauczyciel

- Nauczyciele metodycy

- Inni nauczyciele

- Rodzice

- Władze oświatowe

- Środki masowego przekazu

- Władze polityczne

Kto jest najbardziej niesprawiedliwy w ocenie pracy nauczyciela?

- Rodzice

- Środki masowego przekazu

- Władze oświatowe

- Władze polityczne

- Uczniowie

- Inni nauczyciele

- Dyrektor szkoły

- Nauczyciele metodycy

- Sam nauczyciel

W jakim stopniu niżej wymienione instytucje i osoby ingerują w pracę nauczyciela?

- Dyrektor szkoły

- Kuratorium oświaty

- Inspektor oświaty

- Centralne władze państwowe

- Rodzice

- Szkolna organizacja partyjna

- Inni nauczyciele

- Terenowe władze administracyjne

- Komitet rodzicielski

- Kościół, księża

Czy nauczycielom potrzebna jest większa samodzielność w doborze metod dydaktyczno-wychowawczych?

- Tak

- Nie

Zdaniem nauczycieli wykonywana przez nich praca:

- jest interesująca

- jest zgodna z wyuczonym zawodem

- daje poczucie przydatności i użyteczności

- daje zadowolenie, satysfakcję

- pozwala odpowiednio wykorzystać posiadaną wiedzę

- jest sprawiedliwie oceniana przez przełożonych

- daje możliwość samodzielnego działania

- daje możliwość awansu

Ocena sytuacji nauczycieli w porównaniu z przedstawicielami innych zawodów inteligenckich

Aspekty sytuacji zawodowej:

- Użyteczność społeczna

- Samodzielność w pracy

- Zakres odpowiedzialności

- Poważanie społeczne

- Warunki pracy

- Uciążliwość pracy

- Możliwość awansu

- Wynagrodzenie

9. Opinie o rzeczywistości społeczno-politycznej kraju

Ocena dorobku 40-lecia Polski Ludowej

- więcej korzyści niż strat

- i korzyści i straty

- więcej strat niż korzyści

- trudno powiedzieć

Czy działalność niżej wymienionych instytucji, organizacji i grup dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami?

- Sejm

- Wojsko

- Rząd

- Rada Państwa

- Związki Zawodowe

- PRON

- PZPR

- Kościół

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Opozycja polityczna

/nauczyciele, ogół Polaków/

Rzeczywistość społeczno-polityczną naszego kraju charakteryzują:

- Tolerancja światopoglądowa

- Silna władza centralna, decydująca o wszystkich sprawach

- Gwarantowanie i przestrzeganie swobód obywatelskich

- Niezgodność głoszonych teorii z praktyką

- Znaczny rozwój różnych form samorządności

- Demokratyczne sprawowanie władzy

- Równe szanse życiowe niezależnie od światopoglądu

- Wpływ ogółu obywateli na rządzenie państwem

- Brak większych różnic w poglądach politycznych obywateli

- Gwarantowanie wszystkim obywatelom przyzwoitego standardu życia

- Istnienie silnej opozycji politycznej

Ocena ogólnej sytuacji gospodarczej

Ocena ogólnej sytuacji politycznej

- Dobra

- Ani dobra, ani zła

- Zła

- Trudno powiedzieć

/nauczyciele, ogół Polaków/

Czy władze rzeczywiście podejmują działania mające zapobiec nawrotom kryzysów, z jakimi mieliśmy do czynienia w przeszłości?

- Tak, są liczne dowody na to

- W zasadzie tak, ale zbyt wolno, są liczne braki w tym działaniu

- Nie, działalność jest powierzchowna, stosuje się stare metody

- Nie podejmują żadnych działań

Czy uważa Pan(i), że w chwili obecnej możemy powiedzieć, iż w Polsce zakończył się konflikt polityczny?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

/nauczyciele, ogół Polaków/

Czy różnice w poglądach politycznych nauczycieli są przyczyną podziałów tego środowiska?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Czy w chwili obecnej w Polsce mamy możliwość wypowiadania swoich sądów o polityce władz?

- Tak i nasze opinie są poważnie traktowane

- Tak, ale nasze opinie lekceważy się

- Nie, ogranicza się możliwość wyrażania krytycznych opinii

- Nie, całkowicie umożliwia się wyrażanie krytycznych opinii

- Trudno powiedzieć

/nauczyciele, ogół Polaków/

Czy w okresie 1980-1981 miał(a) Pan(i) poczucie wpływu na to, co działo się w kraju?

- Liczono się ze zdaniem takiego człowieka jak ja

- Niewiele liczono się ze zdaniem takiego człowieka jak ja

- Nikt nie liczył się ze zdaniem takiego człowieka jak ja

- Trudno powiedzieć

Czy tacy ludzie jak Pan(i) mają wpływ na:

- sytuację polityczną kraju

- tworzenie programu nauczania

- sytuację swojej grupy zawodowej

- rozwiązywanie spraw swojego miejsca zamieszkania

- działalność ZNP

- zarządzanie i kierowanie szkołą

- działalność organizacji młodzieżowych w szkole

- wychowanie młodzieży

Opinie nauczycieli o opozycji

1. Swoją działalnością przyczyniają się do zakłócenia spokoju i porządku społecznego

2. Wskazują na błędy władzy i przyczyniają się tym samym do poprawy sytuacji w kraju

3. Ich działalność służy interesom wrogów Polski

4. Ich koncepcje są niemożliwe do wprowadzenia w życie

5. Głoszone przez nich hasła są jedynie parawanem dla działalności antysocjalistycznej

6. Mają dobre koncepcje, propozycje, które wprowadzone w życie mogłyby się przyczynić do wyjścia z kryzysu

7. Ich działalność nie ma żadnego znaczenia

8. Ich działalność utrudnia proces demokratyzacji życia w kraju

9. Ich działalność jest przeszkodą w procesie wyprowadzania kraju z kryzysu

10. Występują w obronie społeczeństwa, walczą o słuszne, ważne sprawy Polaków

/nauczyciele, ogół Polaków/

Czy powinno karać się osoby prowadzące antyustrojową działalność polityczną?

- Tak i powinny to być kary surowsze niż dotychczas

- Tak i powinny to być kary takie jak dotychczas

- Tak, ale powinny to być kary łagodniejsze niż dotychczas

- W ogóle nie powinno się karać

/nauczyciele, ogół Polaków/

Ocena nastroju społeczeństwa polskiego u progu nowego, 1986 roku:

- Ogólne odprężenie i zadowolenie z postępującej normalizacji życia w kraju

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Apatia, rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

Czy nowy rząd będzie lepszy od poprzedniego?

- Lepszy

- Taki sam

- Gorszy

- Może lepszy, może gorszy

- Trudno powiedzieć

/nauczyciele, ogół Polaków/

Skąd dzieci czerpią informacje o procesach politycznych w Polsce:

- środki masowego przekazu (telewizja, radio, prasa)

- od rodziców

- ze szkoły

- od grup rówieśniczych

/omówienie w tekście/

Zestawienie ocen znaczenia wybranych cech i wartości dla rodziców, jak i wpływu szkoły na ich kształtowanie wśród dzieci. Cechy postawy życiowej:

- uczciwość i prawdomówność

- solidność i odpowiedzialność w pracy (nauce)

- odwaga w wypowiadaniu i obronie własnego zdania

- miłość i przywiązanie do ojczyzny

- szacunek dla państwa i władzy

- aprobata ustroju socjalistycznego

- ukształtowanie naukowego, świeckiego poglądu na świat

- rzetelne wykonywanie praktyk religijnych

/tabela/

Ogólna ocena szkoły jako instytucji kształtującej i wychowującej:

- poziom kwalifikacji zawodowych i wiedzy ogólnej nauczycieli

- sposób podejścia do dzieci i umiejętność przekazywania wiedzy

- uczciwość i sprawiedliwość nauczycieli

- zainteresowanie wychowawców problemami ucznia

- warunki materialne szkoły

/omówienie w tekście/

Pytanie otwarte dotyczące:

* zalet szkoły:

- wysoki poziom nauczania

- dobrzy nauczyciele

- dobre warunki nauki

- prawidłowa opieka wychowawcza

- dobre metody nauczania, zaangażowani nauczyciele, dobra organizacja pracy szkoły

* wad szkoły:

- złe warunki nauki

- zmianowość zajęć lekcyjnych

- małe zainteresowanie problemami uczniów

- słaba dyscyplina

- niemoralna postawa nauczycieli

- niesprawiedliwość i tendencyjność w ocenianiu uczniów

Do kogo zwrócilibyśmy się o pomoc w przypadku zagrożenia dziecka narkomanią:

- do pedagoga (psychologa) szkolnego

- do wychowawcy klasy

- do współmałżonka

/omówienie w tekście/

Publikacja zawiera analizę artykułów z prasy ogólnopolskiej i lokalnej dotyczących stanu szkolnictwa.

1. Diagnoza:

- stan bazy materialnej szkolnictwa

- kadra nauczycielska

- model kształcenia i wychowania

2. Perspektywy

Ocena kierunku zmian w warunkach życia ludności w Polsce:

- polepszenie

- bez zmian

- pogorszenie

- brak opinii /tabela wg badań XII‘84, VI‘85, X‘85/

Kierunek zmian a oceny sytuacji materialnej rodziny (retrospektywne, prognostyczne):

- poprawa

- bez zmian

- pogorszenie /tabela/

Ocena sytuacji materialnej rodziny:

- bardzo zła

- zła

- raczej zła

- średnia, przeciętna

- dość dobra

- bardzo dobra /tabela wg badań X‘85, XII‘85/

Przedmiot oceny:

- warunki materialne:

- dobre

- przeciętne

- złe

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84, XII‘85/

- sytuacja gospodarcza

- dobra

- przeciętna

- zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84, XII‘85/

- sytuacja polityczna

- dobra

- przeciętna

- zła

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘84, XII‘85/

W tekście omówiono tematy:

- reakcja na wzrost cen

- przyczyny wzrostu cen

- propozycje i postulaty dla gen. W. Jaruzelskiego

- poglądy polityczne

- stosunek do wyborów i zamiary wyborcze

- zainteresowanie polityką

- demokracja

- sprawiedliwość społeczna

Stosunek państw zachodnich do Polski:

- dobry

- ani dobry, ani zły

- trudno powiedzieć /tabela wg badań III‘85, XII‘85/

Prognozy w różnych dziedzinach:

- zaopatrzenie rynku w artykuły przemysłowe

- zaopatrzenie rynku w artykuły spożywcze

- sytuacja materialna ludności

- organizacja pracy w zakładach

- wielkość produkcji przemysłowej

- ogólna sytuacja gospodarcza

- sytuacja mieszkaniowa

- demokratyzacja życia społeczno-politycznego, przestrzeganie swobód i wolności obywatelskich

- zaufanie społeczeństwa do władz centralnych

- praca urzędów - organów administracji państwowej

- spokój społeczny - wygaszanie konfliktów społecznych

- poprawa nastrojów społeczeństwa

- stosunki państwo - Kościół

- ogólna sytuacja polityczna

- znaczenie Polski na arenie międzynarodowej /tabela/

OPINIE O ZMIANACH W SKŁADZIE NAJWYŻSZYCH WŁADZ PAŃSTWOWYCH

Opinie o zmianach kadrowych:

- zostały przeprowadzone, aby wprowadzić do rządu nowe osoby z nowymi pomysłami, koncepcjami

- zostały przeprowadzone dla zwiększenia udziału w rządzie specjalistów, ekonomistów, osób mających doświadczenie w sprawach gospodarczych

- są objawem demokratyzacji życia politycznego w Polsce i postrzegania zasady rotacji na stanowiskach kierowniczych

- były podyktowane tym, że politycy dobrze działający w warunkach kryzysowych nie zawsze sprawdzają się w warunkach normalnych

- są wynikiem rozgrywek różnych ugrupowań w ramach władzy

- zostały przeprowadzone dla odwrócenia uwagi społeczeństwa od dokuczliwych problemów codziennego życia /tabela/

SPOŁECZEŃSTWO O GEN. W. JARUZELSKIM

Największe osiągnięcia rządu gen. W. Jaruzelskiego:

- zapobieżenie wojnie bratobójczej

- przezwyciężenie konfliktów własnymi siłami Polaków

- zahamowanie rozpadu gospodarki

- poprawa pozycji Polski w obozie socjalistycznym

- zachowanie suwerenności Polski

- odbudowa dobrych stosunków i sojuszy Polski

- wprowadzenie reformy gospodarczej

- umocnienie suwerenności Polski

- kontynuacja kursu odnowy i reform mimo niesprzyjających warunków

- poprawa pozycji Polski na arenie międzynarodowej /tabela/

Niepowodzenia rządu gen. W. Jaruzelskiego

Sprawy polityczne:

- wprowadzenie stanu wojennego, ograniczenie swobód obywatelskich i brak jedności społecznej

- brak zaufania do rządu i społecznego poparcia dla niego

Sprawy gospodarcze:

- zła polityka gospodarcza, brak oznak wychodzenia z kryzysu

- pogorszenie się sytuacji materialnej ludności

Inne wypowiedzi:

- niedomagania w pracy rządu, brak konsekwencji w jego działaniu i niewłaściwa polityka kadrowa

- nie miał znaczących niepowodzeń

- trudno mi powiedzieć, nie wiem /tabela/

Dokonania rządu w poszczególnych dziedzinach życia gospodarczego i politycznego:

Gospodarcze:

- zaopatrzenie rynku w artykuły spożywcze

- zaopatrzenie rynku w artykuły przemysłowe

- wielkość produkcji przemysłowej

- organizacja pracy w zakładzie

- sytuacja materialna ludności

- sytuacja mieszkaniowa

Polityczne:

- spokój społeczny

- poprawa nastrojów społeczeństwa

- stosunki państwo - Kościół

- zaufanie społeczeństwa do władz centralnych

- demokratyzacja życia społeczno-politycznego

Inne:

- praca urzędów-organów administracji /tabela wg oceny: poprawa, bez zmian, pogorszenie, trudno powiedzieć/

NADZIEJE I OCZEKIWANIA ZWIĄZANE Z POWOŁANIEM NOWEGO RZĄDU

Negatywne zjawiska hamujące rozwój Polski, którymi powinien zająć się rząd:

- problemy szeroko rozumianej patologii społecznej

- sprawy w zakresie organizowania i zarządzania gospodarką i administracją

- problemy dotyczące relacji władza - społeczeństwo

- zjawiska dotyczące zachowań społecznych wobec władzy i własności społecznej

Stosunek do działalności podziemia:

- bezwzględna aprobata, postrzeganie jako siły, która może przyczynić się do poprawy sytuacji

- względna aprobata - przyczynia się do korygowania błędów władzy

- potencjalna aprobata - niedostrzeganie walorów, sam fakt istnienia struktur podziemnych przyczynia się do korygowania błędów władzy

- bezwzględna aprobata, a zarazem lekceważenie

- bezwzględna aprobata i ambiwalencja

- potencjalna aprobata, a zarazem lekceważenie

- potencjalna aprobata i ambiwalencja

- lekceważenie - działalność bez znaczenia, program nierealny

- lekceważenie i potępienie

- potępienie - postrzeganie samych negatywnych konsekwencji

/tabela/

Czy Pana(i) zdaniem działalność wymienionych niżej instytucji i grup dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

- wojsko

- Kościół

- Sejm

- rząd, Rada Ministrów

- Rada Państwa

- związki zawodowe

- ZSL

- PRON

- MO

- PZPR

- SD

- opozycja polityczna

/tabela: procentowe wskaźniki zaufania i nieufności wg badań VI‘85, XII‘85/

Często na co dzień używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Gdyby poproszono Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego osobistego stosunku do wymienionych niżej działaczy państwowych, partyjnych, ludzi związanych z Kościołem, b. "Solidarnością", to jak by Pan(i) określił(a) stopień swojej sympatii do nich?

- K. Barcikowski

- Z. Bujak

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- Z. Komender

- R. Malinowski

- Z. Messner

- A. Miodowicz

- M. Orzechowski

- M. Rakowski

- A. Siwak

- L. Wałęsa

/tabela wg deklarowanej sympatii, antypatii, nieznajomości/

OCENA MINIONEGO ROKU I PRZEWIDYWANIA CO DO ROKU 1986

Tabela - zależność między ocenami roku 1985 a przewidywaniami co do roku 1986

OCENA SYTUACJI POLITYCZNEJ

Ogólna ocena sytuacji politycznej:

- dobra

- ani dobra, ani zła

- zła

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII ‘84, XII ‘85/

Jakie sprawy, zjawiska miał(a) Pan(i) na myśli tak oceniając sytuację polityczną?

/w tekście/

Czy uważa Pan(i), że w chwili obecnej możemy powiedzieć, iż w Polsce zakończył się konflikt polityczny?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

/w tekście/

OCENA NASTROJÓW SPOŁECZNYCH

OCENA SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU

Ogólna ocena sytuacji gospodarczej:

- dobra

- ani dobra, ani zła

- zła

- trudno powiedzieć

/w tekście/

Jakie sprawy, zjawiska miał(a) Pan(i) na myśli tak oceniając sytuację gospodarczą?

/w tekście/

Ludziom w Polsce żyje się:

- dobrze

- niezbyt dobrze

- źle

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII ‘84, XII ‘85/

ZAINTERESOWANIE SZCZYTEM GENEWSKIM

OCENA REZULTATÓW SPOTKANIA

KREATORZY RADZIECKIEJ I AMERYKAŃSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ

OCENA AKTUALNEJ SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ

Przedmiot oceny:

- stosunki Wschód - Zachód

- sytuacja międzynarodowa

/tabela/

Przedmiot oceny:

- stosunek do Polski państw socjalistycznych

- stosunek do Polski państw zachodnich

/tabela/

Częstość występowania emocjonalno-motywacyjnych stanów świadomości ekonomicznej w badanych grupach społeczno-zawodowych (robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci):

- poczucie niezależności

- poczucie bezpieczeństwa

- wyczekiwanie

- niepewność

- rozgoryczenie

- frustracja

- zobojętnienie

/tabela/

Ocena aktualnej, własnej sytuacji ekonomicznej (robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci)

Przedmiot i stopień oceny:

* własna sytuacja ekonomiczna:

- bardzo dobra

- dobra

- średnia

- zła

- bardzo zła

* przewidywane zmiany własnej sytuacji materialnej w najbliższej przyszłości:

- ulegnie poprawie

- pogorszy się

- nie ulegnie zmianie

- trudno powiedzieć

* sytuacja materialna własnej rodziny w porównaniu z innymi rodzinami:

- lepsza

- gorsza

- taka sama

/tabela/

Jakie sposoby i zasady postępowania w obecnych warunkach gwarantują powodzenie?

- praca na własny rachunek

- wyjazdy zagraniczne

- praca w firmach polonijnych

- omijanie prawa, cwaniactwo, spryt, spekulacja, kumoterstwo, egoizm, bezwzględność, nieuczciwość

- pracowitość, uczciwa, rzetelna i wydajna praca, sumienność , oszczędność

- dodatkowe zarobkowanie

- praca w popłatnym lub preferowanym zawodzie (np. górnik)

- wysokie stanowisko

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Jakimi zasadami powinien się kierować człowiek w życiu, aby osiągnąć powodzenie?

- powszechne normy etyczne i moralne (uczciwość, odpowiedzialność)

- cechy charakteru (ambicja, silna wola)

- zasady ethosu pracy (pracowitość, rzetelność)

- zalety rozumu (rozwaga, rozsądek)

- patologiczne normy społeczne (egoizm, przebiegłość, spryt)

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Co Pan(i) ceni najbardziej w pracy, co w pracy jest najważniejsze?

- wysokość zarobków

- możliwość awansowania

- przekonanie o społecznej użyteczności pracy

- możliwość robienia tego, co nas interesuje

- dobre stosunki z przełożonymi

- możliwość nauczenia się czegoś nowego

- dobre stosunki między ludźmi

- możliwość sprawdzenia swoich zdolności i umiejętności

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Co powinno decydować o wysokości zarobków?

Czynniki:

- wykształcenie

- stanowisko, funkcja

- charakter pracy

- talent, zdolności

- rodzaj wykonywanej pracy, zawód

- wydajność i jakość pracy

- wysoka specjalizacja zawodowa

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Komu w Polsce powodzi się najlepiej?

Grupy znajdujące się w najlepszej sytuacji:

- prywatna inicjatywa

- spekulanci, kombinatorzy

- ludzie aparatu władzy

- ogrodnicy

- twórcy, artyści

- pracujący za granicą

- górnicy, hutnicy

- wyspecjalizowani lekarze

- ludzie przedsiębiorczy, energiczni

- wojsko, milicja

- kler

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Komu w Polsce powodzi się najgorzej?

Grupy znajdujące się w najgorszej sytuacji:

- emeryci

- przeciętni robotnicy

- ciężko, uczciwie pracujący

- rodziny wielodzietne

- niżsi urzędnicy

- młoda inteligencja

- ludzie bez zawodu

- młode małżeństwa

- żyjący tylko z pensji

- chorzy, upośledzeni

/tabela - robotnicy, pracownicy, decydenci, nadawcy, eksperci/

Analiza prasowa dotycząca monopolizacji górnictwa i hutnictwa.

Kategorie badanych:

1. Zwolennicy opozycyjnej działalności Kościoła (kontrola władzy, obrona praw człowieka, czuwanie nad praworządnością i sprawiedliwością, wychowanie w duchu katolickim)

2. Zwolennicy ingerencji Kościoła w politykę w sensie ogólnym (zajmowanie się polityką wewnętrzną, sprawami ważnymi dla kraju, narodu)

3. Zwolennicy podejmowania przez Kościół działań o charakterze społeczno-politycznym (dbanie o warunki życia ludzi pracy, pomoc charytatywna, działalność na rzecz wyjścia z kryzysu gospodarczego)

4. Zwolennicy współdziałania Kościoła z władzą na płaszczyznach neutralnych politycznie (zwalczanie patologii społecznej, utrwalanie norm moralnych, wychowanie w duchu patriotycznym i szacunku do pracy)

Tabela - udział poszczególnych kategorii badanych:

- w ogólnej liczbie zwolenników działalności politycznej Kościoła

- w ogólnej liczbie badanych

Wpływ instytucji na sytuację w kraju:

- rząd, Rada Ministrów

- PZPR

- Sejm

- wojsko

- Rada Państwa

- MO i resort spraw wewnętrznych

- Kościół

- PRON

- ZSL

- Związki zawodowe

- SD

- opozycja

/tabela/

STOSUNKI PAŃSTWO - KOŚCIÓŁ

Wzajemne relacje państwo - Kościół układają się:

- dobrze

- raczej dobrze

- średnio

- raczej źle

- zdecydowanie źle

/omówienie w tekście/

ZAUFANIE DO KOŚCIOŁA

W Polsce rządzonej przez Kościół sytuacja w porównaniu z obecną byłaby:

- zdecydowanie lepsza

- nieznacznie lepsza

- taka jak dotychczas

nieznacznie gorsza

- zdecydowanie gorsza

/omówienie w tekście/

Do kogo przede wszystkim zwróciłaby się Pani o pomoc i radę, gdyby okazało się, ze dziecko Pana(i) jest zagrożone narkomanią?

- żona, mąż

- psycholog, pedagog szkolny

- wychowawca szkolny

- niektóre osoby z rodziny

- nauczyciele lubiani przez dziecko

- ksiądz, dyrektor szkoły,

- organizacje do których dziecko należy

/omówienie w tekście/

Aneks: Opis badań uwzględnionych w opracowaniu

OCENA DYREKTORA PRZEZ PARTNERÓW

Kryteria oceny dyrektora przez organ założycielski

- poprawa wyników produkcyjnych przedsiębiorstwa

- stabilizacja sytuacji społeczno-politycznej w przedsiębiorstwie

- wzrost wydajności pracy

- podjęcie produkcji zgodnej z wytycznymi organu założycielskiego

- dyspozycyjność

- lojalność

- wzrost eksportu do II obszaru

- bezkonfliktowe współdziałanie z radą pracowniczą

- zaspokojenie popytu na wyroby własne przedsiębiorstwa

- efektywna realizacja inwestycji własnych

- zmniejszenie zużycia energii

- wzrost eksportu do I obszaru

- posłuszeństwo

- ograniczenie importu

- efektywna realizacja inwestycji centralnych

- hamowanie wzrostu cen

- hamowanie wzrostu płac

/tabela/

Kryteria oceny dyrektora przez komitet wojewódzki PZPR

- niedopuszczanie do zakłóceń porządku, strajków w zakładzie

- lojalność

- uzgadnianie decyzji z kolektywem zakładowym

- respektowanie rekomendacji partyjnej przy powoływaniu na stanowiska kierownicze

- dyspozycyjność

- bezkonfliktowe współdziałanie z radą pracowniczą

- bieżąca informacja

- konsultowanie ważniejszych decyzji z KW PZPR

- posłuszeństwo

- stały wzrost płac

/tabela/

FORMY ODDZIAŁYWANIA OTOCZENIA NA PRZEDSIĘBIORSTWO

Formy wpływu organu założycielskiego na przedsiębiorstwa i średnia jego częstotliwość w 1985 r.

- władcza

- kontrola

- zalecenia

- negocjacje

- prośby

/tabela - częstotliwość w roku/

KONTAKTY DYREKTORA

1. Władze terenowe

2. Organ założycielski

3. Komitet wojewódzki

4. Biuro zrzeszenia

5. Narodowy Bank Polski

6. Ministerstwa funkcjonalne

7. Urzędy centralne

8. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów /tabela wg form kontaktów: narady, rozmowy indywidualne/

Jakie instytucje w sposób istotny utrudniają działalność dyrektora?

PRZESŁANKI STRATEGII DYREKTORA

Jakie działania powinien podjąć dyrektor przedsiębiorstwa w celu uzyskania akceptacji 15% podwyżki?

- społeczno-polityczne

- ekonomiczne

POSTULOWANY MODEL ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ

Czy obowiązujący w praktyce system zarządzania jest przez dyrektorów akceptowany, czy też są oni zainteresowani jego zmianą?

UWARUNKOWANIA POLITYKI PŁACOWEJ DYREKTORÓW

Czynniki wpływające na decyzje o podwyżce płac:

- konkurencyjne płace w innych zakładach

- obawa o odejście pracowników z zakładu

- wzrost kosztów utrzymania

- dbałość o dobrą opinię firmy

- naciski organizacji społeczno-politycznych w przedsiębiorstwie

- obawa o wzrost napięcia wśród załogi

- presja rady pracowniczej

WYMIERNE WSKAŹNIKI SYTUACJI MATERIALNEJ

* Dochody

Średni miesięczny dochód w przeliczeniu na jednego członka gospodarstwa domowego: XII ‘84, III ‘85, VI ‘85, IX ‘85, X ‘85

/omówienie w tekście/

* Wyposażenie w dobra trwałego użytku

* Warunki mieszkaniowe

SUBIEKTYWNE WSKAŹNIKI SYTUACJI MATERIALNEJ

Ocena znaczenia i zadowolenia z wybranych wartości życiowych i elementów warunków życia na dziesięciopunktowej skali. Wartości i elementy warunków życia:

- sytuacja materialna

- życie rodzinne i osobiste

- praca zawodowa

- sytuacja społeczno-polityczna w kraju

/tabela/

Źródła konfliktów i niechęci w społeczeństwie w opinii inteligencji i robotników

- pozycja materialna

- stanowisko w pracy

- poglądy polityczne

- wykształcenie

- pochodzenie społeczne

- przynależność do PZPR

- religia

/tabela/

Ocena kierunków zmian w warunkach życia ludności w Polsce

- polepszenie

- bez zmian

- pogorszenie

- brak opinii

/tabela wg badań XII ‘84, VI ‘85, X ‘85/

Oczekiwania dotyczące zmian warunków życia ludzi w Polsce (polepszenie, bez zmian, pogorszenie) w ciągu najbliższych 3 lat w zależności od oceny 40-lecia.

Ocena 40-lecia:

- same korzyści (zdecydowana aprobata)

- więcej korzyści niż strat (aprobata)

- I korzyści i straty (ocena umiarkowana)

- więcej strat niż korzyści (dezaprobata)

- same straty (zdecydowana dezaprobata/ )

/tabela/

Oceny własnej sytuacji materialnej:

- powodzi nam się bardzo dobrze

- powodzi nam się całkiem nieźle

- powodzi nam się znośnie, średnio

- powodzi nam się nie najlepiej

- powodzi nam się źle, jesteśmy w trudnej sytuacji

/tabela wg badań XII ‘84, III ‘85, VIII ‘85/

Ocena sytuacji własnej w porównaniu z innymi rodzinami

/omówienie w tekście/

Sposób gospodarowania miesięcznym budżetem domowym w zależności od oceny sytuacji materialnej rodziny

/tabela/

Kierunek zmian sytuacji materialnej rodziny w porównaniu ze stanem sprzed 2-3 lat:

- znaczna poprawa

- poprawa

- niewielka poprawa

- brak zmian

- niewielkie pogorszenie

- pogorszenie

- znaczne pogorszenie

/tabela wg oceny sytuacji materialnej: retrospektywnej, prognostycznej/

Oczekiwania dotyczące kształtowania się sytuacji materialnej rodziny w zależności od kierunków jej zmian w przeszłości

Ewolucja sytuacji materialnej w ciągu ostatnich 2-3 lat:

- znacznie się poprawiła

- poprawiła się

- trochę się poprawiła

- nie zmieniła się

- trochę się pogorszyła

- pogorszyła się

- znacznie się pogorszyła

/tabela/

Oczekiwania dotyczące kształtowania się sytuacji materialnej w przyszłości w zależności od jej obecnej oceny

/tabela/

ANEKS: szczegółowy wykaz badań

Zbieramy opinie na polecenie generała Wojciecha Jaruzelskiego. Czy chciał(a)by Pan(i) przekazać coś pod jego adresem wiedząc, że dotrze to bezpośrednio na niego? [pytanie otwarte]

* Ludzie i ich sprawy

* Kim jest Generał [jak jest postrzegany adresat wypowiedzi]

* Orientacje polityczne

* ANEKS:

Wybrane wypowiedzi respondentów

I. Układ wypowiedzi według typologii nadawców

II. Układ wypowiedzi według rodzaju uzasadnienia odmowy przekazania sugestii Generałowi

III. Układ wypowiedzi według sposobów postrzegania adresata

USPOŁECZNIENIE DECYZJI NA POZIOMIE BRYGADY

Obszary wpływów

Zmiany pod wpływem reformy:

- w sferze organizacji produkcji

- decyzje płacowe

- podział zysku

- polityka kadrowa

- sposób podejmowania decyzji /omówienie w tekście/

USPOŁECZNIENIE DECYZJI NA POZIOMIE WYDZIAŁU (ZAKŁADU)

Obszary wpływów

Zmiany pod wpływem reformy:

- w kwestiach płacowych

- podział zysku

- decyzje kadrowe

- planowanie produkcji

- sposób podejmowania decyzji

USPOŁECZNIENIE DECYZJI NA POZIOMIE PRZEDSIĘBIORSTWA

Obszary wpływów

Zmiany pod wpływem reformy:

- efektywność decyzji kierownictwa

WPŁYW ZMIAN W PROCESIE DECYZYJNYM NA OCENY WARTOŚCI PRACY

Ocena odpowiedzialności gospodarczej:

- robotnicy

- mistrzowie

- kierownicy jednostek produkcyjnych

- kierownicy jednostek funkcjonalnych

- dyrektorzy

- rada pracownicza

- związek zawodowy

- organizacja partyjna

Ocena indywidualnych pracowników

OPINIE O SYTUACJI I POLITYCE GOSPODARCZEJ

Ocena sytuacji gospodarczej w porównaniu z ubiegłym rokiem:

- dobra, wyraźnie wychodzimy z kryzysu gospodarczego

- wyraźnie lepsza niż rok temu

- trochę lepsza niż rok temu

- taka sama jak rok temu

- trochę gorsza niż rok temu

- wyraźnie gorsza niż rok temu

- bardzo zła, o krok od katastrofy /omówienie w tekście/

Ocena sytuacji materialnej większości ludzi w Polsce - /omówienie w tekście/

Opinia o polityce gospodarczej rządu /omówienie w tekście/

Czy Pana zdaniem dotychczasowa polityka rządu stwarza szanse wyjście z kryzysu gospodarczego?

- tak

- nie /omówienie w tekście/

Kto lepiej potrafi rozpoznawać potrzeby rynku: państwo czy samodzielne przedsiębiorstwa?

- przedsiębiorstwa powinny mieć pełna swobodę działania

- państwo powinno poznawać potrzeby

- brak opinii /omówienie w tekście/

WZROST CEN PRZYCZYNY I PERSPEKTYWY OGRANICZEŃ

Stabilizacja cen na poziomie dostępnym dla przeciętnego człowieka:

- nastąpi w najbliższym roku

- w ciągu 3-5 lat

- w ciągu 10 lat

- nie nastąpi nigdy /omówienie w tekście/

Stabilizacja cen za :

- 5 lub mniej lat

- nie nastąpi nigdy /tabela wg oceny sytuacji materialnej/

FUNKCJONOWANIE ZAKŁADÓW W OPINII PRACOWNIKÓW

Dziedziny:

- organizacja pracy

- stosunek ludzi do pracy /sumienność, solidność/

- warunki pracy /jej uciążliwość, bezpieczeństwo/

- świadczenia socjalne

- stosunki między kierownictwem a pracownikami

- stosunki między ludźmi

- wysokość płac

- powiązania między pracą a płacą /tabela wg kategorii: nastąpiła poprawa, jest tak samo, nastąpiło pogorszenie, trudno powiedzieć/ oraz /tabela wg szansy poprawy/

Oczekiwanie zmian w poszczególnych dziedzinach:

- podniesienie wysokości płac

- kształtowanie właściwej relacji między pracą a płacą

- kształtowanie właściwego stosunku ludzi do pracy

- poprawa organizacji pracy

- poprawa warunków pracy

- wzrost świadczeń socjalnych /omówienie w tekście/

Analiza oparta na tabelach:

1. Szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego przy dotychczasowej polityce rządu /IX‘85/

2. Opinie o sytuacji gospodarczej Polski /IX‘85/

3. Poparcie dla polityki wewnętrznej władz /VIII‘85/

4. Poparcie dla polityki zagranicznej państwa /VIII‘85/

5. Deklaracje udziału w wyborach do Sejmu /VIII‘85/

6. Trzyletnia prognoza sytuacji politycznej w kraju /VIII‘85/

7. Trzyletnia prognoza sytuacji gospodarczej /VIII‘85/

8. Trzyletnia prognoza zmian warunków życia ludności w Polsce /VIII‘85/

9. Ocena własnej sytuacji materialnej /VIII‘85/

10. Ocena sytuacji politycznej w Polsce /III‘85/

11.Dwuletnia prognoza rozwoju sytuacji politycznej w Polsce /III‘85/

12 Prognoza rozwoju sytuacji w krajach socjalistycznych na najbliższe dziesięciolecie /III‘85/

13 Szanse wyjścia z kryzysu gospodarczego w ciągu dwóch najbliższych lat przy dotychczasowej działalności rządu /III‘85/

14. Nadzieje związane z wyborami do Sejmu

15. Stopień akceptacji prawa Kościoła do politycznych wypowiedzi

16. Ocena sytuacji Polski w przypadku zwiększenia wpływu Kościoła na kierowanie krajem

17. Ocena sytuacji materialnej ludności Polski w okresie XII ‘82 - XII ‘84

18. Dwuletnia prognoza zmian materialnych warunków życia ludności /XII ‘84/

19. Ocena sytuacji politycznej w Polsce /XII ‘84/

20. Dwuletnia prognoza sytuacji politycznej w Polsce /XII ‘84/

21. Ocena sytuacji gospodarczej kraju /XII ‘84/

22. Dwuletnia prognoza sytuacji gospodarczej kraju /XII ‘84/

23. Ocena dorobku 40-lecia Polski /VIII ‘84/

24. Polska krajem demokratycznym w opinii społecznej /VIII ‘84/

25. Dopuszczalność ograniczenia przez władze swobody obywateli dla realizacji celów państwa /VIII ‘84/

Analizy przeprowadzono w podziale na grupy badanych:

- członkowie PZPR

- "sojusznicy": członkowie SD, ZSL, członkowie organizacji młodzieżowych, samorządowych, związków zawodowych

- regularnie biorący udział w praktykach religijnych

- członkowie byłej "Solidarności"

- "obojętni" (nienależący do żadnej z powyższych grup)

Omówienie publikacji prasowych dotyczących stosunków między państwem a Kościołem w Polsce

Świadczenia zdrowotne dla kombatantów - właściwe, raczej właściwe, niewłaściwe

- Oddzielne szpitale, przychodnie i gabinety lekarskie

- Oddzielne sanatoria

- Oddzielne domy opieki społecznej

- Prawo pierwszeństwa w przyjmowaniu do szpitali ogólnej użyteczności

- Prawo pierwszeństwa w przyjmowaniu do ogólnych domów opieki społecznej

- Prawo pierwszeństwa w opiece domowej

Ulgi dla kombatantów

- Dodatki do pensji z tytułu kombatanctwa

- Podniesienie rent i emerytur

- Komunalne (niższe opłaty za energię, gaz, czynsz itp.)

- Niższe opłaty za korzystanie ze środków komunikacji

- Preferowanie w zakupie dóbr trudno dostępnych

1. Ocena polityki władz

Skala prawdopodobieństwa wybuchu wojny

2. Polska a świat

3. Orientacje polityczne a ocena polityki zagranicznej

Poparcie dla polityki wewnętrznej władz w grupach różniących się statusem społecznym:

- kierownicy z wykształceniem wyższym i średnim

- szeregowi pracownicy z wykształceniem wyższym i średnim

1. Opinie o sytuacji politycznej Polski - ustrój, przeszłość, geopolityka

Czy świat powinien rozwijać się w kierunku socjalizmu zgodnie z jego teoretycznymi założeniami?

Ocena dorobku socjalizmu

- Same korzyści

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści, co strat

- Więcej strat niż korzyści

- Same straty

- Trudno powiedzieć /XII‘83, V‘85/

Ocena realizacji zasad ustrojowych:

- Niedostateczny wpływ obywateli na rządzenie krajem

- Różnice w realizacji szans życiowych wynikające z:

-- pochodzenia społecznego

-- przynależności partyjnej

-- sytuacji materialnej

- Niezapewnianie wszystkim obywatelom przyzwoitego standardu życia

- Niegwarantowanie swobód i wolności obywatelskich

- Niedemokratyczny sposób sprawowania władzy /wskazania wg typów szkół/ oraz /XII‘83, V‘85/

Hierarchia państw wymienianych jako przyjazne i wrogie Polsce

- ZSRR

- CSRS

- Węgry

- NRD

- Inne kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Wielka Brytania

- Włochy

- RFN

- Inne kraje kapitalistyczne

- Nie ma takich

- Niemcy

2. Postrzeganie i ocena władzy oraz instytucji politycznych

Co masz zwykle na myśli mówiąc lub słysząc określenie "władza"?

- Rząd, premierzy, ministrowie, Rada Ministrów

- PZPR

- Sejm, Rada Państwa

- Instytucje centralne

- MO, SB

- Gen. Jaruzelski

- Władze terenowe

- Organizacje społeczne

- Wojsko

- Ludzie, którzy rządzą, dostojnicy

- Reprezentanci ogółu społeczeństwa

- Wszyscy, każdy ma wpływ

- Instytucje regulujące życie państwa

- Przymus, narzucanie woli

- Władza się nie sprawdziła, w przeszłości popełniła wiele błędów

- Pejoratywne określenia /czerwona komuna itp../

- Władza poza granicami kraju /ZSRR/

Instytucje i ugrupowania polityczne mające wpływ na podejmowanie ważnych decyzji:

- Sejm

- Władze centralne, PZPR

- Szeregowi członkowie PZPR

- Rząd

- Kościół

- Wojsko

- Związki zawodowe

Siły polityczne

- PZPR

- Kościół

- Opozycja polityczna

3. Zainteresowanie polityką i uznawane w tej dziedzinie autorytety

4. Ocena własnych szans życiowych

Czy młodzież w Polsce ma szanse spełnienia swoich celów i dążeń?

Badania stanu świadomości ekonomicznej wybranych grup społeczno-zawodowych polskiego społeczeństwa

Stereotypy świadomości ekonomicznej badanych grup

1. Oficjalna polityka gospodarcza jedyną słuszną drogą

2. Wszystko ma się ku lepszemu, rośnie, poprawia się

3. Nie jest najlepiej, ale na pewno wkrótce się poprawi

4. Trzeba zreformować społeczeństwo

5. Trzeba zreformować gospodarkę

6. Trzeba zreformować "centrum" zarządzające gospodarką

7. Trzeba zreformować zasady funkcjonowania całego systemu społeczno-politycznego

8. Nie jest dobrze i ma się ku gorszemu

9. Jest źle i będzie coraz gorzej, bo niczego nie da się naprawić /tabela/

Ogólne orientacje świadomości ekonomicznej badanych grup

1. Aprobata rzeczywistości gospodarczej i zasad jej funkcjonowania

2. Reformowanie rzeczywistości gospodarczej lub zasad jej funkcjonowania

3. Pełna dezaprobata rzeczywistości gospodarczej i/lub całego systemu społeczno-politycznego

Czy słyszał Pan o przygotowaniach do powołania przez Kościół Katolicki Fundacji Rolnej?

Czy fundacja ta będzie miała znaczenie dla rozwoju polskiego rolnictwa?

- Będzie miała znaczenie, gdyż kościół jest w stanie zgromadzić znaczne fundusze w dewizach

- Będzie miała znaczenie, gdyż fundusze niezależnie od wielkości zostaną mądrze zagospodarowane

- Nie będzie miała znaczenia, gdyż nie ma gwarancji, że fundusze będą przeznaczone na najważniejsze cele

- Nie będzie miała znaczenia, gdyż będą to niewielkie kwoty

- Trudno powiedzieć

Komu i na jakie cele pomoc z Fundacji Rolnej powinna być przeznaczona?

- rolnikom indywidualnym

- rolnikom, którzy osiągają dobre wyniki w pracy

- młodym rolnikom

- indywidualnym gospodarstwom specjalistycznym

- rolnikom produkującym na rynek

1. Deklaracje zachowań wyborczych

Deklaracje wyborcze:

- wezmę udział w wyborach na pewno

- wezmę udział w wyborach prawdopodobnie

- nie będę uczestniczyć w wyborach prawdopodobnie

- nie będę uczestniczyć w wyborach na pewno

/tabela wg badań IV ‘85, VI ‘85, IX ‘85, X ‘85/ oraz /tabela wg miejsca zamieszkania/ oraz /tabela wg grup społeczno-zawodowych/ oraz /tabela wg sytuacji materialnej/

Deklaracje wyborcze emerytów - tabela wg badań IX ‘85, X ‘85

2. Zainteresowanie kampanią wyborczą

Deklaracje wyborcze wg zainteresowania listami wyborczymi: krajową, okręgową - tabela wg zainteresowania listami i znajomości kandydatów

Deklaracje wyborcze z kwietnia, czerwca i września

Zróżnicowanie deklaracji wg grup społeczno-zawodowych oraz przynależności do PZPR

Zróżnicowanie opinii i przewidywań na tematy podane poniżej a deklaracje wyborcze (tabele):

a) Opinie badanych o potrzebie podejmowania w ONZ określonych tematów:

- Polska - kraj mały, ale suwerenny

- Stabilizacja polityczna w Polsce

- Wiarygodność Polski jako partnera

- Konieczność rozbrojenia

- Zaprzestanie wyścigu zbrojeń

- Pokojowa polityka państw socjalistycznych

b) Niektóre przewidywania rozwoju sytuacji w najbliższych 10-15 latach

- Wzrost swobód obywatelskich w krajach Europy Wschodniej

- Ograniczenie swobód demokratycznych w Europie Wschodniej

- Wzrost/ograniczenie suwerenności politycznej naszego kraju

c) Wartości preferowane nawet kosztem rezygnacji z innych

- Pokój

- Przekonania religijne

- Wolność osobista

- Prawa obywatelskie

d) Stosunek badanych do następujących tez:

- Polacy mieszkający za granicą powinni zabiegać o przychylny klimat dla naszego państwa

- Wielu Polaków mieszkających za granicą szkodzi interesom naszego państwa

- Zachodnie rozgłośnie świadomie zniekształcają informacje o sytuacji w naszym kraju

A. Stany Zjednoczone jako podmiot w polityce międzynarodowej

Czyja polityka stanowi największe zagrożenie dla światowego pokoju?

- USA

- RFN

- W. Brytanii

- ChRL

Jakich państw powinna obawiać się Polska?

- RFN

- USA

- ZSRR

- NRD

Państwa zaliczane przez badanych do prawdziwych sojuszników Polski:

- ZSRR

- Węgry

- Kraje socjalistyczne

- Czechosłowacja

- NRD

- Stany Zjednoczone Ameryki Północnej

- Francja

B. Sytuacja społeczno-gospodarcza Stanów Zjednoczonych

- Kraje, których gospodarka jest najbardziej efektywna

- Kraje, w których najpełniej są zaspokajane potrzeby socjalne pracowników

1. Opinie o polityce zagranicznej

Stopień poparcia badanych dla polityki władz

- polityka zagraniczna

- polityka wewnętrzna /tabela/

Określenia polityki wewnętrznej i zagranicznej

- Dobra

- Właściwa

- Pozytywna

- Pokojowa

- Mądra

- Odpowiedzialna

- Średnia

- Stała

- Mało zdecydowana

- Doraźna

- Nieudolna

- Niewłaściwa

- Niesamodzielna

- Słaba

- Błędna

- Zła

- Epitety niecenzuralne

- Epitety intelektualne

- Inne pozytywne

- Inne negatywne

- Trudno powiedzieć

Najkorzystniejsze i najmniej korzystne dla Polski zmiany w świecie do końca XX wieku

2. Szanse i zagrożenia pokoju światowego

Wartość pokoju światowego w opinii społecznej państw Europy Zachodniej i Polski

Ranga wartości w opinii społecznej państw Europy Zachodniej i Polski:

- pokój światowy

- prawa obywatelskie

- walka z głodem (biedą)

- ochrona środowiska naturalnego

- obrona narodowa

- przekonania religijne

- równouprawnienie płci

- spokój w kraju

Prawdopodobieństwo wybuchu wojny światowej w ciągu najbliższych 10 lat w opinii Polski i państw Europy Zachodniej

Państwa najmniej przychylne wobec Polski w latach 1978-1984

3. Konsultacje w sprawie tematyki wystąpienia gen. W. Jaruzelskiego na sesji ONZ

1. Opinie o celowości społecznego konsultowania spraw międzynarodowych

2. Postrzeganie Polski i świata

Orientacja badanych na świat, kraj i własną rodzinę wg wskazań najważniejszej wartości z przedstawionego im zestawu

Świat:

- pokój na świecie

- ludzki dostatek

- wolność ludzi

- przyjaźń między narodami

- światowy postęp nauki i techniki

Kraj:

- spokój w kraju

- bogactwo kraju

- niezależność kraju od innych państw

- narodowa solidarność

- krajowy postęp nauki i techniki

Własna rodzina:

- spokój w domu

- własny dostatek

- wolność osobista

- osobiste przyjaźnie

- nowoczesność we własnym domu

3. Opinie o zagrożeniu wojennym świata

Tabela: Subiektywna ocena prawdopodobieństwa wybuchu wojny światowej w ciągu najbliższych 10 lat

[Analiza potocznych wypowiedzi z wywiadu przedwyborczego "Ja i polityka". Badanie zrealizowano w trzech województwach: zamojskim, tarnowskim i wrocławskim]

Jakie znaczenie ma skład Sejmu?

Kto powinien zostać posłem? (Cechy dobrego posła)

Gdyby tacy ludzie znaleźli się w Sejmie, to co by się stało? Na co można by w takim wypadku liczyć?

Czy jest możliwe, aby tacy ludzie zostali posłami?

Czy może Pan(i) mieć na to wpływ?

Czy zgodził(a)by się Pan(i) kandydować na posła?

[Badanie zrealizowano w trzech województwach: zamojskim, tarnowskim i wrocławskim]

DEKLARACJE WYBORCZE I ICH UWARUNKOWANIA

1. Udział w wyborach - decyzja czy zachowanie pozbawione cech świadomego wyboru?

2. Stopień pewności decyzji wyborczych

3. Oczekiwanie zmian jako motyw decyzji wyborczych

PRZESZŁE I PRZYSZŁE WYBORY W POTOCZNEJ ŚWIADOMOŚCI

Co Pan(i) sądzi o wyborach do rad narodowych?

Czy ludzie powinni brać udział w wyborach?

W wyborach do rad narodowych wzięło udział 75% obywateli.

To dużo czy mało? Komu lub czemu należy to zawdzięczać?

To sukces czy porażka? Dla kogo sukces, dla kogo porażka?

Jak Pan(i) sądzi, dlaczego ludzie brali (lub nie) udział w wyborach?

Dlaczego ludzie szli głosować?

Co by się stało, gdyby nie poszli?

Dlaczego niektórzy nie poszli?

Czy przyszłe wybory będą przebiegały tak jak poprzednie? Czy ludzie będą głosowali tak samo jak zwykle?

[Badanie zrealizowano w trzech województwach: zamojskim, tarnowskim i wrocławskim]

1. Kampania przedwyborcza

Deklaracje udziału w tegorocznym zebraniu przedwyborczym a udział w zebraniu przedwyborczym w przeszłości

Jak Pan sądzi, czy ludzie wiążą z wyborem nowego Sejmu jakieś nadzieje na poprawę sytuacji w kraju?

2. Deklaracje zachowań wyborczych

Dlaczego zamierza Pan wziąć udział w wyborach do Sejmu?

Jakie zjawiska i okoliczności mogłyby wpłynąć na Pana decyzję dotyczącą udziału w wyborach?

Co może zachęcić ludzi do głosowania?

Jakie sprawy powinny władze załatwić przed wyborami?

- poprawę zaopatrzenia w artykuły spożywcze i przemysłowe

- stabilizację cen, wstrzymanie podwyżek

- poprawę sytuacji materialnej społeczeństwa

- podniesienie płac

- poprawę sytuacji mieszkaniowej

3. Opinie o ordynacji wyborczej i wyborach

Czy Pana zdaniem najbliższe wybory będą demokratyczne?

Czy najbliższe wybory będą uczciwie przeprowadzone?

Jaka część społeczeństwa byłaby skłonna podporządkować się apelowi o bojkot wyborów?

4. Gotowość do udziału w wyborach a niektóre poglądy polityczne

- Ocena zaopatrzenia rynku w artykuły spożywcze, w porównaniu ze stanem sprzed dwóch lat

- Ocena stosunków państwo - Kościół

- Ocena swobód obywatelskich, demokracji, życia politycznego

- Ocena systemu władzy w Polsce

- Ocena zmian po Sierpniu ‘80 w zakresie wolności wyznania, swobód praktyk religijnych

- Ocena perspektyw zmian sytuacji politycznej w kraju w okresie najbliższych pięciu lat

- Ocena perspektyw zmian sytuacji gospodarczej Polski w okresie najbliższych pięciu lat

- Ocena powszechności dobrowolnego podporządkowania się zaleceniom, apelom czy programom Sejmu

1. OCENA PRACY MILICJI

Jak ocenia Pan działalność milicji w zakresie utrzymania ładu i porządku w miejscu swego zamieszkania?

Czy na terenie Pana miejsca zamieszkania milicja sprawnie zajmuje się zwalczaniem przestępstw oraz im zapobiega?

Ocena zachowania funkcjonariuszy milicji w bezpośrednich kontaktach z obywatelami

2. RELACJE MILICJA A SPOŁECZEŃSTWO

Czy i jak często w swojej pracy milicja spotyka się ze zrozumieniem i pomocą ze strony obywateli?

Jaka część społeczeństwa jest skłonna pomagać milicji w jej pracy?

[Badanie zrealizowano w trzech województwach: zamojskim, tarnowskim i wrocławskim]

Czy przyszłe wybory do Sejmu będą się różnić od poprzednich? Jeśli tak, to na czym według Pana(i) będą polegały różnice?

A czy powinny się różnić od poprzednich?

Co by się stało, gdyby w wyborach do Sejmu nie poszło głosować znacznie więcej ludzi niż zwykle? Jakie byłyby tego skutki?

Czy według Pana(i) po wyniku wyborów można się czegoś spodziewać?

I. ŚWIAT A POLSKA

Porównanie sytuacji świata i Polski /tabela/

1. Kraje bezpieczne, spokojne i kraje zagrożone

2. Definicje bezpiecznego, spokojnego życia

- brak przestępczości, brak zagrożenia życia

- pokój na świecie

- pokój w kraju

3. Zagrożenia dla ludzkości i dla polskiego społeczeństwa

- zbrojenia

- alkoholizm

- terroryzm, zamachy

- przestępczość

- głód, nieurodzaj

- narkomania

- bezrobocie

II. BEZPIECZEŃSTWO W POLSCE

1. Poczucie własnego bezpieczeństwa

2. Przestrzeganie prawa w miejscach publicznych

Stosunek respondentów do prawa

3. Przestępstwa zagrażające naszemu społeczeństwu

Stopień zagrożenia przestępstwami

Kategorie przestępstw:

- spekulacja

- łapownictwo, korupcja

- zagarnięcie mienia społecznego

- kradzież na szkodę prywatną

- nadużywanie stanowisk kierowniczych dla osiągania korzyści materialnych

- działania przeciwko życiu i zdrowiu

- działania niezgodne z prawem, wynikające z pobudek politycznych

Częstotliwość popełniania przestępstw

Kategorie przestępstw:

- spekulacja

- kradzież mienia prywatnego

- łapownictwo, korupcja

- lżejsze uszkodzenia ciała i inne przestępstwa o charakterze chuligańskim

- kradzież z włamaniem

- przestępstwa gospodarcze, zwłaszcza zagarnięcia mienia społecznego

- cięższe bójki i pobicia, rozboje

- gwałty

- zabójstwa

4. Prognozy i propozycje respondentów

Co należałoby zrobić, aby nasze miasta i wsie stały się bardziej bezpieczne?

- usprawnić pracę MO

- surowiej karać przestępców

- wychowywać społeczeństwo

- przestrzegać prawa

I. Uznawane przez młodzież wartości oraz ocena szans ich osiągnięcia

Najważniejsze cele i dążenia życiowe młodzieży

1. Szczęśliwe życie rodzinne

2. Ciekawa praca

3. Grono przyjaciół i znajomych

4. Wysokie dochody

5. Ciekawe, pełne przygód życie

6. Spokojny, zapewniony byt bez niespodzianek

7. Możliwość wpływu na to, co dzieje się w kraju

8. Zdobycie jak najwyższego wykształcenia

9. Korzystanie z dóbr kulturalnych

10. Osiągnięcie kierowniczego stanowiska w pracy

II. Najbliższe plany życiowe

Deklarowane zamierzenia

Dalsza nauka:

- studia wyższe

- szkoła pomaturalna

- technikum

Praca w:

- zakładzie uspołecznionym

- zakładzie prywatnym

- firmie polonijnej

Założenie własnego warsztatu

Pozostanie w gospodarstwie rolnym rodziców

(wskazania wg typów szkół: liceum ogólnokształcące, technikum, liceum zawodowe, zasadnicza szkoła zawodowa)

III. Obawy dotyczące najbliższej przyszłości

Przedmiot obaw:

Otrzymanie

- interesującej pracy

- mieszkania

Problemy finansowe, bytowe (zarobki)

Samodzielność

Założenie rodziny

Dostanie się na studia, do wybranej szkoły

Nowe środowisko

Ukończenie szkoły - matura, egzamin

Zagrożenie pokoju w świecie

Pobór do wojska

Niepokój w kraju

Problemy moralne

IV. Perspektywy życiowe młodego pokolenia w opinii badanych uczniów

Ocena realności własnych planów życiowych

V. Obraz rzeczywistości politycznej w świadomości młodzieży

Ocena stosowania w praktyce podstawowych mechanizmów i zasad ustrojowych

Zasady:

- Demokratyczne sprawowanie władzy

- Wpływ obywateli na rządy

- Tolerancja ideologiczna i polityczna

- Przestrzeganie swobód obywatelskich

- Brak większych różnic w poglądach politycznych obywateli

- Równe szanse życiowe niezależnie od: pochodzenia społecznego, przynależności partyjnej, sytuacji materialnej

Ocena efektów socjalizmu

Osiągnięcia::

- Stabilizacja: gospodarcza, społeczna

- Przemiany w świadomości społecznej

Niepowodzenia:

- Zamach na swobody obywatelskie

- Niepokoje społeczne

- Kłopoty gospodarcze

Deklarowany stosunek do rzeczywistości ustrojowej

Ocena instytucji politycznych

Grupy, których interesy reprezentuje PZPR:

- Elita władzy

- Tylko członkowie PZPR

- Ludzie pracy

- Całe społeczeństwo

- ZSRR i państwa socjalistyczne

Cechy dobrego ustroju:

- Równość

- Wpływ obywateli na rządy

- Zapewnienie swobód obywatelskich i politycznych

- Zapewnienie odpowiedniego standardu życia obywateli

- Sprawiedliwość

- Zapewnienie pracy wszystkim obywatelom

- Suwerenność, niezależność od innych państw

- Dobry, odpowiedzialny rząd

- Brak podziałów, rozbicia politycznego

- Sprawność gospodarcza

- Szeroki wachlarz świadczeń społecznych

- Brak zakłamania w życiu społecznym i politycznym

Badanie zrealizowano na próbie uczniów ostatnich klas szkół ponadpodstawowych (LO, LZ, technikum, ZSZ)

Deklaracje wyborcze

- Na pewno będę głosował(a)

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie będę głosował(a)

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie będę głosował(a)

- Na pewno nie będę głosował(a)

/tabela: porównanie odpowiedzi młodzieży uprawnionej do głosowania oraz próby ogólnopolskiej dorosłej ludności/ oraz /tabela wg typu szkoły/ oraz /tabela: odsetek odpowiedzi pozytywnych w makroregionach/

Czy Twoim zdaniem, rzeczywistość społeczno-polityczną w której żyjesz, charakteryzują:

* Demokratyczne sprawowanie władzy

* Tolerancja światopoglądowa

* Gwarantowanie i przestrzeganie swobód obywatelskich

* Wpływ obywateli na rządzenie państwem

* Równe szanse życiowe niezależnie od pochodzenia społecznego

* Równe szanse życiowe niezależnie od światopoglądu i przynależności partyjnej

* Gwarantowanie wszystkim obywatelom przyzwoitego standardu życia

* Równe szanse życiowe niezależnie od sytuacji materialnej

- Tak

- Nie

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Ocena 40 lat Polski Ludowej

- Więcej niepowodzeń niż sukcesów

- Tyle samo niepowodzeń co sukcesów / Trudno mi powiedzieć

- Więcej sukcesów niż niepowodzeń

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Co ustrój socjalistyczny przyniósł ludziom w Polsce?

- Więcej korzyści niż strat

- Tyle samo korzyści co strat / Trudno mi powiedzieć

- Więcej strat niż korzyści

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Jaki wpływ na losy naszego kraju mają instytucje?

* Sejm

* PRON

* PZPR

* Rząd

* Wojsko

* Opozycja polityczna

* Organizacje młodzieżowe

- Korzystny

- Nie mają żadnego / Trudno powiedzieć

- Niekorzystny

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Sposób wyjaśniania wątpliwości dotyczących spraw z życia społeczno-politycznego

- Rozmowy z księdzem

- Lektura nielegalnych wydawnictw, słuchanie rozgłośni zachodnich

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Nastawienie większości młodzieży do sposobu sprawowania władzy w naszym kraju w opinii badanego

- Raczej pozytywne

- Obojętne

- Raczej negatywne

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Nastawienie badanego do sposobu sprawowania władzy

- Raczej pozytywne

- Obojętne

- Raczej negatywne

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

Ocena perspektyw możliwości osiągnięcia celów życiowych młodzieży w ciągu najbliższych 5 lat

- Nastąpi poprawa

- Będzie mniej więcej tak samo; Trudno mi powiedzieć

- Nastąpi pogorszenie

/tabela - współzależność ocen i deklaracji wyborczych/

[Badanie zrealizowano w trzech województwach: zamojskim, tarnowskim i wrocławskim]

Jakie uwarunkowania kryją się za deklaracjami zachowań wyborczych badanych?

Tabele:

Deklaracje udziału w wyborach do Sejmu a:

1. Ocena zaufania społeczeństwa do kierownictwa politycznego kraju

2. Ocena zaufania społeczeństwa do władz centralnych

3. Ocena liczenia się władzy ze społeczeństwem

4. Ocena dbałości rządu o warunki życia obywateli

5. Czy związki zawodowe dbają o sprawy pracowników w Pana zakładzie pracy?

6. Czy Kościół powinien wypowiadać się w sprawach politycznych?

7. Jaka byłaby sytuacja w kraju, gdyby Kościół miał większy wpływ na kierowanie nim?

8. Rola PRON w życiu kraju

9. Jak Pan ocenia ogólną sytuację polityczną w Polsce w chwili obecnej?

10. Czy i jak Pana zdaniem zmieni się sytuacja polityczna w Polsce w ciągu najbliższych dwóch lat?

11. Czy władza podejmuje działania zapobiegające nawrotom kryzysów?

12. Czy w Pana miejscu zamieszkania stosuje się przedsierpniowe metody polityczne?

13. Czy w Polsce nadużywa się stanowisk kierowniczych dla osobistych korzyści?

14. Czy działalność rządu w sprawach gospodarczych gwarantuje wyjście z kryzysu gospodarczego w ciągu dwóch lat?

1. Czy PZPR cieszy się zaufaniem społeczeństwa, i jakim?

2. Jaki jest stosunek większości społeczeństwa do zasady kierowniczej roli partii w państwie?

3. Czy PZPR darzysz zaufaniem, czy też odnosisz się do niej nieufnie?

4. Gdyby zgłosił się Pan do instytucji partyjnych z prośbą o pomoc w ważnej sprawie, to jak odniosłyby się one do tego?

5. Czy PZPR dba o interesy klasy robotniczej?

6. Czy i jak silny negatywny wpływ na rozwój Polski wywiera: /.../ kontrola aparatu administracji przez partię?

7. Jak ważna jest dla zapewnienia wpływu obywateli na życie polityczne kraju kontrola władz państwowych przez PZPR?

8. Czyje interesy reprezentuje PZPR?

- Elity władzy

- Członków PZPR

- Ludzi pracy

- Całego społeczeństwa

- ZSRR

9. Które instytucje mają negatywny wpływ na sytuację w kraju?

Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych /tabela/

*

- Głęboko wierzący

- Wierzący

- Niezdecydowani

- Niewierzący

- Zdecydowanie niewierzący

*

- Praktykujący regularnie

- Praktykujący nieregularnie

- Uznający tylko najważniejsze praktyki religijne (np. chrzest dzieci, ślub kościelny)

- Zupełnie niepraktykujący

Tabela: Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych według płci

Tabela: Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych według wieku

Tabela: Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych według wykształcenia

Tabela: Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych według grup społeczno-zawodowych

Tabela: Stosunek partyjnych i bezpartyjnych do wiary i praktyk religijnych według miejsca zamieszkania

Czy Pana zdaniem Kościół powinien wypowiadać się w sprawach politycznych?

Jak Pan sądzi, jaka byłaby sytuacja Polski, gdyby Kościół miał większy wpływ na kierowanie krajem?

- sytuacja byłaby lepsza

- uległaby pogorszeniu

1. Sytuacja społeczno-organizacyjna rad pracowniczych

2. Obszary wpływów rad pracowniczych

- obszar bezpośredniego wpływu

- obszar pośredniego wpływu

- obszar poza wpływem rad

3. Współdziałanie rady pracowniczej z dyrektorem

Obszar wpływów dyrektora

4. Współdziałanie rady pracowniczej z organizacją partyjną

Obszar wpływów organizacji partyjnej

5. Współdziałanie rady pracowniczej z organizacją związkową

Obszar wpływów związków zawodowych

6. Ocena działalności rad pracowniczych

7. Wpływ interesów grup społeczno-zawodowych na działalność samorządu

8. Rada pracownicza a "kolektyw zakładowy"

Czy zna Pan(i) założenia do projektu ordynacji wyborczej do Sejmu?

- Tak - dokładnie

- Tak - dość dokładnie

- Nie znam - wiem tylko, że zostały ogłoszone

- Nic nie wiem na ten temat

/omówienie w tekście/

[Pytanie zadane osobom deklarującym znajomość projektu ordynacji]

Jak ocenia Pan(i) zakres zmian proponowanych w tych założeniach?

- Są one dostatecznie duże

- Są one znaczne, ale niewystarczające

- Są one niewielkie i zdecydowanie niewystarczające

- Nie mam zdania

/omówienie w tekście/

Jak Pan(i) sądzi, jak wielki procent społeczeństwa weźmie udział w wyborach do Sejmu? Prosimy podać ten procent.

/omówienie w tekście/

[Pytanie otwarte; odpowiedzi zrekodowane]

Dlaczego, Pana(i) zdaniem, tyle mniej więcej ludzi weźmie udział w wyborach do Sejmu?

Uzasadnienie przewidywanej dużej frekwencji wyborczej

- Postawy konformistyczne idących głosować

-- Z przyzwyczajenia

-- Z obawy przed konsekwencjami

-- Dla świętego spokoju

- Świadoma akceptacja polityczna idących głosować

-- Udział będzie spełnieniem patriotycznego, obywatelskiego obowiązku

-- Wyraz nadziei związanych z nowym Sejmem i posłami

-- Dobra (poprawiająca się), normalizująca się sytuacja polityczna w kraju

Powody przewidywanego braku pełnej frekwencji wyborczej

- Niezadowolenie z sytuacji politycznej

-- Nieufność do władzy

-- Brak wiary, że wybory coś zmienią

-- Rozgoryczenie aktualną sytuacją polityczną

-- Niezadowolenie z sytuacji gospodarczej (podwyżki cen)

- Opozycyjne nastawienie wobec rzeczywistości politycznej

-- Wybory to farsa, fikcja

-- Do urn pójdą tylko nieliczni: partyjni, "czerwoni", emeryci

-- Do wyborów nie pójdą ludzie podziemia, opozycji oraz ci, którzy ulegną ich namowom

/omówienie w tekście/

Jak Pan sądzi, czy ludzie wiążą z wyborami do Sejmu jakieś nadzieje na poprawę sytuacji w kraju?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno mi powiedzieć

/tabela/

Czy ma Pan(i) zamiar wziąć udział w wyborach do Sejmu?

- Tak, na pewno będę głosował(a)

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie będę głosował(a)

- Jeszcze nie wiem, ale prawdopodobnie nie będę głosował(a)

- Nie, nie będę głosował(a)

/omówienie w tekście/

Tabela - deklaracje udziału w wyborach (na pewno i prawdopodobnie) wg makroregionów

Tabela - deklaracje udziału w wyborach w grupach społeczno-zawodowych

Aneks: Charakterystyka badanej zbiorowości

Jest to materiał pomocniczy na XIX Plenum KC PZPR

O SPOŁECZEŃSTWIE

Na jakie grupy podzieliłby Pan społeczeństwo polskie?

Czy współczesne społeczeństwo polskie dzieli się na klasy?

Co Pana zdaniem decyduje obecnie o zajmowaniu wysokiej lub niskiej pozycji społecznej?

O SOBIE

Jak w porównaniu z innymi ludźmi powodzi się Panu(i) w życiu? /IV, VI, IX‘84/

O ATRYBUTACH INTELIGENTA

Cechy inteligenta:

- Posiadanie wyższego wykształcenia

- Zajmowanie kierowniczego stanowiska

- Inteligenckie pochodzenie

- Umysłowy charakter pracy

- Wysoki poziom wiedzy ogólnej

- Wysoka kultura osobista

- Szerokie zainteresowania pozazawodowe

- Praca twórcza, koncepcyjna

- Zaangażowanie w pracę społeczną

- Tworzenie i rozwijanie kultury

- Korzystanie z dóbr kulturalnych

- Pełnienie znaczącej roli w życiu publicznym

- Wrażliwość na sprawy innych ludzi

O ROLI I POŁOŻENIU SPOŁECZNYM INTELIGENCJI

O POLITYCE

Stosunek inteligencji do polityki

Poglądy inteligencji i robotników na historię /tabela/

Co hamuje rozwój kraju

Poglądy świadczące o "elitarystycznej" wizji historii

Poglądy świadczące o "aktywistycznej" wizji historii

Jakie grupy zawodowe mają największy i najmniejszy dostęp do władzy?

Czy istnieje konflikt między władzą a inteligencją?

Przyczyny tego konfliktu

ANEKS

Charakterystyka badanych

Tabela: Aktywność społeczno-polityczna badanych

1. Ocena środków masowego komunikowania (telewizji, radia i prasy) oraz zakładowych środków przekazu jako źródeł informacji o reformie gospodarczej i Centralnym Planie Rocznym

2. Znajomość i ocena głównych założeń reformy gospodarczej i Centralnego Planu Rocznego

3. Ocena aktualnych możliwości rozwoju gospodarczego Polski

Tabele aneksowe

Ocena informacji o reformie gospodarczej i CPR w

- TVP

- Radio

- Prasa

- Zakład pracy

Sposoby upowszechniania informacji na terenie zakładu pracy

- Biuletyny i prasa zakładowa

- Radiowęzeł zakładowy

- Kursy, narady, szkolenia, zebrania partyjne

- Broszury, wydawnictwa oświatowe i specjalistyczne

- Tablice ogłoszeń, gabloty

- Przepisy, akty prawne i normatywne

- Czasopisma, prasa centralna i terenowa w klubie, świetlicy itp..

- Droga służbowa - dyrektywy kierownictwa

Omówienie dyskusji o inteligencji, trwającej od marca 1984 r. na łamach prasy tygodniowej.

1. Opinie na temat minionego roku i wydarzeń tego okresu

Które wydarzenia były pomyślne dla naszego kraju?

2. Opinie o sytuacji politycznej i kierunkach jej rozwoju w przyszłości

3. Opinie o obecnej i przewidywanej sytuacji gospodarczej i materialnej

4. Pokoleniowe i klasowo-warstwowe zróżnicowanie opinii

Aneks

1. Wpływ niektórych wydarzeń na sytuację polityczną w kraju

2. Klasyfikacja badanych ze względu na opinie o normalizacji politycznej

Ocena stanu napięć społecznych a stosunek społeczeństwa do hasła porozumienia narodowego głoszonego przez władzę

3. Opinie o niektórych elementach sytuacji politycznej

4. Perspektywy zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej kraju w opinii respondentów badanych w październiku i grudniu 1984 r.

Stosunek społeczeństwa do religii i Kościoła

- wierzący

- wierzący i niepraktykujący

- niewierzący i chodzący do kościoła

- niewierzący i niepraktykujący

Praktyki religijne

- regularnie odbywa

- nieregularnie

- uznaje jedynie najważniejsze praktyki (np. chrzest dzieci, slub)

Rozdział Kościoła od państwa

- akceptuje

- traktuje obojętnie

- nie akceptuje

- trudno powiedzieć

1. Odczucie pewności sytuacji społeczno-ekonomicznej

Czy obecna sytuacja społeczna, a ściślej biorąc ekonomiczna kraju jest

postrzegana jako stabilna czy też niepewna?

Czy obecne warunki sprzyjają budowaniu planów życiowych na dłuższą

metę?

Czy zaoszczędzone pieniądze byłby Pan skłonny przeznaczyć na jakiś cel

w przyszłości?

2. Poczucie kontroli nad rzeczywistością społeczną i jej korelaty

- "kontrola osobista" - przekonanie o możliwości wpływu na własny los

- "kontrola systemu" - przekonanie o możliwości wpływania na system polityczny i społeczny

Czynniki hamujące rozwój kraju:

- wadliwa organizacja gospodarki

- nadużywanie władzy

- lenistwo, pijaństwo, brakoróbstwo

- brak kwalifikacji osób na stanowiskach kierowniczych

- ograniczenie pola dla inicjatywy ludzi twórczych i pomysłowych

- brak poszanowania dla własności społecznej

- kumoterstwo

- tłumienie krytyki

- łapownictwo

- brak wpływu na decyzje władz

- bierność i obojętność obywateli

- brak odwagi w głoszeniu własnego zdania

- brak dyscypliny i poszanowania władzy

- silna kontrola aparatu administracji przez partię

- położenie geopolityczne

Zaufanie do instytucji i organizacji społeczno-politycznych

- Kościół

- Rząd

- PZPR

- Wojsko

- MO

- Związki zawodowe

- Sejm PRL

- Środki masowego przekazu

3. Postrzeganie konfliktów społecznych i umiejscawianie ich źródeł

Źródła potencjalnych konfliktów społecznych:

- Pozycja materialna

- Poglądy polityczne

- Stanowisko w pracy

- Przynależność do PZPR

- Wykształcenie

- Pochodzenie społeczne

- Religia

4. Porównanie opinii inteligencji i robotników

I. Charakterystyka zbiorowości

- wykształcenie

- miejsce pracy

- miejsce zamieszkania

- wiek

- dochody

- stosunek do wiary i praktyk religijnych

- aktywność kulturalna

- życie rodzinne

2. Potoczne wizje struktury społecznej

Na jakie grupy podzieliłby Pan społeczeństwo polskie?

Czy uważa Pan, że ludzie w Polsce współczesnej dzielą się na klasy społeczne?

Co decyduje obecnie o zajmowaniu wysokiej lub niskiej pozycji społecznej?

Prestiż zawodów

Do której z grup społecznych zaliczyłby Pan siebie?

Dlaczego (ze względu na jakie cechy) zaliczył się Pan do tej grupy?

3. Kryteria zaliczania do inteligencji

Kogo i na podstawie jakich kryteriów zaliczyłby Pan do inteligencji?

4. Inteligencja o sobie - postrzeganie własnej grupy

5. Inteligencja o robotnikach

Jakby się Pan zachował, gdyby sytuacja z Sierpnia ‘ 80 powtórzyła się?

Co by Pan zrobił, gdyby zwrócili się do Pana przedstawiciele dyrekcji/władzy z prośbą o pomoc w przekonaniu strajkujących robotników o bezcelowości ich strajku?

6. Inteligencja o władzy

Konflikt między inteligencją a władzą

Badanie przeprowadzono wśród czterech kategorii zawodowych: inżynierów, nauczycieli, ekonomistów i lekarzy.

Pytano ich o to, jak postrzegają swoje miejsce, funkcje i zadania w strukturze socjalistycznego społeczeństwa.

Kogo i na podstawie jakich kryteriów zaliczają do inteligencji .

Jaki jest ich stosunek do polityki.

Stosunek do wiary i praktyk religijnych.

Analiza publikacji prasowych na temat gospodarki i reformy gospodarczej (polska prasa centralna i regionalna)

Analiza publikacji prasowych związanych z wprowadzaną w Polsce reformą gospodarczą

Czy można jeszcze uniknąć podwyżki cen?

Jak żyjemy - jak będziemy żyć?

Jak sobie poradzimy?

W czym mogą pomóc związki zawodowe?

Pod jakim warunkiem pogodzimy się z podwyżką cen?

Stosunek do propagowanych uzasadnień podwyżki. Pole pozwolenia społecznego

Odbiór propagowanych uzasadnień i alternatywne rozwiązania

Pole przyzwolenia społecznego na podwyżkę cen

Aneks - tabele z rozkładami odpowiedzi na pytania:

Jak ocenia Pan(i) obecną sytuację gospodarczą kraju?

Czy sądzi Pan(i), że obecna podwyżka cen jest nieunikniona?

Przyjmuje się, że zmiany cen różnych towarów są potrzebne. Czy Pana(i) zdaniem powinny one ulec zmianie, jeśli tak, to w jakim kierunku?

Jakie wyrzeczenia już Pan(i) poniósł poniosła) w związku z trudną sytuacją finansową, a jakie będą konieczne, jeżeli podwyżka cen wejdzie w życie?

Jeżeli podwyżki wejdą w życie, to na co Pan(i) liczy

- Odpowiednia rekompensata

- Wzrost zarobków w skali kraju

- Zwiększenie zarobków we własnym zakładzie

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Pomoc ze strony rodziny

- Świadczenia socjalne

- Podjęcie dodatkowej pracy

- Pomoc Kościoła w postaci darów

Czy chciał(a)by Pan(i) aby OPZZ występował w Pana(i) imieniu?

Kiedy Pana(i) zdaniem ceny artykułów powszechnego użytku będą w naszym kraju stałe?

Zagrożenia społeczne w opinii badanych osób - tabela

Sfery zagrożeń społecznych

Przestępczość

- chuligaństwo

- kradzieże

- spekulacja

- łapownictwo

- napady, rozboje

- zabójstwa

- gwałty

- ogólnie o przestępczości

- oszustwa

- przestępczość nieletnich

Zjawiska uznane przez medycynę za jednostki chorobowe

- alkoholizm

- narkomania

- nałogowe palenie papierosów

- stresy

- choroba psychiczna

Zagrożenia dotyczące stosunków między ludźmi

- brak kultury współżycia

- znieczulica społeczna

- egoizm, cwaniactwo

- zobojętnienie

- brak szacunku dla osób starszych

- brak tolerancji w zakresie przekonań politycznych i światopoglądowych

Zagrożenia ze sfery obyczajowości

- pijaństwo

- swoboda obyczajów wśród młodzieży

- prostytucja

- ruchy młodzieżowe (np. punkowie)

Mechanizmy życia społecznego

- nadużywanie zajmowanych stanowisk

- protekcja

- sytuacja polityczna w kraju, podział społeczeństwa

- sytuacja gospodarcza

- biurokracja

- brak poszanowania porządku publicznego

- niekompetencja ludzi na stanowiskach kierowniczych

- ograniczanie swobód obywatelskich i pracowniczych

Morale - praca zawodowa

- praca byle jaka

- uchylanie się od pracy

- brak dyscypliny pracy

Wykroczenia przeciwko wspólnemu dobru

- niszczenie przedmiotów i urządzeń publicznych

- niszczenie przyrody

- niszczenie zabytków kultury

Organizacja pracy

- marnotrawstwo mienia społecznego

- zła organizacja pracy

- lekceważenie ludzi pracy

Zagrożenia zewnętrzne

- wyścig zbrojeń

- obca propaganda

- restrykcje państw kapitalistycznych

Życie rodzinne - rozkład rodziny

Częstotliwość występowania wybranych zjawisk w życiu społecznym - tabela

Czy sądzi Pan(i), że obecna podwyżka cen jest nieunikniona?

Czy w zamian za ograniczenie podwyżek byłby Pan(i) skłonny(a) proponować obniżenie poziomu niektórych świadczeń socjalnych?

Czy w miejscu pracy wśród kolegów dyskutuje się na temat aktualnej podwyżki cen?

Czy Pana(i) zdaniem inni mają podobne poglądy jak Pan(i)?

Jaki ma Pan(i) stosunek do następujących uzasadnień rządu co do konieczności wprowadzenia podwyżki?

- Dalsze pogłębiania się różnic między kosztami produkcji rolnej a cenami detalicznymi może doprowadzić do bardzo wysokich podwyżek w przyszłości

- Są twarde realia, więc prawa ekonomiczne dotyczą także nas

- Przy tak niskiej wydajności pracy ceny muszą zostać podniesione

- Podwyżki są konieczne ze względu na decyzje Sejmu o budżecie państwa na 1985r.

- Wprowadzenie podwyżki jest warunkiem zniesienia reglamentacji na wszystkie artykuły poza mięsem i cukrem

Jakie działania zaproponował(a)by Pani w zamian za nie przeprowadzanie podwyżki cen?

Czy chciał(a)by Pan(i), aby OPZZ reprezentowało Pana(i) interesy w rozmowach z władzami w następujących sprawach?

- Podwyżki cen

- Wysokość rent i emerytur

- Określenie płacy minimalnej

- BHP i warunki pracy

- Opracowanie układów zbiorowych

- Ochrona środowiska

- Konsultacja planów gospodarczych

- Zmiana ustawy o związkach zawodowych

Czy w ciągu najbliższych miesięcy spodziewa się Pan(i) wzrostu swojej płacy?

Jak ocenia Pan(i) obecną sytuację gospodarczą kraju?

Opinie o działalności Sejmu i posłów do Sejmu

1. Posłowie poprzez interpelacje, zapytania przyczyniają się do lepszego rozwiązywania spraw obywateli

2. Dla posłów do Sejmu ważniejsze są sprawy prywatne (sprawy własnej kariery) niż zajmowanie się problemami kraju

3. Sejm skutecznie sprawuje kontrolę nad działalnością innych organów władzy i administracji

4. Działalność Sejmu to fikcja, ważne dla kraju i społeczeństwa decyzje zapadają wcześniej poza Sejmem

5. Sejm zawsze z uwagą odnosi się do głosów społeczeństwa, z uwagą rozpatruje zażalenia i życzenia obywateli

6. Posłowie na Sejm ostatniej kadencji dobrze reprezentują interesy swoich wyborców

7. Kandydatów na posłów powinny zgłaszać wyłącznie organizacje polityczne i społeczne

8. Sejm to prawdziwa reprezentacja narodu, wybrana w demokratycznych wyborach przez ludzi pracy

9. Wyborcy mają zawsze możliwość odwołania posła, który źle wypełnia swoje obowiązki

Prestiż, zaufanie społeczne i wpływ na losy kraju osób pełniących następujące funkcje i stanowiska:

1. Członek KC PZPR

2. Sekretarz miejskiego Komitetu PZPR

3. I sekretarz partii w zakładzie pracy

4. Poseł na Sejm

5. Przewodniczący wojewódzkiej rady narodowej

6. Wojewoda

7. Radny wojewódzkiej rady narodowej

8. Członek kierownictwa PRON

9. Przewodniczący Federacji Związków Zawodowych

Stopień zaufania społecznego do instytucji

1. Sejm

2. PZPR

3. PRON

4. Rząd

5. Kościół

6. Związki zawodowe

7. Wojsko

8. Wymiar sprawiedliwości (sądy, prokuratury)

9. MO i SB

10. Rady narodowe

1. Opinie społeczne o funkcjonowaniu służby zdrowia

- dostępność do poszczególnych typów placówek służby zdrowia

- skuteczność leczenia

- stosunek personelu medycznego do pacjentów ze szczególnym uwzględnieniem relacji pacjent - lekarz

2. Profilaktyka zdrowotna w opinii społecznej

3. Odczucie egalitaryzmu w zaspokajaniu potrzeb zdrowotnych

I. Lecznictwo podstawowe

- przychodnia rejonowa

- internista rejonowy

- domowa opieka internistyczna

II. Lecznictwo specjalistyczne

- ocena specjalistycznych usług medycznych

III. Lecznictwo szpitalne

Przedmiot oceny:

- opieka lekarska, skuteczność i prawidłowość leczenia

- stosunek lekarzy do pacjentów

- opieka pielęgniarska, fachowość, sumienność

- stosunek personelu pomocniczego do chorych

- warunki sanitarne

- zaopatrzenie w leki i środki opatrunkowe

- wyposażenie w sprzęt medyczny

- warunki lokalowe

- wyżywienie

IV. Pomoc w nagłych wypadkach - pogotowie ratunkowe

V. Lecznictwo odpłatne

Motywy działania:

- krótki termin oczekiwania na wynik badania

- możliwość wykonania badania bez skierowania

- większa rzetelność i dokładność badania

- możliwość wykonania badań różnego typu w jednej placówce

- życzliwy stosunek do pacjenta

- lepsze wyposażenie w aparaturę do przeprowadzania badań

VI. Ogólna ocena służby zdrowia

VII. Opinie o profilaktyce zdrowotnej

Czy chodzi Pan na badania kontrolne, choć nie wiąże się to z konkretną dolegliwością lub chorobą?

- Nie chodzę na takie badania, gdy czuję się zdrowy

- Tak, chodzę, gdy organizuje je zakład pracy, uczelnia, przy zmianie miejsca pracy itd..

- Tak, chodzę z własnej inicjatywy, w trosce o zdrowie

Jak zwykle postępuje Pan w przypadku zaobserwowania u siebie objawów chorobowych bądź pogorszenia stanu zdrowia?

- Czekam aż dolegliwości ustąpią same, do lekarza idę w ostateczności

- Od razu idę do lekarza

- Początkowo próbuję leczyć się sam

1. Kim są nasi ankieterzy?

2. Pierwszy kontakt z  respondentem

3. Aktywność respondenta w wywiadzie

4. Zakończenie wywiadu

5. Szkolenie ankieterów

1. O sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej

Perspektywy zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej kraju w opinii respondentów - tabela

2. O szansach zniesienia reglamentacji

1. Ocena skuteczności systemu kontroli

2. Model organizacji IRCH-y. Ocena intencji utworzenia IRCH-y.

- Przewidywane skutki społeczne działania IRCH-y

- Sposób powoływania inspektorów IRCH-y

- Zasady działania IRCH-y

- Współpraca z NIK-iem

- Sposoby wykorzystywania wyników kontroli

- Sankcje

- Zakres kontroli IRCH-y

Analiza jakościowa wywiadów pogłębionych

1. Założenia

2. Wyniki badań

* Stosunek do reformy

* Sytuacja przedsiębiorstwa

* Sytuacja dyrektora

* Zrzeszenia

3. Podsumowanie

* Wnioski

* Konsekwencje

1. Jak rolnicy gospodarstw indywidualnych postrzegają decyzje dotyczące sektora indywidualnego?

2. Jakich skutków spodziewają się rolnicy w odniesieniu do własnego gospodarstwa? Jakie są w związku z tym ich zamierzenia na przyszłość?

I. Ogólne opinie o polityce wobec rolnictwa indywidualnego

Czy w ostatnich latach były decyzje korzystne dla prowadzenia własnego gospodarstwa rolnego?

II. Ceny produktów rolnych a opinie o opłacalności produkcji

Jak Pan ocenia opłacalność produkcji w swoim gospodarstwie oraz jak kształtują się relacje cen między grupami tych produktów?

III. Związek z gospodarstwem: plany życiowe i zawodowe

IV. Ocena projektu nowego podatku rolniczego

V. Postulaty dotyczące polityki rolnej państwa

Oceniane urzędy i instytucje:

* Ośrodek zdrowia

* Inne urzędy: poczta, bank, ZUS, PZU

* Administracja zakładu pracy

* Urząd administracji państwowej

* Administracja mieszkaniowa, osiedlowa

- Życzliwe traktowanie i sumienne załatwianie spraw

- Obojętne traktowanie, ale sumienne załatwianie spraw

- Życzliwe traktowanie, ale niesumienne załatwianie spraw

- Nieżyczliwe traktowanie i niesumienne załatwianie spraw

/tabela/

Od czego przede wszystkim zależy pomyślne załatwienie sprawy w urzędzie?

- Od tego, czy sprawa jest naprawdę słuszna

- Od należytego przedstawienia sprawy

- Od fachowości urzędnika załatwiającego sprawę, znajomości przepisów

- Od własnej energii i zaradności

- Od przypadku, od nastroju, uprzejmości urzędnika

- Od wpływów i znajomości

- Od pieniędzy

/omówienie w tekście/

Każdemu obywatelowi w naszym kraju przysługuje prawo do składania tzw. skarg, zażaleń, odwołań. Czy Pan(i) zdaniem warto odwoływać się, wnosić skargi z powodu trudności w załatwieniu sprawy, doznanej krzywdy itp.?

- Warto, bo w końcu osiągnie się cel

- Nie warto, to niewiele daje

- Nie warto, bo to się obraca przeciwko wnoszącemu skargę, odwołującemu się

/omówienie w tekście/

Załóżmy, że zgłosił(a) się Pan(i) do każdej z wymienionych niżej osób, instytucji z prośbą o pomoc w ważnej dla Pana(i) sprawie życiowej. Jak, Pana(i) zdaniem, odniosą się do tego niżej wymienione osoby, instytucje?

* Rodzina

* Przyjaciele

* Koledzy z pracy, sąsiedzi

* Bezpośredni przełożony

* Dyrekcja, kierownictwo zakładu pracy

* Organizacja partyjna

* Związki zawodowe

* Samorząd pracowniczy

* Ksiądz, parafia

* Instytucje partyjne (gminne, miejskie, wojewódzkie)

* Radni rad narodowych

* Naczelnik, prezydent miasta, wojewoda

* Urzędnicy w urzędzie miejskim, wojewódzkim

* Komitet Centralny PZPR

* Sejm, Rada Państwa, posłowie

* Wojciech Jaruzelski

* Ktoś inny (kto?)

- Jestem przekonany(a), że zrobią wszystko, żeby mi pomóc

- Myślę, że będą próbowały mi pomóc

- Nie wierzę, aby rzeczywiście chciały mi pomóc

- Może by mi pomogły, ale nie chcę korzystać z ich pomocy

/omówienie w tekście/ oraz /tabela z wybranymi instytucjami, osobami/

Analiza odpowiedzi na pytania:

Czy zdarzyło się, że czytał(a) Pan(i) w całości bądź słyszał(a) w radiu, telewizji, prasie wystąpienie rzecznika prasowego rządu?

- Tak, czytałe(a)m, słyszałe(a)m

- Nie, nigdy nie czytałe(a)m, słyszałe(a)m

- Trudno mi powiedzieć, nie pamiętam

Chcielibyśmy poznać Pana(i) opinię na temat pracy rzecznika prasowego rządu. Jak Pan(i) ocenia treść jego wypowiedzi?

- Bardzo dobrze, podobają mi się

- W zasadzie podobają mi się, choć mam pewne wątpliwości

- Raczej mi się nie podobają

- Zdecydowanie mi się nie podobają

Dlaczego tak Pan(i) ocenia treści tych wypowiedzi?

(pytanie otwarte)

Komunikat zawiera informacje oparte przede wszystkim na badaniach o zasięgu ogólnopolskim prowadzonych wśród robotników i uzupełnionych opiniami robotników wyodrębnionymi z badań reprezentatywnych dla ogółu społeczeństwa.

- Przynależność do organizacji

- Stosunek do religii

- Potrzeby kulturalne

Miejsce i rola robotników w społeczeństwie

Pozycja polityczna robotników

Ocena sytuacji materialnej

Pozycja społeczna robotników

Ocena reformy gospodarczej

Sytuacja w zakładzie pracy

1. Znajomość nowego systemu wynagrodzeń i jego ocena

2. Stosowanie nowego systemu wynagrodzeń w zakładach pracy

3. Ocena dotychczasowego systemu wynagrodzeń i problemy z nim związane

1.Przynależność do związków zawodowych przed 13 XII 1981 r.

- branżowych

- autonomicznych

- "Solidarność"

Jaką rolę i zadania powinny spełniać związki zawodowe w naszym kraju ?

Jakimi sprawami powinny zajmować się związki zawodowe i czego Pan osobiście oczekiwałby od takich związków zawodowych, do jakich chciałby Pan należeć?

2. Pluralizm czy monizm związkowy

3. Sposób rozstrzygania sporów zbiorowych

4. Pozycja i zadania związków zawodowych w przedsiębiorstwie

5. Ocena nowej ustawy o związkach zawodowych

6. Ocena instytucji i organizacji społeczno-politycznych z punktu widzenia spełniania przez nie funkcji rzecznika obrony interesów robotniczych

Kto powinien zapewnić wpływ robotnikom na to, co dzieje się w kraju?

7. Poziom akceptacji i zaufania do nowych związków zawodowych

8. Przyczyny braku akceptacji i nieufności

9. Ocena dotychczasowej działalności związków w przedsiębiorstwie

10. Prognoza wzrostu uzwiązkowienia i stopnia akceptacji nowego ruchu związkowego

11. Afiliacje społeczno-polityczne robotników

Syntetyczne ujęcie wybranych wyników badania przeprowadzonego wśród kadry kierowniczej i technicznej w trzech warszawskich zakładach przemysłowych.

Pytania dotyczyły:

- poinformowania o planach rozwoju zakładu

- poszukiwania informacji o rozwoju technologii i techniki

- oceny kwalifikacji kadry inżynieryjno-technicznej w swoim zakładzie

- rodzaju działań, które zapewnią podniesienie efektywności gospodarowania

WPROWADZENIE

OGÓLNA INTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ

OPIS WYNIKÓW BADAŃ

Stereotypowe sposoby rozumienia demokracji:

- system społeczny, w którym wszyscy obywatele są sobie równi (rozumienie egalitarystyczne)

- system społeczny gwarantujący każdemu obywatelowi pełną swobodę działania (rozumienie anarchistyczne)

- sposób rządzenia, zgodnie z którym wszyscy obywatele mają wpływ na państwowe decyzje w stopniu proporcjonalnym do pozycji społecznej, jaką zajmują (rozumienie liberalne)

- zasada funkcjonowania życia społecznego, zgodnie z którą mniejszość podporządkowuje się woli większości (definicja "formalna")

- forma dyktatury proletariatu (rozumienie marksistowskie)

Semantyczne uwarunkowania rozumienia demokracji

Psychologiczna struktura treściowa pojęcia demokracji

Urzeczywistnianie demokracji w Polsce

1. Ocena intencji utworzenia IRCh-y

2. Ocena przewidywanych skutków jej działalności

3. Sposób powoływania inspektorów IRCh-y

4. Zasady działania IRCh-y

5. Zakres kontroli IRch-y

Opinie o potrzebie kontrolowania poszczególnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego:

- przemysł

- rolnictwo

- handel

- sektor prywatny

- działalność socjalna

Opinie badanych o objęciu kontrolą dochodów i standardu życia różnych grup społeczno-zawodowych

- Właściciele prywatnych przedsiębiorstw przemysłowych, handlowych i usługowych

- Właściciele dużych gospodarstw

- Najwyżej opłacani robotnicy /np. górnicy/

- Członkowie rządu i urzędnicy państwowi wysokiego szczebla

- Aparat partyjny

- Księża

- Artyści, muzycy, literaci, adwokaci

- Lekarze prowadzący prywatną praktykę

- Wojskowi

- Milicjanci

- Osoby pracujące na kontraktach zagranicznych

- Dyrektorzy dużych przedsiębiorstw

Tekst jest omówieniem wniosków, wynikających z badania sondażowego, na temat:

- postrzegania demokracji i pożądanego jej modelu

- warunków wpływu obywateli na życie polityczne kraju

- znaczenia organizacji politycznych (PZPR, PRON) i instytucji politycznych jako gwarantów wpływania obywateli na życie polityczne kraju

- pożądanego kształtu stosunków społecznych

Ocena dbałości o zaspokojenie przez instytucje podstawowych potrzeb obywateli.

Jak Pan(i) ocenia w Pana(i) miejscu zamieszkania:

* czystość, schludny wygląd otoczenia

* zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony życia i mienia obywateli przez MO

* pracę handlu

* kulturę obsługi klientów w placówkach handlowych

* sprawność komunikacji

* rozwój sieci żłobków, przedszkoli

* warunki pracy szkół

* organizację życia kulturalnego

* zapewnienie dobrej opieki lekarskiej

* traktowanie interesantów w urzędach

- Bardzo dobrze

- Dobrze

- Dostatecznie

- Niedostatecznie

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Czy w Pana(i) miejscu pracy przestrzega się sprawiedliwości przy:

* ustalaniu wysokości płac

* podziale premii i nagród

* obsadzaniu kierowniczych stanowisk

* rozdziale wczasów, kolonii, zimowisk

* rozdziale mieszkań

* podziale dóbr trudno dostępnych

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Patologie życia publicznego:

* patologie władzy:

- spekulacja

- łapownictwo

- marnotrawstwo, niegospodarność

- nadużywanie stanowisk dla uzyskania osobistych korzyści

* patologie w obrębie społeczeństwa:

- protekcyjna sprzedaż w sklepach

- kumoterstwo - protekcyjne załatwianie spraw w urzędach

- nieprzestrzeganie dyscypliny pracy

- niewywiązywanie się osób na stanowiskach z obowiązków

- pogardliwy stosunek ludzi na stanowiskach do obywateli

- biurokracja, bezduszność urzędników wobec spraw ludzkich

/omówienie w tekście/ i /tabela/

Co przede wszystkim decyduje , Pana(i) zdaniem, o tym, że w Pana(i) środowisku nie wszystko funkcjonuje należycie?

- Niewłaściwy dobór ludzi na stanowiskach kierowniczych

- Nadmierna tolerancja władz centralnych wobec funkcjonowania władzy w terenie

- Zasiedziałe kliki, utrwalone układy, wzajemne powiązania ludzi na stanowiskach

- Karuzela stanowisk - ludzie, którzy popełnili błędy na jednym stanowisku, idą na inne

- Obojętność społeczeństwa, ludzie tolerują złe funkcjonowanie władz terenowych

- Inne przyczyny

/omówienie w tekście/

Kogo Pana zdaniem większość społeczeństwa obarcza winą za ten stan rzeczy?

- Przede wszystkim władzę centralną

- Na równi władzę centralną i lokalną

- Głównie władzę lokalną

- W takim samym stopniu władze co nas - obywateli

- Przede wszystkim obywateli

- Trudno mi powiedzieć

/omówienie w tekście/

Od czego przede wszystkim zależy Pana(i) zdaniem obecnie w Polsce zmiana na lepsze? (Prosimy wybrać nie więcej niż trzy czynniki)

- Mądra polityka rządu

- Właściwa polityka kadrowa

- Lepsza praca aparatu władzy lokalnej i gospodarczej

- Lepsza praca całego społeczeństwa

- Zmiana zasad ustrojowych (których szczególnie?)

- Większe zaangażowanie społeczeństwa w sprawy społeczno-polityczne

- Przezwyciężanie nieufności obywateli do władzy

- Coś innego (co?)

/omówienie w tekście/

1. Zainteresowanie przebiegiem Plenum KC PZPR

2. Ocena plenum

Postrzeganie pozycji robotników w strukturze społecznej kraju /tabela/

- Robotnicy ponoszą główny ciężar kryzysu gospodarczego

- Robotnicy nie mają dostatecznego wpływu na rządzenie państwem

- Robotnicy mają mały wpływ na działalność rad narodowych i samorządów lokalnych

- Robotnicy przejawiają małą aktywność polityczną

- Na działalność PZPR robotnicy mają mniejszy wpływ niż pozostałe grupy społeczne

- Partia w swojej działalności tylko pozornie liczy się z opiniami robotników

- Zbyt mało jest robotników we władzach partyjnych wyższego szczebla

- W etatowym aparacie partyjnym jest zbyt mało ludzi, którzy przedtem przez jakiś czas pracowali jako robotnicy

- Dzieci robotników mają mniejsze szanse dostania się na wyższe uczelnie

- Przyszłość społeczeństwa polskiego zależy przede wszystkim od tego, jak będą pracować robotnicy

Badani rozumieją demokrację jako:

- system społeczny zapewniający wszystkim obywatelom szeroko rozumianą równość

- system gwarantujący wszystkim maksimum wolności osobistej i swobód obywatelskich

- system współrządzenia, w którym każdy obywatel ma odpowiedni wpływ na dotyczące go decyzje

- zasadę podejmowania decyzji zgodnie z wolą większości

Czy zdarzyło ci się spotkać z przypadkiem jaskrawego naruszenia zasad demokracji?

Przykłady naruszenia zasad demokracji:

- wydarzenia stanu wojennego

- łamanie praw obywatelskich

- wybory do władz

- polityka awansów i kadrowa

- arogancja władzy

- działania MO i ZOMO

- kryzysy polityczne, błędy, wypaczenia

- fałszowanie informacji

- obecny system płac

1. Aspiracje demokratyczne i opinie o drogach prowadzących do ich zaspokojenia

2. Opinie o przestrzeganiu zasad demokracji w najbliższym otoczeniu badanych

3. Opinie o sposobach podejmowania decyzji w społeczeństwie

4. Opinie o zaawansowaniu demokracji w Polsce

Opinie o funkcjonującym systemie kontroli, jego rzetelności i skuteczności w ograniczaniu spekulacji, korupcji i innych niekorzystnych zjawisk społecznych.

Źródła słabości systemu kontroli:

- bezkarność niektórych grup społecznych skutecznie unikających sankcji za działania niezgodne z prawem

- brak aktywnego wsparcia ze strony obywateli dla działań kontrolnych

- działalność ludzi, którzy ze względu na pozycję zajmowaną w społeczeństwie znajdują się poza zasięgiem jakiejkolwiek kontroli

- korupcja aparatu kontrolującego

Deklaracje czynnego udziału w zwalczaniu nadużyć

WSTĘP

Badaniem objęte zostały dwie grupy respondentów - pracownicy zakładów przemysłowych potencjalnie zorientowani w założeniach CPR (planiści, związkowcy, samorząd pracowniczy, POP) oraz osoby ze środowisk opiniotwórczych

SYNTETYCZNA OCENA ZAŁOŻEŃ CPR-85

Opinie o CPR-85

- Jest bardzo napięty i aktywnie kształtuje procesy gospodarcze

- Jest w zasadzie napięty i usiłuje aktywnie kształtować procesy gospodarcze

- Zawiera rezerwy i w zasadzie pasywnie przystosowuje się do realiów gospodarczych

- Zawiera nadmierne rezerwy i całkowicie pasywnie przystosowuje się do realiów gospodarczych

OCENA SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU

Sytuacja gospodarcza kraju

- Dobra

- Niezła

- Trudna, ale z widokami na przyszłość

- Bardzo zła, o krok od katastrofy

PRZEWIDYWANIA EKONOMICZNE

Prognoza ekonomiczna

- W latach 1984-1985 będzie realizowana zasada podwyższania płac wyłącznie wówczas, gdy nastąpi wzrost wydajności pracy

- W najbliższych latach uda się uzyskać szybszy wzrost wydajności pracy niż zarobków

- W 1985 r. Uda się zmniejszyć o 2,1 % zużycie podstawowych surowców, paliw, materiałów na jednostkę

produkcji

ROLA CENTRALNEGO PLANOWANIA W AKTUALNEJ SYTUACJI KRAJU

W jakim stopniu uda się wykonać cele społeczne NSPG na lata 1983 - 1985?

* Zapewnienie wyżywienia narodu

* Lepsze zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych z niezbędną infrastrukturą

* Poprawa zaopatrzenia ludności w przemysłowe towary codziennego użytku

* Ochrona poziomu życia grup najsłabszych ekonomicznie

Ocena potencjalnej roli planowania centralnego w Polsce

- Nie można skutecznie centralnie planować, gdyż jest to utopia

- Nie można skutecznie centralnie planować w okresie kryzysu gospodarczego

- Więcej jest pozorów niż rzeczywistych działań, wskazuje to na fikcję centralnego planowania

- Trudności i odstępstwa od centralnych planów stawiają pod znakiem zapytania sensowność takiego planowania

- Plan centralny w zasadzie wchodzi w życie, choć napotyka trudności i ograniczenia

- Planowanie centralne jest niezbędne dla prawidłowego przebiegu procesów gospodarczych

- Nie wiem

- Centrum planuje strategicznie, resztę planują przedsiębiorstwa

- Inne opinie respondentów

WNIOSKI

PUBLIKACJA DOSTĘPNA TYLKO NA MIEJSCU W CBOS

Które spośród opisanych zjawisk i zachowań patologicznych są oceniane jako szkodliwe i groźne, a które uznane za mniej lub bardziej akceptowaną normę postępowania w określonych warunkach?

I.- Naruszanie ogólnie przyjętych zasad postępowania w życiu prywatnym, zawodowym i publicznym

- Brak zrozumienia dla potrzeb i interesów innych ludzi

- Znieczulica społeczna

II.- Pijaństwo

- Alkoholizm

- Chamstwo

III. Gwałt zbiorowy

- Rozbój

- Niszczenie przyrody, zabytków kultury, przedmiotów i urządzeń publicznych

- Spekulacja

IV. Swoboda obyczajów wśród młodzieży

- Nałogowe palenie papierosów

- Używanie wulgarnych słów

V. Zabójstwo

- Chuligaństwo

- Zaniedbywanie rodziny

- Praca byle jaka

- Załatwianie własnych spraw w czasie pracy

- Czerpanie korzyści z układów nieformalnych, znajomości i stanowisk

- Łapownictwo

VI. Kradzież

- Brak poszanowania dla porządku publicznego

- Uchylanie się od pracy

- Narkomania

- Prostytucja

- Próba pozbawienia się życia

O działaniach penalizacyjnych

Co wpływa na ograniczenie przestępczości?

- wychowanie w rodzinie

- egzekwowanie przepisów prawnych

- wychowanie w szkole

- wpajanie zasad moralnych

- poprawa złych warunków życia

Czy przyjęte w założeniu rozszerzanie się syndromu patologii znajduje odbicie w nasileniu się poczucia zagrożenia i skłonności reagowania we własnym zakresie? W której sferze zjawisk tak się dzieje, a w której nie?

Jaka jest ocena instytucjonalnych "urzędowych" form zwalczania patologii i jakie wiążą się z nimi oczekiwania?

UWAGI WPROWADZAJĄCE

OPIS BADANEJ PRÓBY

WYNIKI BADAŃ

* Słuchanie radia

Tabela - popularność wybranych 19 audycji radiowych

* Oglądanie telewizji

Tabela - popularność wybranych 16 programów telewizyjnych

* Czytelnictwo prasy codziennej

Tabela - czytelnictwo wybranych dzienników

* Czytelnictwo tygodników

Tabela - popularność 3 wybranych tygodników społeczno-politycznych

* Chodzenie do kina - częstotliwość

* Chodzenie do teatru - częstotliwość

* Korzystanie z bibliotek, czytelnictwo książek, posiadanie biblioteczki

* Kulturalne funkcje zakładu pracy

* Życie towarzyskie robotników

* Zainteresowania indywidualne robotników: hobby, twórczość amatorska

Która z instytucji formalnie biorących udział w sprawowaniu władzy ma największy wpływ na podejmowanie decyzji politycznych:

- Sejm

- PZPR

- Rząd

- Wojsko

Kto obecnie rządzi w Polsce?

- Rząd

- Partia

- Wojsko

- Aparat partyjny

- Klasa robotnicza

- Kościół

Kto lub co jest powodem aktualnej sytuacji w kraju?

- Narodowy charakter Polaków

- Błędy poprzedniej ekipy rządzącej

- Restrykcje amerykańskie

- Polityka rządu gen. Jaruzelskiego

- "Solidarność"

- Niechęć ludzi do pracy

Czy dotychczasowa polityka rządu stwarza szanse na wyjście z kryzysu gospodarczego?

Ocena reformatorskich działań rządu:

- to, co się robi jest powierzchowne i nie daje pewności, że kryzys się nie powtórzy

- powracają stare metody rządzenia

- działania władzy są w zasadzie zadowalające, ale mają liczne braki

- działania reformatorskie nie są dostatecznie szybkie i wytrwałe

Ocena nowej ordynacji wyborczej

Jaka część społeczeństwa uważa decyzje rządu za kompetentne?

OCENA INSTYTUCJI

Instytucje najpożyteczniejsze:

- Kościół

- Sejm

- Wojsko

- Rząd

Instytucje szkodliwe:

- Opozycja

- PZPR

- Rząd

- PRON

Zaufanie do instytucji:

- Kościół

- Wojsko

- Sejm

- Rząd

- PRON

- PZPR

- Związki zawodowe

- Środki masowego przekazu

- MO

Raport na podstawie 34 wywiadów

1. Warunki mieszkaniowe badanych robotników

2. Warunki mieszkaniowe a możliwości wypoczynku po pracy

3. Warunki mieszkaniowe a sposób wypoczynku i spędzania czasu wolnego

1. Wprowadzenie

2. Metoda badań

3. Analiza wyników badań

Czy istnieją obecnie - w opinii kadry inżynieryjno-technicznej i kierowniczej przedsiębiorstw - realne przesłanki do stworzenia programu rekonstrukcji przedsiębiorstw?

Na XVI Plenum KC PZPR omawiano propozycję powołania Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej. Czy widzi Pan potrzebę powołania takiej inspekcji?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

Czym według Pana(i) takie inspekcje powinny się zajmować?

(pytanie otwarte)

OPINIE NA TEMAT 40-LECIA

Czy ostatnie 40 lat przyniosło społeczeństwu polskiemu więcej dobrego czy złego?

- Więcej dobrego jak złego

- Więcej złego jak dobrego

- Tyle samo dobrego jak złego

- Trudno mi powiedzieć

Czy zgadza się Pan(i) ze stwierdzeniem ""Mamy prawo do dumy, że wysiłkiem całego narodu Polska za życia jednego pokolenia stała się krajem uprzemysłowionym"?

Co uważa Pan(i) za największe osiągnięcia okresu Polski Ludowej?

(pytanie otwarte)

Co Pan(i) uważa za największe wady i niedostatki okresu Polski Ludowej?

(pytanie otwarte)

Jak, Pana(i) zdaniem, bezstronni historycy ocenią w przyszłości wymienione niżej okresy:z dotychczasowej historii Polski Ludowej?

* planu 3-letniego (1945-1949)

* planu 6-letniego (1949-1956)

* okres W. Gomułki (1956-1970)

* okres E. Gierka (1970-1980)

* okres "Solidarności" (1980-1981)

* od 1981 do chwili obecnej

- Pozytywnie

- Negatywnie

- Trudno powiedzieć

OPINIE NA TEMAT SYTUACJI POLITYCZNEJ

Czy Pana(i) zdaniem już dziś można powiedzieć, że wyszliśmy z kryzysu politycznego?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

Co należy zrobić, aby przezwyciężyć ten kryzys?

(pytanie otwarte)

Czy dotychczasowa polityka rządu stwarza szanse na wyjście z kryzysu gospodarczego?

- Tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Nie

- Trudno powiedzieć

"Mamy kolorową telewizję, ale nie zawsze potrafimy zrobić porządne widły" - powiedział gen. W. Jaruzelski. Jak Pan(i) sądzi, co jest tego przyczyną?

- Wadliwe zarządzanie

- Wadliwa gospodarka

- Brak dyscypliny i kultury pracy produkujących robotników

- Rozwiązania systemowe

- Słabe kadry inżynierskie

- Normalna nierównomierność rozwojowa

- Inne (jakie?)

Po doświadczeniach lat minionych, które państwa zaliczyłby Pan do prawdziwych sojuszników Polski?

(pytanie otwarte)

Jakiego państwa Polska, Pana(i) zdaniem, powinna się najbardziej obawiać (kto nam zagraża)?

(pytanie otwarte)

OPINIE O AMNESTII

Czy uważa Pan(i), że amnestia dla skazanych lub aresztowanych za działalność z pobudek politycznych przyczyni się do poprawy atmosfery społeczno-politycznej w kraju?

- Zdecydowanie tak

- Raczej tak

- Raczej nie

- Zdecydowanie nie

- Nie mam zdania

Czy uważa Pan(i), że po wprowadzeniu amnestii, wobec osób, które będą prowadziły sprzeczną z prawem działalność polityczną należy stosować kary:

- surowsze niż dotychczas

- takie jak dotychczas

- łagodniejsze niż dotychczas

- Trudno mi powiedzieć

Czy uważa Pan(i), że należy również przywrócić do pracy, nauki w szkołach osoby wyrzucone za działalność polityczną?

- Tak

- Nie

- Trudno mi powiedzieć

Jak Pan(i) ocenia każde z tych zjawisk (zachowań)?

* nałogowe palenie papierosów

* swoboda obyczajów wśród młodzieży

* załatwianie własnych spraw w godzinach pracy

* tzw. fucha w czasie pracy

* prostytucja

* używanie wulgarnych słów

Jak Pan(i) ocenia nałogowe palenie papierosów

- potępiam

- raczej jestem przeciw

- jest mi to obojętne

- uważam za normalne

- raczej jestem za

- pochwalam

- trudno powiedzieć

/tabele wg cech społeczno-demograficznych - ogółem, aprobata, tolerowanie, dezaprobata, trudno powiedzieć/

Jak, Pana zdaniem, należałoby postąpić z kimś, kto popadł w nałóg lub dopuszcza się takiego postępowania, jak np. nałogowe palenie papierosów?

(pytanie otwarte)

1. Opinie na temat reformy gospodarczej w skali kraju

Od stycznia 1982 roku wprowadza się w Polsce reformę gospodarczą. Interesują nas Pana(i) odczucia, poglądy na ten temat. Czy Pana(i) zdaniem dzięki reformie w najbliższej przyszłości zmieni się coś w Polsce na lepsze?

- Tak

- Nie

- Trudno w tej chwili powiedzieć, czas pokaże

- Nie wiem, nie interesuję się tym

Jeżeli tak, to co głównie ma Pan(i) na myśli?

Czy reforma gospodarcza - Pana(i) zdaniem -może wywołać w przyszłości jakieś niewłaściwe, złe skutki?

- Tak

- Nie

- Trudno w tej chwili powiedzieć, czas pokaże

- Nie wiem, nie interesuję się tym

Jeżeli tak, to co głównie ma Pan(i) na myśli?

Czy może Pan(i) powiedzieć, że reforma gospodarcza wywołała już dotychczas jakieś zmiany w sytuacji kraju, w gospodarce narodowej?

- Tak

- Nie

- Nie wiem, trudno powiedzieć

Jeżeli tak, to jakie zmiany uważa Pan(i) za najważniejsze?

2. Opinie na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa

Czy mógłby (mogłaby) Pan(i) powiedzieć, co w swojej pracy odczuwa Pan(i) jako szczególnie niewłaściwe, denerwujące, przykre czy oburzające?

Co zaś z tego, co się dzieje w Pana(i) zakładzie pracy w pewnym przynajmniej stopniu jest dowodem, że jest lub może być lepiej?

Co powinno się - Pana(i) zdaniem - zmienić pod wpływem reformy w przedsiębiorstwie, w którym Pan(i) pracuje?

Ocena zmian w przedsiębiorstwie - od stycznia 1982 roku - w kilkunastu dziedzinach

OCENA DZIAŁAŃ POLITYCZNYCH

Czy już dziś można powiedzieć, że wyszliśmy z kryzysu politycznego?

OCENA PUBLICZNYCH WYSTĄPIEŃ

Pytania na temat oficjalnych wystąpień działaczy politycznych

Czy chętnie słucha (czyta) Pan(i) przemówień W. Jaruzelskiego?

OCENA OSOBY

Pytania o autorytety polityczne

Wskaźnik poparcia dla gen. W. Jaruzelskiego

Czy ludzie z kierownictwa politycznego państwa są zgodni między sobą, czy też można powiedzieć, że są wśród nich tacy, którzy sprzeciwiają się działaniom W. Jaruzelskiego?

1. Cel, zakres i metoda badań

2. Charakterystyka badanej zbiorowości

3. Wybrane wyniki badań opracowane na podstawie wstępnej analizy statystycznej

- Ogólna ocena administracji

- Porównanie autooceny kadry urzędniczej z ocenami obywateli

- Ocena liczebności kadry

- Ocena reformy z roku 1975

- Ocena ostatnich aktów prawnych odnoszących się do administracji

- Ocena urzędu terenowego

- Ocena warunków pracy w urzędzie

- Niedomogi pracy w urzędzie

- Administracja a środki masowego przekazu

- Ocena kontroli przeprowadzanej przez wojsko

4. Administracja o sobie

- Własna charakterystyka urzędników

- Ocena własnego przygotowania zawodowego

- Motywy podjęcia pracy i stopień zadowolenia

Czy amnestia przyczyni się do poprawy sytuacji społeczno-politycznej w kraju?

Czy badani są skłonni różnicować przy akcie amnestii różne grupy więzionych za działalność polityczną.

- tymczasowo aresztowanych za udział w demonstracjach

- aresztowanych przywódców "Solidarności"

- skazanych za działalność w czasie stanu wojennego

Czy należy objąć amnestią:

- Z. Bujaka

- B. Lisa

- Z. Najdera

- L. Moczulskiego

- J. Kuronia i innych przywódców KSS-KOR

Jaką politykę karną należy stosować wobec osób, które po amnestii będą prowadziły sprzeczną z prawem działalność polityczną?

Jak władze zachowają się wobec aresztowanych, a obecnie amnestionowanych osób?

Czy amnestia powinna objąć też przestępstwa pospolite?

I. Opinia o administracji państwowej

II. Opinie o urzędzie administracji, właściwym dla miejsca zamieszkania

III. Ostatnio załatwiana sprawa

IV. Wzorowy urząd - wzorowy urzędnik. Oczekiwania obywateli

V. Pracownicy administracji na tle innych zawodów i grup społecznych

VI. Działalność wojskowych grup operacyjnych

Pytania dotyczące pracowników i urzędu lokalnego:

Czy, Pana zdaniem, mają właściwe kwalifikacje zawodowe?

Czy obsługują interesantów prawidłowo, rzetelnie?

Czy są na ogół uprzejmi i życzliwi?

Czy sprawnie są załatwiane skargi i zażalenia obywateli?

Czy załatwiając sprawę w urzędzie, zdaje sobie Pan sprawę z tego, że urzędnik obsługujący Pana często nie może załatwić sprawy po Pana myśli, ponieważ jest ograniczony przepisami prawnymi?

Oczekiwania obywateli wobec urzędu i urzędników

Zawód urzędnika w opinii obywateli